Elvira Méndez (864 - 921)

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Elvira Méndez.

Elvira Méndez

Biografía
Nacemento	c. 885 Reino de Galicia
Morte	20 de febreiro de 921 ↔ 12 de outubro de 921 (35/36 anos) Zamora, España
Lugar de sepultura	panteón real da catedral de Oviedo
Raíña de León
914 – 924 ← Nuna Muñoz (en) – Aragonta González →
Raíña de Galicia
910 – 924 ← Nuna Muñoz (en) – Aragonta González →
Familia
Cónxuxe	Ordoño II de Galicia e León
Fillos	Sancho I, Ramiro II, Afonso IV de León
Pais	Hermenexildo Gotérrez   e Hermesinda Gatoniz

Elvira Méndez, ou Elvira Menéndez ou Elvira Menendiz, nada no ano 864 e finada en 921, foi unha nobre e raíña consorte galega.

Traxectoria

Filla dos magnates galegos Hermenexildo Guterrez (conde de Tui e do Porto e conquistador de Coímbra) e de Hermesinda, que viviu no século IX.

Casou no ano 900 con Ordoño (o futuro Ordoño II), fillo de Afonso III o Magno e Ximena Garcés, como enlace entre a nobreza galega e a monarquía.

Raíña de Galicia

No ano 910 recibiu o recoñecemento de todos os magnates galegos xunto ao seu marido, Ordoño II. A súa importante condición aristocrática foi imprescindible para que os grandes magnates galegos recoñeceran a Ordoño II como o seu rex ou señor. Algúns autores ven neste momento o nacemento dun reino de Galicia de seu, outros, porén, consideran tal recoñecemento como un pacto feudal entendendo que o reino de Galicia era moito maior que o territorio estritamente galego.

Tras a morte do seu cuñado, o rei García I, foi coroada como raíña consorte. Asinou co seu home numerosos documentos a prol da nobreza e da Igrexa Galega. A diocese de Iria Flavia-Santiago de Compostela beneficiouse das súas doazóns en vilas, servos e alfaias, sobresaíndo as doazóns á catedral de Santiago de Compostela, ao mosteiro de san Martiño Pinario, ao mosteiro de san Isidro de Dueñas e ao mosteiro de san Pedro de Montes.

Fundadora dunha estirpe

Foi nai dos reis Sancho Ordóñez (o primoxénito e rei privativo de Galicia), Afonso IV e Ramiro II. Dela agromou unha estirpe de monarcas de Galicia e León.

Nupcias e descendencia

Froito do seu matrimonio co rei Ordoño II naceron cinco fillos que aparecen na documentación cos seus pais na seguinte orde:

• Sancho Ordóñez, rei de Galicia.
• Afonso IV de León, rei de León.
• Ramiro II de León, ocupou o trono leonés cando o seu irmán Afonso IV renunciou.
• García, o seu nome figura en varios dos privilexios emitidos durante o reinado do seu pai.
• Ximena Ordóñez, figura por derradeira vez na documentación do mosteiro de san Salvador de Celanova o 6 de xaneiro de 935 confirmando o seu primo irmán Froila, fillo de Gutierre (ou Gutier) Menéndez e Ilduara Eriz, a vila de Uillare que herdara dos seus pais e que o seu irmán o rei Sancho concedeu aos pais de Froila, que a tiñan en encomenda.

Morte e sepultura

A raíña Elvira faleceu entre o 20 de febreiro e o 12 de outubro do ano 921. Segundo a Crónica de Sampiro, cando o rei Ordoño II recibiu a nova da morte de Elvira ao seu regreso a Zamora dunha campaña contra os musulmáns, «foi tanto a dor que tivo polo seu pasamento canto fora o seu fozo do seu triunfo».

Recibiu sepultura no panteón de reis da catedral de Oviedo. Os restos mortais da raíña foron depositados nun sepulcro acubillado por un arco de medio punto, no que aparecía esculpido o seguinte epitafio:

HIC COLLIGIT TUMULUS REGALI EX SEMINE CORPUS GELCYRAE REGINAE ORDONII SECUNDI UXOR. OBIIT ERA DCCC... ET HOC ETIAM

Predecesor: Ximena Garcés

Raíña consorte de Galicia  914 - 921

Sucesor: Munia Ximena

Véxase tamén

Bibliografía

• Arco y Garay, Ricardo (1954). Sepulcros de la Casa Real de Castilla. Madrid: Instituto Jerónimo Zurita. Consejo Superior de Investigaciones Científicas. OCLC 11366237. 
• Rodríguez Fernández, Justiniano (1997). Reyes de León (I). García I, Ordoño II, Fruela II y Alfonso IV. Volumen 28 de la Colección Corona de España (1.ª ed.). Burgos: La Olmeda. ISBN 84-920046-8-1. 
• Rodríguez Fernández, Justiniano (1998). Ramiro II, rey de León. Burgos: La Olmeda. ISBN 84-89915-01-6. 
• Sáez, Emilio (1947). "Los ascendientes de San Rosendo, notas para el estudio de la monarquía astur-leonesa durante los siglos IX y X". Hispania (CSIC, Instituto Jerónimo Zurita) (XXX). OCLC 2594708.