Maaday-Kara: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
TarantaBabu (mesaj | katkılar) Mitoloji babili Etiket: 2017 kaynak düzenleyici |
TarantaBabu (mesaj | katkılar) Kögüdey Mergen illüstrsayonu Etiket: 2017 kaynak düzenleyici |
||
1. satır: | 1. satır: | ||
{{Öksüz|tarih=Ağustos 2023}} |
{{Öksüz|tarih=Ağustos 2023}} |
||
{{Türk mitolojisi|all}} |
{{Türk mitolojisi|all}} |
||
Hacim olarak en büyüğü olan '''Maaday-Kara''', 7738 dizeden oluşan bir [[Altay Cumhuriyeti|Altay]] kahramanlık [[destan]]ıdır. Şiir biçimindedir. "Maaday-Kara" metinlerinden birinin, 1963'te A.G. Galkin'den S.S. Surazakov tarafından yazılan bir varyant olduğu düşünülüyor. İki bölümden oluşan destanın ilk bölümü - giriş, yaşlı adam Maaday-Kara'nın Kara-Gula Han tarafından işgalini ve yakalanmasını anlatır. İkinci - ana bölüm, yaşlı büyükannesi tarafından dağlarda büyütülen Maaday-Kara'nın oğlu Kögüdey- |
Hacim olarak en büyüğü olan '''Maaday-Kara''', 7738 dizeden oluşan bir [[Altay Cumhuriyeti|Altay]] kahramanlık [[destan]]ıdır. Şiir biçimindedir. "Maaday-Kara" metinlerinden birinin, 1963'te A.G. Galkin'den S.S. Surazakov tarafından yazılan bir varyant olduğu düşünülüyor. İki bölümden oluşan destanın ilk bölümü - giriş, yaşlı adam Maaday-Kara'nın Kara-Gula Han tarafından işgalini ve yakalanmasını anlatır. İkinci - ana bölüm, yaşlı büyükannesi tarafından dağlarda büyütülen Maaday-Kara'nın oğlu Kögüdey-Mergen'in kahramanlıklarını anlatıyor. Ana karakter Kögüdey-Mergen olmasına rağmen destan, yaşlı babanın adıyla ortaya çıkmıştır. [[Plan (anlatı)|Olay örgüsü]]nün yapısına ve içeriğine göre böyle bir ad, Türk halklarının kahramanlık destanlarında genetik-tipolojik bir özellik olarak karşımıza çıkar. Bunun nedeni ise Ural-Altay halklarının kadim ortak inanışlarına göre atalar kültü kavramının Tanrı algısından sonra en kutsal düzeyde tutulmasıdır. "Maaday-Kara"da olay örgüsü, şiirsel özellikler, motifler, şaman [[mitoloji]]sinin unsurları ve eski Türk destanlarına özgü kültlere sıklıkla rastlanır. Bahsedilen ortak özellikler sonucunda 19. yüzyılın ortalarında V.V. Radlov tarafından yazılan "Khan Pudey" ile A.G. Galkin tarafından yazılan "Maaday-Kara" arasında pek çok benzerlik vardır. |
||
[[Dosya:Kögüdey Mergen, Türk Mitoloji Atlası.JPG|upright=1.14|küçükresim|orta|Kögüdey Mergen illüstrasyonu (Türk Mitolojisi Atlası, [[Bartu Bölükbaşı]])]] |
|||
== Kaynakça == |
== Kaynakça == |
||
«Маадай-кара». Алтайский героический эпос, Москва, «Наука», 1973 |
«Маадай-кара». Алтайский героический эпос, Москва, «Наука», 1973 |
||
{{Kaynakça}} |
|||
[[Kategori:Türk destanları]] |
[[Kategori:Türk destanları]] |
Sayfanın 09.05, 21 Aralık 2023 tarihindeki hâli
Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Ağustos 2023) |
Makale serilerinden |
Dosya |
Hacim olarak en büyüğü olan Maaday-Kara, 7738 dizeden oluşan bir Altay kahramanlık destanıdır. Şiir biçimindedir. "Maaday-Kara" metinlerinden birinin, 1963'te A.G. Galkin'den S.S. Surazakov tarafından yazılan bir varyant olduğu düşünülüyor. İki bölümden oluşan destanın ilk bölümü - giriş, yaşlı adam Maaday-Kara'nın Kara-Gula Han tarafından işgalini ve yakalanmasını anlatır. İkinci - ana bölüm, yaşlı büyükannesi tarafından dağlarda büyütülen Maaday-Kara'nın oğlu Kögüdey-Mergen'in kahramanlıklarını anlatıyor. Ana karakter Kögüdey-Mergen olmasına rağmen destan, yaşlı babanın adıyla ortaya çıkmıştır. Olay örgüsünün yapısına ve içeriğine göre böyle bir ad, Türk halklarının kahramanlık destanlarında genetik-tipolojik bir özellik olarak karşımıza çıkar. Bunun nedeni ise Ural-Altay halklarının kadim ortak inanışlarına göre atalar kültü kavramının Tanrı algısından sonra en kutsal düzeyde tutulmasıdır. "Maaday-Kara"da olay örgüsü, şiirsel özellikler, motifler, şaman mitolojisinin unsurları ve eski Türk destanlarına özgü kültlere sıklıkla rastlanır. Bahsedilen ortak özellikler sonucunda 19. yüzyılın ortalarında V.V. Radlov tarafından yazılan "Khan Pudey" ile A.G. Galkin tarafından yazılan "Maaday-Kara" arasında pek çok benzerlik vardır.
Kaynakça
«Маадай-кара». Алтайский героический эпос, Москва, «Наука», 1973