[go: nahoru, domu]
Bước tới nội dung

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “San José, Costa Rica”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trước
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
n r2.7.2+) (Bot: Sửa yo:San José, Kóstá Rikà
Đã cứu 1 nguồn và đánh dấu 0 nguồn là hỏng.) #IABot (v2.0.9.5
 
(Không hiển thị 38 phiên bản của 22 người dùng ở giữa)
Dòng 1: Dòng 1:
{{Infobox Settlement
{{bài cùng tên|San José}}{{Infobox settlement
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->
|official_name = San José de Costa Rica
<!-- Name and transliteration -->|name=San José|settlement_type=[[Danh sách các thành phố ở Costa Rica|Thành phố]] và [[Cantons of Costa Rica|đô thị]]
|native_name = San José
<!-- Images, nickname, motto -->|image_skyline={{Photomontage|position=center
|nickname = ''Chepe''
| photo1a = San Jose under construction.jpg
|motto =
| photo2a =
|image_skyline = MorazanSJ.jpg
| photo2c = Bulevar.JPG
|imagesize = 210px
| photo3a = Edificio Correos. Edificio Herdocia. San Jose. Costa Rica.JPG
|image_caption = Morazán Park and the Music Temple.
| photo3b = Interiorcatedralsanjosecr.JPG
|image_flag = Bandera_de_San_José,_Costa_Rica.svg
| photo4a = Juan Mora Fernandez statue in San Jose.JPG
|image_seal = EscudoSanJose.gif
| photo4b =
|image_shield =
| photo5a = National Theatre of Costa Rica - 3.jpg
|pushpin_map = Costa Rica
| photo5b = Museo de los Niños, San José, Costa Rica.JPG
|mapsize =
|map_caption =
| size = 260
| spacing = 2
|subdivision_type = [[Quốc gia]]
| color = #FFFFFF
|subdivision_name = [[Costa Rica]]
| border = 0
|subdivision_type1 = [[Tỉnh Costa Rica|Tỉnh]]
| foot_montage = Hình ảnh, từ trên xuống, từ trái sang phải: đường chân trời San José, [[Chinatown, San José, Costa Rica|Chinatown]], Đại lộ Trung tâm, Tòa nhà Herdocia, [[Tổng giáo phận Công giáo La mã San José de Costa Rica|Tổng giáo phận Công giáo La Mã]], bức tượng [[Juan Mora Fernández]], Garabito, trong khung cảnh của [Nhà hát Quốc gia của Costa Rica], [[Trung tâm Khoa học và Văn hoá Costa Rica]].}}|image_alt=|image_caption=|image_flag=Bandera de San José (Costa Rica).svg|flag_size=100x67px|flag_alt=|image_shield=Blason de San José (Costa Rica).svg|shield_size=100x80px|shield_alt=|nickname=''Chepe''|motto=Ad Meliora{{nbsp|2}}<small>([[Latin]])<br/>''"Towards better things"''</small>
|subdivision_name1 = [[Tỉnh San José]]
<!-- Maps, coordinates -->|image_map=San Jose, Costa Rica - City map.png|mapsize=275px|map_caption=San José và khu vực xung quanh|pushpin_map=Costa Rica|pushpin_map_caption=Vị trí của San José trong Costa Rica|coordinates={{coord|9|56|N|84|5|W|region:CR|display=inline,title}}|coordinates_footnotes=|subdivision_type=Quốc gia|subdivision_name=[[Costa Rica]]|subdivision_type1=[[Tỉnh]]|subdivision_name1=[[San José Province|San José]]|subdivision_type2=[[Canton (quốc gia phân khu)|Canton]]|subdivision_name2=[[San José (canton)|San José]]|parts_type=<!-- defaults to: Boroughs -->|parts_style=coll|parts=8 [[San José (canton)#Districts|districts]]|government_type=|leader_title=[[Thị trưởng]]|leader_name=[[Johnny Araya Monge]] ([[Liên minh cho Đảng San José (Costa Rica)|PASJ]]|leader_title1=<!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->|leader_name1=|leader_title2=|leader_name2=|leader_title3=|leader_name3=|established_title=Thành lập|established_date=[[Circa|ca]]. 