Sol mədəcik: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Addbot (müzakirə | töhfələr)
k Bot: Migrating 18 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q876089 (translate me)
k 158.181.47.218 (müzakirə) tərəfindən edilmiş 1 redaktə geri qaytarılaraq Sofia tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu
Teq: Geri qaytarma
 
(10 istifadəçi tərəfindən edilmiş 12 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 1: Sətir 1:
{{İnfoqutu Anatomiya
{{Anatomiya
| Ad = {{PAGENAME}}
| Ad = {{PAGENAME}}
| Latın = ventriculus sinistra cordis
| Latın = ventriculus sinistra cordis
Sətir 5: Sətir 5:
| Qrey subyekti = 138
| Qrey subyekti = 138
| Qrey səhifəsi = 534
| Qrey səhifəsi = 534
| Imagemap = <!-- Sxematik şəkil (diaqram şablonu üçün) -->{{Ürək diagramı 250px}}
| Imagemap = {{Ürək diagramı 250px}}
| Map izah = <!-- Sxematik şəkilin izahı (diaqram şablonu üçün) -->Ürəyin diaqramması
| Map izah = Ürəyin diaqramması
| Şəkil =
| Şəkil =
| İzah =
| İzah =
| Miqyas = 250
| Miqyas = 250
| Şəkil2 = Gray496.png
| Şəkil2 = Gray496.png
| İzah2 = Sol mədəcik
| İzah2 = Sol mədəcik
| Embrional = [[primitive ventricle]], [[bulbus cordis]]
| Embrional = [[İbtidai mədəcik]], [[ürək soğanağı]]
| Sistem = Ürək-damar sistemi
| Sistem = Ürək-damar sistemi
| Üzv =
| Üzv =
| Arteriya = anterior interventricular branch of left coronary artery
| Arteriya = Sol tac arteriyanın ön mədəciklərarası şaxəsi.
| Vena = [[posterior vein of the left ventricle]]
| Vena = Sol mədəciyin dal venası
| Sinir =
| Sinir =
| Limfa =
| Limfa =
| Precursor =
| Precursor =
| MeshName = Left+Ventricle
| MeshName = Left+Ventricle
|MeshNumber = A07.541.560
|MeshNumber = A07.541.560
|DorlandsPre = v_06
|DorlandsPre = v_06
|DorlandsSuf = 12853441
|DorlandsSuf = 12853441
}}
}}


