Ralph Giordano: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
LiMrBot (diskuto | kontribuoj) e +Bibliotekoj per AWB |
gravulo, tombo | t=50'395 su=7'013 in=7'026 at=7'013 -- only 1927 edits left of totally 8'941 possible edits | edr=000-0000 ovr=010-1111 aft=000-0000 |
||
(3 mezaj versioj de 3 uzantoj ne montriĝas) | |||
Linio 1:
{{Informkesto gravulo
|priskribo=Ralph Giordano en marto 2008
}}
'''Ralph GIORDANO''' (naskiĝinta la [[20-an de marto]] [[1923]] en [[Hamburgo]], mortinta la [[10-an de decembro]] [[2014]] en [[Kolonjo]]) estis germana publicisto, verkisto kaj reĝisoro. Kiel filo de juda patrino li travivis jam kiel adoleskanto maljustaĵon nacisocialismajn. Post la milito li agadis telvide kaj publiciste post mallonga simpatiado kun la komunista partio. Li iĝis ŝatata observanto de la germana nova historio danke al lia senkompromisa okupiĝo pri nacisocialismo, stalinismo, faŝismo. En la 1982-a jaro aperis lia romano ''Die Bertinis'' por kies finskribado Giordano bezonis 40 jarojn. En ĝi legeblas liaj travivaĵoj dum la regado de la [[nazioj]]; en 1988 la romano filmigitis.
== Vivo ==
Giordano estis filo de muzikista familio. La patro estis enmigrinta de [[Sicilio]]. Tuj post la potencakiro de la nazioj je la komenco de 1933 Giordano ekfrekventis renomitan gimnazion en Hamburg. Ĉar lia patrino estis juda Giordano sentis premojn fare de la samlernejanoj kaj instruistoj pro la [[Nurenbergaj leĝoj]] (1935). Plurfoje li estis arestita fare de la sekreta polico [[Gestapo]] kaj dum pridemandadoj aĉe traktatis. En 1940 li devis forlasi la lernejon sen finaj ekzamenoj. Tiutempe Giordano jam komencis verki pri la historio de familio kiu nur en 1982 aperis kiel romano.
En somero de 1943 la familio perdis post bombardo la loĝejon en Hamburg kaj transloĝiĝis intertempe al [[Bösdorf (distrikto Börde)|Bösdorf]]. Unu jaron poste ili revenis Hamburgon. Mallonge antaŭ la fino de la reĝimo la patrino estis minacata per ebla deportacio. Hamburga amikino ekkaŝis la familion en kelo kio eble savis la vivon al ŝi. Post la fino de la [[Dua mondmilito]] la 22 jarojn aĝa Giordano decidis zorgi pri la konatigo de nacisocialismaj krimoj de 1933-45. Li ekmembriĝis al la nove estiĝinta juda komunumo en Hamburg kaj engaĝiĝis politike ĉe la ekstremisma maldekstro aniĝante al la [[Komunista Partio de Germanio]] kaj ekskribante 10 jarojn ankaŭ por komunismaj gazetoj.
Eĉ en [[GDR]] Giordano frekventis lernejon de skribantoj. Tamen la stalinismo pli kaj pli ŝokis Giordano tial ke li eksmembriĝis el l a komunista partio en 1957. En 1961 Giordano publikigis la libron ''Die Partei hat immer recht'' ''(La Partio ĉiam pravas)'', kie li kun nenormala memkritiko pripensis la engaĝiĝon ĉe la komunistoj. Tiu literatura esplorado famigis lin en la germana publiko. En aprilo 1961 oni vokis lin kunlabori en la redakcio ''Eosto-Uesto'' ĉe [[ARD|NDR]]-televido en Hamburg. En 1964 li iris deĵoronte al [[WDR]] [[Kolonjo]]n kie li laboris ĝis 1988, ĉefe pri nacisocialismaĵoj kaj stalinismaĵoj.
En ĉ. 100 filmoj li ankaŭ temigis problemojn de la [[Tria mondo]] kaj kvazaŭ unuafoje starigis demandojn pri la germana kulpo dum la kolonia epoko
Ties germanlingva kaj internacia sukceso (tradukoj estis en la danan, la svedan, la norvegan, la finnan, la francan kaj la hebrean) sekvigis filmigon kiel serion realigitan de [[ZDF]] en kvin partoj: ankaŭ en [[Israelo]] ĝi projekciitis kaj akceptitis. En 1987 Giordano publikigis la politikan libron ''Die zweite Schuld oder Von der Last Deutscher zu sein'' kie temas ĉefe pri la publika subpremo de krimoj faritaj ĝis 1945. Tamen la intereso de Giordano ne nur limiĝis je la nacisocialismo sed tuŝis ankaŭ multajn samtempajn evoluojn. En la kuro de la fortiĝo de ekstremismaj dekstruloj inter junuloj (post la [[Turniĝo]], en la reŭnuiĝinta Germanlando) Giordano ripetfoje admone turnis sin al la publiko. La lastan tempon li skribis ankaŭ pri la rolo de la [[islamo]] en modernaj okcidenteŭropaj socioj kaj kritikis tro grandan toleremon de politikistoj antaŭ ekstremismuloj.
Linio 17 ⟶ 19:
== Honoroj (elekto) ==
* 1968/69: Grimme-Fernsehpreis
* 1990:
* 1990: honora doktoro che la Universitato de [[Kassel]]
* 1992: Nordrhein-westfälischen Verdienstordens
* 2001:Hermann-Sinsheimer-Preis für Literatur und Publizistik
* 2003: Leo-Baeck-Preis.
== Eksteraj ligiloj ==
{{Projektoj}}
* [http://www.whoswho.de/bio/ralph-giordano.html Biografio de Ralph Giordano]
* {{DNB-Portal|118539442}}
* [http://www.ub.fu-berlin.de/service_neu/internetquellen/fachinformation/germanistik/autoren/autorg/giordano.html Sciencaj ligiloj.]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.spiegel.de/thema/ralph_giordano/ Dosiero pri Giordano.]
* [http://www.brandeins.de/archiv/2014/genuss/ralph-giordano-im-interview-in-die-speichen-meiner-begabung-zu-greifen-das-ist-mein-groesster-genuss/ La lasta intervjuo.]
* [http://www.spiegel.de/kultur/literatur/ralph-giordano-ist-tot-a-1007692.html Nekrologo ĉe ''spiegel.de'']
* [http://www.ksta.de/koeln/giordano--grossmoscheen-sind-landnahme,15187530,13349314.html Giordano kontraŭas la konstruon de grandaj moskeoj en Germanlando, artikolo gazeta de 2007.]
Linio 36 ⟶ 38:
{{Bibliotekoj}}
{{Vivtempo|Giordano, Ralph}}
[[kategorio:Germanaj verkistoj]]▼
[[
[[
[[
[[Kategorio:Germanaj komunistoj]]
[[Kategorio:Hamburganoj]]
|