နာ

See also: န, နား, and နှာ

Burmese

FWOTD – 15 January 2016

Pronunciation

• IPA^(key): /nà/
• Romanization: MLCTS: na • ALA-LC: nā • BGN/PCGN: na • Okell: na

Etymology 1

From Proto-Sino-Tibetan *na-(n/t) (“sick; evil spirit”). Cognate with Mizo nâ, nat (“ill, sick; illness”), Tibetan ན (na, “ill, sick”), Nuosu ꆅ (na, “hurt, pain, sore; illness”), Lisu ꓠꓻ (nɑ, “sore, sick, ill”), and Chinese 難／难 (nán, “bad, unpleasant”). Doublet of နတ် (nat, “nat spirit”).

Verb

နာ • (na)

1. to be in pain, be hurt
2. to be ill (in poor health, suffering from a disease)
3. to suffer a loss
4. to feel deeply hurt or bitter (from an insult suffered)
5. to be thorough

Derived terms

• ကပ်နာ (kapna)
• ကမ္ဘာနာ (kambhana)
• ကျင်ပြောနာ (kyangprau:na)
• ကျားနာ (kya:na)
• ကျိတ်နာ (kyitna)
• ကြင်နာ (krangna)
• ကွက်နာပိုး (kwaknapui:)
• ကာလနာ (kala.na)
• ကိန္နရာနာ (kinna.rana)
• ကူးနာယဉ်းနာ (ku:nayany:na)
• ချူနာသည် (hkyunasany)
• ခွာနာလျှာနာ (hkwanahlyana)
• ခါးနာ (hka:na)
• ခူနာ (hkuna)
• ငယ်ကျိုးငယ်နာ (ngai-kyui:ngaina)
• ငယ်ကျိုးငယ်နာဖော် (ngai-kyui:ngainahpau)
• စကားနာထိုး (ca.ka:nahtui:)
• စွတ်စွတ်နာ (cwatcwatna)
• စာနာ (cana)
• စိတ္တဇနာ (citta.ja.na)
• စိတ်နာ (citna)
• ဆင်ဖိနပ်နာ (hcanghpi.napna)
• ဆတ်ဆတ်ခါနာ (hcathcathkana)
• ဆုံဆို့နာ (hcumhcui.na)
• ဆောင်းဖြီးနာ (hcaung:hpri:na)
• ဆောင်းမြီးနာ (hcaung:mri:na)
• ဆောင်းမေးခါးနာ (hcaung:me:hka:na)
• ဇာတ်နာ (jatna)
• တစ်ဖူနာ (tachpuna)
• တုံးလုံးနာ (tum:lum:na)
• ထွတ်မြင်းနာ (htwatmrang:na)
• ထွတ်အိုင်းနာ (htwat-uing:na)
• ထိပ်ကပ်နာ (htipkapna)
• ထုံနာကျဉ်နာ (htumna-kyanyna)
• ထုံနာစို (htumnacui)
• ထောင့်သန်းနာ (htaung.san:na)
• နကန်နာ (na.kanna)
• နင့်နာ (nang.na)
• နစ်နာ (nacna)
• နစ်နာကြေး (nacna-kre:)
• နစ်နာချက် (nacnahkyak)
• နှလုံးနာ (hna.lum:na)
• နားပြည်ယိုနာ (na:pranyyuina)
• နာကျင် (na-kyang)
• နာကြည်း (na-krany:)
• နာတာရှည် (natahrany)
• နာနာ (nana)
• နာရေး (nare:)
• နာရေးကြော်ငြာ (nare:krau-ngra)
• နာလန်ထ (nalanhta.)
• နာလန်ထူ (nalanhtu)
• နူနာ (nuna)
• ပင်လယ်အူလျှောက်နာ (panglaiuhlyaukna)
• ပန်းနာ (pan:na)
• ပြည်တည်နာ (pranytanyna)
• ပသိရောင်နာ (pa.si.raungna)
• ပါးချိတ်ရောင်နာ (pa:hkyitraungna)
• ပါးသက်နာ (pa:sakna)
• ပေါင်ပုပ်လက်ပုပ်နာ (paungpuplakpupna)
• ဖက်ခွက်နာ (hpakhkwakna)
• ဖျားနာ (hpya:na)
• ဖျော့တော့နာ (hpyau.tau.na)
• ဖားပြုပ်ရေနာ (hpa:prup-rena)
• ဘင်နာ (bhangna)
• ဘရင်ဂျီနာ (bha.ranggyina)
• ဘဝနာ (bha.wa.na)
• ဘေးထိုးရင်ကျပ်နာ (bhe:htui:rangkyapna)
• မတ်တတ်နာ (mattatna)
• မျက်စိနာ (myakci.na)
• မျက်နှာနာ (myakhnana)
• မြစ်ခြောက်နာ (mrachkraukna)
• မြစ်လျှောက်နာ (mrachlyaukna)
• မြတ်နိုးတနာ (mratnui:ta.na)
• မွေးကျွတ်နာ (mwe:kywatna)
• မိုးကျနာ (mui:kya.na)
• မီးကွက်နာ (mi:kwakna)
• မီးနာ (mi:na)
• ယားနာ (ya:na)
• ရင်ကွဲနာကျ (rangkwai:na-kya.)
• ရင်ထုမနာ (ranghtu.ma.na)
• ရင်နာ (rangna)
• ရည်းစားသနာ (rany:ca:sa.na)
• ရှူနာရှိုက်ကုန်း (hrunahruikkun:)
• ရှူနာသည် (hrunasany)
• ရှေးဦးသူနာပြု (hre:u:suna-pru.)
• ရိနာ (ri.na)
• ရေနာ (rena)
• ရေဝဲနာ (rewai:na)
• လည်လိမ်နာ (lanylimna)
• လျှာနာခွာနာ (hlyanahkwana)
• လွမ်းနာကျ (lwam:na-kya.)
• လွမ်းဖျားလွမ်းနာ (lwam:hpya:lwam:na)
• လွမ်းဖျားလွမ်းနာကျ (lwam:hpya:lwam:na-kya.)
• လူနာ (luna)
• လူပျိုနာ (lu-pyuina)
• လေးဖက်နာ (le:hpakna)
• လေနာ (lena)
• ဝက်ရူးနာ (wak-ru:na)
• ဝဋ်နာကံနာ (watnakamna)
• ဝမ်းနာ (wam:na)
• ဝဲနာ (wai:na)
• သွေးစုနာ (swe:cu.na)
• သာမှုနာမှု (sahmu.nahmu.)
• သာရေးနာရေး (sare:nare:)
• သူငယ်နာ (su-ngaina)
• သူနာ (suna)
• သူနာတင်ကား (sunatangka:)
• သူနာပြု (suna-pru.)
• သေနာကောင် (senakaung)
• အကျနာ (a.kya.na)
• အဆုတ်နာ (a.hcutna)
• အထိနာ (a.hti.na)
• အရိုးပျော့နာ (a.rui:pyau.na)
• အသည်းကြီးနာ (a.sany:kri:na)
• အသည်းနာ (a.sany:na)
• အားတုံ့အားနာဖြစ် (a:tum.a:nahprac)
• အားတောင့်အားနာဖြစ် (a:taung.a:nahprac)
• အားနာ (a:na)
• အားနာပါးနာ (a:napa:na)
• အိုင်းနာ (uing:na)
• အိုစနာ (uica.na)
• အိုစာနာစာ (uicanaca)
• အိုနာကျိုးကန်း (uina-kyui:kan:)
• အိုနာစာ (uinaca)
• အိုနာစာရန်ပုံငွေ (uinacaranpumngwe)
• အူနာ (una)
• အူလျှောက်နာ (uhlyaukna)
• အော့နှလုံးနာ (au.hna.lum:na)
• အော့နာကျ (au.na-kya.)
• အော့နာဝမ်းကျ (au.nawam:kya.)
• ဦးယဉ်းခေါင်းခဲနာ (u:yany:hkaung:hkai:na)

