«Կաթնամթերք»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

Ընթացիկ տարբերակը 14:22, 12 Մարտի 2021-ի դրությամբ

Կաթնամթերք, կաթնաթթվային մթերքներ են թթվասերը, կաթնաշոռը, մածունը, ացիդոֆիլինը, թանը, չորթանը, կեֆիրը, սերուցքը, յուղազրկված կաթը, շիճուկը և այլն^[1]։

Սերուցք

Սերուցքը բարձր յուղայնության կաթնամթերք է, որը ստանում են կաթի զտմամբ։ Սերուցքով պատրաստում են տարբեր ուտեստներ, առավել հաճախ՝ քաղցր կերակրատեսակներ և ըմպելիքներ։ Օգտագործում են նաև որպես բուժական սնունդ։ Սերուցքը խնոցիով հարելով կարելի է ստանալ կարագ և թան։

Թթվասեր

Թթվասերը պատրաստում են պաստերացրած և սառեցրած սերուցքը կաթնաթթվային բակտերիաներով թթվեցնելով։ Թթվասերով համեմում են որոշ կերակրատեսակներ, օգտագործում են քաղցր կերակրատեսակներ և խմորեղեն պատրաստելիս։

Կաթնաշոռ

Կաթնաշոռը պատրաստում են՝ անարատ կամ պաստերացրած կաթը թթվեցնելով և շիճուկը հեռացնելով։ Կաթնաշոռը լինում է յուղալի, կիսայուղալի և յուղազերծված։ Կաթնաշոռի սպիտակուցում պարունակվում են օրգանիզմին անհրաժեշտ ամինաթթուներ, որոնց շնորհիվ այն բացառիկ արժեքավոր սննդամթերք է։ Այն հարուստ է ոսկրերի աճի, արյունագոյացման, սրտի և նյարդային համակարգի գործունեության համար անհրաժեշտ կալցիումի և ֆոսֆորի աղերով։ Օգտագործում են նաև որպես բուժական սնունդ։

Մածուն

Մածունը թթու կաթնամթերք է։ Առաջինը պատրաստել են Հայկական լեռնաշխարհում. այն համարվում է զուտ հայկական ուտեստ։ Մածունը ստանում են եռացրած և հովացրած (մինչև 40–45^օC) կաթը մերելով. հիմնականում որպես մերան օգտագործվում է պատրաստի մածունը, դրա չլինելու դեպքում՝ մակարդախոտը։ Թունավորումների դեպքում մածունն օգտագործվում է նաև որպես դեղամիջոց։

Ացիդոֆիլին

Ացիդոֆիլինը կաթնաթթվային սննդամթերք է. պատրաստում են անարատ կամ զտված կաթը կաթնաթթվային և ացիդոֆիլային ցուպիկի մաքուր մանրէախմբերով թթվեցնելով։ Օգտագործվում է բուժական սննդում։

«Նարինե»

«Նարինեն» սննդային հավելում է, որը պատրաստում են կաթը մանրէաբան Լ. Հ. Երզինկյանի առաջարկած մանրէներով թթվեցնելով։ Օգտագործվում է սալմոնելոզի, դիսբակտերիոզի, գաստրիտի ժամանակ, սակայն վերջինիս էֆեկտիվությունն ապացուցված չէ։ «Նարինեն» պատենտավորված է, արտադրվում է նաև արտերկրում, օրինակ՝ Ճապոնիայում, Ուկրաինայում և այլուր։^[փա՞ստ]

Ծանոթագրություններ

↑ The History of Dairy Products

Գրականություն

Молочные продукты, Александр Михайлович Прохоров, 1969-1978

[1] The History of Dairy Products

[1]

