Redaktə edilir: Matara

{{YM
 |növü                                    = 
 |rəsmi_adı                    = Matara
 |orijinal_adı                              = {{dil-ta|மாத்தறை}}
 |şəkli                                     = Sri Lanka Photo197.jpg
 |şəkilin_ölçüsü                             = 
 |şəkilin_izahı                            = 
 |tabesində                                 = 
 |ölkə                                      = Şri-Lanka
 |gerbi                                      = 
 |bayrağı                                    = 
 |gerb yazısı                               = 
 |bayraq yazısı                             = 
 |gerbin_ölçüsü                            = 
 |bayrağın_ölçüsü                          = 
  |lat_dir = |lat_deg =5 |lat_min =57 |lat_sec =  
  |lon_dir = |lon_deg =80 |lon_min =32 |lon_sec = 
  |CoordAddon                               = 
  |CoordScale                               = 
 |regionun növü                             = 
 |region                                    = 
 |cədvəldə region                           = 
 |rayonun  növü                             = 
 |rayon                                     = 
 |cədvəldə rayon                            = 
 |icmanın növü                              = 
 |icma                                      = 
 |cədvəldə icma                             = 
 |daxili bölgüsü                            = 
 |başçı növü                                = 
 |icra başçısı                              = 
 |yaranma tarixi                            = 
 |ilk məlumat                               = 
 |əvvəlki adı                               = 
 |statuslu                                  = 
 |sahəsi                                    = 
 |quru sahəsi                               = 
 |su sahəsi                                 = 
 |hündürlük növü                            = 
 |YM mərkəzinin hündürlüyü                  = 2
 |iqlimi                                    = 
 |rəsmi dili                                = 
 |əhalisi                                   = 68 244 
 |siyahıyaalma ili                          = 2011
 |sıxlığı                                   = 
 |aqlomerasiya                              = 
 |milli tərkibi                             = 
 |dini tərkib                               = 
 |etnoxronim                                = 
 |saat qurşağı                              = 
 |DST                                       = 
 |telefon_kodu                              = 
 |poçt_indeksi                              = 
 |poçt indeksləri                           = 
 |nəqliyyat_kodu                            = 
 |identifikasiya növü                       = 
 |identifikasiya ədədi                      = 
 |Commons kateqoriyası                      = 
 |rəsmi_saytı                                      = 
 |saytın dili                               = 
}}
'''Matara''' ({{Dil-si|මාතර}}, {{Dil-ta|மாத்தறை}}) — [[Şri-Lanka]]da şəhər. Cənub əyalətinin okean sahillərində yerləşir. Ölkə paytaxtı [[Kolombo]]dan 160&nbsp;km məsafədədir. ''Matara dairəsinin'' əsas ticarət mərkəzi və inzibati mərkəzidir<ref>{{Cite web |title=''Trip destination Matara Sri Lanka'' |url=http://www.tripwiser.com/trip_destination-Matara_Sri_Lanka?itiNodeId=8a8c80fe18ab78760118ad7b7f6c4de8&eType=site |access-date=2019-11-14 |archive-date=2011-07-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110717105204/http://www.tripwiser.com/trip_destination-Matara_Sri_Lanka?itiNodeId=8a8c80fe18ab78760118ad7b7f6c4de8&eType=site |url-status=live }}</ref>. Şəhər 2004-cü ildə [[Hind okeanında zəlzələ və sunami (2004)|Hind okeanında baş vermiş zəlzələdən]] böyük zərər görmüşdür. Şəhər əhalisinin sayı 68 000, [[aqlomerasiya]]da isə əhalinin sayı 831 mindir.

