An difríocht idir athruithe ar: "Paincréas"
Luckas-bot (plé | dréachtaí) m r2.7.1) (róbat ag suimiú: br:Ilgreiz |
m botún litrithe |
||
(17 intermediate revisions by 13 users not shown) | |||
Líne 1: | Líne 1: | ||
{{WD Bosca Sonraí Anatamaíocht}} |
|||
[[Íomhá:Paincréas.jpg|thumb|300px|right|Paincreás]]Faireog mhór is ea an '''Paincreás''', sa [[córas díleáite|chóras díleáite]] agus [[córas inchríneach|inchríneach]] de chuid na [[Veirteabrach|veirteabraigh]]. Feidhmíonn sí mar [[Faireog Inchríneach|fhaireog inchríneach]] ag táirgeadh hormóin tábhachtacha, lena n-áirítear [[inslin]], [[glúcagón]], agus [[somatostaitin]], agus chomh maith mar [[Faireog Eisicríneach|fhaireog eisicríneach]], ag tál súlach paincréasach ina bhfuil einsímí dhíleácha a théann trí dhuchtanna beaga isteach sa stéig. Téann na heinsímí seo i bhfeidhm ar charbaihiodráití, ar phróitéiní, agus ar shaillte. |
|||
[[Íomhá:Paincréas.png|thumb|300px|right|Paincreás]]Faireog bhog mhór is ea an '''Paincréas''' (nó an briseán milis nó dúlia as [[An Ghaeilge|Gaeilge]]), sa [[córas díleáite|chóras díleáite]] agus inchríneach de chuid na [[Veirteabrach|veirteabraigh]]. Tá an Paincreás déanta as leadhbhanna beaga, a bhaineann le conair an bhia i veirteabraigh le gialla<ref>Hussey, Matt (2011) - Fréamh an Eolas (Coiscéim)</ref>. |
|||
=== Cuma === |
|||
I ndaoine bíonn sé 12- 1 5 cm ar fhad, ar bhalla cúil an bhoilg os comhair an dá veirteabra lumbacha uachtaracha, ag síneadh ar chlé. |
|||
=== Táil === |
|||
Táirgeann sé tail, idir inchríneach is eiscríneach. Tá na hailbheolais táil (an chuid eiscríneach) agus insíní Langerhans (an chuid inchríneach) ann. |
|||
[[Íomhá:Pancreas 2.png|clé|mion]] |
|||
Tálann na hailbheolais táil meascán bunata d'einsímí díleácha (na súlaigh phaincréasacha) a ritheann isteach sa dúidéineam. |
|||
=== Feidhm === |
|||
Téann na h[[einsím]]í seo i bhfeidhm ar [[Carbaihiodráit|charbaihiodráití]], ar [[Próitéin|phróitéin]]í, agus ar [[Saill|shaillte]]. |
|||
Sintéisíonn is tálann insíní Langerhans (a mbíonn cealla A, B is D iontu i ndaoine) honnóin a bhfuil róI acu i meitibiliú na gcarbaihiodráití. |
|||
[[Íomhá:Pancreas-cat.jpg|mion|333x333px]] |
|||
Feidhmíonn an Paincréas mar fhaireog inchríneach, ag táirgeadh [[Hormón|hormóin]] tábhachtacha, lena n-áirítear [[inslin]], [[glúcagón]], agus somatostaitin, agus chomh maith mar fhaireog eisicríneach, ag tál súlach paincréasach ina bhfuil einsímí dhíleácha a théann trí dhuchtanna beaga isteach sa stéig. |
|||
== Tagairtí == |
|||
{{Reflist}} |
|||
[[Catagóir:Paincréas]] |
[[Catagóir:Paincréas]] |
||
[[Catagóir:Orgáin]] |
[[Catagóir:Orgáin]] |
||
[[af:Pankreas]] |
|||
[[ar:معثكلة]] |
|||
[[az:Mədəaltı vəzi]] |
|||
[[bg:Панкреас]] |
|||
[[bn:অগ্ন্যাশয়]] |
|||
[[br:Ilgreiz]] |
|||
[[bs:Gušterača]] |
|||
[[ca:Pàncrees]] |
|||
[[cs:Slinivka břišní]] |
|||
[[cy:Pancreas]] |
|||
[[da:Bugspytkirtlen]] |
|||
[[de:Bauchspeicheldrüse]] |
|||
[[el:Πάγκρεας]] |
|||
[[en:Pancreas]] |
|||
[[eo:Pankreato]] |
|||
[[es:Páncreas]] |
|||
[[et:Kõhunääre]] |
|||
[[eu:Pankrea]] |
|||
[[fa:لوزالمعده]] |
|||
