[go: nahoru, domu]

Эстәлеккә күсергә

Орлова Любовь Петровна: өлгөләр араһындағы айырма

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Akkashka (фекер алышыу | өлөш)
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.3
 
(3 ҡатнашыусының 10 аралыҡтағы өлгөһө күрһәтелмәгән)
1 юл: 1 юл:
{{Ук}}
{{Ук}}
'''Любо́вь Петро́вна Орло́ва''' ({{OldStyleDate2|11|февраля|1902|29|января}}, Звенигород — [[26 ғинуар|26 ғинуарҙа]] [[1975 йыл|1975]], [[Мәскәү]]) — [[Совет Социалистик Республикалар Союзы|совет]] театр һәм кино актёры, йырсы, бейеүсе, пианист. [[Ленин ордены]] кавалеры ([[1939 йыл|1939]]). Ике l дәрәжә Сталин премияһы лауреаты ([[1941 йыл|1941]], [[1950 йыл|1950]]). СССР-ҙың халыҡ артисы ([[1950 йыл|1950]])<ref>Театральная энциклопедия. / Гл. ред. П. А. Марков. Т. 4. — {{М.}}: Советская энциклопедия, Нежин — Сярев, 1965, 1152 стб. с илл., 6 л. илл.</ref>.
'''Любо́вь Петро́вна Орло́ва''' ([[1902 йыл]]дың 29 ғинуары (11 феврале), Звенигород — [[1975 йыл|1975]]дың [[26 ғинуар|26 ғинуары]], [[Мәскәү]]) — [[Совет Социалистик Республикалар Союзы|совет]] театр һәм кино актёры, йырсы, бейеүсе, пианист. [[Ленин ордены]] кавалеры ([[1939 йыл|1939]]). Ике l дәрәжә Сталин премияһы лауреаты ([[1941 йыл|1941]], [[1950 йыл|1950]]). СССР-ҙың халыҡ артисы ([[1950 йыл|1950]])<ref>Театральная энциклопедия. / Гл. ред. П. А. Марков. Т. 4. — {{М.}}: Советская энциклопедия, Нежин — Сярев, 1965, 1152 стб. с илл., 6 л. илл.</ref>.


== Биографияһы ==
== Биографияһы ==
Тыуған Любовь Орлова {{OldStyleDate2|11|февраля|1902|29|января}} йылдың Звенигород (хәҙерге [[Мәскәү өлкәһе]]) ҡалаһында дворян ғаиләһендә донъяға килә. Атаһы Пётр Фёдорович Орлов (1867-1938) хәрби ведомствола хеҙмәт итә. Сухотина әсә Евгения Николаевна (1878-1945) сығышы менән боронғо дворяндар нәҫеленән.
Тыуған Любовь Орлова {{OldStyleDate2|11|февраля|1902|29|января}} йылдың Звенигород (хәҙерге [[Мәскәү өлкәһе]]) ҡалаһында дворян ғаиләһендә донъяға килә. Атаһы Пётр Фёдорович Орлов (1867—1938) хәрби ведомствола хеҙмәт итә. Сухотина әсә Евгения Николаевна (1878—1945) сығышы менән боронғо дворяндар нәҫеленән.


Ата-әсәе ҡыҙҙарының профессиональ пианист булыуын теләй һәм, ете йәше тулғас, уны музыка мәктәбенә бирә. уҡырға
Ата-әсәе ҡыҙҙарының профессиональ пианист булыуын теләй һәм, ете йәше тулғас, уны музыка мәктәбенә бирә. уҡырға
[[Файл:Люба_Орлова_в_1916_году.jpg|справа|мини|250x250пкс|Любовь Орлова йәш сағында. Фортепиано дәрестәре]]
[[Файл:Люба_Орлова_в_1916_году.jpg|справа|мини|250x250пкс|Любовь Орлова йәш сағында. Фортепиано дәрестәре]]
1919 йылда Мәскәү урта мәктәпбен тамамлай. 1919 —1922 йылдарҙа К. А. Кипптың<ref name="mgk">{{Cite web|url=http://www.mosconsv.ru/ru/person.aspx?id=124270|title=Кипп Карл Августович|author=|date=|publisher=МГК им. Чайковского|accessdate=2017-06-03}}</ref> фортепиано класы буйынса Мәскәү консерваторияһында уҡый. Матди хәле ауыр булғанғамы әллә, бәлки, Меньер ауырыуы менән сирләгәндән һуң, ишетеү һәләтенә зыян килгәнгәме, консерваторияла уҡыуын тамамлай алмай. 1922—1925 йылдарҙа А. В. Луначарский исемендәге Мәскәү театр техникумы [[хореография]] бүлегендә (хәҙер ГИТИС) уҡыған, параллель рәүештә [[Мәскәү Художество театры|Художество театры]] режиссёры педагог Е. С. Телешованан актёрлыҡ оҫталығы дәрестәрен ала. 1920—1926 йылдарҙа музыка уҡытыусыһы һәм [[Мәскәү]]: «Унион» (һуңғараҡ — ҡабатлап күрһәтелеүсе фильм кинотеатрында), «Арс», «Великий Немой», «Орфеум» кинотеатрҙарында тапёр (тауышһыҙ киноны музыкаль оҙатыусы) һәм «Арс» кионтеатрында киносеанстар алдынан концерт номерҙары менән сығыш яһай.
1919 йылда Мәскәү урта мәктәпбен тамамлай. 1919—1922 йылдарҙа К. А. Кипптың<ref name="mgk">{{Cite web|url=http://www.mosconsv.ru/ru/person.aspx?id=124270|title=Кипп Карл Августович|author=|date=|publisher=МГК им. Чайковского|accessdate=2017-06-03}}</ref> фортепиано класы буйынса Мәскәү консерваторияһында уҡый. Матди хәле ауыр булғанғамы әллә, бәлки, Меньер ауырыуы менән сирләгәндән һуң, ишетеү һәләтенә зыян килгәнгәме, консерваторияла уҡыуын тамамлай алмай. 1922—1925 йылдарҙа А. В. Луначарский исемендәге Мәскәү театр техникумы [[хореография]] бүлегендә (хәҙер ГИТИС) уҡыған, параллель рәүештә [[Мәскәү Художество театры|Художество театры]] режиссёры педагог Е. С. Телешованан актёрлыҡ оҫталығы дәрестәрен ала. 1920—1926 йылдарҙа музыка уҡытыусыһы һәм [[Мәскәү]]: «Унион» (һуңғараҡ — ҡабатлап күрһәтелеүсе фильм кинотеатрында), «Арс», «Великий Немой», «Орфеум» кинотеатрҙарында тапёр (тауышһыҙ киноны музыкаль оҙатыусы) һәм «Арс» кионтеатрында киносеанстар алдынан концерт номерҙары менән сығыш яһай.


1926 йылда кейәүгә сыға, А Г. Берзинға, Игенселек халыҡ административ начальнигы урынбаҫары-финанс идаралығы игенселек халыҡ комиссариаты (Наркомзем). Бик мәшғүл булһа, ваҡытты бергә үткәрергә аҙ ҡатыны ла, А Г. Берза һәм уның бөтә туғандары бар.
1926 йылда Игенселек халыҡ комиссариаты (Наркомзем) административ-финанс идаралығы начальнигы урынбаҫары А. Г. Берзинға кейәүгә сыға. Эштән бушамағанлыҡтан, ирле-ҡатынлы ваҡыттарын бергә үткәрә алмай, А Г. Берзин ҡатынына һәм уның бөтә туғандарына ярҙам итеп тора.


Театр техникумын тамамлағандан һуң мәскәү, 1933 йыл менән 1926 буйынса — павловичтың, артабан уның музыкаль театры актрисаһы. республикаһының халыҡ артисы В. И. Немирович-Данченко (хәҙер Мәскәү академик музыкаль театрында булып. К. С. Станиславский һәм в. И. Немирович-Данченко).
Мәскәү театр техникумын тамамлағандан һуң, 1933—1926 йылдарҙа хорҙа йырлай, артабан Республикаһының халыҡ артисы В. И. Немирович-Данченко исемендәге (хәҙер — К. С. Станиславский һәм В. И.Немирович-Данченко исемендәге Мәскәү академик музыкаль театры) Музыкаль академик театр актрисаһы.
[[Файл:Любовь_Орлова_и_Григорий_Александров,_1937.jpg|справа|мини|363x363пкс|Любовь Орлова һәм Григорий Александров]]
[[Файл:Любовь_Орлова_и_Григорий_Александров,_1937.jpg|справа|мини|363x363пкс|Любовь Орлова һәм Григорий Александров]]
1930 йылда ҡулға алына, ире эштәре буйынса [[Крәҫтиән хеҙмәт партияһы эше|хеҙмәт партияһы крәҫтиән]]. Был [[1931 йыл|1931 йылда]] һөргөнгә [[Ҡаҙағстан]].
1930 йылда ире [[Хеҙмәт крәҫтиән партияһы эше]] буйынса ҡулға алына. [[1931 йыл]]да [[Ҡаҙағстан]]ға һөргөнгә оҙатыла.


