22 декабрь
22 декабрь — Милади тәкъвимендә уникенче айның егерме икенче көне. Ел ахырына кадәр 9 көн кала.
| ← декабрь → | ||||||
| Дш | Сш | Чш | Пҗ | Җм | Шм | Як |
| 1 | ||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
| 30 | 31 | |||||
| 2024 ел | ||||||
Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгалар
Халыкара
Милли
Вьетнам — Хәрби көчләр көне (1944).[1][2][3][4]
Куба — укытучылар көне.[5][6]
Индонезия — Аналар көне бәйрәме.[1][2][5][7]
Зимбабве — Бердәмлек көне.[1][2][8]
Һөнәри, җәмгыяви һәм өлкә бәйрәмнәре
БДБ — Энергетиклар көне.[9][10][11]
Аргентина — даруханә хезмәткәрләре көне.[5][12][13]
Украина — Дипломатик элемтәләр хезмәткәрләре көне.[9][10][14]
Һиндстан — Математика көне.[1][15]
- төркиләрдә — Нардуган бәйрәме (баш. Нардуған, төр. Nardugan, ингл. Nardoqan).
Вакыйгалар
- 1808 —
Венада узган зур хәйрия концертында Бетховенның берничә зур әсәрләре премьерасы булды.
- 1906 —
Казанда беренче публик татар спектакле күрсәтелде.
- 2007 — Ariane 5 исемле француз ракетасы тарихта беренче Африка иярченең чыгара.
Туулар
Шулай ук карагыз: Төркем:22 декабрь көнне туганнар
- 1792 — Павел Катенин,
- 1820 — Иван Зедерштедт,
- 1836 — Алексей Хорват,
- 1838 — Владимир Марковников,
- 1856 — Фрэнк Келлог, америкалы дәүләт эшлеклесе, Тынычлык өчен Нобель премиясе лауреаты.
- 1858 — Джакомо Пуччини, итальян опера композиторы.
- 1863 — Аркадий Лаврский,
- 1869 — Бейнбридж Колби,
- 1869 — Дмитрий Егоров, математик.
- 1873 — Николай Козмин,
- 1876 — Никита,
- 1890 — Яков Шейнкман, РКП(б)ның Казан губерна комитеты рәисе.
- 1891 — Екатерина Максимова,
- 1911 — Василий Матвеев, мари совет дәүләт эшлеклесе.
- 1912 — Мостафа Ногман, татар шагыйре, тел галиме.
- 1913 — Евгений Бусыгин, этнограф, Казан университеты профессоры, музыкант.
- 1926 — Рифгать Әбдиев, уйлап табучы, кибернетик, фән докторы, профессор.
- 1936 — Евгений Штырков, инженер-оптик, профессор.
- 1936 — Юрий Коковихин,
- 1937 — Эдуард Успенский,
- 1938 — Сергей Михеев,
- 1939 — Лео Бокерия,
- 1946 — Григорий Эйдинов,
- 1948 — Николае Тимофти, 2012-2016 елларда
Молдова президенты.
- 1950 — Хөсәен Вәлиәхмәтов,
- 1951 — Лиана Ковалёва,
- 1955 — Светлана Шамаева,
- 1958 — Сергей Миров,
- 1961 — Винир Мөхәммәтгәрәев, очучы-сынаучы, РФ каһарманы.
- 1961 — Евгений Доронин,
- 1965 — Гәүһәр Батталова,
- 1972 — Ванесса Паради, Франциянең кино актрисасы, шансон җырчысы, фотомодель.
- 1980 — Гөлназ Нәүмәтова, Тинчурин театры актрисасы, ТР атказанган артисты (2013).
- 1981 — Момир Илич,
- 1984 — Йонас Альтберг,
- 1986 — Вячеслав Кургинян, тимераякта йөрүчесе (шорт-трекче), Россия чемпионы.
- 1999 — Әлип Нуралы,
Вафатлар
Шулай ук карагыз: Төркем:22 декабрь көнне вафатлар
- 1603 — III Мәхмәт,
- 1853 — Григорий Городчанинов,
- 1895 — Константин Кучин,
- 1936 — Николай Островский, совет язучысы.
- 1941 — Юргис Карнавичюс,
- 1942 — Шәриф Камал, татар әдәбияты классигы, язучы һәм драматург.
- 1944 — Дмитрий Янишевский, геоботаника галиме.
- 1946 — Михаил Залесский, палеоботаника галиме, профессор.
- 1954 — Александр Мурзин,
- 1954 — Николай Дмитриев, төрки телләр белгече, академик.
- 1958 — Екатерина Кускова, сәясәт һәм җәмәгать эшлеклесе, публицист һәм нашир.
- 1972 — Александр Сливко,
- 1978 — Тимофей Белов,
- 1982 — Сергей Владимиров,
- 1983 — Татьяна Александрова,
- 1994 — Гашия Абызгилдина,
- 1997 — Сабах Сәлимов, слесарь-оператор, Социалистик Хезмәт Каһарманы.
- 2002 — Рафаэль Сафин, татар шагыйре, драматург.
- 2012 — Аркадий Воробьёв,
- 2012 — Шамил Хаҗиәхмәтов, язучы, тәрҗемәче, мөхәррир.
