«Ալբերտ Սեյբին»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ -{{DEFAULTSORT:Սեյբին Ալբերտ}}, +{{DEFAULTSORT:Սեյբին, Ալբերտ}} |
չ դաս․ կատ․ |
||
(4 intermediate revisions by one other user not shown) | |||
Տող 47. | Տող 47. | ||
{{DEFAULTSORT:Սեյբին, Ալբերտ}} |
{{DEFAULTSORT:Սեյբին, Ալբերտ}} |
||
[[Կատեգորիա:ԱՄՆ-ի գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամներ]] |
|||
[[Կատեգորիա:Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամներ]] |
|||
[[Կատեգորիա:Ամերիկացի բժիշկներ]] |
[[Կատեգորիա:Ամերիկացի բժիշկներ]] |
||
⚫ | |||
[[Կատեգորիա:Ամերիկացի գիտնականներ]] |
[[Կատեգորիա:Ամերիկացի գիտնականներ]] |
||
⚫ | |||
[[Կատեգորիա:Ամերիկացի մանրէաբաններ]] |
|||
[[Կատեգորիա:Անձինք նամականիշերի վրա]] |
|||
[[Կատեգորիա:Ժողովուրդների բարեկամության շքանշանի դափնեկիրներ]] |
|||
[[Կատեգորիա:Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիայի անդամներ]] |
Ընթացիկ տարբերակը 16:14, 4 Ապրիլի 2024-ի դրությամբ
Ծնվել է | օգոստոսի 26, 1906[1][2][3][…] |
---|---|
Ծննդավայր | Բելոստոկ, Գրոդնոյի նահանգ, Վիլնայի գլխավոր նահանգապետարան, Ռուսական կայսրություն[4] |
Մահացել է | մարտի 3, 1993[1][2][3][…] (86 տարեկան) |
Մահվան վայր | Վաշինգտոն, ԱՄՆ |
Մահվան պատճառ | Սրտային անբավարարություն |
Քաղաքացիություն | ԱՄՆ և Ռուսական կայսրություն |
Կրթություն | Նյու Յորքի համալսարան և Նյու Յորքի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետ |
Մասնագիտություն | վիրուսաբան, համալսարանի դասախոս, գյուտարար, ախտաբան, իմունաբան, համաճարակաբան և բժիշկ |
Աշխատավայր | Հարավային Կարոլինայի համալսարան և Ցինցինատիի համալսարան |
Պաշտոն | նախագահ |
Անդամակցություն | Սերբական գիտությունների և արվեստների ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Բելգիայի թագավորական բժշկական ակադեմիա և ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա |
Պարգևներ | |
Կայք | sabin.org |
Ալբերտ Սեյբին (անգլ.՝ Albert Bruce Sabin, օգոստոսի 26, 1906[1][2][3][…], Բելոստոկ, Գրոդնոյի նահանգ, Վիլնայի գլխավոր նահանգապետարան, Ռուսական կայսրություն[4] - մարտի 3, 1993[1][2][3][…], Վաշինգտոն, ԱՄՆ), ամերիկացի բժիշկ-գիտնական, վիրուսաբան, պոլիոմիելիտի պատվաստանյութն ստեղծողը։
ԱՄՆ գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ (1951)[10]։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծնվել է Բելոստոկում՝ Յակով Սապերսթայնի և Ցիլա Կրուգմանի հրեական ընտանիքում, որոնք 1921 թվականին գաղթել են ԱՄՆ։
Ավարտել է Նյու Ջերսիի միջնակարգ դպրոցը։ Դպրոցն ավարտելուց հետո Ալբերտի մեծահարուստ քեռին առաջարկել է վճարել ուսման ծախսերը՝ ատամնաբույժի մասնագիտությունը յուրացնելու պայմանով (նա պիտի շարունակեր ընտանեկան բիզնեսը)։
Տեղափոխվել է Նյու Յորք։ Ամերիկացի միկրոկենսաբան Պոլ դե Կրյուիի բեսթսելլեր «Մանրէների որսորդները» գրքով հետաքրքրվածությունը հանգեցրել է նրան, որ հակառակ իր քեռու պնդման, նա ընդունվել է Նյու Յորքի համալսարանի բժշկական դպրոց։
Ազգանունը փոխել է՝ դառնալով Սեյբին։
Գիտական գործունեություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1931 թվականին ցույց է տվել, որ այդ ժամանակ մաշկի վրա արվող թեսթերը որևէ հիմնավորում չունեն։
