[go: nahoru, domu]

跳至內容

"France" muda smmalu siida ka ini kndka

Pnyahan Wikipidiya
刪去的內容 新增的內容
Qnay patas 122: Qnay patas 122:
|Turus
|Turus
|72,724
|72,724
|5,626,858
|
|-
|-
|
|

nii 2021年3月6日 (J6) 17:22 ka muda smalu

Flag of France
Flag of France -Kwoci(法國國旗)
File:Armoiries de la République Française.svg-Kwohwey(國徽)
File:EU-France.svg-Ida nkiya nniqan lnglingay(自然地理位置)

France(法國)

Gaga kska Owcow ka France, 46 00 N, 2 00 E ka gaga na nniqan.

Kana ka knlbangan na o 551,500 sq km(hangan na o Tg43)(knlbanga dxgal o 549,970 sq km, knlbangan qsiya o 1,530 sq km).

Kana ka sejiqun o niqan 66,836,154 hiyi.

Gaga Paris ka pusu alang paru, jiyax 14 idas 7 ka jiyax skrayan klwaan.

Manu ka dxgal France ga wada sugan 52.70% ka dxgal qpahan, 29.20% ka dxgal bbuyu, rahuq dxgal do niqan 18.10% na.

Bukung klwaan ta sayang o kiya ka François Hollande, pnaah hngkawas2012 idas 5 jiyax 15pnrajing kmlawa klwaan.

cinkhulan sa knita’ sa brbiru’

Nniqan lnlingay (地理)

Hnyuwan lnlingay kana tndxral qnlhangan 領土地形

Wa mniq Oco ka dxral Hwako u ngalan dha Tndxral Hwako, wa mniq Oco taru tuiril tuiyax 40° dhuq 51°N, 6°W dhuq 10°E, ya bay hntaring 1000 kongri pcbalay tuhunac tudaya tunarac tuiril, so bay rokaku ka hnyuwan tndxral dha, mkmuxultay ka tnkarac dha.

Tndxral Hwako tudaya u dhuq Peyhay, tuiril daya u dhuq Ingciri haysya, tuiril u dhuq Tasiyang, tuhunac u dhuq Ticonghay, kiya mi msqapah tndxral tunarac daya ka Pirisu mi Rusnpaw, tunarac ka Doyicu mi Jweysu, tunarac hunac ka Itari mi Moroko, kiya mi tuiril hunac ka Sipanya mi Antawar.

Ayus tuhunac mi tunarac Hwako ka dudux tudu dwiyaq pa niqan tudu dwiyaq Pirinyosu, tudu dwiyaq Aarpeysu mi dwiyaq Curo, yayung u niqan yayung Rayin. Mniq kcka Ticonghay u, niqan Kosicyataw mi kari bay mkngahu ucilung cyutaw.

Mniq kana nniqan jeynseykay pa kari bay hayway sng mi tndxral nganguc icil ka Hwako, kana tndxral dniyi u singcng cyuhwa mi kwansya pnluban qqlahang pa ini nanaq pntna duma, so niyi ka nniqan dha:

  • Tuhunac Meyco: nHwako Kayyana.
  • Tasiyang: Sngpiyey mi Mikorong mi Aatiryeysu cyutaw ka Kwatiropu, Matingniko, Sngmating mi Sngbasomi.
  • Tapingyang: Hwasu Porinisiya, Sinkoritoniya, Walis mi Hutuna mi Koripotun taw.
  • Intuyang: Ryoniwang, Hwasu Intuyang cutaw, Koroco cyuntaw, Kayarkayrang cyuntaw, SngPoro taw mi Amusutotan taw.
  • Nancico: Atayriti (niqan pnrngawan kari), kcka niya u, msqapah Hwasu Kayyana mi Pasi mi Surinan ka tndxral dha, tndxral Hwasu Sngmating mi Hosu Sngmating u msqapah.

Kndkilan karac (氣候生態)

Spuda Bnkuwan kluwanan karac Kopn, nniqan knbrnux knkana tndxral Hwako pa to bay so nHayyang sing ka kkarac, muxul ka misan mi mtltu ka rbawan, tnkawas u niqan quyux, nniqan bbrnux mi cyoring ka tuhunac, nTiconghaysu ka kkarac,

kndnguwan ka rbawan mi qmuyux ka misan.

