„2014“: Munur á milli breytinga
Útlit
Efni eytt Efni bætt við
m →Mars |
TKSnaevarr (spjall | framlög) |
||
(23 millibreytinga eftir 5 notendur ekki sýndar) | |||
Lína 25: | Lína 25: | ||
* [[4. febrúar]] - [[Óeirðirnar í Bosníu og Hersegóvínu 2014|Óeirðir]] brutust út í Bosníu og Hersegóvínu. |
* [[4. febrúar]] - [[Óeirðirnar í Bosníu og Hersegóvínu 2014|Óeirðir]] brutust út í Bosníu og Hersegóvínu. |
||
* [[7. febrúar]] - [[Vetrarólympíuleikarnir 2014]] hófust í [[Sotsjí]] í [[Rússland]]i. |
* [[7. febrúar]] - [[Vetrarólympíuleikarnir 2014]] hófust í [[Sotsjí]] í [[Rússland]]i. |
||
* [[13. febrúar]] - [[Belgía]] lögleiddi [[ |
* [[13. febrúar]] - [[Belgía]] lögleiddi [[dánaraðstoð]] á dauðvona sjúklingum. |
||
* [[16. febrúar]] - 13 suðurkóreskir ferðamenn létust í sprengjuárás á rútu í [[Kaíró]]. |
* [[16. febrúar]] - 13 suðurkóreskir ferðamenn létust í sprengjuárás á rútu í [[Kaíró]]. |
||
* [[20. febrúar]] - [[Úkraínukreppan]]: 100 létust í átökum lögreglu og mótmælenda í Kíev. |
* [[20. febrúar]] - [[Úkraínukreppan]]: 100 létust í átökum lögreglu og mótmælenda í Kíev. |
||
* [[22. febrúar]] - [[Úkraínska þingið]] vísaði [[ |
* [[22. febrúar]] - [[Úkraínska byltingin 2014|Úkraínska byltingin]]: [[Úkraínska þingið]] vísaði [[Víktor Janúkovytsj]], forseta landsins, úr embætti og skipaði [[Oleksandr Túrtsjynov]] sem nýjan forseta í kjölfar mannskæðra mótmæla í [[Kænugarður|Kænugarði]]. |
||
* [[22. febrúar]] - [[Matteo Renzi]] tók við embætti sem forsætisráðherra Ítalíu. |
* [[22. febrúar]] - [[Matteo Renzi]] tók við embætti sem forsætisráðherra Ítalíu. |
||
* [[22. febrúar]] - [[Ísland]] dró aðildarumsókn sína að Evrópusambandinu til baka. |
* [[22. febrúar]] - [[Ísland]] dró aðildarumsókn sína að Evrópusambandinu til baka. |
||
* [[25. febrúar]] - 59 drengir voru myrtir í árás á skóla í [[Yobe-fylki]] í Nígeríu. Talið er að [[Boko Haram]] beri ábyrgð á árásinni. |
* [[25. febrúar]] - 59 drengir voru myrtir í árás á skóla í [[Yobe-fylki]] í Nígeríu. Talið er að [[Boko Haram]] beri ábyrgð á árásinni. |
||
* [[27. febrúar]] - [[Rússland]] sendi óeinkennisklædda hermenn til [[Krímskagi|Krímskaga]] í [[Úkraína|Úkraínu]] og hélt því fram að þeir væru aðskilnaðarsinnar frá Krímskaga. Skömmu síðar var Krímskagi innlimaður í Rússland eftir umdeilda atkvæðagreiðslu íbúa. |
* [[27. febrúar]] - [[Rússland]] sendi óeinkennisklædda hermenn til [[Krímskagi|Krímskaga]] í [[Úkraína|Úkraínu]] og hélt því fram að þeir væru aðskilnaðarsinnar frá Krímskaga. Skömmu síðar var Krímskagi [[Innlimun Rússlands á Krímskaga|innlimaður í Rússland]] eftir umdeilda atkvæðagreiðslu íbúa. |
||
=== Mars === |
=== Mars === |
||
Lína 47: | Lína 47: | ||
=== Apríl === |
=== Apríl === |
||
[[Mynd:2014-04-06._Протесты_в_Донецке_011.jpg|thumb|right|Mótmæli í Donetsk 6. apríl.]] |
|||