Нисек хоры артисткаһы һәм кордебалетбулып тора, башлыса, эпизодик ролдәр булды. Әммә күптәр был музыкаль драматик ролдәре уның талантын һәм хатта күҙгә ташлана. Әммә уны тәьмин булырға ла, карьера яһарға, башҡа ҡамасау түгел. Һуң ғына, уның матди хәле шул тиклем насарая катастрофический зависимый булған-ире ҡулға алыу өсөн, уның карьера төҙөүгә уның мөмкинлеге эҙләй башлай. 1932 йылда роле ''Перикола'' был исем оперетта Ж. Оффенбах эшләп сығарған һәм уның составына хор солисы.
Кордебалет һәм хор артисы булараҡ, булып тора, башлыса, эпизодик ролдәргә генә ҡуйыла. Әммә хатта ошо ролдәрҙә лә куның музыкаль һәм драматик һәләте күптәрҙең күҙенә ташлана. Әммә ул тәьмин етеш йәшәгәнлектән, башҡаларға карьера яһарға ҡамасауламай. Ирен ҡулға алғандан һуң, матди хәле киҫкен насарайғанлыҡтан, ул карьера төҙөү мөмкинлеген эҙләй башлай. 1932 йылда Ж. Оффенбахтың шул уҡ исемле опереттаһында ''Перикола'' роле уны хор составынан сығара һәм солист итеп үрләтә.


1933 йылда башлаған йәш режиссер артистар менән осрашыу уҙҙы . Г. В. Александров, ул уның артабанғы яҙмышында хәл иткес роль уйнай. Ул уның ҡатыны булған, ул уны үҙ фильм төшөрә.
1933 йылда артистканың йәш режиссёр Г. В. Александров менән осрашыуы уның артабанғы яҙмышында хәл иткес роль уйнай. Ул Григорийға кейәүгә сыға һәм ире төшөргән фильмдарҙа уйнай.


1933 йылда рәссам П. Вильямс и. в. александров музыкаль театр барырға кәңәш г. Немирович-Данченко, унда спектаклдәрҙән «Перикол» уйнай 31 йәшлек Любовь Орлова. Был эйәреп советы Режиссер, спектакль талантлы актриса булып килә һәм шунда уҡ әсир ғына түгел, әммә һәм уның ҡиәфәте. Шул уҡ көндө уларҙың танышыу. Шул шик, ҙур роль уйнаған кешеләр була ''Анюта'' уның яңы фильмы, режиссер булып ҡалды шунан һуң.
1933 йылда рәссам П. Вильямс Г. В. Александровҡа Немирович-Данченко музыкаль театрына барырға, 31 йәшлек Любовь Орлова уйнаған «Перикола» спектаклен ҡарарға кәңәш итә. Режиссёр, кәңәште тотоп, спектаклгә килә, һәм актрисаның талантына ғына һоҡланып ҡалмай, уның тышҡы ҡиәфәте лә әсир итә. Шул уҡ көндө улар таныша. Һәм режиссёр үҙенең яңы фильмындағы ''Анюта'' ролен кем уйнарға тейешлегендә бөтөнләй икеләнмәй.


Актриса Типажяңы заман кешеһе, энергиялы, тәмле, мөләйем, асыҡ күңелле булыуы һәм ныҡышмалы атлап бүгенге һәм киләсәге.
Актрисаның типажы яҡты бөгөнгөгә һәм киләсәккә ҙур энергия, тормошҡа өмөт менән ҡарап, мөләйем, асыҡ күңел һәм ныҡышмалы атлаусы яңы заман кешеһе.
[[Файл:Веселые_ребята.jpg|мини|250x250пкс|Любовь Орлова «Весёлые ребята» фильмында, 1934 йыл]]
[[Файл:Веселые_ребята.jpg|мини|250x250пкс|Любовь Орлова «Весёлые ребята» фильмында, 1934 йыл]]
<blockquote class="ts-Начало_цитаты-quote">
<blockquote class="ts-Начало_цитаты-quote">
… Александров уны тап [[Марлен Дитрих]] үрнәгендә яһаған. Әйтәйек, «Весёлые ребята» фильмында уның атаҡлы цилиндры бар — һәм фәҡәт 1960-сы йылдар ахырында ғына уның «Голубой ангел»да Марлен Дитрих сығыш яһаған цилиндр икәне аңлашылды. «Цирк»та Орлова ҙенең ҡара паригын һала һәм блондинкаға әүерелә — уның ярты башы ҡара, ә яртыһы {{comment|аҡ алтын|платина}}, — был да Марлен фильмынан кадр. Ләкин совет тамашасыһы, Марлен Дитрих кем икәнен белмәгән. Бик тар төркөм кешеләре, шул иҫәптән, сәнғәт кешеләре, көнбайыш фильмдарын Гнездниковский тыҡрығында урынлашҡан Кинематография идаралығында ундай фильмдарҙы ҡарай алған.


… Александров слепил её именно по образцу [[Марлен Дитрих]]. Скажем, в «Веселых ребятах» у неё был знаменитый цилиндр — и только в конце 1960-х годов стало ясно, что это тот самый цилиндр, в каком выступала Марлен Дитрих в «Голубом ангеле». В «Цирке» Орлова снимает свой чёрный парик и остается блондинкой — у неё половина головы чёрная, а половина платиновая, — это тоже кадр из фильма Марлен. Но советский зритель не знал, кто такая Марлен Дитрих. Очень узкий круг людей, в том числе людей искусства, видели западные фильмы, когда их для избранных показывали в Управлении кинематографии в Гнездниковском переулке.
<templatestyles src="Шаблон:Конец цитаты/styles.css" /></blockquote>
<templatestyles src="Шаблон:Конец цитаты/styles.css" /></blockquote>
[[Файл:Ljubow_Orłowa.JPG|мини|320x320пкс|Любовь Орлова «Цирк» фильмында Марион Диксон ролендә (1936)]]
[[Файл:Ljubow_Orłowa.JPG|мини|320x320пкс|Любовь Орлова «Цирк» фильмында Марион Диксон ролендә (1936)]]
[[Файл:Lyubov_Orlova_screenshot_from_Volga-Volga_(1938).png|мини|250x250пкс|Орлова Стрелка ролендә «Минең арттан!» фильмы «Волга-Волга». Имеш-мимештәргә ҡарамай, яратҡан фильмы сталиндың һәйкәлен лә йоғонто яһай «[[Ватан-әсә (Волгоград)|тыуған ил-әсә]]<nowiki/>».]]
[[Файл:Lyubov_Orlova_screenshot_from_Volga-Volga_(1938).png|мини|250x250пкс|Орлова «Волга-Волга» фильмында Стрелка ролендә «Минең арттан!». Имеш-мимештәргә ҡарамай, Сталиндың яратҡан фильмы «[[Ватан-әсә (Волгоград)|тыуған ил-әсә]]» һәйкәленә йоғонто яһамаған.]]
[[Файл:На_съемках_Боевого_киносборника_№_4_в_августе_1941_года.jpg|справа|мини|250x250пкс|Григорий Александров, Любовь Орлова һәм Виктор Талалихин «Боевой киносборник № төшөргәндә, 1941 йылдың авгусы]]
[[Файл:На_съемках_Боевого_киносборника_№_4_в_августе_1941_года.jpg|справа|мини|250x250пкс|Григорий Александров, Любовь Орлова һәм Виктор Талалихин «Боевой киносборник № 4» төшөргәндә, 1941 йылдың авгусы]]
Профессиональ Актриса йырлай (лирик-колоратурный сопрано), фортепианола уйнай, бейеүҙәр, акробатик трюктар башҡара. Ул сығышы фильмда төп ролдәрҙе «Күңелле балалар», «Цирк», «Волга-Волга», «Яҙ» талантының күп ҡырлылығын шунда күрһәтерһең үҙеңде.
Актриса профессиональ рәүештә йырлай (лирик-колоратур сопрано), фортепианола уйнай, бейей, акробатик трюктар башҡара. Ул, «Весёлые ребята», «Цирк», «Волга-Волга», «Весна» фильмдарында уйнап, үҙ талантының күп ҡырлылығын күрһәтә.


Фильм экранға сыға 1940г йылда «Яҡты юл», сағылдырған «стахановский» хәрәкәте илдәре, унда билдәле башҡарыусылар Орлова «энтузиаст маршы» (Д. Актиль — И. Дунаевский) ролдәрен уйнай һәм ткачиха-многостаночница (прототибы — Валентина Гаганова).
1940 йылда илдә барған «стаханов» хәрәкәтен сағылдырған «Светлый путь» фильмы экрандарға сыға, унда Орлова билдәле «Энтузиастар маршы»н башҡара (Д. Актиль — И. Дунаевский) һәм күп станоктарҙы хеҙмәтләндереүсе туҡыусы (прототибы — Валентина Гаганова) ролен уйнай.
[[Файл:Любовь_Орлова_выступает_перед_солдатами_на_фронте.jpeg|мини|250x250пкс|Любовь Орлова фронтта һалдаттар алдында сығыш яһай, 1944 йылда]]
[[Файл:Любовь_Орлова_выступает_перед_солдатами_на_фронте.jpeg|мини|250x250пкс|Любовь Орлова фронтта һалдаттар алдында сығыш яһай, 1944 йылда]]
1934-1945 йыл була — актриса киностудияһы «Мосфильм», 1945-1949 йылдарҙа — театр-студияһы киноактер (хәҙер киноактер Дәүләт театры), йырсы параллель «Гастрольбюро». Ваҡытында [[Бөйөк Ватан һуғышы|һуғышының]] барлыҡ фронттарында совет һалдаттары алдында концерт менән сығыш яһаны: минск һәм Киев эргәһендә, Орел һәм Белгород, Курск һәм Харьков<ref name="autogenerated1">[http://www.kp.ru/daily/23591.3/45242/ Анна Велигжанина. Любовь Орлову пытались отравить… шипами роз. //Комсомольская правда 5 октября 2005 года]</ref>. 1949-1955 йыл был килешеү буйынса эшләй<ref>[http://kinosozvezdie.ru/actors/orlova/orlova.html Орлова Любовь Петровна — Киносозвездие — авторский проект Сергея Николаева]</ref>.


