Əşiya: Redaktələr arasındakı fərq
Naviqasiyaya keç
Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Bluelink 2 books for Vikipediya:Yoxlanılabilərlik (20210505)) #IABot (v2.0.8) (GreenC bot |
Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.4 |
||
| (3 istifadəçi tərəfindən edilmiş 10 dəyişiklik göstərilmir) | |||
| Sətir 2: | Sətir 2: | ||
| dini = İudaizm |
| dini = İudaizm |
||
| tip = iudaizm |
| tip = iudaizm |
||
| adı = |
| adı = Əşiya |
||
| orijinal adı = {{Dil-he|שַׁעְיָהוּ}} |
| orijinal adı = {{Dil-he|שַׁעְיָהוּ}} |
||
| təsviri = Michelangelo, profeti, Isaiah 01.jpg |
| təsviri = Michelangelo, profeti, Isaiah 01.jpg |
||
| miqyası = 250 |
| miqyası = 250 |
||
| təsvirin izahı = [[Sikstin kapellasının tavanı]] |
| təsvirin izahı = [[Sikstin kapellasının tavanı]]nda [[Mikelancelo]] tərəfindən çəkilmiş freska. |
||
| rütbə = |
| rütbə = |
||
| doğum_tarixi = e.ə. VIII əsr |
| doğum_tarixi = e.ə. VIII əsr |
||
| doğum_yeri = [[Yəhudi çarlığı]] |
| doğum_yeri = [[Yəhudi çarlığı]] |
||
| ölüm_tarixi = e.ə. VII əsr |
| ölüm_tarixi = e.ə. VII əsr |
||
| yad_edilir = {{Date|May 9}}<ref>St. John the Baptist Byzantine Catholic Cathedral, [http://www.stjohnsbyzantinecathedral.com/cathedral/catechesis-on-icons/left-wall/holy-prophet-isaiah Holy Prophet Isaiah]</ref> |
| yad_edilir = {{Date|May 9}}<ref>St. John the Baptist Byzantine Catholic Cathedral, [http://www.stjohnsbyzantinecathedral.com/cathedral/catechesis-on-icons/left-wall/holy-prophet-isaiah Holy Prophet Isaiah] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20170627230138/http://stjohnsbyzantinecathedral.com/cathedral/catechesis-on-icons/left-wall/holy-prophet-isaiah |date=2017-06-27 }}</ref> |
||
| rəmzləri = çal saçlı və saqqalı, əlində üzərində [[:en:Isaiah 7:14| |
| rəmzləri = çal saçlı və saqqalı, əlində üzərində [[:en:Isaiah 7:14|Əşiya 7:14]]-dən sözlər {{endash}} {{ref-la}} ''ecce virgo concipiet et pariet filium et vocabitur nomen eius Emmanuel'', "bax, bir bakirə bir oğula hamilə olmalı, ona sahib çıxmalıdır və onun adı Emmanuil olmalıdır" yazılmış qoca bir kişi.<ref name="Stracke">{{cite web |last1=Stracke |first1=Richard |title=The Prophet Isaiah |url=http://www.christianiconography.info/isaiah.html |website=Christian Iconography |date=2015-10-20 |access-date=2019-07-17 |archive-date=2022-01-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220123190908/https://christianiconography.info/isaiah.html |url-status=live }}</ref> |
||
| commons =Isaiah |
| commons =Isaiah |
||
}} |
}} |
||
'''Əşiya'''<ref>{{Cite web |url=https://www.jw.org/az/kitabxana/m%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s-kitab/nwt/m%C3%BCnd%C9%99ricat/%C9%99%C5%9Fiya/ |title=Arxivlənmiş surət |access-date=2023-05-18 |archive-date=2021-06-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210614080225/https://www.jw.org/az/kitabxana/m%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s-kitab/nwt/m%C3%BCnd%C9%99ricat/%C9%99%C5%9Fiya/ |url-status=live }}</ref> və ya '''Yeşaya'''<ref name=":0">{{Cite web |url=https://ebible.org/azb/ISA01.htm |title=Arxivlənmiş surət |access-date=2023-05-18 |archive-date=2023-05-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230518163137/https://ebible.org/azb/ISA01.htm |url-status=live }}</ref><ref>https://live.bible.is/bible/AZEBSA/ISA/1</ref> ({{lang-he|יְשַׁעְיָהוּ}}, ''Yəšaʿyāhū''; mənası – «Rəbb xilas edir»),<ref name=":0" /> həmçinin '''İsaiya'''<ref>{{Cite web |url=https://azvision.az/news/18079/peygemberlik-ziddiyyeti-%E2%80%93-arasdirma.html |title=Arxivlənmiş surət |access-date=2023-05-18 |archive-date=2023-05-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230518173709/https://azvision.az/news/18079/peygemberlik-ziddiyyeti-%E2%80%93-arasdirma.html |url-status=live }}</ref> — e.