[go: nahoru, domu]

Jump to content

«Ակրոստիքոս»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
գֆ
No edit summary
 
(14 intermediate revisions by 10 users not shown)
Տող 1. Տող 1.
'''Ակրոստիքոս''', [[անտիկ պոեզիա]]յից սկիզբ առնող բանաստեղծական ձև, որի տողերի առաջին տառերը, վերևից ներքև կարդալիս, կազմում են որևէ բառ կամ արտահայտություն։
{{DISPLAYTITLE:հելլօ}}

'''ակրոստիկոս Ակրոստիքոս''', [[անտիկ պոեզիա]]յից սկիզբ առնող բանաստեղծական ձև, որի տողերի առաջին տառերը, վերևից ներքև կարդալիս, կազմում են որևէ բառ կամ արտահայտություն։


Հաճախ սկզբնատառերից կազմվում է այն անձի [[անուն]]-[[ազգանուն]]ը, որին ձոնված է [[բանաստեղծություն]]ը։ Անցյալում ակրոստիքոսի ձևն օգտագործվել է [[գրաքննություն]]ը շրջանցելու կամ երկի [[հեղինակ]]ի անունը թաքուն տարածելու համար։ Կիրառվել է նաև [[չափածո]] [[հանելուկ]]ների մեջ, որի առաջին տառերից կազմվել է պատասխանը։
Հաճախ սկզբնատառերից կազմվում է այն անձի [[անուն]]-[[ազգանուն]]ը, որին ձոնված է [[բանաստեղծություն]]ը։ Անցյալում ակրոստիքոսի ձևն օգտագործվել է [[գրաքննություն]]ը շրջանցելու կամ երկի [[հեղինակ]]ի անունը թաքուն տարածելու համար։ Կիրառվել է նաև [[չափածո]] [[հանելուկ]]ների մեջ, որի առաջին տառերից կազմվել է պատասխանը։


Ակրոստիքոսի ձևին հայ բանաստեղծներից դիմել է [[Եղիշե Չարենց]]ը. իր «[[Գիրք ճանապարհի]]» [[ժողովածու]]ի մեջ նա չորս ակրոստիքոս է նվիրել դստերը՝ [[Արփենիկ Չարենց]]ին։ Ակրոստիքոս է նաև [[Վահան Տերյան]]ի հետևյալ բանաստեղծությունը, որի տողերի սկզբնատառերը կազմում են ռուս բանաստեղծ [[Վեչեսլավ Իվանով]]ի անուն- ազգանունը.<ref>{{cite book|author=Էդ. Ջրբաշյան, Հ. Մախչանյան|title=Գրականագիտական բառարան|publisher=«Լույս»|location=Երևան|year=1972|page=էջ 10-11}}</ref>
Ակրոստիքոսի ձևին հայ բանաստեղծներից դիմել է [[Եղիշե Չարենց]]ը. իր «[[Գիրք ճանապարհի]]» [[ժողովածու]]ի մեջ նա չորս ակրոստիքոս է նվիրել դստերը՝ [[Արփենիկ Չարենց]]ին։ Ակրոստիքոս է նաև [[Վահան Տերյան]]ի հետևյալ բանաստեղծությունը, որի տողերի սկզբնատառերը կազմում են ռուս բանաստեղծ [[Վյաչեսլավ Իվանով|Վեչեսլավ Իվանովի]] անուն- ազգանունը.<ref>{{cite book|author=Էդ. Ջրբաշյան, Հ. Մախչանյան|title=Գրականագիտական բառարան|publisher=«Լույս»|location=Երևան|year=1972|page=10-11}}</ref>


[[Պատկեր:Vahan Teryan.jpg|մինի|200px|«Վեչեսլավ Իվանով» ակրոստիքոսի հեղինակ Վահան Տերյանը]]
[[Պատկեր:Vahan Teryan.jpg|մինի|200px|«Վեչեսլավ Իվանով» ակրոստիքոսի հեղինակ Վահան Տերյանը]]
<poem>
<poem>
'''Վ'''արդավառի վարդերը վառ
բօզի տղա
'''Ե'''րգող երգչիդ երգում եմ ես.
'''Չ'''ըկար երկրիս նման պարտեզ-
'''Ե'''վ նա ավե՜ր, չարին ավա՜ր...
'''Ս'''րտի երգիչ, դու բոցավառ
'''Լ'''ուսե երգով ասա հրկեզ,
'''Ա'''րդյոք «հարյա՜վ» պիտի երգես,
'''Վ'''առսիրտ երգիչ, երկրիս համար...