1739|established_title2=Capital as of|established_date2=16 tháng 5 năm 1823|established_title3=|established_date3=|area_magnitude=|unit_pref=Số liệu|area_footnotes=|area_total_km2=44.62|area_total_sq_mi=|area_land_km2=|area_land_sq_mi=|area_water_km2=|area_water_sq_mi=|area_water_percent=|area_urban_km2=|area_urban_sq_mi=|area_metro_km2=2044|area_metro_sq_mi=|population_as_of=2015|population_note=|population_footnotes=|population_total=333.288|population_blank1_title=[[Demonym]]|population_blank1=Josefino/a|population_density_km2=6455.71|population_density_sq_mi=|population_metro=2158898|population_density_metro_km2=1056.2|population_density_metro_sq_mi=|population_urban=1543000 (March 2013)<ref>{{chú thích web|title=Demographia World Urban Areas PDF (March 2013)|url=http://www.inec.go.cr/Web/Home/GeneradorPagina.aspx|publisher=Instituto Nacional de Censos de Costa Rica|access-date =ngày 24 tháng 11 năm 2013|archive-date = ngày 20 tháng 11 năm 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151120125018/http://www.inec.go.cr/Web/Home/GeneradorPagina.aspx}}</ref>|timezone=[[North American Central Time Zone|Central Standard Time]]|utc_offset=-6|timezone_DST=|utc_offset_DST=|elevation_m=1172|elevation_ft=|postal_code_type=Mã bưu điện|area_code=+ 506|postal_code=10101|blank_name='''[[Human Development Index|HDI]]''' (2011)|blank_info=0.756 – <span style="color:#090">high</span><ref>{{chú thích web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/costa_rica_nhdr_2013.pdf |title= Índice de Desarrollo Humano Cantonal 2013 |language=es |date=ngày 25 tháng 6 năm 2013 |access-date =ngày 8 tháng 7 năm 2013}}</ref>|blank1_name=[[Phân loại khí hậu Köppen|Khí hậu]]|blank1_info=[[Khí hậu nhiệt đới vùng nhiệt đới|Aw]]|website=[https://www.msj.go.cr/SitePages/home.aspx http://www.msj.go.cr]|footnotes=}}{{thể loại Commons|San José, Costa Rica}}'''San José''' ([[tiếng Tây Ban Nha]]: '''San José'''; {{IPA2|ˌsɑːn hɒˈsɛː}}) là [[thủ đô]] và cũng là thành phố lớn nhất của [[Costa Rica]].
|subdivision_type2 = [[Tổng Costa Rica|Tổng]]
|subdivision_name2 = [[San José Canton]]
|government_type =
|leader_title = [[Thị trưởng]]
|leader_name = Johnny Araya Monge ([[Đảng Tự do quốc gia (Costa Rica)|PLN]])
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|leader_title3 =
|leader_name3 =
|established_title = Thành lập
|established_date = khoảng 1738
|established_title2 = Capital as of
|established_date2 = [[May 16]], [[1823]]
|established_title3 =
|established_date3 =
|area_magnitude =
| unit_pref = Metric
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 44.62
|area_total_sq_mi =
|area_land_km2 =
|area_land_sq_mi =
|area_water_km2 =
|area_water_sq_mi =
|area_water_percent =
|area_urban_km2 =
|area_urban_sq_mi =
|area_metro_km2 =
|area_metro_sq_mi =
|population_as_of = tháng 5 năm 2003
|population_note =
|population_footnotes =
|population_total = 346.799(2)
|population_density_km2 =
|population_density_sq_mi =
|population_metro = 1.611.616 (2)
|population_density_metro_km2 =
|population_density_metro_sq_mi =
|population_urban =
|timezone = [[Múi giờ Bắc Trung Mỹ]]
|utc_offset = -6
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
|latd = 9 | latm=56 | lats= | latNS=N
|longd = 84 | longm=5 | longs= | longEW=W
|elevation_m = 1161
|elevation_ft =
|postal_code_type =
|postal_code =
|blank_name = '''[[Chỉ số phát triển con người|HDI]]''' (2000)
|blank_info = 0.9 – <span style="color:#090">high</span>
|website = http://www.msj.go.cr
|footnotes =
}}
{{otheruses|San José}}
'''San José''' ([[tiếng Tây Ban Nha]]: '''San José'''; {{IPA2|ˌsɑːn hɒˈsɛː}}) là [[thủ đô]] và cũng là thành phố lớn nhất của [[Costa Rica]].


