Σάτυροι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
μ Ρομπότ: Προσθήκη: hu:Szatírok |
μ Αποσαφήνιση από Αγγειογραφία σε Αγγειογραφία (τέχνη) |
||
| (48 ενδιάμεσες εκδόσεις από 34 χρήστες δεν εμφανίζονται) | |||
| Γραμμή 1: | Γραμμή 1: | ||
{{πηγές|16|06|2012}} |
|||
[[ |
[[Αρχείο:Komos Douris BM E768 n2.jpg|thumb|305px|Σάτυροι «μετρονόμοι» βάρους που αντέχει η στύση πέους. Λεπτομέρεια από [[Ψυκτήρ (αγγείο)|Ψυκτήρα]], περίπου 500-490 π.Χ.]] |
||
| ⚫ | |||
Οι '''Σάτυροι''' ήταν κατώτερα μυθικά όντα «δαίμoνες» της [[Ελληνική μυθολογία|ελληνικής μυθολογίας]], (πνεύματα των βουνών και των δασών). |
|||
==Σύμφωνα με τη μυθολογία== |
|||
| ⚫ | Στην [[Ποίηση]] και στη [[Τέχνη]] τους απεικόνιζαν από τη μέση και πάνω σχεδόν ανθρωπόμορφους, φαλακρούς και με μυτερά αυτιά, με πόδια και ουρά τράγου. Σε αντίθεση με τους [[Σειληνοί|Σειληνούς]], των οποίων το κάτω μισό του σώματος έμοιαζε με αλόγου. Ήταν, όπως και οι Σειληνοί, υπηρέτες και σύντροφοι του θεού [[Διόνυσος|Διόνυσου]],<ref>{{Cite web|url=https://mythotopia.eu/?p=myth&id=18|title=Διόνυσος|last=|first=|website=mythotopia.eu|publisher=[[Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου]]|language=el|accessdate=2023-08-25}}</ref> τον οποίον είχαν μεγαλώσει από παιδί. Αγαπημένη τους ασχολία ήταν το παίξιμο [[αυλός|αυλού]] και [[κιθάρα|κιθάρας]], ο [[τρύγος]] και το μεθοκόπημα, αλλά και το κυνήγι των κοριτσιών , που αποτελούσαν όλα μαζί την προσωποποίηση της γονιμότητας της Φύσης. |
||
Στα διάφορα έργα τόσο του λόγου όσο και της τέχνης εμφανίζονται θρασείς, πότες, ερωτομανείς με τις [[Νύμφες]] και εξαιρετικά φιλόμουσοι και χορευτές. Περιέργως ο [[Όμηρος]] δεν αναφέρεται σ΄ αυτούς. Αντίθετα ο [[Ησίοδος]] μνημονεύει αυτούς ως "γένος των κηφήνων", ενώ τους Σειληνούς τους αποκαλεί "ουτιδανούς" (=άχρηστους) και "αμηχανοέργους" (=τεμπέληδες). Άλλοι ποιητές τους Σάτυρους τους αποκαλούσαν "σκιρτόποδες", επειδή χόρευαν με σκιρτήματα, ή "γλευκόποτες" (=κρασοπότες), ή "κεραστές" (από τα κέρατα που έφεραν), ή αιγίποδες (=τραγοπόδαροι). |
Στα διάφορα έργα τόσο του λόγου όσο και της τέχνης εμφανίζονται θρασείς, πότες, ερωτομανείς με τις [[Νύμφες]] και εξαιρετικά φιλόμουσοι και χορευτές. Περιέργως ο [[Όμηρος]] δεν αναφέρεται σ΄ αυτούς. Αντίθετα ο [[Ησίοδος]] μνημονεύει αυτούς ως "γένος των κηφήνων", ενώ τους Σειληνούς τους αποκαλεί "ουτιδανούς" (=άχρηστους) και "αμηχανοέργους" (=τεμπέληδες). Άλλοι ποιητές τους Σάτυρους τους αποκαλούσαν "σκιρτόποδες", επειδή χόρευαν με σκιρτήματα, ή "γλευκόποτες" (=κρασοπότες), ή "κεραστές" (από τα κέρατα που έφεραν), ή αιγίποδες (=τραγοπόδαροι). |