1934—1945 йылдарҙа — «Мосфильм» киностудияһы, 1945—1949 йылдарҙа — Киноактёр театр-студияһы (хәҙер Дәүләт киноактёр театры) актрисаһы, параллель рәүештә «Гастрольбюро» йырсыһы. [[Бөйөк Ватан һуғышы]] осоронда барлыҡ фронттарында: Минск һәм Киев, Орёл һәм Белгород, Курск һәм Харьков эргәһендә совет һалдаттары алдында концерт менән сығыш яһаны <ref name="autogenerated1">[http://www.kp.ru/daily/23591.3/45242/ Анна Велигжанина. Любовь Орлову пытались отравить… шипами роз. //Комсомольская правда 5 октября 2005 года]</ref>. 1949—1955 йылдарҙа килешеү буйынса эшләй<ref>[http://kinosozvezdie.ru/actors/orlova/orlova.html Орлова Любовь Петровна — Киносозвездие — авторский проект Сергея Николаева]</ref>.
1955 йыл — актриса театры исемен Вампиловтың.


1955 йылдан — Моссовет исемендәге театр актрисаһы.
Һуңғы төшөрөлгән фильм ҡатнашасаҡ артистары менән 1974 йылда «Сыйырсыҡҡа һәм Лира».


1974 йылда актриса ҡатнашлығында һуңғы — «Скворец һәм Лира» фильмы төшөрөлә.
Ағзалары СССР кинематографистар Союзы.


СССР кинематографистар Союзы ағзаһы.
1975 йылдың 26 ғинуарында вафат булып ашҡаҙан аҫты биҙе рагы. Ерләнгән новодевичье зыяратында (участка № 3).


1975 йылдың 26 ғинуарында ашҡаҙан аҫты биҙе яман шешенән вафат була. Новодевичье зыяратында (3-сө участка) ерләнгән.
2014 йыл адвокат А. Добровинский дача һатып алған Внуково, элек яратып ҡараған Орлова һәм Григорий Александров, шулай уҡ шәхси архивынан һәм актриса режиссер<ref>{{Cite web|url=http://www.aif.ru/culture/person/1159882|title=Отказ Сталину, странный брак и миллионные сбережения. Тайны Любови Орловой|author=Валентина Оберемко|publisher=www.aif.ru|accessdate=2018-04-26}}</ref>.


2014 йыл адвокат А. Добровинский элек Орлова һәм Григорий Александров мөлкәте булған Внуковолағы дачаларын, шулай уҡ шәхси архивынан һәм актриса режиссёрҙың шәхси архивын һатып ала<ref>{{Cite web|url=http://www.aif.ru/culture/person/1159882|title=Отказ Сталину, странный брак и миллионные сбережения. Тайны Любови Орловой|author=Валентина Оберемко|publisher=www.aif.ru|accessdate=2018-04-26}}</ref>.
== Хәтер ==


== Хәтер ==
* Беренсе ире (1926-1930) — Гаспарович Андрей Берза (1893-1951), административ начальнигы урынбаҫары-финанс идаралығы игенселек Комиссариат. 1930 йылда ҡулға эштәре буйынса [[Крәҫтиән хеҙмәт партияһы эше|крәҫтиән хеҙмәт партияһы]] һәм һөргөнгә 1931 йылда [[Ҡаҙағстан|Ҡаҙағстанда]], унда эшләгән иҡтисадсы-плановик булған «Союзпромкорм». Ҡабат ҡулға алына һәм 1938 йылда төҙөлгән ГУЛАГ. Һуғыш тамамланғанға тиклем туғыҙ һылтанмалары булмағас, шунан һуң мәскәүгә ҡайта. 1951 йылда яман шешенән вафат булған, Латвия, бында туғандарым йәшәй<ref>{{Cite web|url=http://www.rudata.ru/wiki/Берзин,_Андрей_Гаспарович|title=Берзин, Андрей Гаспарович — RuData.ru|publisher=www.rudata.ru|lang=ru|accessdate=2018-04-26}}</ref>. Актриса яҙмышы тураһында нимә беләм һуң ул ҡул түгел, ир һәм ҡатын булып ҡала инде. Александров, И. һорағыҙ [[Сталин Иосиф Виссарионович|Сталин]] һәм уның яҙмышы тураһында белергә ярҙам итә.
* Беренсе ире (1926—1930) — Андрей Гаспарович Берзин (1893—1951), Игенселек эштәре комиссариатының начальнигы урынбаҫары начальнигы урынбаҫары. 1930 йылда [[Крәҫтиән хеҙмәт партияһы эше]] буйынса ҡулға алына һәм 1931 йылда [[Ҡаҙағстан]]ға һөргөнгә оҙатыла, унда «Союзпромкорм»да иҡтисадсы-плановик булып эшләй. 1938 йылда ҡабаттан ҡулға алына һәм [[ГУЛАГ]]ҡа ябыла. Һуғыш тамамланғанға тиклем өргөндә тотола, шунан һуң Мәскәүгә ҡайта. 1951 йылда, Латвияла туғандарында йәшәп, яман шештән вафат була<ref>{{Cite web|url=http://www.rudata.ru/wiki/Берзин,_Андрей_Гаспарович|title=Берзин, Андрей Гаспарович — RuData.ru|publisher=www.rudata.ru|lang=ru|accessdate=2018-04-26}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180502064637/http://www.rudata.ru/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%B7%D0%B8%D0%BD,_%D0%90%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B5%D0%B9_%D0%93%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87 |date=2018-05-02 }}</ref>. Актриса иренең яҙмышы тураһында бер нимә лә белмәгән, Г. Александровҡа кейәүгә сыҡһа ла, ул [[Сталин Иосиф Виссарионович|Сталин]]дан иренең хәлен белешкән һәм уға ярҙам итеүҙе үтенгән.
* Ире граждандар (1932-1933) — Франц, австрия импресарио.
* Гражданлыҡ никахы буйынса ире (1932—1933) — Франц, австрия импресариоһы.
* Икенсе ире (1933-1975) — Александров Григорий (1903-1983), кинорежиссер, сценарист, [[Педагогика|педагог]]. Социалистик Хеҙмәт Геройы (1973). Ссср-ҙың халыҡ артисы (1948).
* Икенсе ире (1933—1975) — Александров Григорий (1903—1983), кинорежиссёр, сценарист, [[Педагогика|педагог]]. Социалистик Хеҙмәт Геройы (1973). СССР-ҙың халыҡ артисы (1948).


== Орлова тураһында фильмдар һәм телевизион тапшырыуҙар ==
== Орлова тураһында фильмдар һәм телевизион тапшырыуҙар ==
[[Файл:Орлова_и_Александров_у_мавзолея_Ленина.jpg|мини|250x250пкс|РСФСР-ҙың атҡаҙанған артисы Любовь Орлова һәм РСФСР-ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре Григорий Александров Ҡыҙыл майҙанда, [[1935 йыл|1935 йылдың]] 7 ноябре.]]
[[Файл:Орлова_и_Александров_у_мавзолея_Ленина.jpg|мини|250x250пкс|РСФСР-ҙың атҡаҙанған артисы Любовь Орлова һәм РСФСР-ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре Григорий Александров Ҡыҙыл майҙанда, [[1935 йыл|1935 йылдың]] 7 ноябре.]]