* [[14. apríl]] - 276 stúlkum er rænt úr skóla í [[Chibok]] í [[Nígería|Nígeríu]]. [[Hryðjuverkasamtök]]in [[Boko Haram]] lýsa yfir ábyrgð á mannránunum. Skömmu síðar sleppa 53 stúlkur frá mannræningjunum en hinar eru seldar í hjónabönd með meðlimum samtakanna. |
|||
* [[ |
* [[6. apríl]] - Rússneski fáninn var dreginn að húni í mótmælum í [[Donetsk]] og [[Karkiv]] í Úkraínu. |
||
* [[7. apríl]] - [[Alþýðulýðveldið Donetsk]] lýsti yfir sjálfstæði frá Úkraínu. |
|||
* [[28. apríl]] - [[Bandaríkin]] beita viðskiptaþvingunum gegn [[Rússland]]i vegna deilunnar um [[Krímskagi|Krímskaga]]. |
|||
* [[7. apríl]] - Fjölmennustu kosningar sögunnar fóru fram þegar [[þingkosningar á Indlandi 2014|þingkosningar hófust á Indlandi]]. 815 milljónir voru á kjörskrá. |
|||
* [[10. apríl]] - [[Evrópuráðið]] svipti Rússland atkvæðisrétti sínum tímabundið vegna innlimunar Krímskaga. |
|||
* [[14. apríl]] - [[Ránið á stúlkunum frá Chibok|276 stúlkum var rænt]] úr skóla í [[Chibok]] í [[Nígería|Nígeríu]]. Hryðjuverkasamtökin [[Boko Haram]] lýstu yfir ábyrgð á mannránunum. Skömmu síðar sluppu 53 stúlkur frá mannræningjunum en hinar voru seldar í hjónabönd með meðlimum samtakanna. |
|||
* [[14. apríl]] - 75 létust þegar [[bílsprengja]] sprakk í höfuðborg Nígeríu, [[Abuja]]. |
|||
* [[16. apríl]] - 304 manns létust þegar ferjunni ''[[Sewol]]'' hvolfdi í [[Suður-Kórea|Suður-Kóreu]]. |
|||
* [[18. apríl]] - 16 nepalskir fjallaleiðsögumenn fórust þegar [[snjóflóðið á Everest 2014|snjóflóð]] féll í [[Everestfjall]]i nærri [[grunnbúðir Everest|grunnbúðum Everest]]. |
|||
* [[27. apríl]] - Páfarnir [[Jóhannes 23.]] og [[Jóhannes Páll 2.]] voru teknir í dýrlinga tölu. |
|||
* [[28. apríl]] - [[Bandaríkin]] beittu viðskiptaþvingunum gegn [[Rússland]]i vegna deilunnar um [[Krímskagi|Krímskaga]]. |
|||
=== Maí === |
=== Maí === |
||
[[Mynd:Soma_mine_disaster12.JPG|thumb|right|Björgunaraðgerðir eftir námuslysið í Soma.]] |
|||
* [[5. maí]] - [[Hryðjuverkasamtök]]in [[Boko Haram]] drepa um 300 manns í árás á [[Gamboru Ngala]] í [[Nígería|Nígeríu]]. |
|||
* [[2. maí]] - [[Bruninn í verkalýðsbyggingunni í Odesa 2014]]: 42 andstæðingar stjórnarinnar í Kænugarði létust í bruna í byggingu í Odesa eftir fjölmenn mótmæli. |
|||
* [[2. maí]] - Yfir 2000 manns fórust í skriðuföllum í norðurhluta [[Afganistan]]. |
|||
* [[5. maí]] - [[Alþjóðaheilbrigðisstofnunin]] lýsti því yfir að útbreiðsla [[lömunarveiki]] í 10 löndum væri orðin að alþjóðlegu heilbrigðisvandamáli. |
|||
* [[5. maí]] - Hryðjuverkasamtökin [[Boko Haram]] drápu um 300 manns í árás á [[Gamboru Ngala]] í [[Nígería|Nígeríu]]. |
|||
* [[8. maí]] - [[Luis Guillermo Solís]] tók við embætti forseta Belís. |
|||
* [[10. maí]] - [[Conchita Wurst]] sigraði [[Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva 2014]] fyrir Austurríki með laginu „Rise Like a Phoenix“. |
|||
* [[12. maí]] - [[Alþýðulýðveldið Luhansk]] lýsti yfir sjálfstæði frá Úkraínu. |
|||
* [[13. maí]] - Yfir 300 fórust í [[námuslysið í Soma|sprengingu í kolanámu]] í [[Soma]] í Tyrklandi. |
|||