||
[[Αρχείο:Nymph and satyr, by Gerard van Honthorst.jpg|μικρογραφία|346x346εσ|Νύμφη με Σάτυρο]] |
|||
==Δραματική ποίηση== |
|||
Ιδιαίτερα στη δραματική ποίηση οι Σάτυροι αποτελούν τα κύρια πρόσωπα του '''[[Σατυρικό δράμα|σατυρικού δράματος]]''' εξ ου και η ονομασία του. Στο ποιητικό αυτό είδος οι Σάτυροι εμφανίζονται ντυμένοι με δέρματα τράγων ονομαζόμενοι έτσι "τράγοι". Στις διάφορες αρχαίες παραστάσεις εμφανίζονται συνηθέστερα μαζί με τον Διόνυσο και τις Νύμφες, που όμως πολύ συχνά συγχέονται με τους Σειληνούς και ίσως εξ αυτού του λόγου να προστέθηκαν στους Σάτυρους αυτιά, ουρά, οπλές αλόγου και σκέλια τράγου. Πάντως η σύγχυση αυτή παρατηρείται από τον [[4ος αιώνας π.Χ.|4ο αιώνα π.Χ.]]. |
Ιδιαίτερα στη δραματική ποίηση οι Σάτυροι αποτελούν τα κύρια πρόσωπα του '''[[Σατυρικό δράμα|σατυρικού δράματος]]''' εξ ου και η ονομασία του. Στο ποιητικό αυτό είδος οι Σάτυροι εμφανίζονται ντυμένοι με δέρματα τράγων ονομαζόμενοι έτσι "τράγοι". Στις διάφορες αρχαίες παραστάσεις εμφανίζονται συνηθέστερα μαζί με τον Διόνυσο και τις Νύμφες, που όμως πολύ συχνά συγχέονται με τους Σειληνούς και ίσως εξ αυτού του λόγου να προστέθηκαν στους Σάτυρους αυτιά, ουρά, οπλές αλόγου και σκέλια τράγου. Πάντως η σύγχυση αυτή παρατηρείται από τον [[4ος αιώνας π.Χ.|4ο αιώνα π.Χ.]]. |
||
==Προέλευση== |
|||
Επικράτησε όμως οι μεν Σάτυροι |
Επικράτησε όμως οι μεν Σάτυροι να απεικονίζονται νέοι, σε αντίθεση με τους Σειληνούς που απεικονίζονταν γέροι με αυτιά αλόγου. Το πιθανότερο εξ αυτού είναι ότι οι Σάτυροι και οι Σειληνοί δεν έχουν κοινή προέλευση. Φαίνεται όμως ότι από τον θεό [[Πάνας|Πάνα]], στο χώρο του οποίου βρίσκονται εγκατεστημένοι, πήραν την τραγοπόδαρη μορφή των κάτω άκρων τους. Στην [[Αγγειογραφία (τέχνη)|αγγειογραφία]] οι ώριμοι Σειληνοί φέρονται γενειοφόροι - πωγωνοφόροι, γέροντες φαλακροί και προγάστορες (=με μεγάλη κοιλιά), σε αντίθεση με τους Σάτυρους που φέρονται ως αγένειοι νέοι ("Σατυρίσκοι"). |
||
Τέλος ο [[Πραξιτέλης]] τους παριστά περισσότερο εξευγενισμένους (4ος αιώνας π.Χ.) με πολύ μικρά κέρατα που προδίδουν την ιδιότητά τους. |
