Giuseppe Verdi
Giuseppe Verdi | |
---|---|
Giuseppe Verdi, omstreeks 1870 | |
Agtergrondinligting | |
Geboortenaam | Giuseppe Fortunino Francesco Verdi |
Gebore | 10 Oktober 1813 Le Roncole |
Sterf | 27 Januarie 1901 (op 87) Milaan |
Genres | Romantiek |
Beroep(e) | Komponis |
Giuseppe Fortunino Francesco Verdi (10 Oktober 1813 – 27 Januarie 1901) was 'n Italiaanse Romantiese komponis van hoofsaaklik operamusiek. Hy was een van die invloedrykste komponiste van die 19de eeu. Sy werk word vandag nog in operahuise regoor die wêreld opgevoer.
Gedurende die tweede helfte van die 19de eeu het hy die Italiaanse operatoneel volkome oorheers. Hy het 'n nuwe rigting aan die musiekteater gegee deur die musiek 'n uitvloeisel en integrerende deel van die dramatiese handeling te maak.
Daarbenewens het hy ook nuwe uitdrukkingskrag aan die stem en sielkundige inhoud en krag van die opera gegee. Hy is op 10 Oktober 1813 te Le Roncole naby Busseto in die hertogdom Parma gebore.
Sy vader was 'n arm herbergier met geen musikale belangstelling nie, maar die jong Verdi het reeds op vroeë leeftyd musikale talent getoon en is aangemoedig deur Antonio Barezzi, 'n gegoede handelaar wat ook gehelp het met sy opvoeding. Vanaf sy tiende jaar het hy by geleentheid 'n kerkorrel bespeel en vanaf 1825 het hy Susette se kerkkoor, asook koormusiek, marse en simfonieë wat hy self gekomponeer het, gedirigeer.
Barezzi het Verdi in 1832 na die konservatorium in Milaan gestuur, waar hy weggewys is omdat hy reeds ouer as 14 was en min talent getoon het. Met finansiële steun van Barezzi kon hy egter drie jaar lank private lesse neem. Hy het ook spoedig as dirigent bekend geraak en in 1836 het hy die pos van stedelike musiekdirekteur in Susette aanvaar. In dieselfde jaar is hy getroud met sy weldoener se dogter Margherita Barezzi, wat vier jaar later oorlede is.
In 1839 het Verdi sy ontslag geneem om vir La Scala in Milaan 'n opera te komponeer. Die sukses van hierdie eerste opera, Oberto (1839), het tot 'n kontrak vir nog drie operas gelei. Die eerste opvoering van die komiese opera Un giorno di regno ("Koning vir 'n dag"; 1840), was egter so 'n fiasko dat Verdi versoek het om van sy kontrak onthef te word.
Sy volgende opera, Nabucco (1842), was baie meer ambisieus, veral wat die dramatiese inhoud betref, en die eerste opvoering was 'n oorweldigende sukses. Daarna het Verdi talle opdragte aanvaar en later 'n landgoed gekoop. Hy was 'n fanatieke patriot wat gedurende die Italiaanse stryd om unifikasie die opera as 'n middel gebruik het om sy landgenote meer volksbewus te maak.
Die patriotiese temas van I Lombardi (1834) en Ernani (1844) het aan hom die bynaam "komponis van die Italiaanse revolusie" besorg. Van sy verdere suksesse was I due Foscari ("Die twee Foscari's"; 1844), Giovanna d'Arco ("Jeanne d'Arc"; 1845), Attila (1846) en veral Macbeth (1847). Die Shakespeare-tragedie het Verdi tot nuwe hoogtes aangespoor en die eerste tekens getoon van die genialiteit wat Don Carlos, Aïda en Otello sou oplewer.
Verdi was nou oor die hele Europa beroemd, hy het van oral opdragte gekry en moes heelparty van die hand gewys. In Parys het hy kennis gemaak met die sopraan Giuseppina Strepponi, wat vroeër reeds in Nabucco gesing het. Hoewel hulle uiteindelik in 1859 getroud is, het hulle 'n sosiale skandaal veroorsaak deur meer as 10 jaar lank saam te woon.
Na die sukses van enkele verdere operas, waaronder Luisa Miller (1849), het Verdi sy belangrike middelperiode betree, waartydens hy die drie uiteenlopende meesterstukke Rigoletto (1851), II trovatore ("Die troebadoer"; 1853) en La Traviata ("Die gevalle dame"; 1853) gekomponeer het. Les vêpres siciliennes ("Die Sisiliaanse vespers"; 1855) was 'n insinking, gedeeltelik omdat Verdi al hoe meer aandag aan sy belange op sy landgoed gegee het.
