Perl: Revizyonlar arasındaki fark

Perl
Paradigması	çok paradigmalı: fonksiyonel, zorunlu, nesne yönelimli (sınıf tabanlı), yansıtıcı
İlk çıkışı	1987
Tasarımcı	Larry Wall
Geliştirici	Larry Wall
Kararlı sürüm	5.38.0 (2 Temmuz 2023 (11 ay önce))
Önizleme sürümü	5.23.0 (20 Haziran 2015 (9 yıl önce))
Tip sistemi	dinamik
Etkilendikleri	AWK, Smalltalk 80, Lisp, C, C++, sed, Unix shell, Pascal, Python
Etkiledikleri	Python, PHP, Ruby, ECMAScript, LPC, Windows PowerShell, JavaScript, Falcon
Uygulama dili	C
Platformu	Çapraz platform
Lisans	GNU Genel Kamu Lisansı veya Sanatsal Lisans
Olağan dosya uzantıları	.pl .pm
Web sitesi	www.perl.org

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

17.06, 5 Haziran 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.

Perl, bir dil bilimci olup NASA'da sistem yöneticisi olarak çalışan Larry Wall tarafından geliştirilmiş bir programlama dilidir. Yoğun şekilde metin işleme ve görüntü tanıma söz konusu olduğunda kullanılabilecek en güçlü ve pratik programlama dilidir. 22 yıldır geliştirilen ve özgür yazılım çerçevesinde kaynak kodu açık olarak sunulan Perl programlama dili hemen hemen tüm işletim sistemlerinde çalışmaktadır.

Larry Wall Perl'i yazarken C, sed, AWK ve sh gibi pek çok dilden önemli ve güçlü özellikler ödünç almıştır.^[3] Larry Wall tarafından Perl 6 sürümünün hazırlık çalışmaları devam etmektedir.

İsim[değiştir | kaynağı değiştir]

Perl ismi bir kısaltma olmayıp açılımı yoktur. Bu yüzden PERL olarak yazılmaz. Ancak Perl kelimesine karşılık olarak daha sonradan çeşitli açılımlar teklif edilmiştir. Bunların en çok bilinenleri arasında "Practical Extraction and Report Language" (Pratik Çıkarım ve Raporlama Dili) ve Wall tarafından mizahi bir şekilde ortaya atılan "Pathologically Eclectic Rubbish Lister" (Hastalıklı Derecede Eklektik ve Saçma Listeleyici) yer alır. Kısaltma şeklinde yorumlarının kendisinden sonra geldiği bu tip kelimeler için İngilizcede "backronym" (back geri + acronym kısaltma) terimi kullanılmaktadır.

Modüller[değiştir | kaynağı değiştir]

Perl ile ilgili sloganlardan bir tanesi, "Perl programlarının %90'ı zaten yazılmıştır!" sözüdür. Bunun sebebi CPAN yani Comprehensive Perl Archive Network olarak isimlendirilen ve Perl ile ilgili binlerce hazır modülü barındıran sistemdir. Bu madde yazıldığı esnada CPAN bünyesinde 3739 Perl geliştiricisi, 6646 Perl modülü bulunmaktadır. 2421 MB yer kaplayan sistemin 247 yansısı bulunmaktadır. Bunun anlamı şudur: Bir işle ilgili modül, fonksiyon, sistem, vs. büyük bir olasılıkla zaten yazılmıştır, hazır olarak alıp kullanılabilir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Perl 5.38.0 is now available!". www.nntp.perl.org. 3 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2023.
^ "perl-5.23.0 is now available". perl.org. 20 Haziran 2015. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2015.
^ Ashton, Elaine (1999). "The Timeline of Perl and its Culture (v3.0_0505)". 11 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Python

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

perl.org30 Haziran 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. _ Perl resmî sayfası
CPAN3 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Perl Modül Arşivi
Perl Kurumu30 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Perl için kaynak30 Haziran 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Perl hakkında temel kaynakları yayımlayan O'Reilly Media'nın Perl sayfası

[1] "Perl 5.38.0 is now available!". www.nntp.perl.org. 3 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2023.

[2] "perl-5.23.0 is now available". perl.org. 20 Haziran 2015. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2015.

[perltimeline-3] Ashton, Elaine (1999). "The Timeline of Perl and its Culture (v3.0_0505)". 11 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1]

[2]

[3]

