Lidokain: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
k r2.7.3) (Bot: Değiştiriliyor: ur:لائیدائے کین; kozmetik değişiklikler |
Gerekçe: + Kaynak gerektiren değişiklik Etiket: Elle geri alma |
||
(18 kullanıcı tarafından yapılan 33 ara revizyon gösterilmiyor) | |||
19. satır: | 19. satır: | ||
| Eş anlamlar = ''N''-(2,6-dimethylphenyl)-''N''<sup>2</sup>,''N''<sup>2</sup>-diethylglycinamide |
| Eş anlamlar = ''N''-(2,6-dimethylphenyl)-''N''<sup>2</sup>,''N''<sup>2</sup>-diethylglycinamide |
||
<!----- Fiziksel özellikler -----> |
<!----- Fiziksel özellikler -----> |
||
| Yoğunluk = |
| Yoğunluk = 1.0177g/cm^3 |
||
| Ergime noktası = |
| Ergime noktası = |
||
| Ergime-not = |
| Ergime-not = |
||
28. satır: | 28. satır: | ||
| SED (yanma) = |
| SED (yanma) = |
||
<!-- Farmakokinetik özellikler --> |
<!-- Farmakokinetik özellikler --> |
||
| Biyoyararlanım = 35% (oral) <br /> 3% ( |
| Biyoyararlanım = 35% (oral) <br /> 3% (topikal) |
||
| Proteine bağlanma = |
| Proteine bağlanma = |
||
| Metabolizma = [[Karaciğer|Hepatik]], |
| Metabolizma = [[Karaciğer|Hepatik]], %90 [[CYP1A2]] aracılığıyla |
||
| Yarılanma ömrü = |
| Yarılanma ömrü = |
||
| Atılma = [[renal]] |
| Atılma = [[renal]] |
||
43. satır: | 43. satır: | ||
| Uygulama yolu = [[Intravenöz tedavi|IV]], [[subkutan]], [[topikal]] |
| Uygulama yolu = [[Intravenöz tedavi|IV]], [[subkutan]], [[topikal]] |
||
}} |
}} |
||
'''Lidokain''', belli bir bölgedeki dokuyu uyuşturmak üzere kullanılan bir ilaçtır ([[lokal anestezik]]).<ref name=AHFS2015L>{{Web kaynağı|başlık=Lidocaine Hydrochloride (Local)|url=http://www.drugs.com/monograph/lidocaine-hydrochloride-local.html|yayıncı=The American Society of Health-System Pharmacists|erişimtarihi=26 Ağustos 2015|ölüurl=hayır|arşivurl=https://web.archive.org/web/20150906023837/http://www.drugs.com/monograph/lidocaine-hydrochloride-local.html|arşivtarihi=6 Eylül 2015|df=}}</ref> [[Kalp|Kalbin]] [[karıncık]]larından kaynaklanan yüksek atım hızını ([[ventriküler taşikardi]]) tedavi etmek ve [[sinir bloğu]] yapmak için de kullanılır.<ref name=AHFS2015L/><ref name=AHFS2015A>{{Web kaynağı|başlık=Lidocaine Hydrochloride (Antiarrhythmic)|url=http://www.drugs.com/monograph/lidocaine-hydrochloride-antiarrhythmic.html|yayıncı=The American Society of Health-System Pharmacists|erişimtarihi=26 Ağustos 2015|ölüurl=hayır|arşivurl=https://web.archive.org/web/20150810232359/http://www.drugs.com/monograph/lidocaine-hydrochloride-antiarrhythmic.html|arşivtarihi=10 Ağustos 2015|df=}}</ref> Küçük miktarda [[adrenalin]]le beraber kullanımı uyuşturma amaçlı daha büyük doz kullanımına, kanamanın azaltılmasına ve uyuşturucu etkinin daha uzun sürmesine olanak sağlar.<ref name=AHFS2015L/> Enjekte edilmesinden itibaren dört dakika içinde etkisini göstermeye başlar ve yarım saat ila üç saat boyunca etkisini korur.<ref name=AHFS2015L/><ref name=Wh1997>{{Kitap kaynağı |yazarlar=J. P. Nolan & P. J. F. Baskett |yıl=1997 |bölüm=Analgesia and anaesthesia |editörler=David Skinner, Andrew Swain, Rodney Peyton & Colin Robertson |diğerleri=Project co-ordinator, Fiona Whinster |başlık=Cambridge Textbook of Accident and Emergency Medicine |yayıncı=Cambridge University Press |yer=Cambridge, UK |isbn=9780521433792 |sayfa=194 |url=https://books.google.com/books?id=m0bNaDhkaukC&pg=PA194 |ölüurl=hayır|arşivurl=https://web.archive.org/web/20170908150741/https://books.google.com/books?id=m0bNaDhkaukC&pg=PA194 |arşivtarihi=8 Eylül 2017|df= }}</ref> |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