[[fi:Haima]] |
|||
[[fr:Pancréas]] |
|||
[[gl:Páncreas]] |
|||
[[hak:Yî-tshóng]] |
|||
[[he:לבלב]] |
|||
[[hi:अग्न्याशय]] |
|||
[[hr:Gušterača]] |
|||
[[hu:Hasnyálmirigy]] |
|||
[[hy:Ենթաստամոքսային գեղձ]] |
|||
[[id:Pankreas]] |
|||
[[io:Pankreato]] |
|||
[[is:Bris]] |
|||
[[it:Pancreas]] |
|||
[[ja:膵臓]] |
|||
[[jv:Pankreas]] |
|||
[[ko:이자 (해부학)]] |
|||
[[ku:Pankreas]] |
|||
[[la:Pancreas]] |
|||
[[lt:Kasa]] |
|||
[[lv:Aizkuņģa dziedzeris]] |
|||
[[mk:Панкреас]] |
|||
[[mr:स्वादुपिंड]] |
|||
[[ms:Pankreas]] |
|||
[[ne:अग्न्याशय]] |
|||
[[nl:Alvleesklier]] |
|||
[[nn:Bukspyttkjertelen]] |
|||
[[no:Bukspyttkjertel]] |
|||
[[pl:Trzustka]] |
|||
[[pms:Pàncreas]] |
|||
[[pnb:پینکریاز]] |
|||
[[pt:Pâncreas]] |
|||
[[qu:Suyk'upin]] |
|||
[[ro:Pancreas]] |
|||
[[ru:Поджелудочная железа]] |
|||
[[scn:Pancreas]] |
|||
[[simple:Pancreas]] |
|||
[[sk:Podžalúdková žľaza]] |
|||
[[sl:Trebušna slinavka]] |
|||
[[so:Ganac]] |
|||
[[sq:Pankreasi]] |
|||
[[sr:Гуштерача]] |
|||
[[sv:Bukspottkörtel]] |
|||
[[ta:கணையம்]] |
|||
[[te:క్లోమము]] |
|||
[[th:ตับอ่อน]] |
|||
[[tl:Lapay]] |
|||
[[tr:Pankreas]] |
|||
[[ug:پانكرېئاتىت]] |
|||
[[uk:Підшлункова залоза]] |
|||
[[ur:غدۂ حلوہ]] |
|||
[[vi:Tụy]] |
|||
[[yi:פאנקרעאס]] |
|||
[[zh:胰脏]] |
|||
[[zh-min-nan:Chūi-chōng]] |
Leagan reatha ó 14:18, 8 Lúnasa 2023
Sonraí | |
---|---|
Laidin | pancreas |
inferior pancreaticoduodenal artery (en) | |
pancreaticoduodenal veins (en) | |
In-néarógú | pancreatic plexus (en) , celiac ganglia (en) agus néaróg lúbach |
Aitheantóirí | |
MeSH | D010179 |
TA | A05.9.01.001 |
FMA | 7198 : il-aiseach – ordlathach |
Acmhainní seachtracha | |
Gray | p.1199 |
EB Online | science/pancreas |
Téarmaíocht anatamaíoch |
Faireog bhog mhór is ea an Paincréas (nó an briseán milis nó dúlia as Gaeilge), sa chóras díleáite agus inchríneach de chuid na veirteabraigh. Tá an Paincreás déanta as leadhbhanna beaga, a bhaineann le conair an bhia i veirteabraigh le gialla[1].
Cuma
[cuir in eagar | athraigh foinse]I ndaoine bíonn sé 12- 1 5 cm ar fhad, ar bhalla cúil an bhoilg os comhair an dá veirteabra lumbacha uachtaracha, ag síneadh ar chlé.
Táil
[cuir in eagar | athraigh foinse]Táirgeann sé tail, idir inchríneach is eiscríneach. Tá na hailbheolais táil (an chuid eiscríneach) agus insíní Langerhans (an chuid inchríneach) ann.
Tálann na hailbheolais táil meascán bunata d'einsímí díleácha (na súlaigh phaincréasacha) a ritheann isteach sa dúidéineam.
Feidhm
[cuir in eagar | athraigh foinse]Téann na heinsímí seo i bhfeidhm ar charbaihiodráití, ar phróitéiní, agus ar shaillte.
Sintéisíonn is tálann insíní Langerhans (a mbíonn cealla A, B is D iontu i ndaoine) honnóin a bhfuil róI acu i meitibiliú na gcarbaihiodráití.
Feidhmíonn an Paincréas mar fhaireog inchríneach, ag táirgeadh hormóin tábhachtacha, lena n-áirítear inslin, glúcagón, agus somatostaitin, agus chomh maith mar fhaireog eisicríneach, ag tál súlach paincréasach ina bhfuil einsímí dhíleácha a théann trí dhuchtanna beaga isteach sa stéig.
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Hussey, Matt (2011) - Fréamh an Eolas (Coiscéim)