Հիմնական բացահայտումներն արվել են Ցինցինատիի համալսարանի և Մանկական հոսպիտալի հետազոտական կենտրոնի հետ երկարամյա համագործակցության շնորհիվ։
Նախ հերքել է համընդհանուր ընդունված տեսակետն առ այն, որ պոլիմելիթի փոխանցումը լինում է օդակաթիլային եղանակով։ Ապացուցել է դրա աղիքային պատճառը։ Այուհետև կարողացել է ստանալ վարակի թույլ ձևերը, որոնք կարող էին երկարատև իմունիտետ առաջացնել։
1957 թվականին բերանային հակապոլիոմելիթային ատվաստումը հաջողությամբ անցել է փորձարկումը ԽՍՀՄ-ում, Չիլիում, Հոլանդիայում, Ճապոնիայում, ՄԵքսիկայում և Շվեդիայում։ Երեք տարի անց թույլտվություն է ստացվել այն օգտագործել ԱՄՆ-ում։
Չի արտոնագրել իր պատվաստանյութերը, այլ պարզապես փոխանցել է դրանք Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությանը՝ չօգտագործելով միլիարդ դոլարներ աշխատելու հնարավորությունը։ Դրա շնորհիվ անգամ ամենաաղքատ երկրները կարողացել են արտադրել պատվաստանյութը նվազագույն ծախսերով։ 1960-ական թվականների սկզբից Սեյբենի պատվաստանյութը փրկել է միլիոնավոր երեխաների կյանք ամբողջ աշխարհում։
Պարգևներ և ճանաչում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- 1941՝ E. Mead Johnson Award
- 1956՝ Հովարդ Թեյլոր Ռիքեթսի մրցանակ
- 1958՝ Ընդգրկվել է Polio Hall of Fame-ի մեջ
- 1962՝ Ռոբերտ Կոխի մրցանակ
- 1964՝ Ֆելտրինելլի մրցանակ [
- 1964՝ Բավարիայի «Վաստակի համար» շքանշան[11]
- 1965՝ Լաքսեր Դեբեյկի մրցանակ՝ կլինիկական հետազոտությունների համար
- 1970՝ ԱՄՆ ազգային գիտական մեդալ
- 1974՝ John Howland Award
- 1986՝ Ազատության նախագահական մեդալ
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Who Named It?
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 https://www.sciencehistory.org/historical-profile/jonas-salk-and-albert-bruce-sabin
- ↑ https://laskerfoundation.org/award/clinical/
- ↑ Robert Koch Award
- ↑ https://www.robert-koch-stiftung.de/index.php?article_id=15&clang=0
- ↑ https://biologicalsciences.uchicago.edu/lecture-series/ricketts
- ↑ https://www.aps1888.org/awards/#toggle-id-13
- ↑ Կաղապար:Us nas id
- ↑ Բավարիայի «Վաստակի համար» շքանշանի կայքը
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Як TUТэйшыя змянялі свет. Альберт Сабін Արխիվացված 2009-01-25 Wayback Machine (բելառուս.)
- Albert B. Sabin. 1906—1993 // A Biographical Memoir by Marguerite Rose Jiménez(անգլ.)
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալբերտ Սեյբին» հոդվածին։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալբերտ Սեյբին» հոդվածին։ |
|
- Օգոստոսի 26 ծնունդներ
- 1906 ծնունդներ
- Ռուսական կայսրությունում ծնվածներ
- Մարտի 3 մահեր
- 1993 մահեր
- Վաշինգտոն քաղաքում մահացածներ
- Նյու Յորքի համալսարանի շրջանավարտներ
- Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- ԱՄՆ-ի գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամներ
- Ազատության նախագահական մեդալով պարգևատրվածներ
- Բժիշկներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Ամերիկացի բժիշկներ
- Ամերիկացի գիտնականներ
- Ամերիկացի գյուտարարներ
- Ամերիկացի մանրէաբաններ
- Անձինք նամականիշերի վրա
- Ժողովուրդների բարեկամության շքանշանի դափնեկիրներ