[[Sol mədəcik]] - ([[Latın dili|lat.]] ''Ventriculus sinister'') ürəyin sol və arxa hissəsini tutaraq sivriləşmiş ellipsə bənzəyir; sağ mədəcikdən uzun və ensizdir; divarlari təxminən üç dəfə qalındır, daxili səthində olan ətli atmaların miqdarı çox, ensiz həm də bir-birinə sıxdır. Məməyəbənzər əzələlər - ([[Latın dili|lat.]] ''mm. papillares anterior et posterior'') mədəciyin ön və arxa divarlarında olurlar. Mədəciklərarası arakəsmənin - ([[Latın dili|lat.]] ''septum interventriculare'') çıxıq səthi sağ mədəciyə tərəf olduğu üçün sol mədəciyin eninə kəsiyi ovala bənzəyir; bu arakəsmənin yuxarı hissəsində əzələ elementləri yoxdur; odur ki, buna zarlı hissə - ([[Latın dili|lat.]] ''pars membranacea (septum membranaceum ventriculorim - BNA)'') və mədəciklərarası arakəsmənin yerdə qalan hissəsinə əzələvi hissə - ([[Latın dili|lat.]] ''pars muscularis (septum musculare ventriculorum - BNA)'') deyilir. Sol qulaqcıq-mədəcik dəliyi sol qulaqcıq-mədəcik qapağı, ya [[ikitaylı qapaq]] ([[mitral qapaq]]) - ([[Latın dili|lat.]] ''valva atrioventricularis sinistra s. bicuspidalis (s. mitralis)'') ilə və aorta dəliyi aorta qapağı - ([[Latın dili|lat.]] ''valva aortae'') ilə tutulmuşdur.
'''Sol mədəcik''' ({{lang-la|Ventriculus sinister}}) ürəyin sol və arxa hissəsini tutaraq sivriləşmiş ellipsə bənzəyir; sağ mədəcikdən uzun və ensizdir; divarlari təxminən üç dəfə qalındır, daxili səthində olan ətli atmaların miqdarı çox, ensiz həm də bir-birinə sıxdır. [[Məməyəbənzər əzələlər]] ({{lang-la|mm. papillares anterior et posterior}}) mədəciyin ön və arxa divarlarında olurlar. Mədəciklərarası arakəsmənin ({{lang-la|septum interventriculare}}) çıxıq səthi sağ mədəciyə tərəf olduğu üçün sol mədəciyin eninə kəsiyi ovala bənzəyir; bu arakəsmənin yuxarı hissəsində əzələ elementləri yoxdur; odur ki, buna zarlı hissə ({{lang-la|pars membranacea (septum membranaceum ventriculorim - BNA)}}) və mədəciklərarası arakəsmənin yerdə qalan hissəsinə əzələvi hissə ({{lang-la|pars muscularis (septum musculare ventriculorum - BNA)}}) deyilir. Sol qulaqcıq-mədəcik dəliyi sol qulaqcıq-mədəcik qapağı, ya [[ikitaylı qapaq]] ([[mitral qapaq]]) ({{lang-la|valva atrioventricularis sinistra s. bicuspidalis (s. mitralis)}}) ilə və aorta dəliyi aorta qapağı ({{lang-la|valva aortae}}) ilə tutulmuşdur.


İkitaylı qapaq sol qulaqcıq-mədəcik dəliyini əhatə edən lifli halqadan ([[Latın dili|lat.]] ''anulus fibrosus'') başlayaraq vətər telləri vasitəsilə sol mədəciyin ön və yuxarı divarlarında olan məməyəbənzər əzələlərə bağlanmışdır. Bu qapaq iki taydan ibarətdir; ön tay - ([[Latın dili|lat.]]''cuspis anterior'') və arxa tay - ([[Latın dili|lat.]]''cuspis posterior''). Ön tay dal taydan böyükdür və özü də qabaqda və sağ tərəfdə yerləşərək sol qulaqcıq-mədəcik dəliyini aorta dəliyindən ayırır. Ön və dal tayların arasında bəzən əlavə kiçik taylara da təsadüf olunur.
İkitaylı qapaq sol qulaqcıq-mədəcik dəliyini əhatə edən lifli halqadan ({{lang-la|anulus fibrosus}}) başlayaraq vətər telləri vasitəsilə sol mədəciyin ön və yuxarı divarlarında olan məməyəbənzər əzələlərə bağlanmışdır. Bu qapaq iki taydan ibarətdir; ön tay ({{lang-la|cuspis anterior}}) və arxa tay ({{lang-la|cuspis posterior}}). Ön tay dal taydan böyükdür və özü də qabaqda və sağ tərəfdə yerləşərək sol qulaqcıq-mədəcik dəliyini aorta dəliyindən ayırır. Ön və dal tayların arasında bəzən əlavə kiçik taylara da təsadüf olunur.
[[Şəkil:Heart normal short axis section.jpg|250 px|thumb|left|Sol mədəciyin əzələ qişasının en kəsikdən görünüşü]]
[[Fayl:Heart normal short axis section.jpg|250 px|thumb|left|Sol mədəciyin əzələ qişasının en kəsikdən görünüşü]]
[[Aorta qapağı]] - ([[Latın dili|lat.]] ''valva aortae'') ağciyər kötüyü qapağı kimi üç aypara qapaqcıqdan ibarətdir. Bunlardan biri - ([[Latın dili|lat.]] ''valvula semilunaris posterior'') arxada, ikinci - ([[Latın dili|lat.]] ''valvula semilunaris dextra'') sağda və üçüncüsü - ([[Latın dili|lat.]] ''valvula semilunaris sinistra'') solda yerləşmişdir. Bunların hamısı ağciyər kötüyünün eyniadlı qapaqcıqlarından qalın və möhkəmdir və üzərində olan düyüncüklər və aycıqlar ([[Latın dili|lat.]] ''noduli et valvularium semilunarium aortae'') yaxşı gözə çarpırlar.
[[Aorta qapağı]] ({{lang-la|valva aortae}}) [[ağciyər kötüyü qapağı]] kimi üç aypara qapaqcıqdan ibarətdir. Bunlardan biri ({{lang-la|valvula semilunaris posterior}}) arxada, ikinci ({{lang-la|valvula semilunaris dextra}}) sağda və üçüncüsü ({{lang-la|valvula semilunaris sinistra}}) solda yerləşmişdir. Bunların hamısı ağciyər kötüyünün eyniadlı qapaqcıqlarından qalın və möhkəmdir və üzərində olan düyüncüklər və aycıqlar ({{lang-la|noduli et valvularium semilunarium aortae}}) yaxşı gözə çarpırlar.