* [[РСФСР-ҙың атҡаҙанған артисы|Рсфср-ҙың атҡаҙанған артисы]] (1935)
* [[РСФСР-ҙың атҡаҙанған артисы]] (1935)
* Рсфср-ҙың халыҡ артисы (5.11.1947)
* РСФСР-ҙың халыҡ артисы (5.11.1947)
* Ссср-ҙың халыҡ артисы (6.03.1950)
* СССР-ҙың халыҡ артисы (6.03.1950)
* Сталин премияһы беренсе дәрәжә (1941) ролдәрен башҡарған өсөн ''Диксон Марион'' «фильмы Цирк» (1936) һәм роле ''Атыр'' фильм «Волга-Волга» (1938)
* I дәрәжә Сталин премияһы (1941) — «Цирк» (1936) фильмында ''Диксон Марион'' һәм «Волга-Волга» (1938) фильмында Стрелка ролен башҡарғаны өсөн
* Сталин премияһы беренсе дәрәжә (1950) ролдәрен башҡарған өсөн ''америка журналисы Джаннетта Шервуд'' «фильмы эльба буйында осрашыу» (1949)
* I дәрәжә Сталин премияһы беренсе дәрәжә (1950) «Встреча на Эльбе» фильмында (1949) ''америка журналисы Джанетта Шервуд'' ролен башҡарғаны өсөн
* [[Ленин ордены|Ленин Ордены]] (1.02.1939)
* [[Ленин ордены]] (1.02.1939)
* Ике [[Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены|хеҙмәт ҡыҙыл байраҡ ордены]] (1.04.1938, 4.11.1967)
* Ике [[Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены]] (1.04.1938, 4.11.1967)
* [[«Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы|Обороналау өсөн «миҙалдары менән Кавказ»]] (1944)
* «Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы (1944)
* Миҙал «1941-1945 йылдарҙағы бөйөк ватан һуғышында маҡтаулы хеҙмәте өсөн» (1945)
* «1941-1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында маҡтаулы хеҙмәте өсөн» миҙалы (1945)
* «Мәскәүҙең 800 йыллығы иҫтәлеге» миҙалы (1947)
* Миҙалдар «в память 800-летия москвы» (1947)
* «Владимир Ильич Лениндың 100 йыллығына. Маҡтаулы хеҙмәте өсөн» миҙалы (1970)
* Маҡтаулы хеҙмәте өсөн «миҙалы. 100 йыллығы-летию со дня рождения Владимир Ильич Ленин» (1970)
* Миҙал «сиҙәм ерҙәрҙе үҙләштергән өсөн»
* «Сиҙәм ерҙәрҙе үҙләштергән өсөн» миҙалы
* «Совет кинематографияһына XX йыл» юбилей билдәһе (1940)
* Юбилей тамға «совет кинематографияһы xx йыл» (1940)
* VIII венеция кинофестивалендә (1947, иң яҡшы ҡатын-ҡыҙ роле өсөн махсус призға фестивале (фильм «Яҙ») (с. бүленә [[Ингрид Бергман|. И]] [[Ингрид Бергман|Бергман]]).
* VIII Венеция кинофестивале (1947, иң яҡшы ҡатын-ҡыҙ роле өсөн фестивалдең махсус призыВесна» фильмы) (Ингрид Бергман менән бүлешә).
* IV халыҡ-ара кинофестивале булып Марианск-Лазне (1949, донъяла фильмы өсөн премия «эльба буйында осрашыу»)
* Марианск-Лазна IV халыҡ-ара кинофестивале (1949, «Встреча на Эльбе» фильмы өсөн Тыныслыҡ премияһы)
* Почет грамоталары совет тыныслыҡты яҡлау комитеты (1960)<ref>[http://www.rudata.ru/wiki/Орлова%2C_Любовь_Петровна_(Хронология) Орлова, Любовь Петровна (Хронология)]</ref>.
* Совет тыныслыҡты яҡлау комитетының Почёт грамотаһы (1960)<ref>[http://www.rudata.ru/wiki/Орлова%2C_Любовь_Петровна_(Хронология) Орлова, Любовь Петровна (Хронология)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160329164033/http://rudata.ru/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%2C_%D0%9B%D1%8E%D0%B1%D0%BE%D0%B2%D1%8C_%D0%9F%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%28%D0%A5%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F%29 |date=2016-03-29 }}</ref>.


== Ижады ==
== Ижады ==
98 юл: 96 юл:
{{ВФильмеНиз|ру}}
{{ВФильмеНиз|ру}}


==== Немирович-Данченко исемендәге музыкаль театр ====
* «Перикола» Ж. Оффенбах — ''Перикола''
* «[[Перикола (оперетта)|Перикола]]» [[Оффенбах, Жак|Ж. Оффенбаха]] — ''Перикола''
* «Мадам Анго ҡыҙы» Ш. Лекок — ''Герсилие''
* «[[Дочь мадам Анго]]» [[Лекок, Шарль|Ш. Лекока]] — ''Герсилья''
* «Корневильский ҡыңғырау» Р. Планкета — ''Серполетта''
* «[[Корневильские колокола]]» [[Планкет, Робер|Р. Планкета]] — ''Серполетта''
* {{Год в театре|1927}} — «[[Һалам эшләпә (водевиль)|Һалам эшләпә]]<nowiki/>» [[Эжен Лабиш|Э Лабиш]] һәм [[Марк-Мишель]], режиссер: ''[[Баратов, Леонид Васильевич|л. в. Баратов]]'' — ''Жоржет''
* {{год в театре|1927}} — «[[Соломенная шляпка (водевиль)|Соломенная шляпка]]» [[Эжен Лабиш|Э. Лабиша]] и [[Марк-Мишель|Марк-Мишеля]], режиссёр: ''[[Баратов, Леонид Васильевич|Л. В. Баратов]]'' — ''Жоржета''<ref>[http://www.stanmus.ru/about/history/chronicle/19261941.html МУЗЫКАЛЬНЫЙ ТЕАТР ИМЕНИ Вл. И.НЕМИРОВИЧА-ДАНЧЕНКО] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120313020416/http://www.stanmus.ru/about/history/chronicle/19261941.html |date=2012-03-13 }}</ref>


==== Моссовет исемендәге театр ====
==== Моссовет исемендәге театр ====
* [[1947 год в театре|1947]] — «Русский вопрос» Константин Михайлович Симонова — ''Джесси''
* [[1953 год в театре|1953]] — «Сомов и другие» М. Горького — ''Лидия''
* [[1955 год в театре|1955]] — «Лиззи Мак-Кей» по пьесе Жан-Поль Сартра «Добродетельная шлюха», режиссёр: ''Ирина Сергеевна Анисимова-Вульф'' — ''Лиззи''
* [[1958 год в театре|1958]] — «Кукольный дом» Генрик Ибсена — ''Нора''
* [[1963 год в театре|1963]] — «Милый лжец» Джером Килти — ''Патрик Кэмпбэлл''
* [[1972 год в театре|1972]] — «Странная миссис Сэвидж» Джон Патрика, режиссёр: ''Леонид Викторович Варпаховский'' — ''Этель Сэвидж'' (ввод)
* «Перикола» Жак Оффенбаха — ''Перикола''
* «Дочь мадам Анго» Шарля Лекока — ''Герсилья''
* «Корневильские колокола» Робер Планкета — ''Серполетта''
* {{год в театре|1927}} — «Соломенная шляпка (водевиль)» Эжен Лабиш Лабиша и Марк-Мишеля, режиссёр: ''Леонид Васильевич Баратов'' — ''Жоржета''<ref>[http://www.stanmus.ru/about/history/chronicle/19261941.html МУЗЫКАЛЬНЫЙ ТЕАТР ИМЕНИ Вл. И.НЕМИРОВИЧА-ДАНЧЕНКО] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120313020416/http://www.stanmus.ru/about/history/chronicle/19261941.html |date=2012-03-13 }}</ref>


== Хәтер ==
* 1947 — «урыҫ мәсьәләһе» К. М. Симонов — ''Джесси''
{{сдвоенное изображение|право|В сердцах народа жива Любовь... Любовь Орлова.JPG|140|Любовь Орлова в Звенигороде.JPG|140|Памятник Любови Орловой в Звенигороде. Архитектор А. Рожников}}
* 1953 — «Космонавтар һәм башҡа» [[Максим Горький|М.]] [[Максим Горький|Горький]] — ''Лидия''
* Звенигородта, артистканың тыуған ерендә, Любовь Орлова исемендәге мәҙәни үҙәк асылды, һәм уның һәйкәле ҡуйылды.
* 1955 — «Лиззи Мак-Кейә» пьесаһы буйынса [[Жан-Поль Сартр|Ж.-П. Сарҙы]] «Королдәренә шлюха», режиссер: ''И. Анисимов-Вульф'' — ''Лиззи''
* Мәскәүҙә [[1966]]—[[1975 йыл]]дарҙа актриса йәшәгән йортта (Большая Бронная урамы, 29), мемориаль таҡта ҡуйылды.
* 1958 — «Өң» [[Генрик Иоган Ибсен|Йыры.]] [[Генрик Иоган Ибсен|Ибн]] — ''Нора''
* 1972 йылда Ҡырымдағы Баҡсаһарай обсерваторияһында асылған астероидҡа актрисаның исеме бирелде.
* 1963 — «лжец Мил» , Дж. Килти — ''Патрик Кэмпбэлла''
* 1976 йылда Югославия верфендә «Любовь Орлова» круиз судноһы (теплоход) һыуға төшөрөлдө.
* 1972 — «Сәйер миссис Сэвидж» Дж. Патрик, режиссер: ''Л. В. Варпаховский'' — ''Этель Сэвидж'' (индереү)
* 1985 йылда Сулпандағы (Венера планетаһы) тигеҙлектәрҙе «Орлова» исеме менән атанылар.
* 1989 йылда композитор һәм йырсы Игорь Юрьевич Николаев «Бенгальские огни» (икенсе атамаһы — «Любовь Орлова») тигән йыр яҙҙы һәм башҡарҙы. Был йырҙы ул актриса иҫтәлегенә бағышланы. Һүҙҙәренең авторы — Игорь Николаев һәм Игорь Васильевич Кохановский.
* 1997 йылда Любовь Орлова хөрмәтенә миләүшә һәм флокс гөлдәре төрҙәре аталды.
* 2001 йылда актриса хөрмәтенә Рәсәй почта маркаһы сығарыла.


