«Ակրոստիքոս»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

Ընթացիկ տարբերակը 16:51, 3 Սեպտեմբերի 2023-ի դրությամբ

Ակրոստիքոս, անտիկ պոեզիայից սկիզբ առնող բանաստեղծական ձև, որի տողերի առաջին տառերը, վերևից ներքև կարդալիս, կազմում են որևէ բառ կամ արտահայտություն։

Հաճախ սկզբնատառերից կազմվում է այն անձի անուն-ազգանունը, որին ձոնված է բանաստեղծությունը։ Անցյալում ակրոստիքոսի ձևն օգտագործվել է գրաքննությունը շրջանցելու կամ երկի հեղինակի անունը թաքուն տարածելու համար։ Կիրառվել է նաև չափածո հանելուկների մեջ, որի առաջին տառերից կազմվել է պատասխանը։

Ակրոստիքոսի ձևին հայ բանաստեղծներից դիմել է Եղիշե Չարենցը. իր «Գիրք ճանապարհի» ժողովածուի մեջ նա չորս ակրոստիքոս է նվիրել դստերը՝ Արփենիկ Չարենցին։ Ակրոստիքոս է նաև Վահան Տերյանի հետևյալ բանաստեղծությունը, որի տողերի սկզբնատառերը կազմում են ռուս բանաստեղծ Վեչեսլավ Իվանովի անուն- ազգանունը.^[1]

«Վեչեսլավ Իվանով» ակրոստիքոսի հեղինակ Վահան Տերյանը

Վարդավառի վարդերը վառ
Երգող երգչիդ երգում եմ ես.
Չըկար երկրիս նման պարտեզ-
Եվ նա ավե՜ր, չարին ավա՜ր...
Սրտի երգիչ, դու բոցավառ
Լուսե երգով ասա հրկեզ,
Արդյոք «հարյա՜վ» պիտի երգես,
Վառսիրտ երգիչ, երկրիս համար...

Ինչպես կարկուտն արտն անարատ
Վայր է թափում, այնպես առատ,
Այնպես անգութ երկրում իմ որբ,
Նայիր՝ թափված քանի՜ կորյուն-
Որքա՜ն, որքա՜ն, որքա՜ն արյուն-
Վերքեր-վարդեր արնոտ ու բորբ...

Ծանոթագրություններ

↑ Էդ. Ջրբաշյան, Հ. Մախչանյան (1972). Գրականագիտական բառարան. Երևան: «Լույս». էջ 10-11.

Ընթերցե՛ք «ակրոստիքոս» բառի բացատրությունը Հայերեն Վիքիբառարանում։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ակրոստիքոս» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 234)։

[1] Էդ. Ջրբաշյան, Հ. Մախչանյան (1972). Գրականագիտական բառարան. Երևան: «Լույս». էջ 10-11.

[1]