- 2020 — Валентин Никитин,
- 2021 — Рәшит Газиев,
Дини бәйрәмнәр һәм истәлекле даталар
- Борынгы рим дине һәм рим илаһиләргә бәйле вакыйгалар:
- Cатурн илаһига багышланган ярышлар, алтынчы көн
- Кояш ярышлары, дүртенче һәм соңгы көн
- Борынгы славянда Карачун илаһын ихтирам итү.
- Заратуштра пәйгамбәре көне.
- Христианлык — искә төшерелгән изгеләр:
Уртак 
- Анастасия († 304), Иллириядан Анастасия, тагын Тол хатын, һәм Фармаколитрия (Дәвалаучы) кушаматы белән танылган, аның белән бергә булган Хризогон, Теодот һәм аларның өч балалары белән Диоклетның эзәрлекләү нәтиҗәсендә мәрһүм.
- Флавий († 362), Рим префекты, Мөртәт Юлиан заманында тәүбә иттерүче.
- Деметре/Дмитрий († ?), Онора һәм «Изге» Флор, Италияның Лацио өлкәсендәге Остия шәһәрендә җәфа чигүчеләре.
- Толоза шәһәреннән «Изге» Онорато, рухани
- Ортодоксаль чиркәве:
««Изге» Анна белән йөкле булу» иконасы
- «Изге» Анна Гайса анасы белән йөкле булу.
- «Изге» җәфа чигүче ир пресвитер Владимир (1919).
- «Изге» җәфа чигүче ир пресвитер Владимир һәм кыз хатын Евфросиния (1920).
- «Изге» җәфа чигүче ирләр пресвитерлар Василий һәм Александр (1937).
- «Изге» Анна пәйгамбәр, Самуил анасы (Гайсә пәйгамбәрнең тууына 1100 ел элек).
- Изгеләндерүче Софроний, Кипр архиепископы (VI).
- Преподобный Стефана Новосиятеля (912).
- «Көтелмәгән шатлык» исемләнгән Гайсә анасы Иконографиясе.
- Феликс II († 731), Феликс II, Лотарингия өлкәсендәге Meтц шәһәре епископлар исемлеге иясе.
- Пиотр Мовила († 1646), Пиотр Мовила, Киев шәһәре метрополиты.
- Дмитрий († 1938), һәм Федор – руханилар, Россияда Комунистлар кулыннан җәфа чигүчеләр.
- «Изге» Флафиано, җәфа чигүче
- «Изге» Франческа Саверио Кабрини, гыйффәтле кыз хатын
- Адам († 1210), Саксония герцоглыгында Локкум аббатлыгы рухани һәм чиркәү хезмәтчесе.
- Шеремон (Калып:III гасыр), һәм берничә башка җәфа чигүчеләр, Египет, Gaius Messius Quintus Trajanus Decius Рим императоры (249-251) эзәрлекләүләр заманында һәлак булган.
- Франсуаза-Ксавиере Кабрини (°1850 – †1917), Франсуаза-Ксавиере Кабрини, кушаматы «Эмигрантлар анасы», АКШндагы итальян миссионеры, ««Изге» йөрәк кыз хатын миссионерлары» җәмгыятен оештыручысы.
- «Изге» Гратьен († 1509), Черногориедагы Котор балыкчысы, «Изге» Августин дәрвишләренең «Изге» Кристофф монастыре бакчачысы.
- Йутта († 1136), шат күңелле дип беленгән, Рейн елгасы үзәнлегендә, Бинген җирлегендә «Изге» Дизибод тавында яшәгән, Бингендан Хильгегардның укытучысы.
- Мария Манчини († 1431), Мария Манчини, шат куңелле, Тоскания җирлегенең Пиза шәһәрендә яшәгән, ун ике яштә кияүгә чыккан, ун алтыда тол калган, доминиканкыз хатын монастыренә киткән.
Исем бәйрәмнәре
Шулай ук карагыз
Искәрмәләр
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 (ингл.) Holidays and observances
- ↑ 2,0 2,1 2,2 (фр.) Célébrations
- ↑ (ингл.) Macdonald, Peter (1993). Giap: The Victor in Vietnam, pp. 32
- ↑ (ингл.)Nhan Dan 2012 елның 25 декабрь көнендә архивланган.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 (исп.) Celebraciones
- ↑ (исп.) Día del Educador Cubano
- ↑ (ингл.) Jakarta Post:In observance of Mother’s Day 2016 елның 4 март көнендә архивланган.
- ↑ (ингл.) Zimbabwe government online: Zimbabwe Public Holidays 2013 елның 13 ноябрь көнендә архивланган.
- ↑ 9,0 9,1 (рус.) Праздники
- ↑ 10,0 10,1 (укр.) Свята і пам'ятні дні
- ↑ (рус.) Праздники, дни городов, знаменательные события 22 декабря
- ↑ (исп.) ElDiario.com.ar: Se reconoció el 22 de diciembre como día del empleado de farmacia 2016 елның 5 март көнендә архивланган.
- ↑ (исп.) ideasexpress.com.ar: Fechas para recordar
- ↑ (рус.) День работников дипломатической службы Украины — 22 декабря. История и особенности праздника в проекте Календарь Праздников 2010
- ↑ (ингл.) The Hindu: Ramanujan's birthday will be National Mathematics Day