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 [[Պատկեր:Agriservice products.jpg|240px|մինի|Կաթնամթերքի տեսականի]]
+'''Կաթնամթերք,''' կաթնաթթվային մթերքներ են [[թթվասեր]]ը, [[կաթնաշոռ]]ը, [[մածուն]]ը, ացիդոֆիլինը, [[թան]]ը, [[չորթան]]ը, կեֆիրը, սերուցքը, յուղազրկված կաթը, շիճուկը և այլն<ref>[http://www.neatorama.com/2011/03/31/the-history-of-dairy-products/ The History of Dairy Products]</ref>։
-'''Կաթնամթերք'''․ կաթնաթթվային մթերքներ են [[թթվասեր]]ը, [[կաթնաշոռ]]ը, [[մածուն]]ը, ացիդոֆիլինը, [[թան]]ը, [[չորթան]]ը, կեֆիրը, սերուցքը, յուղազրկված կաթը, շիճուկը և այլն<ref>[http://www.neatorama.com/2011/03/31/the-history-of-dairy-products/ The History of Dairy Products]</ref>:
 == Սերուցք ==
 {{Հիմնական|Սերուցք}}
-Սերուցքը բարձր յուղայնության կաթնամթերք է, որը ստանում են կաթի զտմամբ։ Սերուցքով պատրաստում են տարբեր ուտեստներ, առավել հաճախ՝ քաղցր կերակրատեսակներ և [[ըմպելիք]]ներ: Օգտագործում են նաև որպես բուժական սնունդ։ Սերուցքը խնոցիով հարելով կարելի է ստանալ կարագ և թան։
+Սերուցքը բարձր յուղայնության կաթնամթերք է, որը ստանում են կաթի զտմամբ։ Սերուցքով պատրաստում են տարբեր ուտեստներ, առավել հաճախ՝ քաղցր կերակրատեսակներ և [[ըմպելիք]]ներ։ Օգտագործում են նաև որպես բուժական սնունդ։ Սերուցքը խնոցիով հարելով կարելի է ստանալ կարագ և թան։
 == Թթվասեր ==
@@ Տող 14. / Տող 13. @@
 == Կաթնաշոռ ==
 {{Հիմնական|Կաթնաշոռ}}
-Կաթնաշոռը պատրաստում են` անարատ կամ պաստերացրած կաթը թթվեցնելով և շիճուկը հեռացնելով։ Կաթնաշոռը լինում է յուղալի, կիսայուղալի և յուղազերծված։ Կաթնաշոռի սպիտակուցում պարունակվում են օրգանիզմին անհրաժեշտ ամինաթթուներ, որոնց շնորհիվ այն բացառիկ արժեքավոր սննդամթերք է։ Այն հարուստ է ոսկրերի աճի, արյունագոյացման, սրտի և նյարդային համակարգի գործունեության համար անհրաժեշտ կալցիումի և ֆոսֆորի աղերով։ Օգտագործում են նաև որպես բուժական սնունդ։
+Կաթնաշոռը պատրաստում են՝ անարատ կամ պաստերացրած կաթը թթվեցնելով և շիճուկը հեռացնելով։ Կաթնաշոռը լինում է յուղալի, կիսայուղալի և յուղազերծված։ Կաթնաշոռի սպիտակուցում պարունակվում են օրգանիզմին անհրաժեշտ ամինաթթուներ, որոնց շնորհիվ այն բացառիկ արժեքավոր սննդամթերք է։ Այն հարուստ է ոսկրերի աճի, արյունագոյացման, սրտի և նյարդային համակարգի գործունեության համար անհրաժեշտ կալցիումի և ֆոսֆորի աղերով։ Օգտագործում են նաև որպես բուժական սնունդ։
 == Մածուն ==
 {{Հիմնական|Մածուն}}
-[[Մածուն]]ը թթու կաթնամթերք է։ Առաջինը պատրաստել են Հայկական լեռնաշխարհում. այն համարվում է զուտ հայկական ուտեստ։ Մածունը ստանում են եռացրած և հովացրած (մինչև 40–45<sup>օ</sup>C) կաթը մերելով. հիմնականում որպես մերան օգտագործվում է պատրաստի մածունը, դրա չլինելու դեպքում` մակարդախոտը։ Թունավորումների դեպքում մածունն օգտագործվում է նաև որպես դեղամիջոց։
+[[Մածուն]]ը թթու կաթնամթերք է։ Առաջինը պատրաստել են Հայկական լեռնաշխարհում. այն համարվում է զուտ հայկական ուտեստ։ Մածունը ստանում են եռացրած և հովացրած (մինչև 40–45<sup>օ</sup>C) կաթը մերելով. հիմնականում որպես մերան օգտագործվում է պատրաստի մածունը, դրա չլինելու դեպքում՝ մակարդախոտը։ Թունավորումների դեպքում մածունն օգտագործվում է նաև որպես դեղամիջոց։
 == Ացիդոֆիլին ==
@@ Տող 26. / Տող 25. @@
 == «Նարինե» ==
 {{Հիմնական|Նարինե (սննդամթերք)}}
-«Նարինեն» մայրական կաթին փոխարինող կաթնամթերք է. պատրաստում են կաթը մանրէաբան Լ. Հ. Երզինկյանի առաջարկած մանրէներով թթվեցնելով։ Օգտագործվում է նաև որպես բուժիչ սննդանյութ ստամոքսաղիքային (սալմոնելոզ, դիսբակտերիոզ, ստամոքսաբորբ), շաքարային հիվանդությունների ժամանակ։ «Նարինեն» պատենտավորված է, արտադրվում է նաև արտերկրում, օրինակ` Ճապոնիայում, Ուկրաինայում և այլուր։
+«Նարինեն» սննդային հավելում է, որը պատրաստում են կաթը մանրէաբան Լ. Հ. Երզինկյանի առաջարկած մանրէներով թթվեցնելով։ Օգտագործվում է սալմոնելոզի, դիսբակտերիոզի, գաստրիտի ժամանակ, սակայն վերջինիս էֆեկտիվությունն ապացուցված չէ։ «Նարինեն» պատենտավորված է, արտադրվում է նաև արտերկրում, օրինակ՝ Ճապոնիայում, Ուկրաինայում և այլուր։{{փաստ}}
 == Ծանոթագրություններ ==
@@ Տող 34. / Տող 33. @@
 * Молочные продукты, Александр Михайлович Прохоров, 1969-1978
 {{Կաթնամթերք}}
 [[Կատեգորիա:Կաթնամթերք]]
 [[Կատեգորիա:Սնունդ]]