Biyokimya: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
k →Kaynakça: Bot: kaynak ve şablon dz. (hata bildir) |
|||
(22 kullanıcı tarafından yapılan 29 ara revizyon gösterilmiyor) | |||
1. satır: | 1. satır: | ||
[[Dosya:Molekuler Biyoloji.png| |
[[Dosya:Molekuler Biyoloji.png|küçükresim|upright=1.5|Moleküler biyoloji, biyokimya ve [[genetik]] bilimleri arasındaki ilişkiyi gösteren şema]] |
||
[[Dosya:Biochemistry.gif|Ürenin sentezini inceleyen [[Wöhler]] animasyonu |
[[Dosya:Biochemistry.gif|Ürenin sentezini inceleyen [[Friedrich Wöhler]] animasyonu|küçükresim|upright=0.91]] |
||
'''Biyokimya''', [[bitki]], [[hayvan]] ve [[mikroorganizma]] biçimindeki bütün canlıların yapısında yer alan kimyasal maddeleri ve canlının yaşamı boyunca sürüp giden kimyasal süreçleri inceleyen bilim dalıdır. |
'''Biyokimya''', [[bitki]], [[Hayvanlar|hayvan]] ve [[mikroorganizma]] biçimindeki bütün canlıların yapısında yer alan kimyasal maddeleri ve canlının yaşamı boyunca sürüp giden kimyasal süreçleri inceleyen bilim dalıdır.<ref name="kimya">{{kitap kaynağı |soyadı1=Atkins |ad1=P. W. |başlık=Chemistry : a very short introduction |url=https://archive.org/details/chemistryverysho0000atki |tarih=2015 |yayıncı=Oxford University Press |yer=Oxford |isbn=978-0199683970}}</ref> |
||
Biyokimyanın amacı her şeyden önce, [[hücre]] |
Biyokimyanın amacı her şeyden önce, [[hücre]]nin temel bileşenleri olan [[protein]], [[karbonhidrat]], [[lipit]] gibi organik bileşiklerin ve yaşamsal önem taşıyan [[kimyasal tepkime]]lerde en büyük rolü oynayan [[DNA]] [[nükleik asit]]lerin, [[vitamin]]lerin ve [[Hormona duyarlı lipaz|hormonların]] yapısal ve nicel çözümlemesini yapmaktır. Canlılardaki protein bileşimi, besinlerin enerjiye dönüşmesi, kalıtsal özelliklerin kimyasal mekanizmalarla iletilmesi gibi yaşam süreçlerinin araştırılması da yine biyokimyanın ilgi alanına girer |
||
Canlılara ilişkin bilim dalları uğraşmakta olan her fakültede ([[tıp]], [[eczacılık]], [[biyoloji]], [[ziraat]], [[veteriner]] vs.) bir biyokimya kürsüsü de bulunur. İnsan sağlığıyla ilgili bilimler de iki alanda incelenir: 1. [[Temel biyokimya]] 2. [[Klinik biyokimya]]. |
|||
'''Klinik biyokimya laboratuvar uzmanlığı''' ise, [[klinik laboratuvar]] bilimi ve teknolojisinin hasta bakımı için kullanıldığı bir tıp disiplini olup, sağlık ve hastalıktaki biyokimyasal mekanizmaları, hastalıkların önlenmesi, tanı ve ayırıcı tanı, prognoz ve tedavinin izlenmesindeki testleri, laboratuvar sonuçlarının tıbbi yorumlarını, klinisyenlere konsültasyonunu ve laboratuvar tanıyı içeren, tıbba ve kliniğe özgün bir laboratuvar bilimi ve uzmanlık alanıdır |
'''Klinik biyokimya laboratuvar uzmanlığı''' ise, [[klinik laboratuvar]] bilimi ve teknolojisinin hasta bakımı için kullanıldığı bir tıp disiplini olup, sağlık ve hastalıktaki biyokimyasal mekanizmaları, hastalıkların önlenmesi, tanı ve ayırıcı tanı, prognoz ve tedavinin izlenmesindeki testleri, laboratuvar sonuçlarının tıbbi yorumlarını, klinisyenlere konsültasyonunu ve laboratuvar tanıyı içeren, tıbba ve kliniğe özgün bir laboratuvar bilimi ve uzmanlık alanıdır. |
||
Bu bilim alanının lisans eğitimi Türkiye'de ilk olarak [[Ege Üniversitesi Biyokimya Bölümü]]'nde verilmeye başlanmıştır. Bölümde aynı zamanda [[biyokimya ağırlıklı biyokimyagerlik]] ve [[biyoteknoloji ağırlıklı biyokimyagerlik]] opsiyonları bulunmaktadır. 2011 yılında ise [[Cumhuriyet Üniversitesi]] de Biyokimya bölümünü Fen Fakültesi bünyesinde açmıştır. |
|||
