chód

See also: chod, Chod, choď, chôd, Chöd, and chōd

Kashubian

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *xodъ.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈxwot/
• Rhymes: -ot
• Syllabification: chód

Noun

chód m inan

1. walking

   Synonym: chòdzenié

   1. manner of walking

Related terms

verbs

• chòdzëc impf

 

Further reading

• Stefan Ramułt (1893) “χòd”, in Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego (in Kashubian), page 55
• Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “chód”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi‎^[1], volume 1, page 179
• “chód”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *xodъ. First attested in the end of the 14th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /xɔːt/
• IPA^(key): (15^th CE) /xot/

Noun

chód m animacy unattested

1. (attested in Lesser Poland) walking
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 36, 33:

     Vsta prawego mislicz bødø mødroscz... y ne zdradzoni bødø chodowe iego (non supplantabuntur gressus eius)

     [Usta prawego myślić będą mądrość... i nie zdradzoni będą chodowie jego (non supplantabuntur gressus eius)]

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[3], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 143, 16:

     Owcze gych plodne, opylwyte w chodzech swogych (oves eorum fetosae, abundantes in egressibus suis)

     [Owce jich płodne, opłwite w chodziech swojich (oves eorum fetosae, abundantes in egressibus suis)]

2. (attested in Lesser Poland) behavior (method and way of living and acting)
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[4], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 36, 24:

     V gospodna chod czloweczi sprawon bødze (gressus hominis dirigentur) a drogø pocoia bødze chczecz

     [U Gospodna chod człowieczy sprawion będzie (gressus hominis dirigentur) a drogę pokoja będzie chcieć]

Related terms

verbs

• chodzić impf

 

Descendants

• Polish: chód
• Silesian: chōd

References

• Boryś, Wiesław (2005) “chód”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “chód”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• Bańkowski, Andrzej (2000) “chód”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “chód”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish chód.

Pronunciation

• IPA^(key): /xut/
• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈxot/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ut
• Syllabification: chód
• Homophone: hut

Noun

chód m inan

1. (uncountable) walk; walking; gait, step (act, manner, or ability of walking)

   Synonym: chodzenie

2. (countable) function (machine's or device's act of operating)
3. (countable, archaic, chess) move
4. (in the plural, colloquial) contact with influential, potentially helpful people
5. (countable, obsolete) passage; hallway
6. (Middle Polish) run (act of running)

   Synonym: bieg

7. (Middle Polish, anatomy) circulation

   Synonyms: krążenie, obieg

8. (Middle Polish, sports) competition

   Synonym: zawody

Declension

Declension of chód

	singular	plural
nominative	chód	chody
genitive	chodu	chodów
dative	chodowi	chodom
accusative	chód	chody
instrumental	chodem	chodami
locative	chodzie	chodach
vocative	chodzie	chody

Derived terms

adjectives

• chodowy
• na chodzie

 

interjection

• chodu

 

Related terms

adjectives

• chodaczkowy
• chodliwy
• chodnikowy
• chodny
• chodzący
• chodzeniowy
• chodziarski
• chodziwy

 

nouns

• chodacz
• chodaczek
• chodacznik
• chodak
• chodliwość
• chodnica
• chodniczek
• chodnik
• chodnikowiec
• chodzenie
• chodziarstwo
• chodziarz
• chodzidło
• chodzień
• chodzik
• chodzony

 

verbs

• chodzić impf

 

Further reading

• chód in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• chód in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “chod”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “CHÓD”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 2020 April 15
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “chód”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “chód”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “chód”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 295

Upper Sorbian

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *xodъ.

Pronunciation

• IPA^(key): [k͡xod]
• Hyphenation: chód

Noun

chód m inan

1. gait (way of walking)

Declension

Declension of chód

	singular	dual	plural
nominative	chód	chodaj	chody
genitive	choda, chodu	chodow	chodow
dative	chodej	chodomaj	chodam
accusative	chód	chodaj	chody
instrumental	chodom	chodomaj	chodami
locative	chodźe	chodomaj	chodach
vocative	chodo, chodźe	chodaj	chody

Further reading

• “chód” in Soblex