Daarby was die grootskaalse opset van die Franse opera grande vir dié Italiaanse meester nog vreemd. Ook Simon Boccanegra (1857) en Un ballo in maschera ("'n Maskerbal"; 1859) was op 'n laer peil, en teen 1880 het Verdi hulle albei hersien. Hy het ook probleme met die sensors ondervind. Die vloek wat in Rigoletto uitgespreek word, is in die oorspronklike vorm as godslasterlik beskou.
Om die sensors tevrede te stel, moes die feitelike inhoud van die sluipmoord op koning Gustav II Adolf, soos oorspronklik uitgebeeld in Un ballo in maschera, ook gewysig word. Vloeke oor en sluipmoorde op koninklikes was gedurende die 19de eeu taboe.
In 1861 het Verdi 'n opdrag uit Sint Petersburg ontvang vir 'n opera en hy het La forza def destino ("Die mag van die noodlot"; 1862) gekomponeer.
Hierdie werk het elemente van die Franse opera grande bevat en in 1867 het hy dit met ʼn werklik grootse Franse opera, Don Carlos, opgevolg. In die werk is die karaktertekening en atmosfeerskildering tegelyk subtiel en aangrypend en die orkes se bydrae tot die drama groter as in enige vorige Verdi-opera. Hierdie elemente bereik ʼn hoogtepunt in Aïda, wat Verdi in opdrag van die khedive van Egipte geskryf het om die opening van die Suezkanaal te vier.
Weens politieke toestande in Europa kon die produksie van Aïda nie betyds na Egipte verskeep word nie en dit is toe met die inwyding van die Kaïro-operagebou in 1871 opgevoer.
Verdi was 'n groot bewonderaar van die Italiaanse skrywer Alessandro Manzoni, en toe Manzoni in 1873 te sterwe kom, het Verdi ʼn Requiem ter ere van hom gekomponeer. Verdi se Requiem, wat in 1874 by die eerste herdenking van Manzoni se dood uitgevoer is, is een van die groot liturgiese werke in die musiekgeskiedenis.
Omstreeks 1874 het Verdi die toppunt van sy loopbaan bereik en sy aktiwiteite grootliks tot sy landgoed beperk, maar sy uitgewer, Tito Ricardi, het hom met moeite oorreed om nog 'n opera te komponeer. Arrigo Soito het 'n uitstekende libretto voorberei, gebaseer op Shakespeare se Othello, en in 1887 is Verdi se Otello in La Scala opgevoer. In die groot werk projekteer die beweeglike partituur die dramatiese handeling op 'n wyse wat amper net in Wagner se operas geëwenaar word.
Hierna het Boito Shakespeare se The Merry Wives of Windsor tot 'n libretto verwerk vir Verdi se laaste opera, die komiese Falstaff, wat in 1893 in La Scala opgevoer is.
In sy laaste jare het Verdi 'n aantal gewyde koorwerke gekomponeer. Na Giuseppina se dood in 1897 het sy gesondheid begin verswak en op 27 Januarie 1901 is hy in Milaan oorlede.
Werke
[wysig | wysig bron]Verdi se vernaamste operas en die datum waarop dit die eerste keer opgevoer is:
- Oberto, 17 November 1839
- Un giorno di regno, 5 September 1840
- Nabucco, 9 Maart 1842
- I Lombardi alla prima crociata, 11 Februarie 1843
- Ernani, 9 Maart 1844
- I due Foscari, 3 November 1844
- Giovanna d'Arco, 15 Februarie 1845
- Alzira, 12 Augustus 1845
- Attila, 17 Maart 1846
- Macbeth, 14 Maart 1847
- I masnadieri, 22 Julie 1847
- Jérusalem ('n hersiening en vertaling van I Lombardi alla prima crociata) 26 November 1847
- Il corsaro, 25 Oktober 1848
- La battaglia di Legnano, 27 Januarie 1849
- Luisa Miller, 8 Desember 1849
- Stiffelio, 16 November 1850
- Rigoletto, 11 Maart 1851
- Il trovatore, 19 Januarie 1853
- La traviata, 6 Maart 1853
- Les vêpres siciliennes, 13 Junie 1855
- Simon Boccanegra, 12 Maart 1857
- Aroldo ('n ingrypende verwerking van Stiffelio), 16 Augustus 1857
- Un ballo in maschera, 17 Februarie 1859
- La forza del destino, 10 November 1862
- Don Carlos, 11 Maart 1867
- Aida, 24 Desember 1871
- Otello, 5 Februarie 1887
- Falstaff, 9 Februarie 1893
Sien ook
[wysig | wysig bron]Bronne
[wysig | wysig bron]- Wêreldspektrum, 1982 ISBN 0908409699, volume 28, bl. 63
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Giuseppe Verdi.