Aorta dəliyini örtən aypara qapaqcıqların ciblərinə aorta cibləri - ([[Latın dili|lat.]] ''sinus aortae (Valsalvae - BNA)'') deyilir. Sağ və sol aorta ciblərindən ürəyi qidalandıran tac arteriyalar - ([[Latın dili|lat.]] ''art-ae coronariae dextra et sinistra'') başlayırlar.
Aorta dəliyini örtən aypara qapaqcıqların ciblərinə aorta cibləri ({{lang-la|sinus aortae (Valsalvae - BNA)}}) deyilir. Sağ və sol aorta ciblərindən ürəyi qidalandıran [[tac arteriyalar]] ({{lang-la|art-ae coronariae dextra et sinistra}}) başlayırlar.


== Mənbələr ==
== Mənbələr ==
*Prof. [[Kamil Balakişiyev|Kamil Əbdülsalam oğlu Balakişiyevin]], İnsanın Normal Anatomiyası, II cild, "MAARİF" Nəşriyyatı, Bakı - 1979
* Prof. [[Kamil Balakişiyev|Kamil Əbdülsalam oğlu Balakişiyevin]], İnsanın Normal Anatomiyası, II cild, "MAARİF" Nəşriyyatı, Bakı 1979
*[http://www.vhlab.umn.edu/atlas/index.shtml Atlas of Human Cardiac Anatomy] - Endoscopic views of beating hearts - Cardiac anatomy
* [http://www.vhlab.umn.edu/atlas/index.shtml Atlas of Human Cardiac Anatomy] Endoscopic views of beating hearts Cardiac anatomy
*Р. Д. Синельников. Атлас анатомии человека (4 тома)
* Р. Д. Синельников. Атлас анатомии человека (4 тома)
*[http://de.labs.wikimedia.org/wiki/Gray%27s_Anatomy:_Embryologie/Gray's Anatomy: Embryologie]
* [http://de.labs.wikimedia.org/wiki/Gray%27s_Anatomy:_Embryologie/Gray's Anatomy: Embryologie] {{Dead link|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot }}
{{Ürəyin anatomiyası}}

[[Kateqoriya:Anatomiya]]
[[Kateqoriya:Anatomiya]]
[[Kateqoriya:Ürək anatomiyası]]
[[Kateqoriya:Ürək anatomiyası]]