Τέλος ο [[Πραξιτέλης]] τους παριστά περισσότερο εξευγενισμένους (4ος αιώνας π.Χ.) με πολύ μικρά κέρατα που προδίδουν την ιδιότητά τους. |
||
==Εκφράσεις== |
== Εκφράσεις == |
||
Στις σύγχρονες ελληνικές δημώδεις εκφράσεις η αναφορά σε Σάτυρο χαρακτηρίζει πρόσωπο που επιδιώκει ανήθικες ερωτικές συνευρέσεις, ή προβαίνει σε ασελγείς πράξεις, (π.χ. εφαψίες, επιδειξίες, παιδεραστές, κ.λπ.). |
Στις σύγχρονες ελληνικές δημώδεις εκφράσεις η αναφορά σε Σάτυρο χαρακτηρίζει πρόσωπο που επιδιώκει ανήθικες ερωτικές συνευρέσεις, ή προβαίνει σε ασελγείς πράξεις, (π.χ. εφαψίες, επιδειξίες, παιδεραστές, κ.λπ.). |
||
== Παραπομπές == |
|||
{{Παραπομπές}} |
|||
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι== |
|||
{{commonscat|Satyrs}} |
{{commonscat|Satyrs}} |
||
{{βικιλεξικό}} |
|||
*[https://books.google.gr/books?id=oK0VBgAAQBAJ&lpg=PT25&dq=%CF%83%CE%AC%CF%84%CF%85%CF%81%CE%BF%CF%82&hl=el&pg=PT25#v=onepage&q=%CF%83%CE%AC%CF%84%CF%85%CF%81%CE%BF%CF%82&f=false Οι Μύθοι του Αισώπου] |
|||
{{Ελληνική θρησκεία}} |
|||
{{Όντα Ελληνικής μυθολογίας}} |
{{Όντα Ελληνικής μυθολογίας}} |
||
{{Authority control}} |
|||
{{Portal bar|Ελληνική μυθολογία}} |
|||
[[Κατηγορία:Όντα της ελληνικής μυθολογίας]] |
[[Κατηγορία:Όντα της ελληνικής μυθολογίας]] |
||
[[af:Sater]] |
|||
[[br:Satir]] |
|||
[[bs:Satiri]] |
|||
[[ca:Sàtir]] |
|||
[[cs:Satyr]] |
|||
[[da:Satyr (mytologi)]] |
|||
[[de:Satyr]] |
|||
[[en:Satyr]] |
|||
[[eo:Satiruso]] |
|||
[[es:Sátiro]] |
|||
[[et:Saatürid]] |
|||
[[fa:ساتیر]] |
|||
[[fi:Satyyrit]] |
|||
[[fr:Satyre]] |
|||
[[gl:Sátiro]] |
|||
[[he:סאטיר]] |
|||
[[hr:Satiri]] |
|||
[[hu:Szatírok]] |
|||
[[id:Satyr]] |
|||
[[io:Satiruso]] |
|||
[[is:Satýr]] |
|||
[[it:Satiro (mitologia)]] |
|||
[[ja:サテュロス]] |
|||
[[la:Satyrus]] |
|||
[[li:Satyr]] |
|||
[[lt:Satyrai]] |
|||
[[nl:Satyr]] |
|||
[[nn:Satyr]] |
|||
[[no:Satyr]] |
|||
[[pl:Satyr]] |
|||
[[pt:Sátiro (mitologia)]] |
|||
[[ro:Satir]] |
|||
[[ru:Сатиры]] |
|||
[[scn:Sàtiru (mituluggìa)]] |
|||
[[sh:Satiri]] |
|||
[[sl:Satir]] |
|||
[[sr:Сатири]] |
|||
[[sv:Satyrer]] |
|||
[[th:ซาไทร์]] |
|||
[[tl:Satiro]] |
|||
[[tr:Satir]] |
|||
[[uk:Сатири]] |
|||
[[zh:薩堤爾]] |
|||
Τρέχουσα έκδοση από την 11:48, 31 Οκτωβρίου 2023
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Οι Σάτυροι ήταν κατώτερα μυθικά όντα «δαίμoνες» της ελληνικής μυθολογίας, (πνεύματα των βουνών και των δασών).