Pdkanan ka kntlxan iidas: Idas 1 tuiril mi tuhunac u ya bay 4-7°C, tunarac mi tudaya u ya bay 1-3°C; idas 7 tudaya mi tuiril u ya bay 16-18°C, tuhunac mi tunarac pa ya bay 21-24°C.

Pndkanan ka qsiyaq qnyuxan kngkawas pa 600-800 kongri, lmiqu u dhuq hmrinas 1500 kngri. Bnkuwan

kluwan kkarac u so bntasan trahuc niyi:

  • Mkngahu ucilung Hwako pa to bay kkarac mnHayyangsing kana, kiya mi tuiril pa pnrdingan tudaya u Hwarantosusu, dhuq tuhunac Pasuko ka tura bay nniqan mkngahu ucilung; mquri nniqan tuhunac pa alaw weytu kiya ka krinah muxul; mquri tuiril daya daw mtltu balay tuhunac kiya, pndkanan mbiyax ka sbhuran niya.
  • Mquri nniqan ruma u kkarac mnHayyangsing kiya na, binaw psnakan quri nniqan mkngahu ucilung kiya, ngalan dha “Panhayyangsing kkarac” . Mray so mniq Pari mi knkarac nniqan mkrbuq lmiqu u knpriyux balay, krpuhan sisan u ini hari quyux. Nniqan kkarac niyi ka nniqan kkarac mbiyax Hayyangsing mi nniqan kkarac Tarusing kwotu titay.
  • Tukcka mi nniqan tudaya brnux kkarac Hayyangsing mi nniqan mkrbuq Pari ka kkarac Hayyangsi ng mntna knpriyux, so kiya mncun dha splawa “tnkarac Pari” (parisien)
  • Nniqan tudaya mi tunarac pa mquri kkarac Tarusing, rbawan wa kntlxan balay mi ou bay quyux, misan u knskuy bay kndnguwan balay.
  • Nniqan mkngahu ucilung Ticonghay na tuhunac Hwako (Mray so dxral aayu hunac yayung Rona) kkarac mnTiconghay.
  • Ddwiyaq tudu Aarpeysu, ddwiyaq tudu Nyosu, ddwiyaq tudu Hoju, dwiyaq Curo mi nniqan tuckcka brnux baraw u mnlmiqu kkarac.
  • Tndxral quri nganguc Hwako pa to bay mnmtilux kkarac, tnkawas u mtilux bay mi sqquyux balay, Hwasu Kayyana u mtura balay mnJotaysing na Jotayyurin kkarac; kiya mi Sngpiyey mi Mikorong kiya mi Hwasu tuhunac mi tndxral naci ka mnhuciti kkarac, tnkawas knskuy mi kndnguwan.

Sngcng cyuhwa (行政區劃)

Tacyu ka ici singcngcyu Hwako(région),   kana qnlhangan pa niqan 18 Tacyu (kiya ka

knkana Kosicya singcngcyu), kcka niyi pa niqan 5 ka Hayway tacyu (DOM); cuxan han u niqan 21 ka kana balay tacyu tndxral, kngkawas 2014 mnuda meytaq hyo daw wada pspuwan duma ka tacyu mi mk13 ka tacyu tndxral da.

Psuwan ka tacyu pa niqan 101 ka sng dungan (department), spuda bnkuwan bnatas jiyi muda mku banggo, ddiyun mku banggo yocng (ddiyun mku banggo paya rulu uri).

Qnlhangan muda mmurux waya ka Hwako, ana manu bnatas brah way u ini angal pusu biyax kana.

Tacyu (kiya ka knkana Hayway tacyu) Sohu Knlbangan Knhbrawan sediq
Beyhing tunarac Sutoras 57,433 5,552,388
Yayung Awhuney-Rong-Aarpeys Riang 69,711 7,757,595
Pokngti-Hwaranci-Kangti Tijong 47,784 2,816,814
Puryeytani Reyen 27,208 3,273,343
Tukcka-Royaar mkeayu yayung Awarryang 39,151 2 570,546
Kosicya Ayakosyaw 8,680 320,208
Tubaraw Hwaransi Riar 31,813 5,973,098
Hwaransitaw Pari 12,012 11,959,807
Nomanti Ruang 29,906 3,568,476
Sinyakweytan Poarto 84,061 5,808,594
Awkositani Turus 72,724 5,626,858

Pnyahan pnatas(參考資料)