Правім Удмурція

{{Адміністрацыйная адзінка}}

'''Удмурцкая Рэспубліка''' ({{lang-ru|Удмуртская Республика}}, {{lang-udm|Удмурт Элькун}}), '''Удмурція''' ({{lang-ru|Удмуртия}}) — суб’ект [[Расія|Расійскай Федэрацыі]]. Плошча — 42,1 тыс. км², што складае 0,25 % агульнай плошчы Расійскай Федэрацыі. Мяжуе на захадзе і поўначы з [[Кіраўская вобласць|Кіраўскай вобласцю]], на ўсходзе — з [[Пермскі край|Пермскім краем]], на поўдні — з [[Башкартастан]]ам і [[Татарстан]]ам.

Насельніцтва — 1552,8 тыс. чал. ([[2005]]). Шчыльнасць насельніцтва: 36,9 чал./км², удзельная вага гарадскога насельніцтва: 69,4 %. Нацыянальны склад: [[рускія]] — 60,1 %, [[удмурты]] — 29,3 %, [[татары]] — 6,9 %, іншыя — 3,7 %.
Сталіца — [[Іжэўск]].
Буйнейшыя гарады: [[Сарапул]], [[Глазаў]], [[Воткінск]].

== Геаграфія ==
[[Файл:Udmurtia Glazov asv2019-05 img05.jpg|thumb|left|рака Чапца пад г. Глазаў]]
Тэрыторыя рэспублікі — узгорыстая раўніна, паступова зніжацца з поўначы на поўдзень і з усходу на захад; значную частку раздзяляюць даліны рэк і яры. На поўначы — [[Верхнякамскае ўзвышша]] (вышыня да 330 м), на захадзе, у басейне р. Кільмезь, — забалочаная нізіна. У паўднёвай частцы Удмурціі невялікія Мажгінскае і Сарапульскае ўзвышша, падзеленыя [[Іж (прыток Камы)|р. Іж]] і яе прытокамі. [[Карысныя выкапні]] — [[нафта]] (радовішча Архангельскае, Чутырска-Кіенгопскае, Мішкінскае і інш.), [[торф]], будматэрыялы (кварцавыя пяскі, гліны, вапнякі і інш.). Удмурція багатая на мінеральныя крыніцы (Варзі-Ятчы, Кізнер).

Клімат умерана кантынентальны. Зіма халодная, лета параўнальна цёплае. Сярэдняя тэмпература студзеня ад −15,5 °C на поўначы да −14,2 °C на поўдні, ліпеня адпаведна ад 17,5 да 19 °C. [[Ападкі]] (400—600 мм у год) па сезонах размяркоўваюцца нераўнамерна; [[вегетацыйны перыяд]] доўжыцца з канца красавіка да канца верасня (сума тэмператур 1700—2100 ° С).

Найбуйнейшая рака — [[Кама]] (выток знаходзіцца на паўночным усходзе рэспублікі). Астатнія рэкі належаць басейну Камы: [[Сіва (прыток Камы)|Сіва]], Іж, Чапца, [[Кільмезь]] і інш. На усходзе і паўднёвым усходзе Кама — важная суднаходная артэрыя, якая злучае Удмурцію з Заходнім Уралам, [[Паволжа]]м і Цэнтрам.

Пераважаюць [[дзярнова-падзолістыя глебы]] сярэдняй і моцнай ступені ападзоленасці. На поўдні і паўднёвым усходзе — шэрыя лясныя глебы. На ўсходзе, поўдні і поўначы рэспублікі сустракаюцца астраўкі [[дзярнова-карбанатныя глебы|дзярнова-карбанатных глебаў]]; слабападзолістыя балотныя глебы — пераважна ў заходніх і паўночных раёнах; [[алювіяльныя глебы|алювіяльныя]] — па далінах рэк.

== Сімволіка ==
* [[Герб Удмурціі]]
* [[Сцяг Удмурціі]]
[[Image:Udmurt03.png|thumb|180px|right]]

{{зноскі}}

== Літаратура ==
* {{Крыніцы/БелЭн|16}}

== Спасылкі ==
{{commons|Category:Udmurtia}}
* [http://www.udmurt.ru/ Афіцыйны сайт] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20181014044800/http://www.udmurt.ru/ |date=14 кастрычніка 2018 }}

{{Адміністрацыйны падзел Расіі}}

[[Катэгорыя:Удмурція| ]]