Խմբագրվում է՝ Մ.թ.ա. 6-րդ դար էջը
Հեղինակային իրավունքը խախտող խմբագրումները (այլ աղբյուրներից պատճենված նյութերը) ջնջվելու են։ Պարունակությունը պետք է լինի հանրագիտարանային և հաստատվի վստահելի աղբյուրներով։ Վիքիպեդիայում տեղադրված նյութերը կարող է խմբագրել, օգտագործել և տարածել ցանկացած ոք, եթե կատարում է թույլատրագրի պայմանները (նշում հեղինակներին և տարածում նույն ազատ թույլատրագրով)։
Խմբագրումը կարող է հետ շրջվել։ Ստուգեք տարբերակների համեմատությունը ստորև, որպեսզի համոզվեք, որ դա է ձեզ հետաքրքրող փոփոխությունը և մատնահարեք «Հրապարակել էջը»՝ գործողությունն ավարտելու համար։
| Ընթացիկ տարբերակ | Ձեր տեքստը | ||
| Տող 2. | Տող 2. | ||
'''Մ.թ.ա. 6-րդ դար''', հարյուրամյակ, որ սկսվել է [[մ.թ.ա. 600]] թվականից և ավարտվել [[մ.թ.ա. 501]] թվականին։ |
'''Մ.թ.ա. 6-րդ դար''', հարյուրամյակ, որ սկսվել է [[մ.թ.ա. 600]] թվականից և ավարտվել [[մ.թ.ա. 501]] թվականին։ |
||
Այս դարը հայտնի է որպես մարդկության պատմության դարաշրջաններից մեկի՝ [[առանցքային ժամանակ]]ի զարգացման գագաթնակետ։ Այս դարում են իրենց գործունեությամբ հանդես եկել 5 աշխարհահռչակ մտածողներ, որոնք էապես նպաստել են մարդկության զարգացմանը։ Նրանք էին՝ [[Բուդդա]]ն և [[Մահավիրա]]ն [[Հնդկաստան]]ում, [[Զրադաշտ]]ը [[Պարսկաստան]]ում, [[Պյութագորաս]]ը [[Հին Հունաստան]]ում, [[Կոնֆուցիոս]]ը [[Չինաստան]]ում և [[Պանինի]]ն [[Հնդկաստան]] |
Այս դարը հայտնի է որպես մարդկության պատմության դարաշրջաններից մեկի՝ [[առանցքային ժամանակ]]ի զարգացման գագաթնակետ։ Այս դարում են իրենց գործունեությամբ հանդես եկել 5 աշխարհահռչակ մտածողներ, որոնք էապես նպաստել են մարդկության զարգացմանը։ Նրանք էին՝ [[Բուդդա]]ն և [[Մահավիրա]]ն [[Հնդկաստան]]ում, [[Զրադաշտ]]ը [[Պարսկաստան]]ում, [[Պյութագորաս]]ը [[Հին Հունաստան]]ում, [[Կոնֆուցիոս]]ը [[Չինաստան]]ում և [[Պանինի]]ն [[Հնդկաստան]]ում: |
||
[[Եվրոպա]]յի արևմուտքում այդ ժամանակ ավարտվում է [[երկաթի դար]]ը, մեծ զարգացման է հասնում [[կելտեր]]ի մշակույթը։ Եվրոպայի հյուսիսում դեռ շարունակվում է [[բրոնզի դար]]ը, իսկ [[Միջերկրական ծով]]ի շրջանում սկիզբ է առնում հունական փիլիսոփայությունը։ |
[[Եվրոպա]]յի արևմուտքում այդ ժամանակ ավարտվում է [[երկաթի դար]]ը, մեծ զարգացման է հասնում [[կելտեր]]ի մշակույթը։ Եվրոպայի հյուսիսում դեռ շարունակվում է [[բրոնզի դար]]ը, իսկ [[Միջերկրական ծով]]ի շրջանում սկիզբ է առնում հունական փիլիսոփայությունը։ |
||
[[Մերձավոր Արևելք]]ում դարի առաջին կեսին գերիշխող էր [[Նոր Բաբելոնի կայսրություն|Նոր Բաբելոնական կամ Խալդեական կայսրությունը]], որը առաջացել էր [[Մ.թ.ա. 7-րդ դար|նախորդ դարում]] [[Ասորեստան]]ի աշխարհակալ տերության [[Ասորեստանի կործանում|կործանումից]] հետո։ Մ.թ.ա. 586 թվականին այն նվաճել էր [[Երուսաղեմ]]ը և վերջ տվել [[Հուդայի թագավորություն|Հուդայի թագավորությանը]] |