Σύμφωνα με τη μυθολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στην Ποίηση και στη Τέχνη τους απεικόνιζαν από τη μέση και πάνω σχεδόν ανθρωπόμορφους, φαλακρούς και με μυτερά αυτιά, με πόδια και ουρά τράγου. Σε αντίθεση με τους Σειληνούς, των οποίων το κάτω μισό του σώματος έμοιαζε με αλόγου. Ήταν, όπως και οι Σειληνοί, υπηρέτες και σύντροφοι του θεού Διόνυσου,[1] τον οποίον είχαν μεγαλώσει από παιδί. Αγαπημένη τους ασχολία ήταν το παίξιμο αυλού και κιθάρας, ο τρύγος και το μεθοκόπημα, αλλά και το κυνήγι των κοριτσιών , που αποτελούσαν όλα μαζί την προσωποποίηση της γονιμότητας της Φύσης.
Στα διάφορα έργα τόσο του λόγου όσο και της τέχνης εμφανίζονται θρασείς, πότες, ερωτομανείς με τις Νύμφες και εξαιρετικά φιλόμουσοι και χορευτές. Περιέργως ο Όμηρος δεν αναφέρεται σ΄ αυτούς. Αντίθετα ο Ησίοδος μνημονεύει αυτούς ως "γένος των κηφήνων", ενώ τους Σειληνούς τους αποκαλεί "ουτιδανούς" (=άχρηστους) και "αμηχανοέργους" (=τεμπέληδες). Άλλοι ποιητές τους Σάτυρους τους αποκαλούσαν "σκιρτόποδες", επειδή χόρευαν με σκιρτήματα, ή "γλευκόποτες" (=κρασοπότες), ή "κεραστές" (από τα κέρατα που έφεραν), ή αιγίποδες (=τραγοπόδαροι).
Δραματική ποίηση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ιδιαίτερα στη δραματική ποίηση οι Σάτυροι αποτελούν τα κύρια πρόσωπα του σατυρικού δράματος εξ ου και η ονομασία του. Στο ποιητικό αυτό είδος οι Σάτυροι εμφανίζονται ντυμένοι με δέρματα τράγων ονομαζόμενοι έτσι "τράγοι". Στις διάφορες αρχαίες παραστάσεις εμφανίζονται συνηθέστερα μαζί με τον Διόνυσο και τις Νύμφες, που όμως πολύ συχνά συγχέονται με τους Σειληνούς και ίσως εξ αυτού του λόγου να προστέθηκαν στους Σάτυρους αυτιά, ουρά, οπλές αλόγου και σκέλια τράγου. Πάντως η σύγχυση αυτή παρατηρείται από τον 4ο αιώνα π.Χ..
Προέλευση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Επικράτησε όμως οι μεν Σάτυροι να απεικονίζονται νέοι, σε αντίθεση με τους Σειληνούς που απεικονίζονταν γέροι με αυτιά αλόγου. Το πιθανότερο εξ αυτού είναι ότι οι Σάτυροι και οι Σειληνοί δεν έχουν κοινή προέλευση. Φαίνεται όμως ότι από τον θεό Πάνα, στο χώρο του οποίου βρίσκονται εγκατεστημένοι, πήραν την τραγοπόδαρη μορφή των κάτω άκρων τους. Στην αγγειογραφία οι ώριμοι Σειληνοί φέρονται γενειοφόροι - πωγωνοφόροι, γέροντες φαλακροί και προγάστορες (=με μεγάλη κοιλιά), σε αντίθεση με τους Σάτυρους που φέρονται ως αγένειοι νέοι ("Σατυρίσκοι").
Τέλος ο Πραξιτέλης τους παριστά περισσότερο εξευγενισμένους (4ος αιώνας π.Χ.) με πολύ μικρά κέρατα που προδίδουν την ιδιότητά τους.
Εκφράσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις σύγχρονες ελληνικές δημώδεις εκφράσεις η αναφορά σε Σάτυρο χαρακτηρίζει πρόσωπο που επιδιώκει ανήθικες ερωτικές συνευρέσεις, ή προβαίνει σε ασελγείς πράξεις, (π.χ. εφαψίες, επιδειξίες, παιδεραστές, κ.λπ.).
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Διόνυσος». mythotopia.eu. Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2023.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