ə. VIII əsrdə yaşamış [[yəhudilər|yəhudi]] peyğəmbər. «[[Əşiya peyğambərin kitabı|Əşiya peyğambərin kitabı]]» adını ondan götürmüşdür.<ref>''The Scofield Study Bible III, NKJV'', Oxford University Press</ref><ref>De Jong, Matthijs J., ''Isaiah Among The Ancient Near Eastern Prophets: A Comparative Study of the Earliest Stages of the Isaiah Tradition and the Neo-Assyrian Prophecies'', BRILL, 2007, [https://books.google.com/books?id=fFoWA4cLOisC&pg=PA17 pp. 13–17] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20220711175913/https://books.google.com/books?id=fFoWA4cLOisC&pg=PA17 |date=2022-07-11 }}</ref> |
|||
'''Yeşua''', '''Yeşayahu''' və ya '''İsaiya''' ({{IPAc-en|us|aɪ|ˈ|z|eɪ|.|ə}} və ya {{IPAc-en|uk|aɪ|ˈ|z|aɪ|.|ə}};<ref>{{cite book |
|||
|title=Longman pronunciation dictionary |
|||
|first=John C. |
|||
|last= Wells |
|||
|publisher=Longman |
|||
|location=Harlow, England |
|||
|year=1990 |
|||
|isbn=978-0-582-05383-0 |
|||
|page=378 |
|||
|entry=Isaiah |
|||
}} |
|||
</ref>{{Dil-he|שַׁעְיָהוּ/Yešayahu/Yəšạʻyā́hû}}; {{Dil-syr|ܐܹܫܲܥܝܵܐ}} ''ˀēšaˁyā''; {{Dil-grc|Ἠσαΐας}}, ''Ēsaïās''; {{Dil-la|Isaias}}; {{Dil-ar|إشعيا}} ''Ašaʿyāʾ'' və ya ''šaʿyā'';<ref>Rippin, A., “S̲h̲aʿyā”, in: Encyclopaedia of Islam, Second Edition, Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C. E. Bosworth, E. van Donzel, W. P. Heinrichs.</ref> "[[Yahve|Yah]] qurtuluşdur"<ref>''New Bible Dictionary'', Second Edition, Tyndale Press, Wheaton, IL, 1987.</ref>) — e.ə. VIII əsrdə yaşamış [[yəhudilər|yəhudi]] peyğəmbər. «[[Yeşua peyğambərin kitabı]]» adını ondan götürmüşdür.<ref>''The Scofield Study Bible III, NKJV'', Oxford University Press</ref><ref>De Jong, Matthijs J., ''Isaiah Among The Ancient Near Eastern Prophets: A Comparative Study of the Earliest Stages of the Isaiah Tradition and the Neo-Assyrian Prophecies'', BRILL, 2007, [https://books.google.com/books?id=fFoWA4cLOisC&pg=PA17 pp. 13–17]</ref> |
|||
« |
«Əşiya peyğambərin kitabı» əsərində Əşiya peyğambər deyə xitab edilir, fəqət «Əşiya peyğambərin kitabı» ilə hər hansı bir tarixi Əşiya arasında dəqiq əlaqə qarışıqdır. Ənənəvi nöqteyi-nəzərə görə, «Əşiya peyğambərin kitabı»nın bütün 66 fəsli bir insan {{endash}} Əşiya tərəfindən yazılmışdır. Ehtimal olunur ki, kitab iki dövrdə yazılıb {{endash}} e.ə. 749-cı il və ya e.ə. 686-cı il. Kitabda [[Böyük Kir]]dən bəhs olunur və [[İsrail|İsrail milləti]]ni [[Babiloniya]] əsarətindən xilas etmək üçün nəzərdə tutulmuşdur. Başqa bir nöqteyi-nəzərə görə, kitabın birinci yarısı (1{{endash}}39-cu fəsillər) tarixi Əşiya tərəfindən, qalan hissəsinin yazılma tarixi isə [[Babiloniya sürgünü|Babiloniyadakı sürgün]]dən dərhal sonraya təsadüf edir. Bu tarix də tarixi Əşiyanın həyat dövründən iki əsr sonradır. |
||
== Mənbə == |
== Mənbə == |
||
=== İstinadlar === |
=== İstinadlar === |
||
{{İstinad siyahısı}} |
{{İstinad siyahısı}} |
||
| Sətir 38: | Sətir 26: | ||
=== Ədəbiyyat === |
=== Ədəbiyyat === |
||
*{{cite book|last=Baltzer|first=Klaus|title=Deutero-Isaiah: A Commentary on Isaiah 40–55|url=https://archive.org/details/deuteroisaiahcom0000balt|year=2001|publisher=Fortress Press|location=Minneapolis}} |
*{{cite book|last=Baltzer|first=Klaus|title=Deutero-Isaiah: A Commentary on Isaiah 40–55|url=https://archive.org/details/deuteroisaiahcom0000balt|year=2001|publisher=Fortress Press|location=Minneapolis}} |
||