== Etimologiyası ==
«Matara» sözü «Böyük bərə»<ref>''A. S.; Kulasuriya.'' Place Name study in Sri Lanka some Issues and perspectives. // Journal of the Royal Asiatic Society of Sri Lanka : journal. — 1995. — Vol. 40. — P. 131—154.</ref> mənasını verir və böyük ehtimal ki, [[tamil dili]]ndə olan «''matturay''» sözündəndir. ''Matturay'' sözü isə  «böyük dəniz limanı» və ya «böyük qala» mənasını daşıyır<ref>Xavier S. Thani Nayagam. 1964. 450. Academy of Tamil Culture. [https://books.google.ru/books?id=c-61AAAAIAAJ&redir_esc=y Tamil Culture.] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20230727222332/https://books.google.ru/books?id=c-61AAAAIAAJ&redir_esc=y |date=2023-07-27 }}</ref>. Digər ehtimala görə şəhərin adı portuqal sözü olan «matora»nın düzgün ifadə edilməməsi nəticəsində yaranmış. [[Portuqallar|Portuqaliyalılar]] 1672-ci illərdə şəhəri «Mature» və ya «Maturay» adlandırmışdılar. «Matora» sözünün kökü «maqa tera» söz birləşməsindən meydana gəlmiş və ''Böyük çayın birləşdiyi yer'' mənasını verir.

Şəhər həmçinin «Maqa Tota» və ya Maqa-pattana adlanmış — Böyük bərə.  «Maqatota» sözü tamil sözü olan «maqa etara»dan formalaşmış və mənası ''böyük dayazlıq'' deməkdir. İndi Nilvala çayı Matara şəhərini kəsib keçir. Keçmişdə isə şəhərin bu hissəsi daha geniş olmuş və [[bərə]]lər hərəkət etmişdir. 1673-cü ildə hollandiyalı nazir Filipp Baldey şəhəri «Mature» adlandırmış, 1681-ci ildə Robert Noks isə «Matura» adından istifadə etmişdir. 1744-cü ildə Qeydt şəhəri «Maderon» adlandırmış<ref>Dutch Reformed Church in Sri Lanka General Consistory. 1983. 280. Pragna Publishers.[https://books.google.ru/books/about/Faith_of_our_fathers.html?id=iVk6AAAAMAAJ&redir_esc=y Faith of our fathers: history of the Dutch Reformed Church in Sri Lanka (Ceylon)] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20191110224257/https://books.google.ru/books/about/Faith_of_our_fathers.html?id=iVk6AAAAMAAJ&redir_esc=y |date=2019-11-10 }}</ref>.

== Tarixi ==
Matara tarixən Ruquna Krallığının bölgəsi hesab olunur. Bu krallıq Şri-Lankanın üç krallığından biri idi. Buddizim rahibi Şri Raqula Teranın ehtimalına görə Kral Veerabamapanam Mataranı paytaxt elan etmiş və şəhəri Mapatuna adlandırmışdır. Şəhər mərkəzində ki, qədim məbəd krallar tərəfindən inşa olunmuş və müasir dövrdə [[Buddizm|buddistlərin]] müqəddəs məkanlarından biri hesab olunur.

XVI və XVIII əsrlərdə Matara [[portuqallar]]ın və [[hollandlar]]ın hakimiyyəti altında idi.

1756-cı ildə hollandlar Şir-Lankanın Dəniz Əyalətini işğal etmiş və bölgəni dört inzibati dairəyə ayırmışdılar — Sabaraqamuva, Sat Korli, Satara Korele və Matara. Bu dairələrin içində Matara daha böyük əraziyə sahib idi. Kral Dqarmapalın hollandlara verdiyi sənəddə Matara rayonunun ərazisi Şri-Cayavardenepura-Kottedən Valave Qanqa çayına kimi göstərilirdi.

== Etnik tərkibi ==
Matara şəhərinin etnik tərkibində əsas üstünlük [[sinhallar]]a məxsusdur. XVI və XVII əsrələrdə bu bölgəyə Ərəbistandan ticarət məqsədi ilə larakallar ([[mavrlar]]) köç etmişdilər.

== İstinadlar ==
Hal-hazırkı versiya		Mətniniz
Sətir 78:		Sətir 78:

	== İstinadlar ==		== İstinadlar ==

	[[Kateqoriya:Şri-Lanka şəhərləri]]