[[21. yüzyıl]]ın biyolojik bilimler ve biyoteknoloji çağı olacağı kabul edilmektedir. Bilim ve teknolojinin amacı sağlıklı bir çevre ve sağlıklı bir yaşamdır. Bu nedenle bugün hayal bile edilemeyecek olanakların insanlığın hizmetine sunulmasında en büyük pay gelecekte bu meslek üyelerinin olacaktır. Son yılların Nobel bilim ödüllerinin büyük oranda biyokimyasal çalışmalara verilmiş olması bunun en güzel kanıtıdır. İş olanaklarının, biyokimya, [[biyoteknoloji]] ve [[gen teknolojisi]]nde gözlenen gelişmelere paralel olarak yoğunlaşması gelişmiş ülkelerde yayınlanan bilimsel dergilerdeki iş ilanlarının büyük bir kısmının bu alanlara yönelik oluşu ile kanıtlanmaktadır |
[[21. yüzyıl]]ın biyolojik bilimler ve biyoteknoloji çağı olacağı kabul edilmektedir. Bilim ve teknolojinin amacı sağlıklı bir çevre ve sağlıklı bir yaşamdır. Bu nedenle bugün hayal bile edilemeyecek olanakların insanlığın hizmetine sunulmasında en büyük pay gelecekte bu meslek üyelerinin olacaktır. Son yılların Nobel bilim ödüllerinin büyük oranda biyokimyasal çalışmalara verilmiş olması bunun en güzel kanıtıdır. İş olanaklarının, biyokimya, [[biyoteknoloji]] ve [[gen teknolojisi]]nde gözlenen gelişmelere paralel olarak yoğunlaşması gelişmiş ülkelerde yayınlanan bilimsel dergilerdeki iş ilanlarının büyük bir kısmının bu alanlara yönelik oluşu ile kanıtlanmaktadır |
||
== Kaynakça == |
|||
{{Kaynakça}} |
|||
== Dış bağlantılar == |
== Dış bağlantılar == |
||
* [http://www.turkbiyokimyadernegi.org.tr/tr/anasayfa.html Türk Biyokimya Derneği] |
* [https://web.archive.org/web/20120327181453/http://www.turkbiyokimyadernegi.org.tr/tr/anasayfa.html Türk Biyokimya Derneği] |
||
* [http://www.biyokimyager.org.tr/ Biyokimyagerler Derneği] |
* [https://web.archive.org/web/20110427040843/http://www.biyokimyager.org.tr/ Biyokimyagerler Derneği] |
||
* [http://biyokimya.ege.edu.tr/ Ege Üniversitesi Biyokimya Bölümü] |
* [http://biyokimya.ege.edu.tr/ Ege Üniversitesi Biyokimya Bölümü] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20111228132735/http://biyokimya.ege.edu.tr/ |tarih=28 Aralık 2011 }} |
||
* [http://fef.dpu.edu.tr/index/sayfa/970/biyokimya Dumlupınar Üniversitesi Biyokimya Bölümü] |
* [http://fef.dpu.edu.tr/index/sayfa/970/biyokimya Dumlupınar Üniversitesi Biyokimya Bölümü] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20150222175125/http://fef.dpu.edu.tr/index/sayfa/970/biyokimya |tarih=22 Şubat 2015 }} |
||
* [https:// |
* [https://web.archive.org/web/20130411221837/http://www.cumhuriyet.edu.tr/bolum.php?cubid=z8Tg4tTp19Toyemyop2cx9vl0uHZ3Nlnppk=&Dil=&bolumkodu=441900156 Cumhuriyet Üniversitesi Biyokimya Bölümü] |
||
* [http://www.gata.edu.tr/tmltp/tibbibiyokimyaad/atttbkmyaanasyf.asp GATA Tıbbi Biyokimya] |
* [https://web.archive.org/web/20130218195021/http://www.gata.edu.tr/tmltp/tibbibiyokimyaad/atttbkmyaanasyf.asp GATA Tıbbi Biyokimya] |
||
* [http://fen.selcuk.edu.tr/kimya/montana.html Selçuk Üniversitesi-Montana State University Biyokimya Lisans Programı] |
* [https://web.archive.org/web/20110721070339/http://fen.selcuk.edu.tr/kimya/montana.html Selçuk Üniversitesi-Montana State University Biyokimya Lisans Programı] |
||
⚫ | |||
{{Tıp |
{{Tıp}} |
||
{{Veteriner fakültesi dersleri}} |
|||
{{biyoloji-altdal}} |
{{biyoloji-altdal}} |
||
{{kimya}} |
{{kimya}} |
||
{{Biyokimyasal aileler}} |
|||
⚫ | |||
{{Biyoloji}} |
|||
{{Otorite kontrolü}} |
|||
[[Kategori:Biyokimya| ]] |
[[Kategori:Biyokimya| ]] |
17.17, 4 Haziran 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.