== Tarihi == |
|||
Lidocain, 1943 yılında İsveçli kimyager [[Nils Löfgren]] tarafından ilk olarak Xylocaine adında sentezlernen [[amino-amid]] tipinde bir lokal anesteziktir. Meslektaşı Bengt Lundqvist ilk olarak Lidocain'i kendi üzerinde enjeksyon olarak denedi. |
|||
Çalışma mekanizması [[sodyum kanalı|sodyum kanalları]]nı [[sodyum kanalı blokerleri|tıkayarak]] kalbin atış hızını azaltmak<ref name=AHFS2015A/> veya belli bir bölgedeki [[nöron]]ların beyni uyarmasını engellemektir.<ref name=AHFS2015L/> |
|||
İlk olarak 1943 yılında İsveçli kimyager [[Nils Löfgren]] tarafından "xylocaine" adında sentezlenmiş ve üretilen [[amino-amid]] tipi ilk lokal anestezik olmuştur.<ref name="lofgren_1948">{{Kitap kaynağı | yazar = Löfgren N|başlık=Studies on local anesthetics: Xylocaine: a new synthetic drug |tür=Inaugural dissertation |yayıncı=Ivar Heggstroms |yer=Stockholm, Sweden |yıl=1948 |oclc=646046738}}</ref><ref>{{Dergi kaynağı |vauthors=Löfgren N, Lundqvist B | yıl = 1946 | başlık = Studies on local anaesthetics II | dergi = Svensk Kemisk Tidskrift | cilt = 58 | sayfalar =206-17}}</ref><ref>{{Dergi kaynağı | yazar = Wildsmith JAW | yıl = 2011 | başlık = Lidocaine: A more complex story than 'simple' chemistry suggests | dergi = The Proceedings of the History of Anaesthesia Society | url = http://www.histansoc.org.uk/uploads/9/5/5/2/9552670/vol_43.pdf | cilt = 43 | sayfalar =9-16| ölüurl =evet| arşivurl = https://web.archive.org/web/20140422232909/http://www.histansoc.org.uk/uploads/9/5/5/2/9552670/vol_43.pdf | arşivtarihi = 22 Nisan 2014 | df = |erişimtarihi= 12 Kasım 2017 }}</ref> Meslektaşı Bengt Lundqvist ilk olarak lidokaini kendi üzerinde enjeksiyon olarak denedi.<ref name="lofgren_1948"/> |
|||
== Endikasyonları == |
|||
Lokal anestezik olarak lidocainin etki profili bir eylem hızlı etki başlangıcı ve etkinliğinin ara süresi ile karakterizedir. Bu nedenle lidocain infiltrasyon, blok ve yüzeysel anestezi için uygundur. |
Lokal anestezik olarak lidocainin etki profili bir eylem hızlı etki başlangıcı ve etkinliğinin ara süresi ile karakterizedir. Bu nedenle lidocain infiltrasyon, blok ve yüzeysel anestezi için uygundur. |
||
Molekül [[DSÖ'nün Temel İlaçlar Listesi]]'nde yer almaktadır. |
|||
{{ilaç-taslak}} |
|||
== Kaynakça == |
|||
{{Kaynakça}} |
|||
{{Analjezikler}} |
|||
{{Otorite kontrolü}} |
|||
[[Kategori:Asetamidler]] |
|||
[[ar:ليدوكائين]] |
|||
[[ |
[[Kategori:Acil tıp]] |
||
[[Kategori:Lokal anestezikler]] |
|||
[[cs:Lidokain]] |
|||
[[Kategori:Dünya Sağlık Örgütü temel ilaçları]] |
|||
[[da:Lidokain]] |
|||
[[Kategori:Dietilamino bileşikleri]] |
|||
[[de:Lidocain]] |
|||
[[en:Lidocaine]] |
|||
[[es:Lidocaína]] |
|||
[[fa:لیدوکائین]] |
|||
[[fi:Lidokaiini]] |
|||
[[fr:Lidocaïne]] |
|||
[[he:לידוקאין]] |
|||
[[hr:Lidokain]] |
|||
[[hu:Lidokain]] |
|||
[[it:Lidocaina]] |
|||
[[ja:リドカイン]] |
|||
[[ko:리도카인]] |
|||
[[nl:Lidocaïne]] |
|||
[[nn:Lidokain]] |
|||
[[pl:Lidokaina]] |
|||
[[pt:Lidocaína]] |
|||
[[ro:Lidocaină]] |
|||
[[ru:Лидокаин]] |
|||
[[sr:Лидокаин]] |
|||
[[sv:Lidokain]] |
|||
[[te:లిడోకెయిన్]] |
|||
[[ur:لائیدائے کین]] |
|||
[[zh:利多卡因]] |
14.14, 12 Temmuz 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.