Nằm ở trung tâm của vùng đại đô thị bao gồm một số thị trấn phụ cận trong [[Thung lũng Trung tâm Costa Rica]], San José là trung tâm [[kinh tế]] và [[giao thông]] của quốc gia [[Trung Mỹ]] này. San José cũng là lỵ sở của Tổng San José (cantón Central de San José).
Nằm ở trung tâm của vùng đại đô thị bao gồm một số thị trấn phụ cận trong [[Thung lũng Trung tâm Costa Rica]], San José là trung tâm [[kinh tế]] và [[giao thông]] của quốc gia [[Trung Mỹ]] này. San José cũng là lỵ sở của Tổng San José (cantón Central de San José).


Với địa vị là thủ đô, San José là nơi đặt trụ sở của các cơ quan công quyền. Được thành lập năm [[1738]], San José là một trong những thủ đô [[châu Mỹ Latin]] trẻ nhất. Tuy hình thành vào thế kỷ 18, mãi đến năm [[1823]] San José mới được chọn làm thủ đô.<ref>[http://www.spanishabroad.com/prog_teen/cityg_sanjose/history.htm History of San José, Costa Rica], by [http://www.spanishabroad.com/index.htm Spanish Abroad, Inc.]</ref>
Với địa vị là thủ đô, San José là nơi đặt trụ sở của các cơ quan công quyền. Được thành lập năm [[1738]], San José là một trong những thủ đô [[mỹ Latinh|châu Mỹ Latin]] trẻ nhất. Tuy hình thành vào thế kỷ 18, mãi đến năm [[1823]] San José mới được chọn làm thủ đô.<ref>[http://www.spanishabroad.com/prog_teen/cityg_sanjose/history.htm History of San José, Costa Rica] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303224952/http://www.spanishabroad.com/prog_teen/cityg_sanjose/history.htm |date = ngày 3 tháng 3 năm 2012}}, by [http://www.spanishabroad.com/index.htm Spanish Abroad, Inc.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070817041833/http://www.spanishabroad.com/index.htm |date = ngày 17 tháng 8 năm 2007}}</ref>


Ngày nay đây là một thành phố hiện đại với sinh hoạt thương mại sầm uất, là một điểm đón tiếp nhiều du khách nước ngoài.<ref>[http://www.infoplease.com/ce6/world/A0843474.html Infoplease. San José, Costa Rica]</ref>
Ngày nay đây là một thành phố hiện đại với sinh hoạt thương mại sầm uất, là một điểm đón tiếp nhiều du khách nước ngoài.<ref>{{Chú thích web |url=http://www.infoplease.com/ce6/world/A0843474.html |ngày truy cập=2008-06-20 |tựa đề=Infoplease. San José, Costa Rica |archive-date=2007-10-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071014122835/http://www.infoplease.com/ce6/world/A0843474.html |url-status=dead }}</ref>


== Lịch sử ==
== Lịch sử ==
Dòng 86: Dòng 29:


== Dân số ==
== Dân số ==
Dân số chính thức của thành phố là 346.799,<ref>[http://www.inec.go.cr/01EstadPoblacion%5C04estimacionesYproyec%5CCalculoDePoblacion/cuadros/C1.%20Poblaci%F3n%20total%20cerrada%20por%20sexo,%20seg%FAn%20provincia,%20cant%F3n%20y%20distrito.%20Al%2031de%20diciembre/2006/Diciembre%202006.xls Total Population of Costa Rica by, for province, canton and district levels, December 2006], published by the [[National Institute of Statistics and Census of Costa Rica|National Institute of Statistics and Census]](INEC)</ref> tương ứng với dân số của toàn [[tổng San José]]. San José xếp hạng đông nhất trong tất cả 20 [[tổng Costa Rica|tổng]] thuộc [[tỉnh San José]].
Dân số chính thức của thành phố là 346.799,<ref>[http://www.inec.go.cr/01EstadPoblacion%5C04estimacionesYproyec%5CCalculoDePoblacion/cuadros/C1.%20Poblaci%F3n%20total%20cerrada%20por%20sexo,%20seg%FAn%20provincia,%20cant%F3n%20y%20distrito.%20Al%2031de%20diciembre/2006/Diciembre%202006.xls Total Population of Costa Rica by, for province, canton and district levels, December 2006] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927044130/http://www.inec.go.cr/01EstadPoblacion%5C04estimacionesYproyec%5CCalculoDePoblacion/cuadros/C1.%20Poblaci%F3n%20total%20cerrada%20por%20sexo,%20seg%FAn%20provincia,%20cant%F3n%20y%20distrito.%20Al%2031de%20diciembre/2006/Diciembre%202006.xls |date=2007-09-27 }}, published by the [[National Institute of Statistics and Census of Costa Rica|National Institute of Statistics and Census]](INEC)</ref> tương ứng với dân số của toàn [[tổng San José]]. San José xếp hạng đông nhất trong tất cả 20 [[tổng Costa Rica|tổng]] thuộc [[San José (tỉnh của Costa Rica)|tỉnh San José]].