'''Ի'''նչպես կարկուտն արտն անարատ
'''Վ'''այր է թափում, այնպես առատ,
'''Ա'''յնպես անգութ երկրում իմ որբ,
'''Ն'''այիր՝ թափված քանի՜ կորյուն-
'''Ո'''րքա՜ն, որքա՜ն, որքա՜ն արյուն-
'''Վ'''երքեր-վարդեր արնոտ ու բորբ...
</poem>
</poem>


== Ծանոթագրություններ ==
== Աղբյուրներ ==
{{ծանցանկ}}
[[Վց]]{{Reflist|բօզ=}}

{{վիքիբառարան}}
{{վիքիբառարան}}
{{Արտաքին հղումներ}}
{{ՀՍՀ|հատոր=1|էջ=234}}


[[Կատեգորիա:Տաղաչափություն]]
[[Կատեգորիա:Տաղաչափություն]]
[[Կատեգորիա:Բառախաղեր]]
[[Կատեգորիա:Բառախաղեր]]


{{Stub}}
__NOINDEX__
__NONEWSECTIONLINK__

Ընթացիկ տարբերակը 16:51, 3 Սեպտեմբերի 2023-ի դրությամբ

Ակրոստիքոս, անտիկ պոեզիայից սկիզբ առնող բանաստեղծական ձև, որի տողերի առաջին տառերը, վերևից ներքև կարդալիս, կազմում են որևէ բառ կամ արտահայտություն։

Հաճախ սկզբնատառերից կազմվում է այն անձի անուն-ազգանունը, որին ձոնված է բանաստեղծությունը։ Անցյալում ակրոստիքոսի ձևն օգտագործվել է գրաքննությունը շրջանցելու կամ երկի հեղինակի անունը թաքուն տարածելու համար։ Կիրառվել է նաև չափածո հանելուկների մեջ, որի առաջին տառերից կազմվել է պատասխանը։

Ակրոստիքոսի ձևին հայ բանաստեղծներից դիմել է Եղիշե Չարենցը. իր «Գիրք ճանապարհի» ժողովածուի մեջ նա չորս ակրոստիքոս է նվիրել դստերը՝ Արփենիկ Չարենցին։ Ակրոստիքոս է նաև Վահան Տերյանի հետևյալ բանաստեղծությունը, որի տողերի սկզբնատառերը կազմում են ռուս բանաստեղծ Վեչեսլավ Իվանովի անուն- ազգանունը.[1]

«Վեչեսլավ Իվանով» ակրոստիքոսի հեղինակ Վահան Տերյանը

Վարդավառի վարդերը վառ
Երգող երգչիդ երգում եմ ես.
Չըկար երկրիս նման պարտեզ-
Եվ նա ավե՜ր, չարին ավա՜ր...
Սրտի երգիչ, դու բոցավառ
Լուսե երգով ասա հրկեզ,
Արդյոք «հարյա՜վ» պիտի երգես,
Վառսիրտ երգիչ, երկրիս համար...

Ինչպես կարկուտն արտն անարատ
Վայր է թափում, այնպես առատ,
Այնպես անգութ երկրում իմ որբ,
Նայիր՝ թափված քանի՜ կորյուն-
Որքա՜ն, որքա՜ն, որքա՜ն արյուն-
Վերքեր-վարդեր արնոտ ու բորբ...

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Էդ. Ջրբաշյան, Հ. Մախչանյան (1972). Գրականագիտական բառարան. Երևան: «Լույս». էջ 10-11.
Ընթերցե՛ք «ակրոստիքոս» բառի բացատրությունը Հայերեն Վիքիբառարանում։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ակրոստիքոս» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 234