[go: nahoru, domu]

Amerika Birleşik Devletleri'nde kölelik: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Kaynaklar ve referanslarda düzenleme
Justinianus (mesaj | katkılar)
Gerekçe: Deneme amaçlı değişiklik
Etiket: Elle geri alma
(10 kullanıcı tarafından yapılan 17 ara revizyon gösterilmiyor)
1. satır:
[[Dosya:US Slave Free 1789-1861.gif|küçükresim|300pxupright=1.36|Amerika Birleşik Devletleri toprakları ve eyaletlerinin köleliğe ne zaman izin verdiğini veya izin vermediğini gösteren bir animasyon, 1789-1861 arası.]]
'''Amerika Birleşik Devletleri’nde kölelik''', 1776'da Amerikan ulusunun doğuşundan 1865 yılında [[Amerika Birleşik Devletleri Anayasası Onüçüncü Değişikliği|13. değişiklikle]] kaldırılana kadar, çoğunlukla [[Afrika demografisi|Afrikalı]] ve [[Afroamerikalılar]]dan oluşan taşınır mal statüsünde yasal bir kurumdu. Kölelik, erken sömürge günlerinden beri [[İngiliz Amerikası]]'nda uygulanmaktaydı ve 1776'da [[Amerikan Bağımsızlık Bildirisi|Bağımsızlık Bildirgesi]] zamanında [[On Üç Koloni|on üç kolonide]] yasaldı. Köleleştirilmiş bir kişi yasal olarak bir tür maldı ve diğer kişisel mallar gibi satın alınabilir, satılabilir veya devredilebilirdi. Bir at gibi, yetenekli köleleştirilmiş bir insan çalıştırılabilir ve yeni köleleştirilmiş insanların üretimi için yetiştirilebilirdi. Kölelik, 1865'e kadar eyaletlerin yaklaşık yarısında sürdü. Ekonomik bir sistem olarak, kölelik, büyük ölçüde [[kiralama]] yöntemi ile değiştirildi.
 
[[Amerikan Devrimi]] (1775-1783) döneminde, kölelik Afrikalı soyuyla ilişkili ırksal bir kast olarak kurumsallaşmıştı.<ref>{{citeDergi journalkaynağı |url= http://www.slate.com/articles/life/the_history_of_american_slavery/2015/05/why_america_adopted_race_based_slavery.html |başlık= The Birth of Race-Based Slavery |soyadı=Wood |ad=Peter |tarih=2003 |journaldergi=Slate |idtanıtıcı= (May 19, 2015): Reprinted from "Strange New Land: Africans in Colonial America" by Peter H. Wood with permission from Oxford University Press. ©1996, 2003 |erişimtarihi=3 Aralık 2019 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200203043438/http://www.slate.com/articles/life/the_history_of_american_slavery/2015/05/why_america_adopted_race_based_slavery.html |arşivtarihi=3 Şubat 2020 |ölüurl=hayır}}</ref> [[ABD Anayasası]] taslağı hazırlanırken (1789) köleliğin rolü, en çekişmeli konu olmuştur. Anayasanın yaratıcıları "kölelik" kelimesini hiç kullanmamış olsalar da, nihai belge köle sahiplerine orantısız siyasi güç vermiştir.<ref>{{Web kaynağı | ad = Frederick | soyadı = Douglass | başlık = The Constitution and Slavery | url = https://teachingamericanhistory.org/library/document/the-constitution-and-slavery/ | yıl = 1849 | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20191203114039/https://teachingamericanhistory.org/library/document/the-constitution-and-slavery/ | arşivtarihi = 3 Aralık 2019 | erişimtarihi = 3 Aralık 2019 | ölüurl =evet}}</ref> İç Savaş'a kadar çoğu başkan ve Yüksek Mahkeme köleliğeüyeleri köleliği kabul bağlıeden insanlardan oluşuyordu.
 
Devrim Savaşı sırasında ve hemen ardından, çoğu kuzey eyaletinde kölelik karşıtı yasalar kabul edildi ve köleliği ortadan kaldırmak için bir hareket geliştirildi. Bütün Kuzey eyaletleri[[eyalet]]leri köleliği bir şekilde, bazen yavaş yavaş 1805'e kadar kaldırmıştı; 1840 nüfus sayımına kadar kuzey eyaletlerinde hala yüzlerce insan köleleştirildi. Öncelikle Yukarı Güney'de bazı köle sahipleri köleleştirilmiş insanları, bazen kendi istekleriyle serbest bıraktılar ve bazen de hayırseverler ve hayırsever gruplar diğer köleleştirilmiş insanları satın aldı ve serbest bıraktı. Anayasanın 1789 yılında onaylandığı tarihte, oy veren vatandaşlar (erkek mülk sahipleri) arasında nispeten az sayıda renkli insan vardı.<ref>{{Kitap kaynağı |başlık=The African American Electorate: A Statistical History |yayıncı=CQ Press |yıl=2012 |isbn= 978-087289508-9 |editör-soyadı= Walton Jr |editör-ad=Hanes |cilt=I |bölüm=Chapter 4 |sayfa=84 |editoreditör2-last2soyadı= Puckett |editoreditör2-first2ad= Sherman C. |editoreditör3-last3soyadı=Deskins |editoreditör3-first3ad=Donald R.}}</ref>
 
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
 
{{Köle ayaklanmaları}}
[[Kategori:Amerika Birleşik Devletleri'nde kölelik]]
 
{{Otorite kontrolü}}
 
[[Kategori:Amerika Birleşik Devletleri'nde kölelik| ]]
[[Kategori:Afrikalı Amerikanlar tarihi]]
[[Kategori:Afrika diasporaları tarihi]]