@@ 7. satır: / 7. satır: @@
  | tasarımcısı                   = [[Larry Wall]]
  | geliştiricisi                 = Larry Wall
+ | en_son_sürüm                  = 5.38.0<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.nntp.perl.org/group/perl.perl5.porters/2023/07/msg266602.html | başlık = Perl 5.38.0 is now available! | erişimtarihi = 2 Temmuz 2023 | yayıncı = www.nntp.perl.org | ölüurl = hayır | arşivurl = https://web.archive.org/web/20230703001804/https://www.nntp.perl.org/group/perl.perl5.porters/2023/07/msg266602.html | arşivtarihi = 3 Temmuz 2023}}</ref>
- | en_son_sürüm                  = 5.12.2
- | en_son_sürüm_tarihi           = 7 Eylül 2010
+ | en_son_sürüm_tarihi           = {{Açılış tarihi ve yaşı|mf=yes|2023|07|02}}
+ | en_son_önizleme_sürümü        = 5.23.0<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.nntp.perl.org/group/perl.perl5.porters/2015/06/msg228807.html | başlık = perl-5.23.0 is now available | yayıncı = perl.org | tarih = 20 Haziran 2015 | erişimtarihi = 26 Haziran 2015 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150626111109/http://www.nntp.perl.org/group/perl.perl5.porters/2015/06/msg228807.html | arşivtarihi = 26 Haziran 2015 | ölüurl = hayır }}</ref>
- | en_son_önizleme_sürümü        = 5.13.8
- | en_son_önizleme_sürümü_tarihi = 19 Aralık 2010
+ | en_son_önizleme_sürümü_tarihi = {{Açılış tarihi ve yaşı|mf=yes|2015|06|20}}
  | en_son_test_sürümü            =
  | en_son_test_sürümü_tarihi     =
@@ 16. satır: / 16. satır: @@
  | uygulamaları                  =
  | lehçeleri                     =
- | etkilendikleri                = [[AWK]], [[Smalltalk 80]], [[Lisp]], [[C (programlama dili)|C]], [[C++]], [[sed (yazılım)|sed]], [[Unix shell]], [[Pascal (programlama dili)|Pascal]], [[Python (programlama dili)|Python]]
+ | etkilendikleri                = [[AWK]], [[Smalltalk 80]], [[Lisp]], [[C (programlama dili)|C]], [[C++]], [[sed (yazılım)|sed]], [[Unix shell]], [[Pascal (programlama dili)|Pascal]], [[Python]]
- | etkiledikleri                 = [[Python (programlama dili)|Python]], [[PHP]], [[Ruby]], [[ECMAScript]], [[LPC]], [[Windows PowerShell]], [[JavaScript]], [[Falcon]]
+ | etkiledikleri                 = [[Python]], [[PHP]], [[Ruby]], [[ECMAScript]], [[LPC]], [[Windows PowerShell]], [[JavaScript]], [[Falcon]]
  | programlama_dili              = [[C (programlama dili)|C]]
  | platformu                     = [[Çapraz platform]]
@@ 26. satır: / 26. satır: @@
  | ailesi                        =
 }}
-'''Perl''', bir [[Dil bilimi|dil bilimci]] olup [[NASA]]'da sistem yöneticisi olarak çalışan  [[Larry Wall]] tarafından geliştirilmiş bir [[programlama dili]]dir. Yoğun şekilde metin işleme ve [[görüntü]] tanıma söz konusu olduğunda kullanılabilecek en güçlü ve pratik programlama dilidir. 22 yıldır geliştirilen ve [[özgür yazılım]] çerçevesinde kaynak kodu açık olarak sunulan Perl programlama dili hemen hemen tüm [[işletim sistemleri|işletim sistemlerinde]] çalışmaktadır.
+'''Perl''', bir [[Dil bilimi|dil bilimci]] olup [[NASA]]'da sistem yöneticisi olarak çalışan  [[Larry Wall]] tarafından geliştirilmiş bir [[programlama dili]]dir. Yoğun şekilde metin işleme ve [[görüntü]] tanıma söz konusu olduğunda kullanılabilecek en güçlü ve pratik programlama dilidir. 22 yıldır geliştirilen ve [[özgür yazılım]] çerçevesinde kaynak kodu açık olarak sunulan Perl programlama dili hemen hemen tüm [[işletim sistemleri]]nde çalışmaktadır.
-[[Larry Wall]] Perl'i yazarken [[C (programlama dili)|C]], [[SED (yazılım)|sed]], [[AWK]] ve [[sh]] gibi pek çok dilden önemli ve güçlü özellikler ödünç almıştır.<ref name="perltimeline">{{Web kaynağı| url = http://history.perl.org/PerlTimeline.html | başlık = The Timeline of Perl and its Culture (v3.0_0505) | erişimtarihi =  | yıl = 1999 | yazar = Ashton, Elaine }}</ref> Larry Wall tarafından Perl 6 sürümünin hazırlık çalışmaları devam etmektedir.