Nếu xét về cả [[vùng đô thị San José|khu đô thị]] gồm các ngoại ô thì San José vươn rộng, vượt ranh giới tổng San José để bao gồm 1/3 dân số toàn quốc. Thành phố này chi phối các thị trấn phụ cận như [[Alajuela]], [[Heredia, Costa Rica|Heredia]] và [[Cartago, Costa Rica|Cartago]]) trong Thung lũng Trung tâm.<ref>[http://www.worldbank.org/urban/symposium2005/papers/pujol.pdf In San José, Costa Rica, effective metropolitan planning and selective infrastructure investment can improve the quality of life for the poor], by Rosendo Pujol, researcher of [http://www.produs.ucr.ac.cr ProDUS] on the World Bank Urban Research Symposium in Brasilia, Brasil, [[April 4]]-6, 2005</ref>
Nếu xét về cả [[vùng đô thị San José|khu đô thị]] gồm các ngoại ô thì San José vươn rộng, vượt ranh giới tổng San José để bao gồm 1/3 dân số toàn quốc. Thành phố này chi phối các thị trấn phụ cận như [[Alajuela]], [[Heredia, Costa Rica|Heredia]] và [[Cartago, Costa Rica|Cartago]]) trong Thung lũng Trung tâm.<ref>[http://www.worldbank.org/urban/symposium2005/papers/pujol.pdf In San José, Costa Rica, effective metropolitan planning and selective infrastructure investment can improve the quality of life for the poor], by Rosendo Pujol, researcher of [http://www.produs.ucr.ac.cr ProDUS] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20020530160254/http://www.produs.ucr.ac.cr/ |date = ngày 30 tháng 5 năm 2002}} on the World Bank Urban Research Symposium in Brasilia, Brasil, [[April 4]]-6, 2005</ref>


== Địa lý ==
== Địa lý ==
San José nằm ở cao độ 1161 [[m]] trên mực nước biển nên dù nằm trong vùng [[nhiệt đới]], thành phố có [[khí hậu]] mát mẻ quanh năm. Nhiệt độ trung bình là 23 [[độ C]] và lượng mưa quân bình là 150 [[mm]] hằng tháng.<ref>[http://www.bbc.co.uk/weather/world/city_guides/results.shtml?tt=TT001810 BBC Weather]. Average Conditions for San José, Costa Rica</ref>
San José nằm ở cao độ 1161 [[m]] trên mực nước biển nên dù nằm trong vùng [[nhiệt đới]], thành phố có [[khí hậu]] mát mẻ quanh năm. Nhiệt độ trung bình là 23 [[độ Celsius|độ C]] và lượng mưa quân bình là 150 [[mM|mm]] hằng tháng.<ref>[https://web.archive.org/web/20060219013851/http://www.bbc.co.uk/weather/world/city_guides/results.shtml?tt=TT001810 BBC Weather]. Average Conditions for San José, Costa Rica</ref>

{{Weather box
|location = San José, Costa Rica
|metric first = yes
|single line = yes

|Jan record high C = 31.5
|Feb record high C = 33.3
|Mar record high C = 33.4
|Apr record high C = 34.5
|May record high C = 32.8
|Jun record high C = 32.1
|Jul record high C = 31.7
|Aug record high C = 32.0
|Sep record high C = 32.0
|Oct record high C = 31.4
|Nov record high C = 30.3
|Dec record high C = 31.5

|Jan high C = 28.2
|Feb high C = 29.1
|Mar high C = 29.9
|Apr high C = 30.3
|May high C = 28.8
|Jun high C = 28.2
|Jul high C = 28.2
|Aug high C = 28.3
|Sep high C = 27.8
|Oct high C = 27.1
|Nov high C = 27.2
|Dec high C = 27.9
|year high C = 28.4

|Jan mean C = 22.6
|Feb mean C = 23.0
|Mar mean C = 23.5
|Apr mean C = 23.7
|May mean C = 22.9
|Jun mean C = 22.5
|Jul mean C = 22.6
|Aug mean C = 22.4
|Sep mean C = 22.0
|Oct mean C = 21.8
|Nov mean C = 21.9
|Dec mean C = 22.3
|year mean C = 22.6

|Jan low C = 18.5
|Feb low C = 18.7
|Mar low C = 18.8
|Apr low C = 19.1
|May low C = 19.2
|Jun low C = 19.0
|Jul low C = 19.0
|Aug low C = 18.8
|Sep low C = 18.3
|Oct low C = 18.5
|Nov low C = 18.3
|Dec low C = 18.3
|year low C = 18.7