* Был Звенигород, артистың тыуған иленә, любовь орлова исемендәге мәҙәни үҙәге асып, улар яҡынса һәйкәл ҡуйылған.
* Мәскәүҙә, йорт, унда [[1966 йыл|1966]]—[[1975 йыл|1975 йылда]] актриса йәшәгән (Оло Бронная урамы, 29 йорт), ҡуйылған мемориаль таҡта.
* 1972 йылда актриса исемен йөрөткән астероид була, ҡырымда баҡсаһарай районы обсерватория асыу.
* 1976 йылда верфендә [[Югославия]] судноны һыуға төшөрөү була сәйәхәт булғандыр, йәғни «Мөхәббәт Орлова».
* 1985 йылда уның исеме менән кратерҙы атағандар «Орлов» на [[Сулпан|Венера]].
* 1989 йылда йырсы һәм композитор . И. Николаев яҙылған йырҙарын башҡарҙы һәм «бенгаль уттары» (башҡа исеме — «Орлова Мөхәббәт»). Актриса уның иҫтәлегенә бағышлайым был йырҙы. Слово автору — һәм Игорь Николаев Игорь Кохановский.
* Любовь орлова төрө булып хөрмәтенә аталған 1997 йылда фиалкалар һәм флоксы.
* 2001 йылда актриса булыу хөрмәтенә сығарылған почта маркаһы Рәсәйҙәге.
<gallery>
<gallery>
Файл:RR5110-0039R.gif|Рәсәй банкы иҫтәлекле тәңкәләр арналған 100-летию со дня рождения Орлова л. п. 2 һум, көмөш, 2002 йыл
Файл:RR5110-0039R 100-летие со дня рождения Л. П. Орловой.gif|Рәсәй Банкының Л. П. Орлованың 100 йыллығына арналған иҫтәлекле тәңкәһе. 2 һум, көмөш, 2002 йыл
Файл:Russia-2001-stamp-Lyubov Orlova.jpg|Рәсәй почта маркаһы, 2001 йыл
Файл:Russia-2001-stamp-Lyubov Orlova.jpg|Рәсәй почта маркаһы, 2001 йыл
Файл:Могила актрисы Любови Орловой.JPG|Новодевичье зыяратында һәйкәл
Файл:Могила актрисы Любови Орловой.JPG|Новодевичье зыяратында Л. П. Орлова һәйкәле
</gallery>
</gallery>

== Орлова тураһында фильмдар һәм телетапшырыуҙар ==
* {{год в кино|1969}} — Любовь Орлова. Передача о творчестве
* {{год в кино|1983}} — Любовь Орлова (документальный)
* {{год в кино|1996}} — В поисках утраченного. Любовь Орлова
* {{год в кино|2002}} — Воплощённое счастье. Любовь Орлова
* {{год в кино|2003}} — Больше, чем любовь. Григорий Александров и Любовь Орлова (документальный фильм)
* {{год в кино|2005}} — Три любви Любови Орловой
* {{год в кино|2006}} — Любовь Орлова, Григорий Александров (из цикла передач телеканала [[ДТВ-Viasat|ДТВ]] «Как уходили кумиры») (документальный)
* {{год в кино|2006}} — [[Утёсов. Песня длиною в жизнь]] (телесериал), Украина. В роли Любови Орловой — [[Людмила Смородина]]
* {{год в кино|2006}} — [[Сталин. Live]] (телесериал). В роли Орловой — Екатерина Галахова
* {{год в кино|2007}} — Сказка о Золушке или Фемина Совьетика (документальный)
* {{год в кино|2007}} — Три персонажа в поисках роли
* 2009 — Великие комбинаторы (документальный)
* {{год в кино|2015}} — [[Орлова и Александров]] (телесериал). В роли Любови Орловой — [[Олеся Судзиловская]]
* {{год в кино|2015}} — Любовь Орлова. Шипы и розы (документальный фильм)
* {{год в кино|2016}} — Любовь Орлова. Двуликая и великая (документальный фильм)
* {{год в кино|2020}} — Больше, чем любовь. Любовь Орлова и Григорий Александров (документальный фильм)<ref>{{cite web|url=https://tvkultura.ru/anons/show/episode_id/2263541/brand_id/20883/|title=Любовь Орлова и Григорий Александров|work=Больше, чем любовь|publisher=Телеканал «Россия – Культура» (Россия – К)|description=Документальный фильм|lang=ru|accessdate=2020-05-02|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200429234514/https://tvkultura.ru/anons/show/episode_id/2263541/brand_id/20883/|archivedate=2020-04-29}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200429234514/https://tvkultura.ru/anons/show/episode_id/2263541/brand_id/20883/ |date=2020-04-29 }}</ref>


== Әҙәбиәт ==
== Әҙәбиәт ==
* {{книга|автор=Иван Фролов.|заглавие=«Любовь Орлова»|место=М.|издательство=Панорама|год=1997|страниц=272|isbn=5-85220-535-4|ref=Щеглов}}

* {{книга|автор=Дмитрий Щеглов.|заглавие=«Любовь и маска»|место=М.|издательство=Олимп, Русич|год=1998|страниц= |isbn=5-7390-0512-4|ref=Щеглов}}
* {{Год в кино|1969}} — Любовь Орлова. Ижады тураһында тапшырыу
* {{книга|автор=Юрий Сааков.|заглавие=«Любовь Орлова»|место=М.|издательство=Алгоритм|год=2002|страниц=56|isbn=5-9265-0053-2|ref=Сааков}}
* {{Год в кино|1983}} — Любовь Орлова (документально)
* {{книга|автор=Александр Xoрт.|заглавие=«Любовь Орлова»|место=М.|издательство=[[Молодая гвардия (издательство)|Молодая гвардия]]|год=2007|страниц=400|isbn=978-5-235-03020-6|ref=Xoрт}}
* {{Год в кино|1996}} — эзләп юғалған. Любовь Орлова
* {{книга|автор=Юрий Сааков.|заглавие=«Неизвестная Орлова»|место=М.|издательство=Майор|год=2011|страниц=288|isbn=978-5-699-53554-5|ref=Сааков}}
* {{Год в кино|2002}} — бәхет ашырыла. Любовь Орлова
* {{книга|автор=Николай Надеждин.|заглавие=«Григорий Александров и Любовь Орлова:«Любовь на двоих»|место=М.|издательство=Алгоритм; Эксмо|год=2010|страниц= |isbn=978-5-98551-101-7|ref=Надеждин}}
* {{Год в кино|2003}} — күберәк мөхәббәт. Александров мөхәббәт һәм Григорий Орлова (документаль фильм)
* {{книга|автор=Нонна Голикова.|заглавие=«Любовь Орлова»|место=М.|издательство=[[Молодая гвардия (издательство)|Молодая гвардия]]|год=2014|страниц=240|isbn=978-5-235-03745-8|ref=Голикова}}
* {{Год в кино|2005}} — Өс мөхәббәт Любовь Орлова
* {{книга|автор=Марк Кушниров.|заглавие=«Любовь Орловой и Александрова. Жизнь как кино»|место=М.|издательство=[[Эксмо]]|год=2015|страниц=384|isbn=978-5-699-79331-0|ref=Кушниров}}
* {{Год в кино|2006}} — Любовь Орлова, Григорий Александров (телеканалының тапшырыуҙар циклы [[ДТВ-Viasat|ДТВ]] Кеүек «китте») (документально)
* {{Год в кино|2006}} — [[Утесов. Оҙонлоғо тормош йыры|Утес. Йыр ғүмер оҙонлоғо]] (телесериал), Украина. Любовь орлова ролендә — [[Людмила Ҡарағат]]
* {{Год в кино|2006}} — [[Сталин. Live]] (телесериал). Орлова роле — Екатерина Галахова
* {{Год в кино|2007}} — Фемин Совьетика йәки золушка тураһында Әкиәт (документально)
* {{Год в кино|2007}} — Өс персонаждар роле эҙләү
* 2009 — бөйөк комбинатор (документально)
* {{Год в кино|2015}} — [[Александров һәм орлов|һәм Александр Орлов]] (телесериал). Любовь Орлова роле — [[Олеся Судзиловская]]
* {{Год в кино|2015}} — Любовь Орлова. Роза һәм шипка (документаль фильм)
* {{Год в кино|2016}} — Любовь Орлова. Бөйөк һәм двуликий (документаль фильм)
* {{Год в кино|2020}} — күберәк мөхәббәт. Александров мөхәббәт һәм Григорий Орлова (документаль фильмы)<ref>{{Cite web|url=https://tvkultura.ru/anons/show/episode_id/2263541/brand_id/20883/|title=Любовь Орлова и Григорий Александров|publisher=Телеканал «Россия – Культура» (Россия – К)|accessdate=2020-05-02}}</ref>