* [[14. maí]] - [[Besti flokkurinn]] bauð sig ekki fram að öðru sinni í sveitarstjórnarkosningum og var þar af leiðandi lagður niður. |
|||
* [[15. maí]] - [[National September 11 Memorial & Museum|Safn um hryðjuverkin 11. september 2001]] var vígt í Bandaríkjunum. |
|||
* [[18. maí]] - Hersveitir [[Khalifa Haftar]] frömdu valdarán í [[Líbýa|Líbýu]], hertóku [[Trípólí]] og gerðu loftárásir á [[Benghazi]]. |
|||
* [[20. maí]] - 118 manns látast í sprengjuárás í [[Jos]] í [[Nígería|Nígeríu]]. |
* [[20. maí]] - 118 manns látast í sprengjuárás í [[Jos]] í [[Nígería|Nígeríu]]. |
||
* [[22. maí]] - [[Taílandsher]] steypti bráðabirgðastjórn [[Niwatthamrong Boonsongpaisan]] af stóli eftir að henni hafði mistekist að taka á óeirðum í landinu. |
|||
* [[22. maí]] - Alþýðulýðveldin [[Alþýðulýðveldið Lúhansk|Luhansk]] og [[Alþýðulýðveldið Lúhansk| Donetsk]] lýstu yfir stofnun [[Nýja-Rússland]]s. |
|||
* [[24. maí]] - 4 létust þegar maður hóf skothríð á [[Gyðingasafnið í Brussel]]. |
|||
=== Júní === |
=== Júní === |
||
[[Mynd:Arena_Corinthians_Opening_LED_Ball.jpg|thumb|right|Opnunarhátíð heimsmeistaramótsins í knattspyrnu 2014.]] |
|||
* [[2. júní]] - [[Jóhann Karl 1.]] Spánarkonungur tilkynnir að hann hyggist afsala sér völdum og láta krúnuna í hendur syni sínum, [[Filippus 6. Spánarkonungur|Filippus 6.]] |
|||
* [[2. júní]] - [[Jóhann Karl 1.]] Spánarkonungur tilkynnti að hann hygðist afsala sér völdum og láta krúnuna í hendur syni sínum, [[Filippus 6. Spánarkonungur|Filippusi 6.]] |
|||
* [[12. júní]]-[[13. júlí]] - [[Heimsmeistaramót landsliða í knattspyrnu karla|Heimsmeistarakeppni í knattspyrnu karla]] er haldin í [[Brasilía|Brasilíu]]. |
|||
* [[3. júní]] - [[Bashar al-Assad]] var kjörinn forseti Sýrlands með 88% atkvæða þrátt fyrir [[Sýrlenska borgarastyrjöldin|borgarastyrjöldina]] í landinu. |
|||
* [[19. júní]] - [[Filippus 6. Spánarkonungur|Filippus 6.]] er krýndur sem Spánarkonungur. |
|||
* [[5. júní]] - Vopnaður hópur súnnímúslima sem kallaði sig [[Íslamska ríkið]] í Írak og Mið-Austurlöndum hóf [[sóknin í Norður-Írak 2014|sókn í Norður-Írak]]. |
|||
* [[7. júní]] - [[Petró Pórósjenkó]] tók við völdum sem forseti Úkraínu. |
|||
* [[11. júní]] - [[Íslamska ríkið]] náði [[Tikrit]] á sitt vald. |
|||
* [[12. júní]] - Þrír ísraelskir táningar hurfu þegar þeir ferðuðust frá [[Betlehem]] til [[Hebron]]. |
|||
* [[12. júní]]-[[13. júlí]] - [[Heimsmeistaramót landsliða í knattspyrnu karla 2014|Heimsmeistaramót í knattspyrnu karla]] var haldið í [[Brasilía|Brasilíu]]. |
|||
* [[14. júní]] - [[Úkraínukreppan]]: 49 áhafnarmeðlimir úkraínskrar flutningavélar fórust þegar hún var skotin niður af aðskilnaðarsinnum í austurhluta landsins með flugskeyti. |
|||
* [[16. júní]] - 48 voru drepin þegar hryðjuverkamenn [[al-Shabab]] réðust á bæinn [[Mpeketoni]] í Kenýa. |
|||
* [[19. júní]] - [[Filippus 6. Spánarkonungur|Filippus 6.]] var krýndur Spánarkonungur. |
|||
* [[28. júní]] - [[Skotárásin í Sarajevó|Skotárásarinnar í Sarajevó]] 1914 var minnst víða um heim. |
