Rondo
Rondo (nastao od francuske riječi rondeau) predstavlja muzički oblik u kojem se glavna tema ponavlja u cijelom muzičkom djelu. Često se koristi u zadnjem stavku kod klasičnih sonata, simfonija i concerta. Kao završni stavak obično se smatra vrhuncem u muzičkom djelu, a tempo je skoro uvijek veoma brz.
Historija i struktura ronda
Rani oblici ronda mogu se čuti u 13. vijeku u pjesmama trubadura. Postoje neki napredniji primjeri rondo oblika još iz 14. i 15. vijeka. U nekim od ranih ronda, dužina svakog muzičkog odjeljka nije uvijek identična u svakom odjeljku. Kratki "A" odjeljak može biti praćen mnogo dužim "B" odjeljkom poslije kojeg slijedi povratak na originalni "A". "C" odjeljak može biti čak i različite dužine od "A" ili "B" odjeljka.
U rondo obliku glavna muzička tema se naizmjenično smjenjuje sa više kontrastnih tema. Opšta šema ronda se može prikazati kao ABACADA… Broj tema je različit od djela do djela, i ponavljajući dio je ponekad skraćen zbog varijacije.
Ovaj oblik se u vrijeme baroka upotrebljavao pod nazivom ritornello (nastalo od latinske riječi ritornare što znači “vraćati se”, a označava vraćanje na prvobitnu temu ili motiv “A”). Uprkos tome što ta dva naziva imaju nekoliko razlika u značenju, neki ljudi ih tumače isto.
Rani rondo obrazac pojavio se u francuskoj klavirskoj muzici u 1600im. U drugoj polovini 17. vijeka, rondo oblik je počeo da se redovno pojavljuje u orkestarskoj muzici, a do kraja 1800ih se redovno koristi kao završni stavak u simfoniji. Ovaj muzički oblik u klasičnom periodu se ustaljuje u ABACABA obliku, čineći ABA kao jednu temu koju slijedi C, a koja djeluje kao "most" nazad ka ABA. Obrazac može biti predstavljen brzim odjeljkom A nakon kojeg slijedi sporiji B koji se vraća u A. C odjeljak nudi novi materijal koji je u suprotnosti sa A i B. Neki rondo završavaju sa codom, kratkim završnim odjeljkom, koji privodi djelo kraju.
Rondo oblik je bio uobičajena pojava u Mozartovoj i Beethovenovoj simfonijskoj muzici. Saint-Saens, Mendelssohna i Chopin nastavljaju pisati u rondo obliku u 19. vijeku, a ovaj muzički oblik nastavlja biti popularan i u savremenoj klasičnoj muzici. [1]