[go: nahoru, domu]

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
SieBot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: new:अफिम
 
(30 mezaj versioj de 24 uzantoj ne montriĝas)
Linio 1:
:''Opio estas ankaŭ [[Komunumoj de Francio|franca komunumo]]. Vidu la artikolon [[Opio (Alpes-Maritimes)]].''
[[Dosiero:Papaversomniferum.jpg|eta|300ra|Papava [[viola]] floro kaj [[verda]] kapsulo]]
 
[[Dosiero:Raw opiumHeroinWorld-fr.jpgsvg|thumbeta|kruda300ra|La precipaj zonoj de produktado pri opio.]]
'''Opio''' estas [[Narkotaĵo|narkota substanco]], kvietiga laŭ malgrandaj dozoj, venene laŭ grandaj dozoj, kiun oni ekstraktas el la sekigita laktosuko de [[papavo#Kelkaj specioj|opiopapava]] verda kapsulo. Tiun materialon oni kolektas, faras el ĝi brunetan, acidetan pulvoron. Tiu konsistas el 10% [[morfino]] kaj el aliaj alkaloidoj[[alkaloido]]j (10-12%) kiel [[kodeino]], [[tebaino]], [[papaverino]], [[narkotino]], narceino.
 
Oni ekstraktas el la seka papav-kapsulo per la metodo de [[János Kabay]]. El [[farmacio|farmacia]] vidpunkto, la morfino kaj la kodeino estas sendolorigiloj (analgezia), la papaverino estas antispasma [[drogo]].
 
La plej granda opio-produkta lando de la mondo estas [[AfganistanoAfganujo]] (2006). Pri tio vidu ankaŭ la artikolojn [[Ora Krescento]] kaj [[Ora Triangulo (Sudorienta Azio)]].
 
== Historio ==
Opio estas inter la plej malnovaj kuraciloj uzataj por la homaro. La [[Antikva Egiptio|antikvaj egiptianoj]], [[sumeranoj]], [[Barato|antikvaj baratanoj]], [[Antikva Grekio|antikvaj grekianoj]], kaj [[Romia Imperio|romanoj]] ĉiuj uzis ĝin. La plej gravaj tekstoj medicinaj de la [[Antikva epoko|antikva mondo]] mencias ĝin, ekzemple la [[Ebers-papiruso|Ebers-papiruso.]]
 
== Uzado ==
Opio povas esti englutita aŭ trinkita en [[dekoktado]], sed ĝia plej komuna uzo estas per [[fumado]], ofte kun la helpo de [[pipo]] (kie la opio-bulo varmiĝas per fiksaĵo sur nadlo), kelkfoje miksita kun [[tabako]]. Opio ankaŭ fumiĝas per [[cigaredo]] kun tabako (kelkfoje [[kanabo]], la "[[kanabcigaredo|rulaĵo]]" tiam estas nomita "imperia"), la efiko estas rapida kaj simila (malpli intense) al la konsumado de [[heroino]]: sento de [[orgasmo|orgasma]] [[ekstazo]], intensa stato de malstreĉiĝo, tuta sensenteco al doloro ([[analgezio|analgezia]] propreco de [[morfino]]), malfacileco de kunordigo de movadoj, ktp. La klasikaj kromaj efikoj de [[opioidoj]], similaj al tiuj de [[heroino]], povas okazi en kazoj de superkonsumado: spira depresio, konstipacio kaj forta [[dependeco (medicino)|dependeco]].
 
Aliflanke, [[papavo|papavaj]] semoj havas multe malpli efikon kiam fumitaj per cigaredoj, pro la malgranda proporcio de morfinaj [[alkaloido]]j, kiujn ili enhavas.
 
Ĝia konsumado induktas [[miozo]]n, malpliigon de spira amplekso, [[hipotensio]] kaj povas kaŭzi [[naŭzo]]n aŭ [[vomado]]n.
 
Opio ankaŭ permesas la laŭleĝan produktadon de [[morfino]] kaj [[kodeino]]. Sed ĝi ankaŭ permesas la kontraŭleĝan produktadon de [[heroino]] kaj drogomisuzo venas pli de ĝiaj derivaĵoj ol la opio ĝi mem.
 
[[Opiejo]] estas instalaĵo kie oni vendas kaj fumas opion. Opiejoj ekzistis en multaj partoj de la mondo en la 19a jarcento, ĉefe en [[Ĉinio]], Sudorienta Azio, Nordameriko kaj Francio.
 
== Leĝaro ==
Ekde la komenco de la [[20a jarcento]], multaj naciaj kaj internaciaj reguligoj reguligas produktadon kaj distribuadon de [[narkotaĵo]]j. La [[farmacio|farmacia]] uzo de opio kaj ĝiaj derivaĵoj estas strikte kontrolita kaj ajna alia uzo plej ofte malpermesas ekde la Ununura Konvencio pri Narkotaj Drogoj de 1961.
 
== Bildaro ==
[[Kategorio:Drogoj]]
<gallery mode="packed" heights="150">
Dosiero:Afghanistan 16.jpg|Granda kampo de [[papavo]]j, la plantoj el kiuj opio estas farita.
Dosiero:Papaver somniferum 2021 G3.jpg|Opio fluas el incizoj de papava kapsulo.
Dosiero:Raw opium.jpg|Kruda opio
</gallery>
 
== Vidu ankaŭ jenon: ==
{{projektoj}}
* [[John Keats]]
* [[Opioido]]
* [[Opioida epidemio]]
* [[Papavo]]
* [[Papavacoj]]
 
[[arKategorio:أفيونOpio| ]]
[[bg:Опиум]]
[[bs:Opijum]]
[[ca:Opi]]
[[cs:Opium]]
[[cy:Opiwm]]
[[da:Opium]]
[[de:Opium]]
[[en:Opium]]
[[es:Opio]]
[[et:Oopium]]
[[eu:Opio]]
[[fa:تریاک]]
[[fi:Oopiumi]]
[[fr:Opium]]
[[he:אופיום]]
[[hr:Opijum]]
[[hu:Ópium]]
[[id:Opium]]
[[is:Ópíum]]
[[it:Oppio]]
[[ja:アヘン]]
[[ko:아편]]
[[lt:Opijus]]
[[mk:Опиум]]
[[ms:Candu]]
[[new:अफिम]]
[[nl:Opium]]
[[no:Opium]]
[[pl:Opium]]
[[pt:Ópio]]
[[ro:Opiu]]
[[ru:Опиум]]
[[scn:Loppiu]]
[[sh:Opijum]]
[[simple:Opium]]
[[sk:Ópium]]
[[sl:Opij]]
[[sr:Опијум]]
[[sv:Opium]]
[[sw:Afyuni]]
[[ta:அபினி]]
[[th:ฝิ่น]]
[[tl:Opyo]]
[[tr:Afyon (narkotik)]]
[[uk:Опіум]]
[[uz:Afyun]]
[[vi:Thuốc phiện]]
[[zh:鸦片]]
[[zh-min-nan:A-phiàn]]
[[zh-yue:鴉片]]