[[Մերձավոր Արևելք]]ում դարի առաջին կեսին գերիշխող էր [[Նոր Բաբելոնի կայսրություն|Նոր Բաբելոնական կամ Խալդեական կայսրությունը]], որը առաջացել էր [[Մ.թ.ա. 7-րդ դար|նախորդ դարում]] [[Ասորեստան]]ի աշխարհակալ տերության [[Ասորեստանի կործանում|կործանումից]] հետո։ Մ.թ.ա. 586 թվականին այն նվաճել էր [[Երուսաղեմ]]ը և վերջ տվել [[Հուդայի թագավորություն|Հուդայի թագավորությանը]]: Բաբելոնցիների իշխանությունը տևում է մինչև մ.թ.ա. 540-ական թվականները, երբ առաջանում է [[Աքեմենյան պետություն]]ը: Վերջինս դարի ընթացքում նվաճում է հարևան և հեռավոր բազմաթիվ երկրներ՝ այն ժամանակվա հայտնի աշխարհի մեծագույն մասը։ Նրա պաշտոնական կրոնն է դառնում նոր հիմնադրված [[զրադաշտականություն]]ը: |
||
[[Հեռավոր Արևելք]]ում՝ [[Չինաստան]]ում, սկսվում է «Գարնան և աշնան ժամանակաշրջանը» |
[[Հեռավոր Արևելք]]ում՝ [[Չինաստան]]ում, սկսվում է «Գարնան և աշնան ժամանակաշրջանը»: Չինաստանում հայտնվում են բազմաթիվ պետություններ, որոնք որոշ ժամանակ անց միավորվում են միասնական պետության կազմում։ Չին ժողովրդի հոգևոր զարգացմանը մեծապես նպաստում են գաղափարաբանական երկու կրոնները՝ [[կոնֆուցիականություն]]ը (հիմնադիր՝ [[Կոնֆուցիոս]]) և [[դաոսականություն]]ը (հիմնադիր՝ [[Լաո Ցզի]])։ Միևնույն ժամանակ [[Հնդկաստան]]ում [[բրահմայականություն|բրահմայականության]] ծոցից դուրս է գալիս նոր կրոն՝ [[բուդդայականություն]]ը (հիմնադիրներ՝ Բուդդա և Մահավիրա)։ Առաջին գրավոր հնդեվրոպական լեզուն՝ սանսկիտը, ունենում է իր քերականության ձեռնարկը (հեղինակ՝ [[Պանինի]])։ |
||
[[Ամերիկա]] աշխարհամասում ավարտվում է նախնադարյան հերթական մշակութային փուլը՝ [[Օլմեկների քաղաքակրթություն]] |
[[Ամերիկա]] աշխարհամասում ավարտվում է նախնադարյան հերթական մշակութային փուլը՝ [[Օլմեկների քաղաքակրթություն]]ը: |
||
== Դեպքեր և իրադարձություններ == |
== Դեպքեր և իրադարձություններ == |
||
| Տող 18. | Տող 18. | ||
* [[Զևսի տաճար (Աթենք)|Զևսի տաճարի]] կառուցման ավարտ |
* [[Զևսի տաճար (Աթենք)|Զևսի տաճարի]] կառուցման ավարտ |
||
* [[Մ.թ.ա. 598]] - [[Հեքոնիա]]յի հաղթանակը [[Հովակիմ]]ի դեմ՝ որպես [[Հուդայի թագավորություն|Հուդայի թագավոր]] |
* [[Մ.թ.ա. 598]] - [[Հեքոնիա]]յի հաղթանակը [[Հովակիմ]]ի դեմ՝ որպես [[Հուդայի թագավորություն|Հուդայի թագավոր]] |
||
* [[Մ.թ.ա. 597]], մարտի 16 - բաբելոնցիները գրավում են [[Երուսաղեմ]]ը, գահընկեց անում Հեքոնիային ու գահին բարձրացնում [[Զեդեկիա]] |
* [[Մ.թ.ա. 597]], մարտի 16 - բաբելոնցիները գրավում են [[Երուսաղեմ]]ը, գահընկեց անում Հեքոնիային ու գահին բարձրացնում [[Զեդեկիա]]յին: |
||
* [[Մ.թ.ա. 595]] - [[Հին Եգիպտոս]]ում [[Փսամետիխ II]]-ը հաղթում է [[Նեխո II]] փարավոնին |
* [[Մ.թ.ա. 595]] - [[Հին Եգիպտոս]]ում [[Փսամետիխ II]]-ը հաղթում է [[Նեխո II]] փարավոնին |
||
* [[Մ.թ.ա. 594]] - [[Հին Հունաստան]]ի [[Աթենք]] քաղաքում [[Սոլոն]]ը դառնում է [[արքոնտ]]. Աթենքում սկսվում է [[Դեմոկրատիա|դեմոկրատական]] պետություն կառուցելու գործընթացը։ |
* [[Մ.թ.ա. 594]] - [[Հին Հունաստան]]ի [[Աթենք]] քաղաքում [[Սոլոն]]ը դառնում է [[արքոնտ]]. Աթենքում սկսվում է [[Դեմոկրատիա|դեմոկրատական]] պետություն կառուցելու գործընթացը։ |
||