|Jan record low C = 11.7
|Feb record low C = 13.2
|Mar record low C = 14.5
|Apr record low C = 14.9
|May record low C = 14.9
|Jun record low C = 15.8
|Jul record low C = 15.2
|Aug record low C = 16.0
|Sep record low C = 15.8
|Oct record low C = 15.5
|Nov record low C = 14.5
|Dec record low C = 14.2

|Jan precipitation mm = 6.3
|Feb precipitation mm = 10.2
|Mar precipitation mm = 13.8
|Apr precipitation mm = 79.9
|May precipitation mm = 267.6
|Jun precipitation mm = 280.1
|Jul precipitation mm = 181.5
|Aug precipitation mm = 276.9
|Sep precipitation mm = 355.1
|Oct precipitation mm = 330.6
|Nov precipitation mm = 135.5
|Dec precipitation mm = 33.5

|Jan precipitation days = 3
|Feb precipitation days = 3
|Mar precipitation days = 5
|Apr precipitation days = 10
|May precipitation days = 23
|Jun precipitation days = 22
|Jul precipitation days = 20
|Aug precipitation days = 22
|Sep precipitation days = 26
|Oct precipitation days = 25
|Nov precipitation days = 17
|Dec precipitation days = 8

|Jan humidity = 68
|Feb humidity = 68
|Mar humidity = 66
|Apr humidity = 70
|May humidity = 77
|Jun humidity = 83
|Jul humidity = 80
|Aug humidity = 83
|Sep humidity = 85
|Oct humidity = 87
|Nov humidity = 79
|Dec humidity = 74

|Jan sun = 217
|Feb sun = 220
|Mar sun = 248
|Apr sun = 210
|May sun = 161
|Jun sun = 120
|Jul sun = 124
|Aug sun = 136
|Sep sun = 150
|Oct sun = 136
|Nov sun = 135
|Dec sun = 183
|width=auto}}


== Công sở ==
== Công sở ==
[[Đại học Costa Rica]] được thành lập ở San José từ năm [[1843]], lúc đầu mang tên "Đại học Santo Tomás".
[[Đại học Costa Rica]] được thành lập ở San José từ năm [[1843]], lúc đầu mang tên "Đại học Santo Tomás".


San José cũng là nơi đặt trụ sở của [[Tòa án Nhân quyền Liên Mỹ]].
San José cũng là nơi đặt trụ sở của [[Tòa án Nhân quyền Liên Mỹ]].


Ngành hàng không có [[Sân bay quốc tế Juan Santamaría]], cách San José 23 [[km]] về phía tây bắc, thuộc thị trấn [[Alajuela]].
Ngành hàng không có [[Sân bay quốc tế Juan Santamaría]], cách San José 23 [[kilômét|km]] về phía tây bắc, thuộc thị trấn [[Alajuela]].


== Tham khảo ==
== Tham khảo ==
{{tham khảo|30em}}
<references />
{{Thủ đô Nam Mỹ}}
{{sơ khai}}
{{Commonscat|San José, Costa Rica}}


== Thư mục ==

* {{citation|author=Carlos Manuel Zamora Hernández|title=Monumentos escultóricos de la ciudad de San José|url=http://www.patrimonio.go.cr/biblioteca_digital/publicaciones/indicePublicaciones/1997.aspx|year=1997|publisher={{Interlanguage link multi|Ministerio de Cultura, Juventud y Deportes de Costa Rica|es}}, Centro de Investigación y Conservación del Patrimonio Cultural|language=es|ref={{harvid|Zamora|1997}}|display-editors=etal}}

== Liên kết ngoài ==

* {{wikivoyage-inline|San José (Costa Rica)|San José, Costa Rica}}
* [https://web.archive.org/web/20080301132748/http://www.msj.go.cr/ Municipalidad de San José: office of the Mayor of San José]
{{Thủ đô Nam Mỹ}}{{Authority control}}{{sơ khai Costa Rica}}
[[Thể loại:Thủ đô Nam Mỹ]]
[[Thể loại:Thủ đô Nam Mỹ]]
[[Thể loại:Thành phố, thị xã Costa Rica]]
[[Thể loại:Thành phố, thị xã Costa Rica]]
[[Thể loại:Thủ đô Bắc Mỹ]]