Səhifəsinin 15:22, 18 may 2024 tarixinə olan son versiyası

Sol mədəcik
Sol mədəcik
Sol mədəcik
[[File:
Sağ mədəcikSol mədəcikAorta qapağıİkitaylı qapaqSol qulaqcıqSağ qulaqcıqAortaAğciyər kötüyü qapağıÜçtaylı qapaqAşağı boş venaYuxarı boş venaAğciyər arteriyasıAğciyər venaları
|frameless|300x300px|Ürəyin diaqramması]]
Ürəyin diaqramması
Latınca ventriculus sinistra cordis
Qrey subyekt 138 534
Sistem Ürək-damar sistemi
Arteriya Sol tac arteriyanın ön mədəciklərarası şaxəsi.
Vena Sol mədəciyin dal venası
Embrional İbtidai mədəcik, ürək soğanağı
MeSH Left+Ventricle
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Sol mədəcik (lat. Ventriculus sinister) — ürəyin sol və arxa hissəsini tutaraq sivriləşmiş ellipsə bənzəyir; sağ mədəcikdən uzun və ensizdir; divarlari təxminən üç dəfə qalındır, daxili səthində olan ətli atmaların miqdarı çox, ensiz həm də bir-birinə sıxdır. Məməyəbənzər əzələlər — (lat. mm. papillares anterior et posterior) mədəciyin ön və arxa divarlarında olurlar. Mədəciklərarası arakəsmənin — (lat. septum interventriculare) çıxıq səthi sağ mədəciyə tərəf olduğu üçün sol mədəciyin eninə kəsiyi ovala bənzəyir; bu arakəsmənin yuxarı hissəsində əzələ elementləri yoxdur; odur ki, buna zarlı hissə — (lat. pars membranacea (septum membranaceum ventriculorim - BNA)) və mədəciklərarası arakəsmənin yerdə qalan hissəsinə əzələvi hissə — (lat. pars muscularis (septum musculare ventriculorum - BNA)) deyilir. Sol qulaqcıq-mədəcik dəliyi sol qulaqcıq-mədəcik qapağı, ya ikitaylı qapaq (mitral qapaq) — (lat. valva atrioventricularis sinistra s. bicuspidalis (s. mitralis)) ilə və aorta dəliyi aorta qapağı — (lat. valva aortae) ilə tutulmuşdur.

İkitaylı qapaq sol qulaqcıq-mədəcik dəliyini əhatə edən lifli halqadan (lat. anulus fibrosus) başlayaraq vətər telləri vasitəsilə sol mədəciyin ön və yuxarı divarlarında olan məməyəbənzər əzələlərə bağlanmışdır. Bu qapaq iki taydan ibarətdir; ön tay — (lat. cuspis anterior) və arxa tay — (lat. cuspis posterior). Ön tay dal taydan böyükdür və özü də qabaqda və sağ tərəfdə yerləşərək sol qulaqcıq-mədəcik dəliyini aorta dəliyindən ayırır. Ön və dal tayların arasında bəzən əlavə kiçik taylara da təsadüf olunur.

Sol mədəciyin əzələ qişasının en kəsikdən görünüşü

Aorta qapağı — (lat. valva aortae) ağciyər kötüyü qapağı kimi üç aypara qapaqcıqdan ibarətdir. Bunlardan biri — (lat. valvula semilunaris posterior) arxada, ikinci — (lat. valvula semilunaris dextra) sağda və üçüncüsü — (lat. valvula semilunaris sinistra) solda yerləşmişdir. Bunların hamısı ağciyər kötüyünün eyniadlı qapaqcıqlarından qalın və möhkəmdir və üzərində olan düyüncüklər və aycıqlar (lat. noduli et valvularium semilunarium aortae) yaxşı gözə çarpırlar.

Aorta dəliyini örtən aypara qapaqcıqların ciblərinə aorta cibləri — (lat. sinus aortae (Valsalvae - BNA)) deyilir. Sağ və sol aorta ciblərindən ürəyi qidalandıran tac arteriyalar — (lat. art-ae coronariae dextra et sinistra) başlayırlar.