Hinduismo: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin |
No edit summary Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin |
||
17. lerroa:
Hinduismo terminoak biltzen dituen tradizio eta ideia sorta zabala dela eta, zaila da definizio integral batera iristea{{Sfn|Flood|1996|pp=3-6}}. Erlijioak «ezina egiten du gure nahia definitzea eta sailkatzea»{{Sfn|Knott|1998|p=117}}. Hinduismoa erlijio, tradizio erlijioso, sinesmen erlijioso multzo bat eta ''bizimodu'' gisa definitu izan da{{Sfn|Sharma|2003|pp=12-13}}<ref group="Oh">Hinduismoa ''erlijio'', ''erlijio-sinesmen eta praktika multzo'', ''erlijio tradizio'' edo ''bizimodu'' gisa definitzen da. (Sharma 2003, pp. 12–13) etb. Gaiari buruzko eztabaidarako, ikus: ''Establishing the boundaries''" in Flood 2003, pp. 1–17</ref>. Mendebaldeko ikuspegi lexikotik, hinduismoa beste sinismen bezala definitzen da: erlijioa. Indian, berriz, dharma terminoa hobesten da, mendebaldeko erlijio terminoa baino zabalagoa dena{{Sfn||Flood|2003}}.
Indiaren eta bere kultura eta erlijioen azterketa eta ''hinduismoaren'' definizioa kolonialismoaren interesek eta mendebaldeko erlijio nozioek moldatu dute{{Sfn|King|1999}}{{Sfn|Nussbaum|2009}} 1990eko hamarkadaz geroztik, eragin horiek eta haren ondorioak eztabaidagai izan dira hinduismoaren jakintsuen artean{{Sfn|King|1999}}<ref group="Oh">Sweetman mentions:
<nowiki>{{Sfn|Halbfass|1988}}</nowiki>, ''India and Europe''
<nowiki>{{Sfn|Sontheimer|1989}}</nowiki>, ''Hinduism Reconsidered''
25. lerroa:
[[S.N. Balagangadhara]], ''The Heathen in his Blindness...''
[[Thomas Trautmann]], ''Aryans and British India''
<nowiki>{{Sfn|King|1999}}</nowiki>, ''Orientalism and religion''</ref
===Tipologia===
Hinduismoa, izan ere, normalean ezagutzen den bezala korronte handi batzuetan bana daiteke. Sei darsana (filosofia) zatiketa historikotik, bi eskola, [[Vedanta]] eta [[Yoga]], dira gaur egun nabarmenenak<ref>Clarke, Matthew (2011). ''[https://books.google.com/books?id=DIvHQc0-rwgC&pg=PA28 Development and Religion: Theology and Practice]''. Edward Elgar Publishing. p. 28. [[:en:Special:BookSources/978-0-85793-073-6|ISBN <bdi>978-0-85793-073-6</bdi>]]. Archived from the original on 29 December 2020. Retrieved 11 February 2015</ref>. Jainko edo jainko nagusien arabera sailkatuta, hinduismoaren lau korronte moderno nagusi hauek dira: [[Shivaismo|Shaivismoa]] ([[Shiva]]), [[Vishnuismo|Vaishnavismoa]] ([[Vishnu]]), [[Shaktismo|Shaktismoa]] (Devi) eta [[Smarta|Smartismoa]] (berdin gisa tratatutako bost jainko){{Sfn|Bhandarkar|1913}}{{Sfn|Tattwananda n.d.}}{{Sfn|Flood|1996|pages=113, 134, 155–161, 167–168}}{{Sfn|Lipner| 2009|pages=377, 398}} Hinduismoak jainkozko izaki ugari ere onartzen ditu, hindu askok jainkotasunak errealitate absolutu edo azken errealitate inpertsonal bakar baten edo Jainkoaren aspektu edo agerpentzat hartzen dituztelarik; beste hindu batzuek, berriz, jainko zehatz batek gorena adierazten duela eta hainbat jainko gorenaren agerpen baxuagoak direla diote{{Sfn|Flood| 1996| page= 14}} Beste ezaugarri aipagarri batzuk ''[[Atman|ātman]] ''(Ni) existentziaren sinesmena, norberaren ātmanaren [[Berraragiztatze|berraragitzea]] eta [[karma]] eta [[Dharma|dharmaren]] sinesmena dira (betebeharrak, eskubideak, legeak, jokabidea, bertuteak eta bizimodu zuzena), nahiz eta aldakuntzak egon, batzuek uste horiei jarraitzen ez dietelarik.
== Jatorria ==
| |||