[[Thể loại:Khu dân cư ở Costa Rica]]
[[ace:San José]]
[[af:San José, Costa Rica]]
[[am:ሳን ሆዜ]]
[[ar:سان خوسيه، كوستاريكا]]
[[id:San José, Kosta Rika]]
[[ms:San José]]
[[bn:স্যান হোসে, কোস্টা রিকা]]
[[zh-min-nan:San José, Costa Rica]]
[[be:Горад Сан-Хасэ]]
[[be-x-old:Сан-Хасэ (Коста-Рыка, сталіца)]]
[[bo:སན་ཇོ་སེ། (ཁོ་ས་ཏ་རི་ཁ།)]]
[[bs:San Jose, Kostarika]]
[[br:San José (Costa Rica)]]
[[bg:Сан Хосе]]
[[ca:San José (Costa Rica)]]
[[ceb:San José, Costa Rica]]
[[cs:San José (Kostarika)]]
[[cy:San José, Costa Rica]]
[[da:San José (Costa Rica)]]
[[de:San José (Costa Rica)]]
[[et:San José]]
[[el:Σαν Χοσέ]]
[[en:San José, Costa Rica]]
[[es:San José (Costa Rica)]]
[[eo:San-Joseo (Kostariko)]]
[[eu:San José (Costa Rica)]]
[[fa:سان خوزه (کاستاریکا)]]
[[hif:San José]]
[[fr:San José (Costa Rica)]]
[[fy:San José]]
[[gd:San José, Costa Rica]]
[[gl:San Xosé, Costa Rica]]
[[ko:산호세]]
[[hy:Սան Խոսե]]
[[hi:सान होज़े (कोस्टा रीका)]]
[[hr:San José, Kostarika]]
[[io:San Jose]]
[[ilo:San José, Costa Rica]]
[[ie:San José (Costa Rica)]]
[[os:Сан-Хосе (Коста-Рикæ)]]
[[is:San José]]
[[it:San José]]
[[he:סן חוסה]]
[[ka:სან-ხოსე (კოსტა-რიკა)]]
[[sw:San Jose (Kosta Rika)]]
[[ht:San Jozé]]
[[lv:Sanhosē (Kostarika)]]
[[lt:San Chosė (Kosta Rika)]]
[[lij:San José]]
[[lmo:San José (Costa Rica)]]
[[hu:San José de Costa Rica]]
[[mk:Сан Хозе (Костарика)]]
[[mr:सान होजे, कोस्टा रिका]]
[[nah:San José, Costa Rica]]
[[nl:San José (Costa Rica)]]
[[ja:サンホセ (コスタリカ)]]
[[no:San José]]
[[nn:San José i Costa Rica]]
[[nov:San José]]
[[oc:San José (Còsta Rica)]]
[[pap:San Jose]]
[[pms:San José (Còsta Rica)]]
[[pl:San José (prowincja San José)]]
[[pt:San José (Costa Rica)]]
[[ro:San José, Costa Rica]]
[[qu:San José (Kustarika)]]
[[ru:Сан-Хосе (Коста-Рика)]]
[[sah:Сан Хосе (Коста Рика)]]
[[sco:San José, Costa Rica]]
[[simple:San José, Costa Rica]]
[[sk:San José (Kostarika)]]
[[sl:San José]]
[[sr:Сан Хосе (Костарика)]]
[[fi:San José (Costa Rica)]]
[[sv:San José, Costa Rica]]
[[tl:San José, Costa Rica]]
[[ta:சான் ஹொசே, கோஸ்ட்டா ரிக்கா]]
[[th:ซันโฮเซ]]
[[tr:San José]]
[[uk:Сан-Хосе (Коста-Рика)]]
[[ug:سان خوسې (كوستارىكا)]]
[[vo:San José]]
[[war:San José, Costa Rica]]
[[yo:San José, Kóstá Rikà]]
[[zh:聖荷西 (哥斯大黎加)]]

Bản mới nhất lúc 16:31, ngày 23 tháng 9 năm 2023

Đối với các định nghĩa khác, xem San José.
San José
—  Thành phố và đô thị  —
Hình ảnh, từ trên xuống, từ trái sang phải: đường chân trời San José, Chinatown, Đại lộ Trung tâm, Tòa nhà Herdocia, Tổng giáo phận Công giáo La Mã, bức tượng Juan Mora Fernández, Garabito, trong khung cảnh của [Nhà hát Quốc gia của Costa Rica], Trung tâm Khoa học và Văn hoá Costa Rica.