+[[Larry Wall]] Perl'i yazarken [[C (programlama dili)|C]], [[SED (yazılım)|sed]], [[AWK]] ve [[sh]] gibi pek çok dilden önemli ve güçlü özellikler ödünç almıştır.<ref name="perltimeline">{{Web kaynağı | url = http://history.perl.org/PerlTimeline.html | başlık = The Timeline of Perl and its Culture (v3.0_0505) | erişimtarihi =  | yıl = 1999 | yazar = Ashton, Elaine | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20130111100906/http://history.perl.org/PerlTimeline.html |arşivtarihi= 11 Ocak 2013 | ölüurl = evet }}</ref> Larry Wall tarafından Perl 6 sürümünün hazırlık çalışmaları devam etmektedir.
 == İsim ==
-Perl ismi bir kısaltma olmayıp açılımı yoktur. Bu yüzden PERL olarak yazılmaz. Ancak Perl kelimesine karşılık olarak daha sonradan çeşitli açılımlar teklif edilmiştir. Bunların en çok bilinenleri arasında "'''P'''ractical '''E'''xtraction and '''R'''eport '''L'''anguage" (Pratik Çıkarım ve Raporlama Dili) ve Wall tarafından mizahi bir şekilde ortaya atılan "Pathologically Eclectic Rubbish Lister" (Hastalıklı Derecede Eklektik ve Saçma Listeleyici) yer alır. Kısaltma şeklinde yorumlarının kendisinden sonra geldiği bu tip kelimeler için İngilizce'de "''backronym''" (''back'' geri + ''acronym'' kısaltma) terimi kullanılmaktadır.
+Perl ismi bir kısaltma olmayıp açılımı yoktur. Bu yüzden PERL olarak yazılmaz. Ancak Perl kelimesine karşılık olarak daha sonradan çeşitli açılımlar teklif edilmiştir. Bunların en çok bilinenleri arasında "'''P'''ractical '''E'''xtraction and '''R'''eport '''L'''anguage" (Pratik Çıkarım ve Raporlama Dili) ve Wall tarafından mizahi bir şekilde ortaya atılan "Pathologically Eclectic Rubbish Lister" (Hastalıklı Derecede Eklektik ve Saçma Listeleyici) yer alır. Kısaltma şeklinde yorumlarının kendisinden sonra geldiği bu tip kelimeler için İngilizcede "''backronym''" (''back'' geri + ''acronym'' kısaltma) terimi kullanılmaktadır.
 == Modüller ==
 Perl ile ilgili sloganlardan bir tanesi, "Perl programlarının %90'ı zaten yazılmıştır!" sözüdür. Bunun sebebi '''CPAN''' yani '''C'''omprehensive '''P'''erl '''A'''rchive '''N'''etwork olarak isimlendirilen ve Perl ile ilgili binlerce hazır modülü barındıran sistemdir. Bu madde yazıldığı esnada CPAN bünyesinde 3739 Perl geliştiricisi, 6646 Perl modülü bulunmaktadır. 2421 MB yer kaplayan sistemin 247 yansısı bulunmaktadır. Bunun anlamı şudur: Bir işle ilgili modül, fonksiyon, sistem, vs. büyük bir olasılıkla zaten yazılmıştır, hazır olarak alıp kullanılabilir.
-== Kaynaklar ==
+== Kaynakça ==
-{{kaynakça}}
+{{Kaynakça}}
 == Ayrıca bakınız ==
-*  [[Python (programlama dili)|Python]]
+*  [[Python]]
 == Dış bağlantılar ==
-* [http://www.perl.org/ perl.org] _ Perl resmî sayfası
+* [http://www.perl.org/ perl.org]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20050630090001/http://www.perl.org/ |tarih=30 Haziran 2005 }} _ Perl resmî sayfası
-* [http://cpan.org/ CPAN] - Perl Modül Arşivi
+* [http://cpan.org/ CPAN]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20191003040107/https://www.cpan.org/ |tarih=3 Ekim 2019 }} - Perl Modül Arşivi
-* [http://www.perlfoundation.org/ Perl Kurumu]
+* [http://www.perlfoundation.org/ Perl Kurumu]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20051130095932/http://www.perlfoundation.org/ |tarih=30 Kasım 2005 }}
-* [http://www.perl.com/ Perl için kaynak] - Perl hakkında temel kaynakları yayımlayan [[O'Reilly Media]]'nın Perl sayfası
+* [http://www.perl.com/ Perl için kaynak]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20050630084634/http://www.perl.com/ |tarih=30 Haziran 2005 }} - Perl hakkında temel kaynakları yayımlayan [[O'Reilly Media]]'nın Perl sayfası
+{{Programlama dilleri}}
+{{Otorite kontrolü}}
 <!--Kategoriler-->
-[[C programlama dili]]
 [[Kategori:Perl| ]]
+[[Kategori:Linux programlama araçları]]
-{{Link KM|de}}
-{{Link KM|en}}
-[[ml:പേള്‍]]

g t d Programlama dilleri
Karşılaştırma Zaman Çizelgesi Tarihçe
Ada ALGOL APL Assembly BASIC C C++ C# Classic Visual Basic COBOL Erlang Forth Fortran Go Haskell Java JavaScript Kotlin Lisp Lua MATLAB ML Object Pascal Pascal Perl PHP Prolog Python R Ruby Rust SQL Scratch Shell Simula Smalltalk Swift Visual Basic dahası...
Listeler: Alfabetik Kategoriik Nesilsel İngilizce temelli olmayan Kategori