|||
* [[29. júní]] - [[Íslamska ríkið]] lýsti yfir stofnun [[kalífadæmi]]s með [[Abu Bakr al-Baghdadi]] sem kalífa. |
|||
=== Júlí === |
=== Júlí === |
||
[[Mynd:Armored_Corps_Operate_Near_the_Gaza_Border_(14754144934).jpg|thumb|right|Ísraelskir hermenn og skriðdrekar við landamærin að Gasa.]] |
|||
* [[13. júlí]] - [[Þýskaland]] vinnur [[Heimsmeistaramót landsliða í knattspyrnu karla|heimsmeistaratitil í knattspyrnu karla]] eftir sigur gegn [[Argentína|Argentínu]]. |
|||
* [[1. júlí]] - Hálf milljón íbúa [[Hong Kong]] mótmæltu fyrirhugaðri aukningu áhrifa kínverska miðstjórnarvaldsins í borginni. |
|||
* [[17. júlí]] - Farþegaþota [[Malaysian Airlines]], með 298 manns innanborðs, er skotin niður yfir austur [[Úkraína|Úkraínu]]. |
|||
* [[2. júlí]] - [[Morðið á Mohammed Abu Khdeir]]: Ísraelskir landnemar rændu og myrtu palestínskan táning í hefndarskyni fyrir [[morðið á þremur ísraelskum táningum 2014|þrjá ísraelska táninga]] sem [[Hamas]] myrti 12. júní. |
|||
* [[24. júlí]] - Farþegaþota [[Air Algérie]], með 116 manns innanborðs, ferst í [[Malí]]. |
|||
* [[8. júlí]] - [[Gasastríðið 2014|Átök milli Ísraels og Hamas]] hófust þegar [[Ísraelsher]] hóf hernaðaraðgerðir á [[Gasaströndin]]ni. |
|||
* [[13. júlí]] - Þýskaland vann [[Heimsmeistaramót landsliða í knattspyrnu karla 2014|heimsmeistaratitil í knattspyrnu karla]] eftir sigur gegn Argentínu. |
|||
*[[14. júlí]] - [[Ashraf Ghani]] var kjörinn forseti [[Afganistan]]s í annarri umferð forsetakosninga þar í landi. |
|||
* [[17. júlí]] - [[Malaysia Airlines flug 17]], með 298 manns innanborðs, var skotin niður yfir austurhluta Úkraínu. |
|||
* [[17. júlí]] - [[Ísraelsher]] gerði innrás í Gasaströndina. |
|||
* [[23. júlí]] - [[Samveldisleikarnir 2014]] hófust í Glasgow. |
|||
* [[24. júlí]] - [[Air Algérie flug 5017]], með 116 manns innanborðs, fórst í [[Malí]]. |
|||
* [[28. júlí]] - Ísraelskt flugskeyti lenti á skóla sem rekinn var á vegum Sameinuðu þjóðanna. |
|||
=== Ágúst === |
=== Ágúst === |
||
[[Mynd:Bárðarbunga_Volcano,_September_4_2014_-_15146259395.jpg|thumb|right|Eldgosið í Holuhrauni.]] |
|||
* [[8. ágúst]] - [[Bandaríkjaher]] hefur loftárásir gegn [[hryðjuverkasamtök]]unum [[íslamska ríkið|íslamska ríkinu]] í norður-[[Írak]]. |
|||
* [[1. ágúst]] - [[Ansar al Sharia]] lýsti yfir stofnun íslamsks [[emírat]]s í [[Benghazi]] í Líbýu. |
|||
* [[3. ágúst]] - 7 börn létust og 30 slösuðust þegar flugskeyti frá [[Ísraelsher]] lenti á skóla Sameinuðu þjóðanna á Gasaströndinni. |
|||
* [[7. ágúst]] - Tveir leiðtogar Rauðu kmeranna, [[Nuon Chea]] og [[Khieu Samphan]], voru dæmdir í lífstíðarfangelsi fyrir [[glæpur gegn mannkyni|glæpi gegn mannkyni]]. |
|||
* [[8. ágúst]] - [[Bandaríkjaher]] hóf loftárásir gegn hryðjuverkasamtökunum [[íslamska ríkið|íslamska ríkinu]] í Norður-Írak. |
|||
* [[9. ágúst]] - Hvítur lögreglumaður skaut þeldökka táninginn [[Michael Brown]] til bana í [[Ferguson (Missouri)]] sem leiddi til öldu mótmæla. |
