صفحهٔ اصلی

دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۱٬۰۱۱٬۶۵۰ مقاله به زبان فارسی

مقالهٔ برگزیده

جنگ صلیبی ششم یا جنگ صلیبی فریدریش دوم تلاشی مجدد از صلیبیون برای به دست آوردن اورشلیم بود که در سال ۱۲۲۸ میلادی آغاز شد و در سال ۱۲۲۹ خاتمه یافت. پس از گذشت ۷ سال از جنگ صلیبی پنجم که به شکست صلیبیون انجامید، فریدریش دوم، امپراتور مقدس روم، جنگ صلیبی جدیدی را برای تصرف مجدد مناطقِ از دست رفتهٔ پادشاهی اورشلیم آغاز کرد. اما این رخداد، در حقیقت نه یک جنگ صلیبی تمام عیار بلکه مکاتبات دوستانه و حاکی از تعارف بین امپراتور فریدریش و سلطان کامل ایوبی بود. بعد از این مکاتبات و عقد صلح‌نامه‌ای جدید، شهر اورشلیم و تعدادی از مناطق اطراف آن برای مدت حدود ۱۵ سال در اختیار مسیحیان قرار گرفت، هر چند مسلمانان نیز مجاز بودند که برای زیارت، به راحتی و بدون دردسر به بیت‌المقدس و مسجدالاقصی بروند. جنگ صلیبی پنجم در سال ۱۲۲۱ میلادی با ناکامی صلیبیون خاتمه یافت. در سال ۱۲۲۲ میلادی، جان برین، پادشاه اورشلیم، به قصد تحریک پاپ هونوریوس و پادشاهان غرب اروپا برای تدارک جنگ جدیدی با مسلمانان و نیز یافتن همسر مناسبی برای دخترش یولاند، که وارث تاج و تخت اورشلیم بود، راهی اروپا شد. او و کاردینال پلاجیو دراواخر ماه مه ۱۲۲۲ با پاپ هونوریوس ملاقات و موافقت وی را برای تدارک جنگ صلیبی جدید جلب کردند. همزمان، جان برین، یولاند را به همسری فردریش دوم، امپراتور پر قدرت مقدس روم، درآورد. بدین ترتیب، فردریش منصب پادشاهی اورشلیم را به قانونا به دست آورد. وی از نمایندگان پاپ که در ژوئیه ۱۲۲۵ به دیدارش رفته بودند، خواست تا حمله به مشرق زمین را دو سال به تعویق بیندازند که پاپ این درخواست وی را پذیرفت. دو سال بعد، پاپ جدید، گریگوری نهم، از فردریش خواست که به وعده‌اش عمل کند.

ادامه… مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

آیا می‌دانستید که …؟

… موزه هنرهای معاصر تهران بزرگترین و گرانبهاترین گنجینه آثار هنری مدرن در خارج از ایالات متحده و اروپا را داراست؟ (در تصویر)
… نام کوروش بزرگ در پارسی باستان «کوروش»، در زبان عیلامی «کوراش»، در متون اکدی «کورِش»، در تورات بصورت «کورُش» و «کورِش»، در زبان یونانی «کورُس»، در کتاب آثار الباقیه «کورُش»، در مروج الذهب «کورُس» و در کتاب تاریخ الرسل و الملوک «کِیرُش» نوشته شده‌است؟
… تیله را در اهواز و آبادان فِنگ، در خراسان توشله، در تبریز مازی، در ایلام گُلو و در سقز کردستان که لا می‌گویند؟
… نام آذربایجان معرب آتروپاتکان است و ریشه نام به سردار پارسی هخامنشیان، آتروپات برمی‌گردد که بخش‌های شمال ایران را در زمان حمله اسکندر از اشغال حفظ کرد؟
… اِدو نام یک دهکدهٔ ماهیگیری کوچک در ژاپن بود که بعدها به یکی از بزرگ‌ترین شهرهای جهان به نام توکیو، به معنی پایتخت شرقی، تبدیل شد؟
… نمایش آدم و حوا نخستین تئاتر زنان در ایران بود که محوریت آن آزادی زنان بود و نمایش‌نامه آن توسط جمعیت نسوان وطنخواه و میرزاده عشقی در سال ۱۳۰۲ آماده شده بود؟
… پنگوئن امپراتور می‌تواند ۱۸ دقیقه در عمق ۵۳۵ متری زیر آب بماند و در شرایط اضطراری، توانایی کاهش سوخت و ساز بدن و غیرفعال کردن عملکرد اندام‌های غیر ضروری را دارد؟

بیشتر…

دربارهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۳۲۹ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۸ شهریور ۱۴۰۳ خورشیدی) ۱٬۰۱۱٬۶۵۰ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت

