Diferencies ente revisiones de «Ruteniu»
Contenido eliminado Contenido añadido
m Bot: Troquéu automáticu de testu (-pequenes +pequeñes) |
m iguo testu: precuros => procuros |
||
| (Nun s'amuesen 19 revisiones intermedies de 5 usuarios) | |||
Llinia 37:
|cortante =
|compresibilidad =
|
|calor_específico = 238
|cond_eléctrica = 13,7·
|cond_térmica = 117
|Y_ionización1 = 710,2
Llinia 74:
El '''ruteniu''' ye un [[elementu químicu]] de [[númberu atómicu]] 44 asitiáu nel grupu 8 de la [[tabla periódica de los elementos]]. El so símbolu ye '''Ru'''. Ye un [[metal de transición]], pocu abondosu, del [[grupu del platín]]. Atópase de normal en mines de [[platín]] y emplégase como [[catálisis|catalizador]] en delles aleaciones de platín.
==
[[
Ye un [[metal]] blancu duru y fráxil; presenta cuatro formes cristalines distintes. Eslleir en bases fundíes, y nun ye atacáu por ácidos a temperatura ambiente. A altes temperatures reacciona con [[halóxenu|halóxenos]] y con [[hidróxidu|hidróxidos]]. Puede aumentar la durez del [[paladiu]] y el [[platín]] con pequeñes cantidaes de ruteniu. Igualmente, la adición de pequeñes cantidaes aumenta la resistencia al escomiu del [[titaniu]] de forma importante. Atopóse una aleación de ruteniu y molibdenu superconductora a 10,6 K.
Los estaos d'oxidación más comunes son +2, +3 y +4. Esisten compuestos nos que presenta un [[estáu d'oxidación]] dende 0 a +8, y tamién -2. El tetróxido de ruteniu, RuO<sub>4</sub> (estáu d'oxidación +8), ye bien oxidante, más que l'análogu
== Aplicaciones ==
* Por cuenta de la so gran efectividá pa endurecer al paladiu y al platín, emplegar nes [[aleación|aleaciones]] d'estos metales que s'usen en contactos
* Incorporar al [[titaniu]] como elementu d'aleación p'aumentar la resistencia a la [[escomiu]]. Un 0,1% la meyora nunos cien vegaes.
* Al igual qu'otros elementos del [[grupu del platín]], puede emplegase como catalizador en distintos procesos. El sulfuru d'hidróxenu, H<sub>2</sub>S, puede descomponese pola lluz emplegando óxidu de ruteniu nuna suspensión aguacienta de partícules de CdS. Esto pue ser útil na eliminación de H<sub>2</sub>S de les [[Refinería|refineríes de
* Apocayá, atopóse que dalgunos [[Compuestu organometálico|compuestos organometálicos]] de ruteniu tienen actividá antitumoral.
==
El ruteniu (del [[llatín]] medieval ''Ruthenia'', que significa "Rusia") foi afayáu por [[Karl Ernst Claus]] en [[1844]]. Reparó que l'óxidu de platín contenía un nuevu metal y llogró seis gramos de ruteniu de la parte de platín que ye insoluble en [[agua regia]].
[[Jöns Berzelius]] y [[Gottfried Osann]] casi lo afayaron en [[1827]]. Esaminaron
Ye posible que'l químicu polacu [[Jedrzej Sniadecki]] aisllara esti elementu en [[1807]], pero esti fechu nun foi confirmáu.
Llinia 98:
== Bayura y llogru ==
Atópase en pocos minerales y nun son comerciales; na [[laurita]], RuS<sub>2</sub>, la anduoita, RuOsAs2, la platarsita, y en pequeñes cantidaes na [[pentlandita]], (FeNi)<sub>9</sub>S<sub>8</sub>. Esti elementu
Los elementos del grupu del platín, que de normal tán xuntos, dixebrar ente sigo por aciu una serie de procesos químicos, distintos según cómo s'atopen, aprovechando les diferencies químiques esistentes ente cada elementu.
Llinia 110:
Danse delles paecencies colos compuestos del osmiu, del mesmu grupu, pero la química de dambos difier abondo de la del fierro, tamién nel mesmu grupu.
* El tetróxido de ruteniu, RuO<sub>4</sub>, ye bien oxidante, más que l'análogu
* Dellos complexos de Ru<sup>+2</sup> y Ru<sup>+3</sup> pueden emplegase en tratamientos contra'l cáncer. Por casu, el H(im)[RuCl<sub>4</sub>(im)<sub>2</sub>], siendo im = imidazol.
== Isótopos ==
Na naturaleza atopen siete [[isótopu|isótopos]] de ruteniu. Los [[
Caracterizáronse otros quince radioisótopos con pesos atómicos dende 89,93 [[unidá de masa atómico|uma]] (<sup>90</sup>Ru) hasta 114,928 uma (<sup>115</sup>Ru). La mayoría d'éstos tienen [[periodu de semidesintegración|periodos de semidesintegración]] de menos de cinco minutos, sacante'l <sup>95</sup>Ru (1,643 h) y el <sup>105</sup>Ru (4,44 h).
Llinia 121:
El principal ''manera d'escayencia'' de los isótopos con A<102 (esto ye, numeros másicos menores a los del isótopu más abondosu, <sup>102</sup>Ru) ye la [[captura electrónica]], y pa aquellos con A>102 ye la [[desintegración beta]]. El principal productu llográu pa los primeres ye'l [[tecneciu]], ente que pa los postreros ye'l [[rodiu]].
==
El tetróxido de ruteniu, RuO<sub>4</sub>, similar al [[tetróxido d'osmiu]], ye altamente tóxicu y puede esplotar. El ruteniu nun desempeña nengún papel biolóxicu, pero puede ser carcinóxenu y puede atropase nos güesos.
== Referencies ==
{{llistaref}}
== Enllaces esternos ==
Línea 133 ⟶ 136:
{{Tradubot|rutenio}}
{{control d'autoridaes}}
[[Categoría:Ruteniu]]
[[Categoría:Materiales superconductores]]
| |||