* {{Китап|автор=Иван Фролов.|заглавие=«Любовь Орлова»|место=М.|издательство=Панорама|год=1997|страниц=272|isbn=5-85220-535-4|ref=Щеглов}}
* {{Китап|автор=Дмитрий Щеглов.|заглавие=«Любовь и маска»|место=М.|издательство=Олимп, Русич|год=1998|страниц=|isbn=5-7390-0512-4|ref=Щеглов}}
* {{Китап|автор=Юрий Сааков.|заглавие=«Любовь Орлова»|место=М.|издательство=Алгоритм|год=2002|страниц=56|isbn=5-9265-0053-2|ref=Сааков}}
* {{Китап|автор=Александр Xoрт.|заглавие=«Любовь Орлова»|место=М.|издательство=[[Молодая гвардия (издательство)|Молодая гвардия]]|год=2007|страниц=400|isbn=978-5-235-03020-6|ref=Xoрт}}
* {{Китап|автор=Юрий Сааков.|заглавие=«Неизвестная Орлова»|место=М.|издательство=Майор|год=2011|страниц=288|isbn=978-5-699-53554-5|ref=Сааков}}
* {{Китап|автор=Николай Надеждин.|заглавие=«Григорий Александров и Любовь Орлова:«Любовь на двоих»|место=М.|издательство=Алгоритм; Эксмо|год=2010|страниц=|isbn=978-5-98551-101-7|ref=Надеждин}}
* {{Китап|автор=Нонна Голикова.|заглавие=«Любовь Орлова»|место=М.|издательство=[[Молодая гвардия (издательство)|Молодая гвардия]]|год=2014|страниц=240|isbn=978-5-235-03745-8|ref=Голикова}}
* {{Китап|автор=Марк Кушниров.|заглавие=«Любовь Орловой и Александрова. Жизнь как кино»|место=М.|издательство=[[Эксмо]]|год=2015|страниц=384|isbn=978-5-699-79331-0|ref=Кушниров}}


== Иҫкәрмәләр ==
== Иҫкәрмәләр ==
{{примечания|2}}


== Һылтанмалар ==
== Һылтанмалар ==
{{Навигация

|Тема = Любовь Орлова
|Портал = Кино
|Викисловарь =
|Викиучебник =
|Викицитатник =
|Викитека =
|Викивиды =
|Викиновости =
|Метавики =
|Проект = Кино
}}
* [https://web.archive.org/web/20111209043639/http://www.nashfilm.ru/kinostars/561.html Любовь Орлова] на сайте «Наш Фильм».
* [https://web.archive.org/web/20111209043639/http://www.nashfilm.ru/kinostars/561.html Любовь Орлова] на сайте «Наш Фильм».
* В.&amp;nbsp;А.&amp;nbsp;Разумный [https://web.archive.org/web/20080210145048/http://razumny.ru/alexandrov2.htm Воспоминания современника о Л. П. Орловой]
* [[Разумный, Владимир Александрович|В. А. Разумный]] [https://web.archive.org/web/20080210145048/http://razumny.ru/alexandrov2.htm Воспоминания современника о Л. П. Орловой]
* [http://www.russian-records.com/search.php?search_keywords=%CB%FE%E1%EE%E2%FC%20and%20%CE%F0%EB%EE%E2%E0&l=russian Грамзаписи Л. П. Орловой] на сайте [http://www.russian-records.com?l=russian/ Энциклопедия российской грамзаписи Russian-Records.com]
* [http://www.russian-records.com/search.php?search_keywords=%CB%FE%E1%EE%E2%FC%20and%20%CE%F0%EB%EE%E2%E0&l=russian Грамзаписи Л. П. Орловой] на сайте [http://www.russian-records.com?l=russian/ Энциклопедия российской грамзаписи Russian-Records.com]
* [https://generaltsvigun.ru/2017/01/11/про-любовь/ «Про Любовь. Знакомство и общение с Любовью Орловой и Григорием Александровым»] — на сайте «Генерал Цвигун. Частные хроники».
* [https://generaltsvigun.ru/2017/01/11/про-любовь/ «Про Любовь. Знакомство и общение с Любовью Орловой и Григорием Александровым»] — на сайте «Генерал Цвигун. Частные хроники».
{{вс}}

[[Категория:ГИТИС-тың балетмейстер факультеты сығарылыш уҡыусылары]]
[[Категория:Шәхестәр:Станиславский һәм Немирович-Данченко исемендәге Мәскәү музыкаль театры]]
[[Категория:Шәхестәр:Моссовет исемендәге театр]]
[[Категория:Киноактёр театр-студияһы актёрҙары һәм актрисалары]]
[[Категория:Шәхестәр:Мосфильм]]
[[Категория:Романстар башҡарыусылар]]
[[Категория:Ашҡаҙан аҫты биҙе яман шешенән вафат булыусылар]]
[[Категория:Новодевичье зыяратында ерләнгәндәр]]
[[Категория:Почта маркаларында шәхестәр]]
[[Категория:Почта маркаларында шәхестәр]]
[[Категория:Сопрано]]
[[Категория:Сопрано]]
[[Категория:СССР Кинематографистар союзы ағзалары]]
[[Категория:СССР Кинематографистар союзы ағзалары]]
[[Категория:Фильмография к доработке]]
[[Категория:Википедия:Статьи с переопределением значения из Викиданных]]
[[Категория:Википедия:Статьи с переопределением значения из Викиданных]]
[[Категория:Сталин премияһы лауреаттары]]
[[Категория:Сталин премияһы лауреаттары]]

12:21, 23 февраль 2023, ағымдағы өлгө

Орлова Любовь Петровна
Рәсем
Зат ҡатын-ҡыҙ[1]
Гражданлыҡ  Совет Рәсәйе
 СССР
Тыуған көнө 29 ғинуар (11 февраль) 1902
Тыуған урыны Звенигород[d], Звенигородский уезд[d], Мәскәү губернаһы[d], Рәсәй империяһы[2]
Вафат булған көнө 26 ғинуар 1975({{padleft:1975|4|0}}-{{padleft:1|2|0}}-{{padleft:26|2|0}})[3][4] (72 йәш)
Вафат булған урыны Мәскәү, СССР
Үлем төрө тәбиғи үлем[d]
Үлем сәбәбе рак поджелудочной железы[d]
Ерләнгән урыны Новодевичье зыяраты[d]
Хәләл ефете Григорий Васильевич Александров[d]
Һөнәр төрө актёр, йырсы, пианист, кино актёры, бейеүсе
Уҡыу йорто Рәсәй театр сәнғәте университеты
Әүҙемлек осороноң тамамланыуы 1974
Йырсы тауышы сопрано[d]
Музыка ҡоралы фортепиано һәм вокал[d]
Ойошма ағзаһы СССР Кинематографистар союзы[d]
Жанр социалистик реализм[d] һәм романс[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Сталин премияһы Ленин ордены СССР-ҙың халыҡ артисы Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены «Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы «Сиҙәм ерҙәрҙе үҙләштергән өсөн» миҙалы «1941-1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында фиҙакәр хеҙмәт өсөн» миҙалы РСФСР-ҙың халыҡ артисы РСФСР-ҙың атҡаҙанған артисы В. И. Лениндың тыуыуына 100 тулыу айҡанлы юбилей миҙалы «Мәскәүҙең 800 йыллығы иҫтәлегенә» миҙалы 1-се дәрәҗә Сталин премияһы
Рәсми сайт orlovamuseum.narod.ru
Тасуирлау биттәре tekstowo.pl/wykonawca,lu…[5]
Досье в Швейцария башҡарыу сәнғәте архивы[d]
 Орлова Любовь Петровна Викимилектә

Любо́вь Петро́вна Орло́ва (1902 йылдың 29 ғинуары (11 феврале), Звенигород — 1975дың 26 ғинуары, Мәскәү) — совет театр һәм кино актёры, йырсы, бейеүсе, пианист. Ленин ордены кавалеры (1939). Ике l дәрәжә Сталин премияһы лауреаты (1941, 1950). СССР-ҙың халыҡ артисы (1950)[6].

Тыуған Любовь Орлова 29 января [11 февраля1902 йылдың Звенигород (хәҙерге Мәскәү өлкәһе) ҡалаһында дворян ғаиләһендә донъяға килә. Атаһы Пётр Фёдорович Орлов (1867—1938) хәрби ведомствола хеҙмәт итә. Сухотина әсә Евгения Николаевна (1878—1945) сығышы менән боронғо дворяндар нәҫеленән.

Ата-әсәе ҡыҙҙарының профессиональ пианист булыуын теләй һәм, ете йәше тулғас, уны музыка мәктәбенә бирә. уҡырға

Любовь Орлова йәш сағында. Фортепиано дәрестәре

1919 йылда Мәскәү урта мәктәпбен тамамлай. 1919—1922 йылдарҙа К. А. Кипптың[7] фортепиано класы буйынса Мәскәү консерваторияһында уҡый. Матди хәле ауыр булғанғамы әллә, бәлки, Меньер ауырыуы менән сирләгәндән һуң, ишетеү һәләтенә зыян килгәнгәме, консерваторияла уҡыуын тамамлай алмай. 1922—1925 йылдарҙа А. В. Луначарский исемендәге Мәскәү театр техникумы хореография бүлегендә (хәҙер ГИТИС) уҡыған, параллель рәүештә Художество театры режиссёры педагог Е. С. Телешованан актёрлыҡ оҫталығы дәрестәрен ала. 1920—1926 йылдарҙа музыка уҡытыусыһы һәм Мәскәү: «Унион» (һуңғараҡ — ҡабатлап күрһәтелеүсе фильм кинотеатрында), «Арс», «Великий Немой», «Орфеум» кинотеатрҙарында тапёр (тауышһыҙ киноны музыкаль оҙатыусы) һәм «Арс» кионтеатрында киносеанстар алдынан концерт номерҙары менән сығыш яһай.