Biyokimya, bitki, hayvan ve mikroorganizma biçimindeki bütün canlıların yapısında yer alan kimyasal maddeleri ve canlının yaşamı boyunca sürüp giden kimyasal süreçleri inceleyen bilim dalıdır.[1]
Biyokimyanın amacı her şeyden önce, hücrenin temel bileşenleri olan protein, karbonhidrat, lipit gibi organik bileşiklerin ve yaşamsal önem taşıyan kimyasal tepkimelerde en büyük rolü oynayan DNA nükleik asitlerin, vitaminlerin ve hormonların yapısal ve nicel çözümlemesini yapmaktır. Canlılardaki protein bileşimi, besinlerin enerjiye dönüşmesi, kalıtsal özelliklerin kimyasal mekanizmalarla iletilmesi gibi yaşam süreçlerinin araştırılması da yine biyokimyanın ilgi alanına girer
Canlılara ilişkin bilim dalları uğraşmakta olan her fakültede (tıp, eczacılık, biyoloji, ziraat, veteriner vs.) bir biyokimya kürsüsü de bulunur. İnsan sağlığıyla ilgili bilimler de iki alanda incelenir: 1. Temel biyokimya 2. Klinik biyokimya.
Klinik biyokimya laboratuvar uzmanlığı ise, klinik laboratuvar bilimi ve teknolojisinin hasta bakımı için kullanıldığı bir tıp disiplini olup, sağlık ve hastalıktaki biyokimyasal mekanizmaları, hastalıkların önlenmesi, tanı ve ayırıcı tanı, prognoz ve tedavinin izlenmesindeki testleri, laboratuvar sonuçlarının tıbbi yorumlarını, klinisyenlere konsültasyonunu ve laboratuvar tanıyı içeren, tıbba ve kliniğe özgün bir laboratuvar bilimi ve uzmanlık alanıdır.
21. yüzyılın biyolojik bilimler ve biyoteknoloji çağı olacağı kabul edilmektedir. Bilim ve teknolojinin amacı sağlıklı bir çevre ve sağlıklı bir yaşamdır. Bu nedenle bugün hayal bile edilemeyecek olanakların insanlığın hizmetine sunulmasında en büyük pay gelecekte bu meslek üyelerinin olacaktır. Son yılların Nobel bilim ödüllerinin büyük oranda biyokimyasal çalışmalara verilmiş olması bunun en güzel kanıtıdır. İş olanaklarının, biyokimya, biyoteknoloji ve gen teknolojisinde gözlenen gelişmelere paralel olarak yoğunlaşması gelişmiş ülkelerde yayınlanan bilimsel dergilerdeki iş ilanlarının büyük bir kısmının bu alanlara yönelik oluşu ile kanıtlanmaktadır
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Atkins, P. W. (2015). Chemistry : a very short introduction. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0199683970.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Türk Biyokimya Derneği
- Biyokimyagerler Derneği
- Ege Üniversitesi Biyokimya Bölümü 28 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Dumlupınar Üniversitesi Biyokimya Bölümü 22 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Cumhuriyet Üniversitesi Biyokimya Bölümü
- GATA Tıbbi Biyokimya
- Selçuk Üniversitesi-Montana State University Biyokimya Lisans Programı