Klinik verisi | |
---|---|
Uygulama yolu | IV, subkutan, topikal |
Farmakokinetik veri | |
Biyoyararlanım | 35% (oral) 3% (topikal) |
Metabolizma | Hepatik, %90 CYP1A2 aracılığıyla |
Boşaltım | renal |
Tanımlayıcılar | |
| |
CAS Numarası | |
PubChem CID | |
DrugBank | |
CompTox Bilgi Paneli (EPA) | |
ECHA Bilgi Kartı | 100.004.821 |
Kimyasal ve fiziksel veriler | |
Formül | C14H22N2 |
Mol kütlesi | 234.34 g/mol |
Yoğunluk | 1.0177g/cm^3 g/cm3 |
Lidokain, belli bir bölgedeki dokuyu uyuşturmak üzere kullanılan bir ilaçtır (lokal anestezik).[1] Kalbin karıncıklarından kaynaklanan yüksek atım hızını (ventriküler taşikardi) tedavi etmek ve sinir bloğu yapmak için de kullanılır.[1][2] Küçük miktarda adrenalinle beraber kullanımı uyuşturma amaçlı daha büyük doz kullanımına, kanamanın azaltılmasına ve uyuşturucu etkinin daha uzun sürmesine olanak sağlar.[1] Enjekte edilmesinden itibaren dört dakika içinde etkisini göstermeye başlar ve yarım saat ila üç saat boyunca etkisini korur.[1][3]
Ib sınıfı antiaritmik bir ilaçtır.[2] Lidokain genellikle kaşıntıyı gidermek, yanma veya deri enfeksiyonlarını hafifletmek ve küçük cerrahi işlemlerde veya dişte anestezik olarak kullanılır.
Çalışma mekanizması sodyum kanallarını tıkayarak kalbin atış hızını azaltmak[2] veya belli bir bölgedeki nöronların beyni uyarmasını engellemektir.[1]
İlk olarak 1943 yılında İsveçli kimyager Nils Löfgren tarafından "xylocaine" adında sentezlenmiş ve üretilen amino-amid tipi ilk lokal anestezik olmuştur.[4][5][6] Meslektaşı Bengt Lundqvist ilk olarak lidokaini kendi üzerinde enjeksiyon olarak denedi.[4]
Lokal anestezik olarak lidocainin etki profili bir eylem hızlı etki başlangıcı ve etkinliğinin ara süresi ile karakterizedir. Bu nedenle lidocain infiltrasyon, blok ve yüzeysel anestezi için uygundur.
Molekül DSÖ'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e "Lidocaine Hydrochloride (Local)". The American Society of Health-System Pharmacists. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2015.
- ^ a b c "Lidocaine Hydrochloride (Antiarrhythmic)". The American Society of Health-System Pharmacists. 10 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2015.
- ^ J. P. Nolan & P. J. F. Baskett (1997). "Analgesia and anaesthesia". David Skinner, Andrew Swain, Rodney Peyton & Colin Robertson (Ed.). Cambridge Textbook of Accident and Emergency Medicine. Project co-ordinator, Fiona Whinster. Cambridge, UK: Cambridge University Press. s. 194. ISBN 9780521433792. 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Löfgren N (1948). Studies on local anesthetics: Xylocaine: a new synthetic drug (Inaugural dissertation). Stockholm, Sweden: Ivar Heggstroms. OCLC 646046738.
- ^ Löfgren N, Lundqvist B (1946). "Studies on local anaesthetics II". Svensk Kemisk Tidskrift. Cilt 58. ss. 206-17.
- ^ Wildsmith JAW (2011). "Lidocaine: A more complex story than 'simple' chemistry suggests" (PDF). The Proceedings of the History of Anaesthesia Society. Cilt 43. ss. 9-16. 22 Nisan 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2017.