Επεξεργασία: Αρισταγόρας ο Μιλήσιος

{{χωρίς παραπομπές}}

{{πληροφορίες προσώπου}}Ο '''Αρισταγόρας''' ήταν τύραννος της αρχαίας [[Μίλητος|Μιλήτου]] κατά τον [[5ος αιώνας π.Χ.|5ο αιώνα π.Χ.]] και αξιοσημείωτα κατά τη διάρκεια της [[Ιωνική επανάσταση|Ιωνικής Επανάστασης]], στην οποία έπαιξε καθοριστικό ρόλο. Υπήρξε γαμπρός και εξάδερφος του τυράννου [[Ιστιαίος ο Μιλήσιος|Ιστιαίου]], ο οποίος κατά τη διάρκεια της απουσίας του για την κατάκτηση της [[Μύρκινος|Μυρκίνου]] και της μετέπειτα διαμονής του στην [[Περσική Αυτοκρατορία|περσική]] αυλή, του ανέθεσε την εξουσία. Ο τρόπος που χειρίστηκε την πολιτική κατάσταση ξεκίνησε την αλυσίδα των γεγονότων που οδήγησαν στην άνοδο των [[Αρχαίοι Έλληνες|Ελλήνων]] στο ύψος της περσικής αυτοκρατορίας.

== Βιογραφικά στοιχεία ==
Το [[501 π.Χ.]] Νάξιοι πρόσφυγες κατέφθασαν στην αυλή του ζητώντας του βοήθεια προκειμένου να ξανακερδίσουν την εξουσία στην πατρίδα τους. Χωρίς να μπορέσει να αντισταθεί στον πειρασμό να θέσει τη [[Νάξος|Νάξο]] υπό την εξουσία του, επισκέφθηκε τον φίλο του και γείτονα Πέρση σατράπη, τον [[Αρταφέρνης|Αρταφέρνη]] από τον οποίο έλαβε μια πολεμική δύναμη με την υπόσχεση να θέσει υπό την εξουσία του τόσο τη Νάξο όσο και τα γύρω νησιά. Κατά τη διάρκεια της πορείας τους ήρθε σε διαμάχη με τον Πέρση διοικητή της στρατιάς, τον [[Μεγαβάτης (στρατηγός)|Μεγαβάτη]], ο οποίος ως εκδίκηση έστειλε κρυφά μήνυμα στη Νάξο προειδοποιώντας την για τον κίνδυνο. Ως αποτέλεσμα η εκστρατεία κράτησε τέσσερις μήνες και τελικά απέτυχε. Ο Αρισταγόρας βρέθηκε εκτεθειμένος απέναντι στον Αρταφέρνη και φοβούμενος για την εξουσία του ξεκίνησε να μελετά το ενδεχόμενο μιας επανάστασης των [[Ίωνες|Ιώνων]]. Η αποφασιστικότητά του αυξήθηκε αφού έλαβε μήνυμα στήριξης από τον Ιστιαίο.

Σαν πρώτο βήμα αφαίρεσε από τους έτερους τυράννους της περιοχής τα προνόμια τους, τους παρέδωσε στο έλεος των υπηκόων τους και διακήρυξε τη [[δημοκρατία]]. Ταυτόχρονα παρέδωσε κι ο ίδιος την εξουσία. Κατόπιν κατέπλευσε στην ηπειρωτική Ελλάδα αναζητώντας στήριξη στο εγχείρημά του. Αρχικά πήγε στη [[Αρχαία Σπάρτη|Σπάρτη]] όπου εξάντλησε όλα του τα επιχειρήματα προκειμένου να πείσει τον βασιλιά [[Κλεομένης Α' της Σπάρτης|Κλεομένη Α']] να τον βοηθήσει. Τελικά διατάχθηκε να αναχωρήσει. Στην [[Αθήνα]] τον δέχθηκαν με περισσότερη εγκαρδιότητα. Ο Αρισταγόρας μίλησε ενώπιον της [[Εκκλησία του Δήμου|Εκκλησίας του Δήμου]], με βασικά επιχειρήματα τον τεράστιο πλούτο της Ασίας και τον ελάχιστα αξιόμαχο περσικό στρατό. Δεν παρέλειψε μάλιστα να υπενθυμίσει στο ακροατήριό του ότι οι κάτοικοι της Μιλήτου ήταν απόγονοι Αθηναίων αποίκων. Τελικά οι Αθηναίοι του εμπιστεύθηκαν είκοσι πολεμικά πλοία. Με τη σειρά της η [[Ερέτρια]] έστειλε άλλα πέντε, επειδή στο παρελθόν οι Μιλήσιοι της είχαν συμπαρασταθεί σε δικό της πόλεμο. 

Με τις δυνάμεις αυτές κατέλαβε το [[499 π.Χ.]] τις [[Σάρδεις]], πόλη την οποία και έκαψε. Ωστόσο τελικά διώχτηκε μέχρι τις ακτές. Οι σύμμαχοί του αναχώρησαν και οι παραθαλάσσιες πόλεις άρχισαν να υποκύπτουν απέναντι στον περσικό στρατό. Ο Αρισταγόρας φοβισμένος και απελπισμένος πρότεινε στους φίλους του να μετοικήσουν. Κατόπιν αφήνοντας στους Ίωνες να διαχειριστούν όπως μπορούσαν την κατάσταση που ο ίδιος είχε δημιουργήσει, διέφυγε στη Μύρκινο. Λίγο αργότερα, ίσως το [[497 π.Χ.]], κατά τη διάρκεια επίθεσης ενάντια σε μια πόλη των [[Ηδωνίδα|Ηδώνων]] βρήκε τον θάνατο κατά τη διάρκεια εξόδου που πραγματοποίησαν οι πολιορκημένοι.

== Δείτε επίσης ==
*[[Ιωνική επανάσταση]]
*[[Μίλητος]]

==Παραπομπές==
<references />

== Πηγές ==
*[[Ηρόδοτος]], ''«Ιστορίαι»'', 5.30-38, 5.49-51, 5.97-100, 5.124-126
*[[Θουκυδίδης]], ''«Πελοποννησιακός Πόλεμος»'', 4.102 

== Βιβλιογραφία ==
*Manville P.B., ''«Aristagoras and Histiaios: The Leadership Struggle in the Ionian Revolt»'', CQ, 27.1, 1977, 80-91
*Briant P., ''«Histoire de l’ Empire Perse. De Cyrus à Alexandre»'', Παρίσι, 1996

== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
*Smith, William (1849), ''«Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology»'', λήμμα [https://web.archive.org/web/20080504212736/http://www.ancientlibrary.com/smith-bio/0298.html Aristagoras (1)]
* {{cite web|url= http://asiaminor.ehw.gr/Forms/fLemmaBodyExtended.aspx?lemmaid=3741&boithimata_State=&kefalaia_State=#chapter_1 |title= «Αρισταγόρας ο Μιλήσιος» |accessdate= 26 Σεπτεμβρίου 2009 |author= Duplouy Alain |date= 2002 |work= Encyclopedia of the Hellenic World, Asia Minor |publisher= |pages=}}


{{Authority control}}

{{DEFAULTSORT:Αρισταγορας}}
[[Κατηγορία:Αρχαίοι Έλληνες τύραννοι]]
[[Κατηγορία:Πρωταγωνιστές των Περσικών Πολέμων]]
[[Κατηγορία:Αρχαίοι Μιλήσιοι]]