*{{cite book|last=Childs|first=Brevard S.|title=Isaiah: a commentary|year=2001|publisher=Westminster John Knox Press|location=Louisville, Kentucky|isbn=978-0-664-22143-0}} |
*{{cite book|last=Childs|first=Brevard S.|title=Isaiah: a commentary|url=https://archive.org/details/isaiah0000chil|year=2001|publisher=Westminster John Knox Press|location=Louisville, Kentucky|isbn=978-0-664-22143-0}} |
||
*{{cite book|last=Church|first=Brooke Peters|title=The Private Lives of the Prophets and the Times in Which They Lived|url=https://archive.org/details/privatelivesofpr0000chur|year=1953|publisher=Rinehart|location=New York}} |
*{{cite book|last=Church|first=Brooke Peters|title=The Private Lives of the Prophets and the Times in Which They Lived|url=https://archive.org/details/privatelivesofpr0000chur|year=1953|publisher=Rinehart|location=New York}} |
||
*{{cite book|last=Cohon|first=Beryl D.|title=The Prophets: Their Personalities and Teachings|url=https://archive.org/details/prophetstheirper0000coho|year=1939|publisher=Scribner|location=New York}} |
*{{cite book|last=Cohon|first=Beryl D.|title=The Prophets: Their Personalities and Teachings|url=https://archive.org/details/prophetstheirper0000coho|year=1939|publisher=Scribner|location=New York}} |
||
| Sətir 47: | Sətir 35: | ||
*{{cite book|last=Quinn-Miscall|first=Peter D.|title=Reading Isaiah: poetry and vision|year=2001|publisher=Westminster Press|location=Louisville|isbn=978-0-664-22369-4}} |
*{{cite book|last=Quinn-Miscall|first=Peter D.|title=Reading Isaiah: poetry and vision|year=2001|publisher=Westminster Press|location=Louisville|isbn=978-0-664-22369-4}} |
||
*{{cite book|last=Phillips|first=J. B.|title=Four Prophets, Amos, Hosea, First Isaiah, Micha: A Modern Translation from the Hebrew|year=1963|publisher=Macmillan|location=New York}} |
*{{cite book|last=Phillips|first=J. B.|title=Four Prophets, Amos, Hosea, First Isaiah, Micha: A Modern Translation from the Hebrew|year=1963|publisher=Macmillan|location=New York}} |
||
*{{cite book|last=Sawyer|first=John F. A.|title=The fifth gospel: Isaiah in the history of Christianity|year=1996|publisher=Cambridge University Press|location=Cambridge|isbn=978-0-521-44007-3}} |
*{{cite book|last=Sawyer|first=John F. A.|title=The fifth gospel: Isaiah in the history of Christianity|url=https://archive.org/details/fifthgospelisaia0000sawy|year=1996|publisher=Cambridge University Press|location=Cambridge|isbn=978-0-521-44007-3}} |
||
*{{cite book|last=Scott|first=R. B. Y.|title=The Relevance of the Prophets|year=1968|publisher=London|location=Macmillan}} |
*{{cite book|last=Scott|first=R. B. Y.|title=The Relevance of the Prophets|year=1968|publisher=London|location=Macmillan}} |
||
*{{cite book|last=Smith|first=J. M. Powis|title=The Prophets and Their Times|year=1941|publisher=University of Chicago|location=Chicago}} |
*{{cite book|last=Smith|first=J. M. Powis|title=The Prophets and Their Times|year=1941|publisher=University of Chicago|location=Chicago}} |
||
[[Kateqoriya: |
[[Kateqoriya:Şəxslər:Yəhudi Bibliyası]] |
||
[[Kateqoriya:İslam peyğəmbərləri]] |
[[Kateqoriya:İslam peyğəmbərləri]] |
||
18:13, 21 may 2023 tarixinə olan versiya
| Əşiya | |
|---|---|
| ivr. שַׁעְיָהוּ | |
 Sikstin kapellasının tavanında Mikelancelo tərəfindən çəkilmiş freska. | |
| Doğum tarixi | e.ə. VIII əsr |
| Doğum yeri | Yəhudi çarlığı |
| Vəfat tarixi | e.ə. VII əsr |
| Qeyd edilir | 9 may[1] |
| Xatirə günü | 9 may |