از میان خبرها

پائونگ‌ترن شیناواترا

پائونگ‌ترن شیناواترا (در تصویر)، پس از برکناری سرتا تاویسین توسط دادگاه قانون اساسی، نخست‌وزیر تایلند شد.
سازمان جهانی بهداشت شیوع آفریقایی آبله میمون را وضعیت اضطراری جهانی اعلام کرد.
پرواز ۲۲۸۳ پاساردو لینهاس آئرئاس در ایالت سائو پائولو برزیل سقوط کرد و همهٔ ۶۲ سرنشین آن کشته شدند.
شیخ حسینه در پی اعتراضات ضد دولتی بنگلادش از سمت نخست‌وزیری استعفا داد و محمد یونس به عنوان رئیس دولت موقت بنگلادش منصوب شد.
آمریکا و روسیه ۲۶ زندانی را مبادله کردند.

یادبودها

امروز: پنجشنبه، ۲۹ اوت ۲۰۲۴ میلادی برابر ۸ شهریور ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۲۴ صفر ۱۴۴۶ هجری قمری (UTC)

در ایران: روز مبارزه با تروریسم

رویدادها

۱۵۳۳ - آتاهوالپا امپراتور اینکا، توسط فرانسیسکو پیزارو که از سوی دولت اسپانیا مأموریت تصرف اراضی آمریکای جنوبی و انتقال طلای آنجا را به اسپانیا داشت، کشته شد و به این ترتیب امپراتوری اینکا نیز از بین رفت.
۱۸۳۱ - القای الکترومغناطیسی توسط مایکل فارادی شیمیدان انگلیسی، کشف شد.
۱۸۴۲ - با امضای پیمان نانجینگ بین چین و بریتانیا، «جنگ تریاک نخست» بین این دو کشور پایان یافت و شهر هنگ کنگ به بریتانیا واگذار شد.
۱۹۴۹ - برای نخستین بار در دانشگاه ایلینوی آمریکا، از یک دستگاه اتمی برای درمان بیماری سرطان استفاده شد.
۱۹۶۶ - بیتل‌ها آخرین کنسرت زنده خود را در استادیوم کندل‌استیک پارک در سان‌فرانسیسکو اجرا کردند.

زادروزها

۱۶۳۲ - زادروز جان لاک فیلسوف انگلیسی
۱۷۸۰ - زادروز ژان اگوست دومینیک انگر نقاش نئوکلاسیسیم
۱۸۶۲ - زادروز موریس مترلینک نویسنده، شاعر و فیلسوف بلژیکی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۱۱
۱۹۱۵ - زادروز اینگرید برگمن (در تصویر) هنرپیشهٔ سوئدی، برندهٔ سه جایزه اسکار
۱۹۳۶ - زادروز جان مک‌کین سیاست‌مدار آمریکایی، سناتور کنونی ایالت آریزونا، نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۰۸ ایالات متحده آمریکا از حزب جمهوری‌خواه
۱۹۵۸ - زادروز مایکل جکسون موسیقی‌دان و هنرمند مشهور آمریکایی
۱۹۷۱ - زادروز کندیس کین بازیگر آمریکایی
۱۹۹۳ - زادروز لیام پین خوانندهٔ عضو گروه وان دایرکشن

درگذشت‌ها

۱۰۰۰ - درگذشت شیخ بهایی دانشمند نامدار قرن دهم و یازدهم هجری
۱۲۸۶ - کشته شدن اتابک اعظم صدراعظم سه پادشاه قاجار، ناصرالدین‌شاه، مظفرالدین‌شاه و محمدعلی‌شاه
۱۳۲۱ - درگذشت نخودکی اصفهانی فقیه و فیلسوف
۱۳۶۰ - کشته‌شدن محمدعلی رجایی، دومین رئیس‌جمهور ایران و محمدجواد باهنر سومین نخست‌وزیر ایران در جریان انفجار دفتر نخست‌وزیری.
۱۵۳۳ - درگذشت آتاهوالپا سیزدهمین و آخرین امپراتور اینکا در آمریکای جنوبی
۱۷۹۹ - درگذشت پیوس ششم از پاپ‌های کلیسای کاتولیک رم
۱۹۶۵ - درگذشت موسی معروفی موسیقی‌دان و نوازنده تار ایرانی
۱۹۸۲ - درگذشت اینگرید برگمن (در تصویر) هنرپیشهٔ سوئدی، برندهٔ سه جایزه اسکار
۱۹۸۷ - درگذشت لی ماروین بازیگر آمریکایی، برندهٔ جایزه اسکار

→ روز قبل – روز بعد ←
یادبودهای اوت – یادبودهای بیشتر…