[go: nahoru, domu]

Dolin: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
İmmoBot (mesaj | katkılar)
k Kaynakça: Kaynakça etiketi düzenleniyor., değiştirildi: {{Kaynakça}} → {{kaynakça|30em}}
SpdyBot (mesaj | katkılar)
k top: Bot: kaynak dz. (hata bildir)
 
(3 kullanıcı tarafından yapılan 3 ara revizyon gösterilmiyor)
1. satır:
[[Dosya:WOAHdubs.jpg|küçükresim|[[Hawthorne, Florida]] yakınlarındaki Şeytan Deliği , [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]].]]
'''Dolin''' [[karst]]laşma sonucu oluşmuş ([[lapya]]ların birleşmesiyle), boyutları bölgenin karstik özelliklerine bağlı olarak değişen, kapalı veya yarı açık çukurluklar. Kalkerli arazilerde erime ve çökme sonucu oluşan tava şeklindeki çukurluklardır.
 
11. satır:
Dolinler genel olarak ''çözünme'' ve ''çökme dolinleri'' olarak ikiye ayrılırlar. Çökme dolini, donmuş topraklar hariç tüm iklim bölgelerinde görülebilir. Çözünme dolinleri ise buharlaşmadan fazla yağışın olduğu nemli ılıman bölgelerin karstik platolarında görülür. Örneğin; [[Orta Toroslar]]'da 140 binden fazla, [[Dinar Alpleri]]nde 376 binden fazla dolin bulunur.<ref name="zynlztrk"/>
 
Çözünme dolinlerinin oluşumu, gelişimi, tipi, ve dağılımı üzerinde tektonik çatlaklar etkilidir.<ref name="zynlztrk"/>
 
Erime çukurlarından obruk ve dolinin ayrımında çukurun çapı ile derinliği arasındaki oran kullanılır. Derinlik, çap veya uzun eksenin 1/10'undan büyük ise obruk, daha küçükse dolin kabul edilmektedir.<ref name=sayhan>{{Web kaynağı | soyadı1 = SAYHAN | ad1 = Yrd. Doç. Dr. Sencer | başlık = Kırşehir Dolini'nin genetik ve morfometrik özellikleri ile yöre morfolojisi açısından önemi | url = http://dergipark.ulakbim.gov.tr/tcd/article/view/1074000320/1074000312 | yayıncı = Türk Coğrafya Dergisi | erişimtarihi = 3 Aralık 2016 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20161220031055/http://dergipark.ulakbim.gov.tr/tcd/article/view/1074000320/1074000312 | arşivtarihi = 20 Aralık 2016 | ölüurl =evet}}</ref>
 
Dolin ile uvala ve polye gibi daha büyük karstik erime çukurları arasında ayrım için kesin bir sınır yoktur. Genellikle çapı 200 m'den küçük olanlar ''dolin'' büyük olanlar ''uvala'' veya ''polye'' olarak adlandırılmaktadır. Sınıflandırmada bir kriter de karstik depresyonun başka bir karstik çukurluk ile birleşmesidir. Başka karstik çukur ile birleşme varsa ''[[Uvala]]'', yoksa ''Dolin'' olarak isimlendirilir.<ref name=sayhan/>
 
== Ayrıca bakınız ==
21. satır:
 
== Kaynakça ==
{{kaynakça|30em}}
 
{{vikisözlük|dolin}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Dolin" sayfasından alınmıştır