1926 йылда Игенселек халыҡ комиссариаты (Наркомзем) административ-финанс идаралығы начальнигы урынбаҫары А. Г. Берзинға кейәүгә сыға. Эштән бушамағанлыҡтан, ирле-ҡатынлы ваҡыттарын бергә үткәрә алмай, А Г. Берзин ҡатынына һәм уның бөтә туғандарына ярҙам итеп тора.

Мәскәү театр техникумын тамамлағандан һуң, 1933—1926 йылдарҙа хорҙа йырлай, артабан — Республикаһының халыҡ артисы В. И. Немирович-Данченко исемендәге (хәҙер — К. С. Станиславский һәм В. И.Немирович-Данченко исемендәге Мәскәү академик музыкаль театры) Музыкаль академик театр актрисаһы.

Любовь Орлова һәм Григорий Александров

1930 йылда ире Хеҙмәт крәҫтиән партияһы эше буйынса ҡулға алына. 1931 йылда Ҡаҙағстанға һөргөнгә оҙатыла.

Кордебалет һәм хор артисы булараҡ, булып тора, башлыса, эпизодик ролдәргә генә ҡуйыла. Әммә хатта ошо ролдәрҙә лә куның музыкаль һәм драматик һәләте күптәрҙең күҙенә ташлана. Әммә ул тәьмин етеш йәшәгәнлектән, башҡаларға карьера яһарға ҡамасауламай. Ирен ҡулға алғандан һуң, матди хәле киҫкен насарайғанлыҡтан, ул карьера төҙөү мөмкинлеген эҙләй башлай. 1932 йылда Ж. Оффенбахтың шул уҡ исемле опереттаһында Перикола роле уны хор составынан сығара һәм солист итеп үрләтә.

1933 йылда артистканың йәш режиссёр Г. В. Александров менән осрашыуы уның артабанғы яҙмышында хәл иткес роль уйнай. Ул Григорийға кейәүгә сыға һәм ире төшөргән фильмдарҙа уйнай.

1933 йылда рәссам П. Вильямс Г. В. Александровҡа Немирович-Данченко музыкаль театрына барырға, 31 йәшлек Любовь Орлова уйнаған «Перикола» спектаклен ҡарарға кәңәш итә. Режиссёр, кәңәште тотоп, спектаклгә килә, һәм актрисаның талантына ғына һоҡланып ҡалмай, уның тышҡы ҡиәфәте лә әсир итә. Шул уҡ көндө улар таныша. Һәм режиссёр үҙенең яңы фильмындағы Анюта ролен кем уйнарға тейешлегендә бөтөнләй икеләнмәй.

Актрисаның типажы — яҡты бөгөнгөгә һәм киләсәккә ҙур энергия, тормошҡа өмөт менән ҡарап, мөләйем, асыҡ күңел һәм ныҡышмалы атлаусы яңы заман кешеһе.

Любовь Орлова «Весёлые ребята» фильмында, 1934 йыл

… Александров уны тап Марлен Дитрих үрнәгендә яһаған. Әйтәйек, «Весёлые ребята» фильмында уның атаҡлы цилиндры бар — һәм фәҡәт 1960-сы йылдар ахырында ғына уның «Голубой ангел»да Марлен Дитрих сығыш яһаған цилиндр икәне аңлашылды. «Цирк»та Орлова ҙенең ҡара паригын һала һәм блондинкаға әүерелә — уның ярты башы ҡара, ә яртыһы аҡ алтын, — был да Марлен фильмынан кадр. Ләкин совет тамашасыһы, Марлен Дитрих кем икәнен белмәгән. Бик тар төркөм кешеләре, шул иҫәптән, сәнғәт кешеләре, көнбайыш фильмдарын Гнездниковский тыҡрығында урынлашҡан Кинематография идаралығында ундай фильмдарҙы ҡарай алған.

Любовь Орлова «Цирк» фильмында Марион Диксон ролендә (1936)
Орлова «Волга-Волга» фильмында Стрелка ролендә «Минең арттан!». Имеш-мимештәргә ҡарамай, Сталиндың яратҡан фильмы «тыуған ил-әсә» һәйкәленә йоғонто яһамаған.
Григорий Александров, Любовь Орлова һәм Виктор Талалихин «Боевой киносборник № 4» төшөргәндә, 1941 йылдың авгусы

Актриса профессиональ рәүештә йырлай (лирик-колоратур сопрано), фортепианола уйнай, бейей, акробатик трюктар башҡара. Ул, «Весёлые ребята», «Цирк», «Волга-Волга», «Весна» фильмдарында уйнап, үҙ талантының күп ҡырлылығын күрһәтә.

1940 йылда илдә барған «стаханов» хәрәкәтен сағылдырған «Светлый путь» фильмы экрандарға сыға, унда Орлова билдәле «Энтузиастар маршы»н башҡара (Д. Актиль — И. Дунаевский) һәм күп станоктарҙы хеҙмәтләндереүсе туҡыусы (прототибы — Валентина Гаганова) ролен уйнай.

Любовь Орлова фронтта һалдаттар алдында сығыш яһай, 1944 йылда

1934—1945 йылдарҙа — «Мосфильм» киностудияһы, 1945—1949 йылдарҙа — Киноактёр театр-студияһы (хәҙер Дәүләт киноактёр театры) актрисаһы, параллель рәүештә «Гастрольбюро» йырсыһы. Бөйөк Ватан һуғышы осоронда барлыҡ фронттарында: Минск һәм Киев, Орёл һәм Белгород, Курск һәм Харьков эргәһендә совет һалдаттары алдында концерт менән сығыш яһаны [8]. 1949—1955 йылдарҙа килешеү буйынса эшләй[9].

1955 йылдан — Моссовет исемендәге театр актрисаһы.

1974 йылда актриса ҡатнашлығында һуңғы — «Скворец һәм Лира» фильмы төшөрөлә.

СССР кинематографистар Союзы ағзаһы.

1975 йылдың 26 ғинуарында ашҡаҙан аҫты биҙе яман шешенән вафат була. Новодевичье зыяратында (3-сө участка) ерләнгән.

2014 йыл адвокат А. Добровинский элек Орлова һәм Григорий Александров мөлкәте булған Внуковолағы дачаларын, шулай уҡ шәхси архивынан һәм актриса режиссёрҙың шәхси архивын һатып ала[10].

  • Беренсе ире (1926—1930) — Андрей Гаспарович Берзин (1893—1951), Игенселек эштәре комиссариатының начальнигы урынбаҫары начальнигы урынбаҫары. 1930 йылда Крәҫтиән хеҙмәт партияһы эше буйынса ҡулға алына һәм 1931 йылда Ҡаҙағстанға һөргөнгә оҙатыла, унда «Союзпромкорм»да иҡтисадсы-плановик булып эшләй. 1938 йылда ҡабаттан ҡулға алына һәм ГУЛАГҡа ябыла. Һуғыш тамамланғанға тиклем өргөндә тотола, шунан һуң Мәскәүгә ҡайта. 1951 йылда, Латвияла туғандарында йәшәп, яман шештән вафат була[11]. Актриса иренең яҙмышы тураһында бер нимә лә белмәгән, Г. Александровҡа кейәүгә сыҡһа ла, ул Сталиндан иренең хәлен белешкән һәм уға ярҙам итеүҙе үтенгән.
  • Гражданлыҡ никахы буйынса ире (1932—1933) — Франц, австрия импресариоһы.
  • Икенсе ире (1933—1975) — Александров Григорий (1903—1983), кинорежиссёр, сценарист, педагог. Социалистик Хеҙмәт Геройы (1973). СССР-ҙың халыҡ артисы (1948).

Орлова тураһында фильмдар һәм телевизион тапшырыуҙар

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
РСФСР-ҙың атҡаҙанған артисы Любовь Орлова һәм РСФСР-ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре Григорий Александров Ҡыҙыл майҙанда, 1935 йылдың 7 ноябре.
  • РСФСР-ҙың атҡаҙанған артисы (1935)
  • РСФСР-ҙың халыҡ артисы (5.11.1947)
  • СССР-ҙың халыҡ артисы (6.03.1950)
  • I дәрәжә Сталин премияһы (1941) — «Цирк» (1936) фильмында Диксон Марион һәм «Волга-Волга» (1938) фильмында Стрелка ролен башҡарғаны өсөн
  • I дәрәжә Сталин премияһы беренсе дәрәжә (1950) — «Встреча на Эльбе» фильмында (1949) америка журналисы Джанетта Шервуд ролен башҡарғаны өсөн
  • Ленин ордены (1.02.1939)
  • Ике Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены (1.04.1938, 4.11.1967)
  • «Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы (1944)
  • «1941-1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында маҡтаулы хеҙмәте өсөн» миҙалы (1945)
  • «Мәскәүҙең 800 йыллығы иҫтәлеге» миҙалы (1947)
  • «Владимир Ильич Лениндың 100 йыллығына. Маҡтаулы хеҙмәте өсөн» миҙалы (1970)
  • «Сиҙәм ерҙәрҙе үҙләштергән өсөн» миҙалы
  • «Совет кинематографияһына XX йыл» юбилей билдәһе (1940)
  • VIII Венеция кинофестивале (1947, иң яҡшы ҡатын-ҡыҙ роле өсөн фестивалдең махсус призы («Весна» фильмы) (Ингрид Бергман менән бүлешә).
  • Марианск-Лазна IV халыҡ-ара кинофестивале (1949, «Встреча на Эльбе» фильмы өсөн Тыныслыҡ премияһы)
  • Совет тыныслыҡты яҡлау комитетының Почёт грамотаһы (1960)[12].

