[go: nahoru, domu]

Перайсьці да зьместу

Мэтафара: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
X boh x (гутаркі | унёсак)
пачатак, вікіфікацыя
 
Lš-k. (гутаркі | унёсак)
артаграфія
Радок 1: Радок 1:
'''Мэта́фара''' ({{lang-grc|μεταφορά}} — перанясеньне) — [[троп (літаратуразнаўства)|троп]], ужываньне [[слова]] ці [[выраз]]а ў пераносным значэньні праз супастаўленьне пэўнай зьявы ці прадмета зь іншай зьявай ці прадметам на аснове агульных для іх адзнак і ўласьцівасьцей. Паводле [[Арыстотэль|Арыстотэля]], мэтафара — гэта «перанясеньне імені ці з роду на від, ці зь віду на род, ці зь віду на від, ці па аналёгіі». Мэтафара блізкая да [[параўнаньне (літаратуразнаўства)|параўнаньня]], аднак адрозьніваецца ад яго тым, што мае толькі
'''Мэта́фара''' ({{lang-grc|μεταφορά}} — перанясеньне) — [[троп (літаратуразнаўства)|троп]], ужываньне [[слова]] ці [[выраз]]а ў пераносным значэньні праз супастаўленьне пэўнай зьявы ці прадмета зь іншай зьявай ці прадметам на аснове агульных для іх адзнак і ўласьцівасьцей. Паводле [[Арыстотэль|Арыстотэля]], мэтафара — гэта «перанясеньне імені ці з роду на від, ці зь віду на род, ці зь віду на від, ці па аналёгіі». Мэтафара блізкая да [[параўнаньне (літаратуразнаўства)|параўнаньня]], аднак адрозьніваецца ад яго тым, што мае толькі
адзін член супастаўленьня — тое, з чым супастаўляецца, а тое, што супастаўляецца, не называецца (яно падразумяваецца). Мэтафара звычайна перафразуецца ў параўнаньне пры дапамозе словаў ''нібы, як, быццам'' і г. д. Мэтафары ўжываюцца ў бытавой мове (''ідзе дождж, цяжкі характар, прыйшла зіма, садзіцца сонца''), але асноўная сфэра іх выкарыстаньня — [[мастацкая літаратура]], [[паэзія]].
адзін член супастаўленьня — тое, з чым супастаўляецца, а тое, што супастаўляецца, не называецца (яно падразумяваецца). Мэтафара звычайна перафразоўваецца ў параўнаньне пры дапамозе словаў ''нібы, як, быццам'' і г. д. Мэтафары ўжываюцца ў бытавой мове (''ідзе дождж, цяжкі характар, прыйшла зіма, садзіцца сонца''), але асноўная сфэра іх выкарыстаньня — [[мастацкая літаратура]], [[паэзія]].


== Тыпы мэтафараў ==
== Тыпы мэтафараў ==
* '''Простая мэтафара''' складаецца з аднаго [[слова]] ці [[выраз]]а (''[[Пімен Панчанка|П. Панчанка]]: «Замоўкнуў жураўліны скрып калысак, І калаўротаў гул чмяліны змоўк»'').
* '''Простая мэтафара''' складаецца з аднаго [[слова]] ці [[выраз]]у (''[[Пімен Панчанка|П. Панчанка]]: «Замоўкнуў жураўліны скрып калысак, І калаўротаў гул чмяліны змоўк»'').
* '''Разгорнутая мэтафара''' ахоплівае вялікую частку або ўвесь твор (''бітва — жніво («Слова пра паход Ігаравы»), жыцьцё — акіян (паэма А. Куляшова «Цунамі»)'').
* '''Разгорнутая мэтафара''' ахоплівае вялікую частку або ўвесь твор (''бітва — жніво («Слова пра паход Ігаравы»), жыцьцё — акіян (паэма А. Куляшова «Цунамі»)'').



Вэрсія ад 16:50, 13 сакавіка 2013

Мэта́фара (па-старажытнагрэцку: μεταφορά — перанясеньне) — троп, ужываньне слова ці выраза ў пераносным значэньні праз супастаўленьне пэўнай зьявы ці прадмета зь іншай зьявай ці прадметам на аснове агульных для іх адзнак і ўласьцівасьцей. Паводле Арыстотэля, мэтафара — гэта «перанясеньне імені ці з роду на від, ці зь віду на род, ці зь віду на від, ці па аналёгіі». Мэтафара блізкая да параўнаньня, аднак адрозьніваецца ад яго тым, што мае толькі адзін член супастаўленьня — тое, з чым супастаўляецца, а тое, што супастаўляецца, не называецца (яно падразумяваецца). Мэтафара звычайна перафразоўваецца ў параўнаньне пры дапамозе словаў нібы, як, быццам і г. д. Мэтафары ўжываюцца ў бытавой мове (ідзе дождж, цяжкі характар, прыйшла зіма, садзіцца сонца), але асноўная сфэра іх выкарыстаньня — мастацкая літаратура, паэзія.

Тыпы мэтафараў

  • Простая мэтафара складаецца з аднаго слова ці выразу (П. Панчанка: «Замоўкнуў жураўліны скрып калысак, І калаўротаў гул чмяліны змоўк»).
  • Разгорнутая мэтафара ахоплівае вялікую частку або ўвесь твор (бітва — жніво («Слова пра паход Ігаравы»), жыцьцё — акіян (паэма А. Куляшова «Цунамі»)).

Віды мэтафараў

Літаратура

  • Рагойша, В. П. Паэтычны слоўнік / В. П. Рагойша. — 3-е выд., дап. і дапр. — Мінск, 2004.
  • Рагойша, В. П. Тэорыя літаратуры ў тэрмінах / В. П. Рагойша. — Мінск, 2001.