Hiệu kỳ

Huy hiệu
Tên hiệu: Chepe
Khẩu hiệu: Ad Meliora  (Latin)
"Towards better things"
San José và khu vực xung quanh
San José và khu vực xung quanh
San José trên bản đồ Costa Rica
San José
San José
Vị trí của San José trong Costa Rica
Quốc giaCosta Rica
TỉnhSan José
CantonSan José
Thành lậpca. 1739
Capital as of16 tháng 5 năm 1823
Đặt tên theoThánh Giuse sửa dữ liệu
Thành phố8 districts
Chính quyền
 • Thị trưởngJohnny Araya Monge (PASJ
Diện tích
 • Thành phố và đô thị44,62 km2 (1,723 mi2)
 • Vùng đô thị2.044 km2 (789 mi2)
Độ cao1.172 m (3,845 ft)
Dân số (2015)
 • Thành phố và đô thị333,288
 • Mật độ6.455,71/km2 (1,672,020/mi2)
 • Đô thị1.543.000 (March 2.013)[1]
 • Vùng đô thị2.158.898
 • Mật độ vùng đô thị1.056,2/km2 (27,360/mi2)
 • DemonymJosefino/a
Múi giờCentral Standard Time (UTC-6)
Mã bưu điện10101
Mã điện thoại+ 506
Thành phố kết nghĩaKfar Saba, San Jose, Santiago de Chile, Chimbote, Huancayo, Juliaca, Lima, Ahuachapan, Thành phố Guatemala, Quetzaltenango, San Pedro Sula, Okayama, Madrid, Santo Domingo, Đài Bắc, Jayapura, Maracay, Quận Miami-Dade, Bắc Kinh, Saltillo, Rio de Janeiro sửa dữ liệu
HDI (2011)0.756 – high[2]
Khí hậuAw
Trang webhttp://www.msj.go.cr

San José (tiếng Tây Ban Nha: San José; IPA: [ˌsɑːn hɒˈsɛː]) là thủ đô và cũng là thành phố lớn nhất của Costa Rica.

Nằm ở trung tâm của vùng đại đô thị bao gồm một số thị trấn phụ cận trong Thung lũng Trung tâm Costa Rica, San José là trung tâm kinh tế và giao thông của quốc gia Trung Mỹ này. San José cũng là lỵ sở của Tổng San José (cantón Central de San José).

Với địa vị là thủ đô, San José là nơi đặt trụ sở của các cơ quan công quyền. Được thành lập năm 1738, San José là một trong những thủ đô châu Mỹ Latin trẻ nhất. Tuy hình thành vào thế kỷ 18, mãi đến năm 1823 San José mới được chọn làm thủ đô.[3]

Ngày nay đây là một thành phố hiện đại với sinh hoạt thương mại sầm uất, là một điểm đón tiếp nhiều du khách nước ngoài.[4]

Lịch sử

[sửa | sửa mã nguồn]

Theo Hiến chương Lâm thời của Costa Rica năm 1821 thì thủ phủ phải luân chuyển giữa bốn thị trấn chính: Cartago, San José, Heredia và Alajuela. San José tiếp nhận vai trò thủ đô lần đầu tiên từ Tháng Năm đến Tháng Tám năm 1822. Không lâu sau đó chiến tranh bộc phát giữa hai phe: nhóm bảo hoàng (tập trung ở Cartago và Heredia) và nhóm cộng hòa (chủ yếu ở San José và Alajuela). Nhóm thứ nhất muốn nhập Costa Rica vào Đế quốc México trong khi nhóm thứ hai chống lại, đòi độc lập. Dân quân phe Cộng hòa dấy binh đánh chiếm được Cartago rồi tuyên bố chuyển hẳn thủ phủ về San José cho đến năm 1834 thì trao lại cho thị trấn Alajuela. Dân Cartago bất bình lại nổi lên tấn công San José năm 1835 nhưng bị đánh bại.

Dân số

[sửa | sửa mã nguồn]

Dân số chính thức của thành phố là 346.799,[5] tương ứng với dân số của toàn tổng San José. San José xếp hạng đông nhất trong tất cả 20 tổng thuộc tỉnh San José.

Nếu xét về cả khu đô thị gồm các ngoại ô thì San José vươn rộng, vượt ranh giới tổng San José để bao gồm 1/3 dân số toàn quốc. Thành phố này chi phối các thị trấn phụ cận như Alajuela, Heredia và Cartago) trong Thung lũng Trung tâm.[6]

Địa lý

[sửa | sửa mã nguồn]

San José nằm ở cao độ 1161 m trên mực nước biển nên dù nằm trong vùng nhiệt đới, thành phố có khí hậu mát mẻ quanh năm. Nhiệt độ trung bình là 23 độ C và lượng mưa quân bình là 150 mm hằng tháng.[7]