|||
* [[10. ágúst]] - Fyrstu beinu forsetakosningarnar fóru fram í [[Tyrkland]]i samkvæmt nýrri stjórnarskrá. [[Recep Tayyip Erdoğan]] var kjörinn forseti með 52% atkvæða. |
|||
* [[16. ágúst]] - Sveitir [[Íslamska ríkið|Íslamska ríkisins]] myrtu 312 [[jasídar|jasída]] í bænum [[Kojo]] í Norður-Írak. |
|||
* [[18. ágúst]] - Fornleifauppgröftur hófst við [[Borgring]] í Danmörku. Hann leiddi í ljós [[hringborg]] frá víkingatímanum. |
|||
* [[26. ágúst]] - Samið var um vopnahlé milli [[Ísrael]]s og [[Palestínuríki|Palestínumanna]] eftir 7 vikna átök. |
|||
* [[29. ágúst]] - Eldgos hófst í [[Holuhraun]]i norðan við [[Bárðarbunga|Bárðarbungu]] í Vatnajökli. Gosið stóð í 6 mánuði samfleytt. |
|||
=== September === |
=== September === |
||
[[Mynd:Night_launch_of_F-18s_from_USS_GHW_Bush_(CVN-77)_in_September_2014.JPG|thumb|right|Bandarískar sprengjuflugvélar taka af stað í átt að skotmörkum í Sýrlandi.]] |
|||
* [[5. september]] - Samið var um vopnahlé milli [[Úkraína|Úkraínustjórnar]] og rússneskra aðskilnaðarsinna. |
|||
* [[8. september]] - Breska konungsfjölskyldan tilkynnti að [[Vilhjálmur Bretaprins]] og [[Kate Middleton|Katrín, hertogaynja af Cambridge]], ættu von á sínu öðru barni. |
* [[8. september]] - Breska konungsfjölskyldan tilkynnti að [[Vilhjálmur Bretaprins]] og [[Kate Middleton|Katrín, hertogaynja af Cambridge]], ættu von á sínu öðru barni. |
||
* [[13. september]] - [[Bandaríkin]] lýstu [[Íslamska ríkið|Íslamska ríkinu]] stríð á hendur. |
|||
* [[18. september]] - [[Þjóðaratkvæðagreiðsla um sjálfstæði Skotlands 2014]] fór fram. Tillaga um sjálfstæði var felld með 55% atkvæða. |
* [[18. september]] - [[Þjóðaratkvæðagreiðsla um sjálfstæði Skotlands 2014]] fór fram. Tillaga um sjálfstæði var felld með 55% atkvæða. |
||
* [[20. september]] - [[Tyrkland]] opnaði landamæri sín fyrir 70.000 Kúrdum á flótta undan Íslamska ríkinu í Sýrlandi. |
|||
* [[22. september]] - [[Bandaríkjaher]] ásamt bandamönnum hóf loftárásir á [[Íslamska ríkið]] í Sýrlandi. |
|||
* [[26. september]] - Þúsundir andstæðinga stjórnar [[Islam Karimov]] í [[Úsbekistan]] voru handteknir. |
|||
* [[27. september]] - 63 fórust þegar eldfjallið [[Ontake]] á Japan hóf að gjósa. |
|||
* [[28. september]] - [[Mótmælin í Hong Kong 2014]]: Þúsundir mótmælenda tóku yfir skrifstofur stjórnar Hong Kong. |
|||
=== Október === |
=== Október === |
||
[[Mynd:Coalition_Airstrike_on_ISIL_position_in_Kobane.jpg|thumb|right|Bandaríkjaher varpar sprengjum á Íslamska ríkið í Kobani.]] |
|||
* [[3. október]] - [[Borgarastyrjöldin í Malí]]: 9 friðargæsluliðar létu lífið í árás á bílalest Sþ milli [[Menaka]] og [[Ansongo]]. |
|||
* [[5. október]] - [[Umsátrið um Kobanî]]: [[Íslamska ríkið]] réðist inn í borgina [[Kobanî]] í norðurhluta Sýrlands. |
|||
* [[5. október]] - Fjöldagröf með líkamsleifum 30 kennaranema sem [[mannránin í Iguala|hafði verið rænt]] af lögreglu í Iguala í Mexíkó fundust. |