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
-'''Ակրոստիքոս''' - [[անտիկ պոեզիա]]յից սկիզբ առնող բանաստեղծական ձև, որի տողերի առաջին տառերը, վերևից ներքև կարդալիս, կազմում են որևէ բառ կամ արտահայտություն։
+'''Ակրոստիքոս''', [[անտիկ պոեզիա]]յից սկիզբ առնող բանաստեղծական ձև, որի տողերի առաջին տառերը, վերևից ներքև կարդալիս, կազմում են որևէ բառ կամ արտահայտություն։
 Հաճախ սկզբնատառերից կազմվում է այն անձի [[անուն]]-[[ազգանուն]]ը, որին ձոնված է [[բանաստեղծություն]]ը։ Անցյալում ակրոստիքոսի ձևն օգտագործվել է [[գրաքննություն]]ը շրջանցելու կամ երկի [[հեղինակ]]ի անունը թաքուն տարածելու համար։ Կիրառվել է նաև [[չափածո]] [[հանելուկ]]ների մեջ, որի առաջին տառերից կազմվել է պատասխանը։
-Ակրոստիքոսի ձևին հայ բանաստեղծներից դիմել է [[Եղիշե Չարենց]]ը. իր «[[Գիրք ճանապարհի]]» [[ժողովածու]]ի մեջ նա չորս ակրոստիքոս է նվիրել դստերը` [[Արփենիկ Չարենց]]ին։ Ակրոստիքոս է նաև [[Վահան Տերյան]]ի հետևյալ բանաստեղծությունը, որի տողերի սկզբնատառերը կազմում են ռուս բանաստեղծ [[Վեչեսլավ Իվանով]]ի անուն- ազգանունը.<ref>{{cite book|author=Էդ. Ջրբաշյան, Հ. Մախչանյան|title=Գրականագիտական բառարան|publisher=«Լույս»|location=Երևան|year=1972|page=էջ 10-11}}</ref>
+Ակրոստիքոսի ձևին հայ բանաստեղծներից դիմել է [[Եղիշե Չարենց]]ը. իր «[[Գիրք ճանապարհի]]» [[ժողովածու]]ի մեջ նա չորս ակրոստիքոս է նվիրել դստերը՝ [[Արփենիկ Չարենց]]ին։ Ակրոստիքոս է նաև [[Վահան Տերյան]]ի հետևյալ բանաստեղծությունը, որի տողերի սկզբնատառերը կազմում են ռուս բանաստեղծ [[Վյաչեսլավ Իվանով|Վեչեսլավ Իվանովի]] անուն- ազգանունը.<ref>{{cite book|author=Էդ. Ջրբաշյան, Հ. Մախչանյան|title=Գրականագիտական բառարան|publisher=«Լույս»|location=Երևան|year=1972|page=10-11}}</ref>
-[[Պատկեր:Vahan Teryan.jpg|thumb|200px|«Վեչեսլավ Իվանով» ակրոստիքոսի հեղինակ Վահան Տերյանը]]
+[[Պատկեր:Vahan Teryan.jpg|մինի|200px|«Վեչեսլավ Իվանով» ակրոստիքոսի հեղինակ Վահան Տերյանը]]
 <poem>
 '''Վ'''արդավառի վարդերը վառ
@@ Տող 19. / Տող 19. @@
 '''Վ'''այր է թափում, այնպես առատ,
 '''Ա'''յնպես անգութ երկրում իմ որբ,
-'''Ն'''այիր` թափված քանի՜ կորյուն-
+'''Ն'''այիր՝ թափված քանի՜ կորյուն-
-'''Ո'''րքա՜ն, որքա՜ն արյուն-
+'''Ո'''րքա՜ն, որքա՜ն, որքա՜ն արյուն-
 '''Վ'''երքեր-վարդեր արնոտ ու բորբ...
 </poem>
+== Ծանոթագրություններ ==
-== Աղբյուրներ ==
-{{Reflist}}
+{{ծանցանկ}}
+{{վիքիբառարան}}
+{{Արտաքին հղումներ}}
+{{ՀՍՀ|հատոր=1|էջ=234}}
 [[Կատեգորիա:Տաղաչափություն]]
+[[Կատեգորիա:Բառախաղեր]]
-Aziiiiiiiiiiiiiiiiiiiz
-[[ar:تتويج]]
-[[az:Akrostix]]
-[[bg:Акростих]]
-[[ca:Acròstic]]
-[[cs:Akrostich]]
-[[da:Akrostikon]]
-[[de:Akrostichon]]
-[[en:Acrostic]]
-[[eo:Akrostiko]]
-[[es:Acróstico]]
-[[eu:Akrostiko]]
-[[fi:Akrostikon]]
-[[fr:Acrostiche]]
-[[gd:Cros-dhàn]]
-[[gl:Acróstico]]
-[[he:אקרוסטיכון]]
-[[hr:Akrostih]]
-[[hu:Akrosztichon]]
-[[ia:Acrostico]]
-[[io:Akrostiko]]
-[[it:Acrostico]]
-[[ja:折句]]
-[[ka:აკროსტიქი]]
-[[ko:세로반전]]
-[[ku:Akrostîş]]
-[[lmo:Acrostich]]
-[[lt:Akrostichas]]
-[[nl:Acrostichon]]
-[[no:Akrostikon]]
-[[os:Акростих]]
-[[pl:Akrostych]]
-[[pt:Acróstico]]
-[[ro:Acrostih]]
-[[ru:Акростих]]
-[[simple:Acrostic]]
-[[sk:Akrostich]]
-[[sl:Akrostih (pesem)]]
-[[sr:Акростих]]
-[[sv:Akrostikon]]
-[[ta:முதலெழுத்துப் புதிர்]]
-[[tr:Akrostiş]]
-[[tt:Акростих]]
-[[uk:Акростих]]
-[[wa:Acrostitche]]
-[[zh:離合詩]]