Εξαπλά: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Απόσπασμα από τα Εξαπλά του Ωριγένη. Φαίνεται το Τετραγράμματο σε αρχαίους εβραϊκούς χαρακτήρες.

Τα Εξαπλά αποτελούν έργο του διακεκριμένου και πολυγραφότατου λόγιου Ωριγένη. Τα Εξαπλά αποτελούσαν μια κολοσσιαία "πολύγλωττη" (πολυγλωσσική) έκδοση των Εβραϊκών Γραφών σε 50 τόμους και γράφτηκαν γύρω στο 245 Κ.Χ. Ο Ωριγένης ταξινόμησε τα Εξαπλά σε έξι παράλληλες στήλες οι οποίες περιείχαν: (1) το εβραϊκό και το αραμαϊκό κείμενο σε τετράγωνη γραφή, (2) το ίδιο κείμενο με ελληνικούς χαρακτήρες, (3) την ελληνική μετάφραση του Ακύλα, (4) την ελληνική μετάφραση του Συμμάχου, (5) τη Μετάφραση των Εβδομήκοντα, την οποία αναθεώρησε ο Ωριγένης, με βάση τα αριστάρχεια σήματα για να αντιστοιχεί με μεγαλύτερη ακρίβεια στο εβραϊκό κείμενο, χωρίς όμως να σημειώνονται με κάποιο τρόπο οι αλλαγές του και (6) την ελληνική μετάφραση του Θεοδοτίωνα.

Ο λόγιος των χειρογράφων της Αγίας Γραφής Τζον Χορτ σχολιάζει: «Με αυτόν το συνδυασμό κειμένων, ο Ωριγένης έλπιζε ότι θα έριχνε φως στο νόημα πολλών περικοπών οι οποίες είτε θα δημιουργούσαν σύγχυση στον Έλληνα αναγνώστη είτε θα τον παροδηγούσαν αν είχε διαθέσιμη μόνο τη Μετάφραση των Εβδομήκοντα». Σήμερα σώζονται μόνο μερικά αποσπάσματα από αυτό το τεράστιο έργο.

Βιβλιογραφία

• Η Καθολική Εγκυκλοπαίδεια, λήμμα «Εξαπλά», στην αγγλική [1].
• Εγκυκλοπαίδεια Κολούμπια (The Columbia Encyclopedia), λήμμα «Εξαπλά», Έκτη έκδοση , στην αγγλική [2].
• Ενόραση στις Γραφές, Τόμος 2, 1989, Β. & Φ. Ε. Σκοπιά, στην αγγλική.
• Εισαγωγή στην Παλαιά Διαθήκη, Ελένη Π. Χριστινάκη, Εκδόσεις Συμμετρία, Αθήνα, 2004.

Επιπλέον ανάγνωση

• Φωτογραφίες από σωζόμενα αποσπάσματα των Εξαπλών από το αρχείο του Πανεπιστημίου της Πενσυλβανίας.
• Origenis Hexaplorum : quae supersunt sive veterum interpretum graecorum in totus Vetus Testamentum fragmenta, Fridericus Field, Oxford University Press, 1875:

• Τόμος 1ος
• Τόμος 2ος

• Catholic Encyclopedia: Hexapla (Αγγλικά)
• Jewish Encyclopedia: Origen: His "Hexapla" (Αγγλικά)