[go: nahoru, domu]

بیماری قلع (به انگلیسی: Tin pest) به تغییر ساختار کریستالی قلع از چهار ضلعی مرکز-بدنی (BCT) به ساختار کریستالی مکعبی الماسی در دمای زیر ۱۳٫۲ درجه سلسیوس گفته می‌شود.[۱] این تغییر کریستال باعث افزایش حجم (۲۷٪) و کاهش چگالی قلع (از ۷٫۳ گرم در سانتیمتر مکعب به ۵٫۷۷ گرم در سانتیمتر مکعب) می‌شود که در نهایت باعث فروپاشی قطعات قلعی و تبدیل آنها به پودری خاکستری رنگ می‌شود.

مدال قلعی که دچار «بیماری قلع» شده بوده‌است.

پیشینه

ویرایش

سرمای بسیار شدیدی که در سال ۱۸۵۰ در روسیه اتفاق افتاد باعث شده بود که دکمه‌های کت‌های سربازان روسی که از جنس قلع بودند متلاشی شده و تبدیل به پودر شوند. همچنین لوله‌های ارگ‌های کلیساها که از جنس قلع بودند نیز متلاشی شده و فرو می‌ریختند. این پدیده به نام «بیماری قلع» نامگذاری شد.[۱] این پدیده باعث تغییر قلع فلزی سفید β-شکل به قلع غیرفلزی خاکستری α-شکل می‌شود.[۱]

منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ William D. Callister Jr. Materials Science and Engineering: An Introduction 9th Edition. صص. ۶۱. شابک ۱-۱۱۸-۴۷۷۷۰-۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۳ دسامبر ۲۰۱۹.