Dữ liệu khí hậu của San José, Costa Rica
Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Năm
Cao kỉ lục °C (°F) 31.5
(88.7) 		33.3
(91.9) 		33.4
(92.1) 		34.5
(94.1) 		32.8
(91.0) 		32.1
(89.8) 		31.7
(89.1) 		32.0
(89.6) 		32.0
(89.6) 		31.4
(88.5) 		30.3
(86.5) 		31.5
(88.7) 		34.5
(94.1)
Trung bình ngày tối đa °C (°F) 28.2
(82.8) 		29.1
(84.4) 		29.9
(85.8) 		30.3
(86.5) 		28.8
(83.8) 		28.2
(82.8) 		28.2
(82.8) 		28.3
(82.9) 		27.8
(82.0) 		27.1
(80.8) 		27.2
(81.0) 		27.9
(82.2) 		28.4
(83.1)
Trung bình ngày °C (°F) 22.6
(72.7) 		23.0
(73.4) 		23.5
(74.3) 		23.7
(74.7) 		22.9
(73.2) 		22.5
(72.5) 		22.6
(72.7) 		22.4
(72.3) 		22.0
(71.6) 		21.8
(71.2) 		21.9
(71.4) 		22.3
(72.1) 		22.6
(72.7)
Tối thiểu trung bình ngày °C (°F) 18.5
(65.3) 		18.7
(65.7) 		18.8
(65.8) 		19.1
(66.4) 		19.2
(66.6) 		19.0
(66.2) 		19.0
(66.2) 		18.8
(65.8) 		18.3
(64.9) 		18.5
(65.3) 		18.3
(64.9) 		18.3
(64.9) 		18.7
(65.7)
Thấp kỉ lục °C (°F) 11.7
(53.1) 		13.2
(55.8) 		14.5
(58.1) 		14.9
(58.8) 		14.9
(58.8) 		15.8
(60.4) 		15.2
(59.4) 		16.0
(60.8) 		15.8
(60.4) 		15.5
(59.9) 		14.5
(58.1) 		14.2
(57.6) 		11.7
(53.1)
Lượng Giáng thủy trung bình mm (inches) 6.3
(0.25) 		10.2
(0.40) 		13.8
(0.54) 		79.9
(3.15) 		267.6
(10.54) 		280.1
(11.03) 		181.5
(7.15) 		276.9
(10.90) 		355.1
(13.98) 		330.6
(13.02) 		135.5
(5.33) 		33.5
(1.32) 		1.971
(77.61)
Số ngày giáng thủy trung bình 3 3 5 10 23 22 20 22 26 25 17 8 184
Độ ẩm tương đối trung bình (%) 68 68 66 70 77 83 80 83 85 87 79 74 77
Số giờ nắng trung bình tháng 217 220 248 210 161 120 124 136 150 136 135 183 2.040
[cần dẫn nguồn]

Công sở

[sửa | sửa mã nguồn]

Đại học Costa Rica được thành lập ở San José từ năm 1843, lúc đầu mang tên "Đại học Santo Tomás".

San José cũng là nơi đặt trụ sở của Tòa án Nhân quyền Liên Mỹ.

Ngành hàng không có Sân bay quốc tế Juan Santamaría, cách San José 23 km về phía tây bắc, thuộc thị trấn Alajuela.

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ “Demographia World Urban Areas PDF (March 2013)”. Instituto Nacional de Censos de Costa Rica. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 24 tháng 11 năm 2013.
  2. ^ “Índice de Desarrollo Humano Cantonal 2013” (PDF) (bằng tiếng Tây Ban Nha). ngày 25 tháng 6 năm 2013. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2013.
  3. ^ History of San José, Costa Rica Lưu trữ 2012-03-03 tại Wayback Machine, by Spanish Abroad, Inc. Lưu trữ 2007-08-17 tại Wayback Machine
  4. ^ “Infoplease. San José, Costa Rica”. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 10 năm 2007. Truy cập ngày 20 tháng 6 năm 2008.
  5. ^ Total Population of Costa Rica by, for province, canton and district levels, December 2006 Lưu trữ 2007-09-27 tại Wayback Machine, published by the National Institute of Statistics and Census(INEC)
  6. ^ In San José, Costa Rica, effective metropolitan planning and selective infrastructure investment can improve the quality of life for the poor, by Rosendo Pujol, researcher of ProDUS Lưu trữ 2002-05-30 tại Wayback Machine on the World Bank Urban Research Symposium in Brasilia, Brasil, April 4-6, 2005
  7. ^ BBC Weather. Average Conditions for San José, Costa Rica

Thư mục

[sửa | sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn]

Bản mẫu:Thủ đô Nam Mỹ

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=San_José,_Costa_Rica&oldid=70720815”