 

Etymology 2

From Proto-Sino-Tibetan *r/g-na (“ear; to hear”) (STEDT). Doublet of နား (na:, “ear”).

Verb

နာ • (na)

1. to listen
2. to obey an order; listen to advice
3. to listen to a sermon
4. to investigate

Derived terms

• စနည်းနာ (ca.nany:na)
• ဈေးနာ (jhe:na)
• တရားနာ (ta.ra:na)
• တရားနာခံ (ta.ra:nahkam)
• နည်းနာ (nany:na)
• နည်းနာနိဿယ (nany:nani.ssa.ya.)
• နွံနာ (nwamna)
• နွံနာခံ (nwamnahkam)
• နာခံ (nahkam)
• နာယူ (nayu)
• နာလို (nalui)
• နာလိုခံခက် (naluihkamhkak)
• မကြားကောင်းမနာသာ (ma.kra:kaung:ma.nasa)
• မကြားဝံ့မနာသာ (ma.kra:wam.ma.nasa)
• မနာလို (ma.nalui)
• မနာလိုတိုရှည် (ma.naluituihrany)
• လိုက်နာ (luikna)

 

Etymology 3

Borrowed from Sanskrit नाग (nāga).

Noun

နာ • (na)

1. (alchemy) lead (metal)

Further reading

• “နာ” in Myanmar–English Dictionary (Myanmar Language Commission 1993). Searchable online at SEAlang.net.

Pali

Alternative forms

Alternative scripts

• nā (Latin script)
• 𑀦𑀸 (Brahmi script)
• ना (Devanagari script)
• না (Bengali script)
• නා (Sinhalese script)
• ၼႃ (Burmese script)
• นา (Thai script)
• ᨶᩣ (Tai Tham script)
• ນາ (Lao script)
• នា (Khmer script)
• 𑄚𑄂 (Chakma script)

Pronoun

နာ f

1. Burmese script form of nā (“that”)

Declension

Declension table of "နာ" (feminine)

Case \ Number	Singular
Accusative (second)	နံ (naṃ)