| Rəmzləri | çal saçlı və saqqalı, əlində üzərində Əşiya 7:14-dən sözlər – (lat.) ecce virgo concipiet et pariet filium et vocabitur nomen eius Emmanuel, "bax, bir bakirə bir oğula hamilə olmalı, ona sahib çıxmalıdır və onun adı Emmanuil olmalıdır" yazılmış qoca bir kişi.[2] |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Əşiya[3] və ya Yeşaya[4][5] (ivr. יְשַׁעְיָהוּ, Yəšaʿyāhū; mənası – «Rəbb xilas edir»),[4] həmçinin İsaiya[6] — e.ə. VIII əsrdə yaşamış yəhudi peyğəmbər. «Əşiya peyğambərin kitabı» adını ondan götürmüşdür.[7][8]
«Əşiya peyğambərin kitabı» əsərində Əşiya peyğambər deyə xitab edilir, fəqət «Əşiya peyğambərin kitabı» ilə hər hansı bir tarixi Əşiya arasında dəqiq əlaqə qarışıqdır. Ənənəvi nöqteyi-nəzərə görə, «Əşiya peyğambərin kitabı»nın bütün 66 fəsli bir insan – Əşiya tərəfindən yazılmışdır. Ehtimal olunur ki, kitab iki dövrdə yazılıb – e.ə. 749-cı il və ya e.ə. 686-cı il. Kitabda Böyük Kirdən bəhs olunur və İsrail millətini Babiloniya əsarətindən xilas etmək üçün nəzərdə tutulmuşdur. Başqa bir nöqteyi-nəzərə görə, kitabın birinci yarısı (1–39-cu fəsillər) tarixi Əşiya tərəfindən, qalan hissəsinin yazılma tarixi isə Babiloniyadakı sürgündən dərhal sonraya təsadüf edir. Bu tarix də tarixi Əşiyanın həyat dövründən iki əsr sonradır.
Mənbə
İstinadlar
- ↑ St. John the Baptist Byzantine Catholic Cathedral, Holy Prophet Isaiah Arxivləşdirilib 2017-06-27 at the Wayback Machine
- ↑ Stracke, Richard. "The Prophet Isaiah". Christian Iconography. 2015-10-20. 2022-01-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-17.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2021-06-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-18.
- ↑ 1 2 "Arxivlənmiş surət". 2023-05-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-18.
- ↑ https://live.bible.is/bible/AZEBSA/ISA/1
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2023-05-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-18.
- ↑ The Scofield Study Bible III, NKJV, Oxford University Press
- ↑ De Jong, Matthijs J., Isaiah Among The Ancient Near Eastern Prophets: A Comparative Study of the Earliest Stages of the Isaiah Tradition and the Neo-Assyrian Prophecies, BRILL, 2007, pp. 13–17 Arxivləşdirilib 2022-07-11 at the Wayback Machine
Ədəbiyyat
- Baltzer, Klaus. Deutero-Isaiah: A Commentary on Isaiah 40–55. Minneapolis: Fortress Press. 2001.
- Childs, Brevard S. Isaiah: a commentary. Louisville, Kentucky: Westminster John Knox Press. 2001. ISBN 978-0-664-22143-0.
- Church, Brooke Peters. The Private Lives of the Prophets and the Times in Which They Lived. New York: Rinehart. 1953.
- Cohon, Beryl D. The Prophets: Their Personalities and Teachings. New York: Scribner. 1939.
- Herbert, Arthur Sumner. The book of the prophet Isaiah: Commentary. Cambridge: Cambridge University Press. 1975. ISBN 978-0-521-08624-0.
- Herbert, Arthur Sumner. The book of the Prophet Isaiah, chapters 40–66. Cambridge: Cambridge University Press. 1975. ISBN 978-0-521-20721-8.
- Kraeling, Emil G. The Prophets. Chicago: Rand McNally. 1969.
- Miscall, Peter D. Isaiah. Sheffield, England: JSOT Press. 1993. ISBN 978-1-85075-435-0.
- Quinn-Miscall, Peter D. Reading Isaiah: poetry and vision. Louisville: Westminster Press. 2001. ISBN 978-0-664-22369-4.
- Phillips, J. B. Four Prophets, Amos, Hosea, First Isaiah, Micha: A Modern Translation from the Hebrew. New York: Macmillan. 1963.
- Sawyer, John F. A. The fifth gospel: Isaiah in the history of Christianity. Cambridge: Cambridge University Press. 1996. ISBN 978-0-521-44007-3.
- Scott, R. B. Y. The Relevance of the Prophets. Macmillan: London. 1968.
- Smith, J. M. Powis. The Prophets and Their Times. Chicago: University of Chicago. 1941.