Театрҙағы ролдәре

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Йыл Исеме Роль
1934 ф Петербургская ночь Грушенька
1934 ф Любовь Алёны миссис Эллен Гетвуд, жена американского инженера
1934 ф Весёлые ребята Анюта
1936 ф Цирк Марион Диксон
1937 ҡыҫҡ Наш цирк Марион Диксон
1938 ф Волга-Волга письмоносица Дуня Петрова («Стрелка»)
1939 ф Ошибка инженера Кочина Ксения Лебедева, сотрудница авиационного института
1940 ф Светлый путь Таня Морозова («Золушка»)
1941 ф Боевой киносборник № 4 письмоносица Дуня Петрова («Стрелка»), ведущая сборника
1941 ф Дело Артамоновых танцовщица Паула Менотти
1943 ф Одна семья Катя

Ҡалып:ВдФильме

1947 ф Весна актриса Вера Шатрова / учёный Ирина Никитина
1949 ф Встреча на Эльбе Джанет Шервуд, журналистка
1950 ф Мусоргский Юлия Фёдоровна Платонова, певица, прима Мариинки
1952 ф Композитор Глинка Людмила Ивановна, сестра композитора
1960 ф Русский сувенир Варвара Комарова (мисс Барбара)

Ҡалып:ВдФильме

1974 ф Скворец и Лира Людмила Грекова («Лира»)

Немирович-Данченко исемендәге музыкаль театр

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Моссовет исемендәге театр

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
  • 1947 — «Русский вопрос» Константин Михайлович Симонова — Джесси
  • 1953 — «Сомов и другие» М. Горького — Лидия
  • 1955 — «Лиззи Мак-Кей» по пьесе Жан-Поль Сартра «Добродетельная шлюха», режиссёр: Ирина Сергеевна Анисимова-Вульф — Лиззи
  • 1958 — «Кукольный дом» Генрик Ибсена — Нора
  • 1963 — «Милый лжец» Джером Килти — Патрик Кэмпбэлл
  • 1972 — «Странная миссис Сэвидж» Джон Патрика, режиссёр: Леонид Викторович Варпаховский — Этель Сэвидж (ввод)
  • «Перикола» Жак Оффенбаха — Перикола
  • «Дочь мадам Анго» Шарля Лекока — Герсилья
  • «Корневильские колокола» Робер Планкета — Серполетта
  • 1927 — «Соломенная шляпка (водевиль)» Эжен Лабиш Лабиша и Марк-Мишеля, режиссёр: Леонид Васильевич Баратов — Жоржета[14]
Файл:В сердцах народа жива Любовь... Любовь Орлова.JPG Файл:Любовь Орлова в Звенигороде.JPG
Памятник Любови Орловой в Звенигороде. Архитектор А. Рожников
  • Звенигородта, артистканың тыуған ерендә, Любовь Орлова исемендәге мәҙәни үҙәк асылды, һәм уның һәйкәле ҡуйылды.
  • Мәскәүҙә 19661975 йылдарҙа актриса йәшәгән йортта (Большая Бронная урамы, 29), мемориаль таҡта ҡуйылды.
  • 1972 йылда Ҡырымдағы Баҡсаһарай обсерваторияһында асылған астероидҡа актрисаның исеме бирелде.
  • 1976 йылда Югославия верфендә «Любовь Орлова» круиз судноһы (теплоход) һыуға төшөрөлдө.
  • 1985 йылда Сулпандағы (Венера планетаһы) тигеҙлектәрҙе «Орлова» исеме менән атанылар.
  • 1989 йылда композитор һәм йырсы Игорь Юрьевич Николаев «Бенгальские огни» (икенсе атамаһы — «Любовь Орлова») тигән йыр яҙҙы һәм башҡарҙы. Был йырҙы ул актриса иҫтәлегенә бағышланы. Һүҙҙәренең авторы — Игорь Николаев һәм Игорь Васильевич Кохановский.
  • 1997 йылда Любовь Орлова хөрмәтенә миләүшә һәм флокс гөлдәре төрҙәре аталды.
  • 2001 йылда актриса хөрмәтенә Рәсәй почта маркаһы сығарыла.

Орлова тураһында фильмдар һәм телетапшырыуҙар

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
  • 1969 — Любовь Орлова. Передача о творчестве
  • 1983 — Любовь Орлова (документальный)
  • 1996 — В поисках утраченного. Любовь Орлова
  • 2002 — Воплощённое счастье. Любовь Орлова
  • 2003 — Больше, чем любовь. Григорий Александров и Любовь Орлова (документальный фильм)
  • 2005 — Три любви Любови Орловой
  • 2006 — Любовь Орлова, Григорий Александров (из цикла передач телеканала ДТВ «Как уходили кумиры») (документальный)
  • 2006 — Утёсов. Песня длиною в жизнь (телесериал), Украина. В роли Любови Орловой — Людмила Смородина
  • 2006 — Сталин. Live (телесериал). В роли Орловой — Екатерина Галахова
  • 2007 — Сказка о Золушке или Фемина Совьетика (документальный)
  • 2007 — Три персонажа в поисках роли
  • 2009 — Великие комбинаторы (документальный)
  • 2015 — Орлова и Александров (телесериал). В роли Любови Орловой — Олеся Судзиловская
  • 2015 — Любовь Орлова. Шипы и розы (документальный фильм)
  • 2016 — Любовь Орлова. Двуликая и великая (документальный фильм)
  • 2020 — Больше, чем любовь. Любовь Орлова и Григорий Александров (документальный фильм)[15]
  • Иван Фролов. «Любовь Орлова». — М.: Панорама, 1997. — 272 с. — ISBN 5-85220-535-4.
  • Дмитрий Щеглов. «Любовь и маска». — М.: Олимп, Русич, 1998. — ISBN 5-7390-0512-4.
  • Юрий Сааков. «Любовь Орлова». — М.: Алгоритм, 2002. — 56 с. — ISBN 5-9265-0053-2.
  • Александр Xoрт. «Любовь Орлова». — М.: Молодая гвардия, 2007. — 400 с. — ISBN 978-5-235-03020-6.
  • Юрий Сааков. «Неизвестная Орлова». — М.: Майор, 2011. — 288 с. — ISBN 978-5-699-53554-5.
  • Николай Надеждин. «Григорий Александров и Любовь Орлова:«Любовь на двоих». — М.: Алгоритм; Эксмо, 2010. — ISBN 978-5-98551-101-7.
  • Нонна Голикова. «Любовь Орлова». — М.: Молодая гвардия, 2014. — 240 с. — ISBN 978-5-235-03745-8.
  • Марк Кушниров. «Любовь Орловой и Александрова. Жизнь как кино». — М.: Эксмо, 2015. — 384 с. — ISBN 978-5-699-79331-0.
  1. Deutsche Nationalbibliothek Record #121250563 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  2. Орлова Любовь Петровна // Большая советская энциклопедия (урыҫ): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  3. Lyubov Orlova // Find a Grave (ингл.) — 1996.
  4. Bibliothèque nationale de France Lûbov' Petrovna Orlova // идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  5. https://www.tekstowo.pl/wykonawca,lubow_orlowa.html
  6. Театральная энциклопедия. / Гл. ред. П. А. Марков. Т. 4. — М.: Советская энциклопедия, Нежин — Сярев, 1965, 1152 стб. с илл., 6 л. илл.
  7. Кипп Карл Августович. МГК им. Чайковского. Дата обращения: 3 июнь 2017.
  8. Анна Велигжанина. Любовь Орлову пытались отравить… шипами роз. //Комсомольская правда 5 октября 2005 года
  9. Орлова Любовь Петровна — Киносозвездие — авторский проект Сергея Николаева
  10. Валентина Оберемко. Отказ Сталину, странный брак и миллионные сбережения. Тайны Любови Орловой. www.aif.ru. Дата обращения: 26 апрель 2018.
  11. Берзин, Андрей Гаспарович — RuData.ru. www.rudata.ru. Дата обращения: 26 апрель 2018. 2018 йыл 2 май архивланған.
  12. Орлова, Любовь Петровна (Хронология) 2016 йыл 29 март архивланған.
  13. МУЗЫКАЛЬНЫЙ ТЕАТР ИМЕНИ Вл. И.НЕМИРОВИЧА-ДАНЧЕНКО 2012 йыл 13 март архивланған.
  14. МУЗЫКАЛЬНЫЙ ТЕАТР ИМЕНИ Вл. И.НЕМИРОВИЧА-ДАНЧЕНКО 2012 йыл 13 март архивланған.
  15. Любовь Орлова и Григорий Александров. Больше, чем любовь. Телеканал «Россия – Культура» (Россия – К). — Документальный фильм. Дата обращения: 2 май 2020. Архивировано 29 апрель 2020 года. 2020 йыл 29 апрель архивланған.