[go: nahoru, domu]

Edukira joan

Txikipedia:Tximino

Wikipedia, Entziklopedia askea
Inprimatzeko bertsioa dagoeneko ez dago onartuta, eta baliteke errepresentazio erroreak izatea. Egunera itzazu zure nabigatzaileko laster-markak, eta horren ordez erabil ezazu nabigatzaileko inprimatze funtzio lehenetsia.

Tximino hitza gizakiak ez diren primateak izendatzeko erabiltzen da. Munduan 705 espezie daude eta horien herena Latinoamerikako basoetan bizi dira. Latineamerikako herrietan, Mexikoko hegoaldetik Argentina iparralderaino, 217 tximino mota aurki daitezke.

tximinoa
tximinoa

Tximinoen sorrera

Tximinoak data hauetan sortu ziren: simioak eta tarseroak duela 60 milioi urte sortu ziren. Mundu Berriko tximinoak eta tximu katarrinoak sortu ziren duela 35 milioi urte inguru. Mundu Zaharreko tximinoak eta tximinoak duela 25 milioi urte inguru sortu ziren tximu katarrinoen barruan. Aegyptopithecus edo Parapithecus [duela 35-32 milioi urte] bezalako oinarrizko tximinoak ere primatologoek tximinotzat hartzen dituzte.

tximinoa

Non bizi dira?

Espezie batzuk zuhaitzetan bizi  dira, baina beste batzuk lurrean bizi daitezke.

Zer jaten dute?

Tximinoak orojaleak dira eta normalean hostoak, fruituak,haziak, landareak, insektuak, bananak…  jaten dituzte.

Harremanak

Tximinoak ere oso maitekorrak dira beren taldeen artean (musuak, besarkadak eta txaloak ematen dituzte) irribarre egiten dute, keinuen bidez komunikatzen dira eta eskumuturreko oponagarriak dituzte (horrek aukera ematen die gauzei oinekin eusteko).

[1][2]

Erreferentziak

  1. Tximino. 2021-12-04 (Noiz kontsultatua: 2023-02-23).
  2. (Gaztelaniaz) Mono. 2023-02-15 (Noiz kontsultatua: 2023-02-23).