|||
* [[5. október]] - [[Svíþjóð]] varð fyrsta Evrópusambandslandið sem viðurkenndi sjálfstæði [[Palestínuríki]]s. |
|||
* [[18. október]] - 20 létust í árás uppreisnarmanna í [[ADF-Nalu]] á bæinn [[Byalos]] í [[Austur-Kongó]]. |
|||
* [[20. október]] - [[Joko Widodo]] tók við embætti sem forseti Indónesíu. |
|||
* [[28. október]] - [[HTML5]] varð að formlegum [[W3C-tilmæli|W3C-tilmælum]]. |
* [[28. október]] - [[HTML5]] varð að formlegum [[W3C-tilmæli|W3C-tilmælum]]. |
||
* [[31. október]] - Forseti Búrkína Fasó, [[Blaise Compaoré]], sagði af sér eftir að herinn tók völdin. |
|||
* [[31. október]] - Geimfarið ''[[VSS Enterprise]]'', af gerðinni [[SpaceShipTwo]], hrapaði. Einn flugmaður fórst. |
|||
=== Nóvember === |
=== Nóvember === |
||
[[Mynd:NAVCAM_top_10_at_10_km_–_8_(15765234852).jpg|thumb|right|Ljósmynd af yfirborði halastjörnunnar 67P/Thurjumov-Gerasimenko.]] |
|||
* [[12. nóvember]] - [[Evrópska geimstofnunin]] losar lendingarfarið [[Philae]] frá [[geimfar]]inu [[Rosetta]] og lendir því á [[halastjarna|halastjörnunni]] [[67P/Churyumov-Gerasimenko]]. Þetta er í fyrsta sinn í sögu mannkyns sem lent er á halastjörnu. |
|||
* [[2. nóvember]] - [[Milliríkjanefnd um loftslagsbreytingar]] birti lokahluta [[Fimmta matsskýrslan|Fimmtu matsskýrslu]] sinnar sem talaði um „alvarlegar og óafturkræfar afleiðingar“ loftslagsbreytinga. |
|||
* [[3. nóvember]] - Skýjakljúfurinn [[One World Trade Center]] í New York-borg var opnaður almenningi. |
|||
* [[9. nóvember]] - [[Þjóðaratkvæðagreiðsla um sjálfstæði Katalóníu]] var haldin. Yfir 80% samþykktu að lýsa yfir sjálfstæði. [[Hæstiréttur Spánar]] hafði áður dæmt þjóðaratkvæðagreiðsluna ólöglega. |
|||
* [[12. nóvember]] - [[Evrópska geimferðastofnunin]] losaði lendingarfarið „Philae“ frá geimfarinu ''[[Rosetta (geimfar)|Rosetta]]'' og lenti því á halastjörnunni [[67P/Tjurjumov-Gerasienko]]. Þetta var í fyrsta sinn sem geimfar lenti á halastjörnu. |
|||
* [[19. nóvember]] - 150 cm snjór féll á skömmum tíma við [[Buffalo]] í New York-fylki í Bandaríkjunum. |
|||
* [[25. nóvember]] - Hörð átök milli mótmælenda og lögreglu áttu sér stað í [[Ferguson (Missouri)]] vegna morðsins á [[Michael Brown]]. |
|||
=== Desember === |
=== Desember === |
||
* [[3. desember]] - Japanska geimferðastofnunin [[JAXA]] sendi ómannaða geimfarið ''[[Hayabusa2]]'' til loftsteinsins [[162173 Ryugu]]. |
|||
* [[17. desember]] - [[Barack Obama]] [[forseti Bandaríkjanna]] og [[Raúl Castro]] forseti [[Kúba|Kúbu]] tilkynna að ríkin ætli að taka upp stjórnmálasamband á ný eftir 52 ára fjandskap. |
|||
* [[ |
* [[16. desember]] - 145 skólabörn og kennarar létust þegar [[Talíbanar]] gerðu árás á skóla í [[Peshawar]] í Pakistan. |
||
* [[17. desember]] - [[Barack Obama]] forseti Bandaríkjanna og [[Raúl Castro]] forseti Kúbu tilkynntu að ríkin hygðust taka upp stjórnmálasamband á ný eftir 52 ára fjandskap. |
|||
* [[22. desember]] - [[Beji Caid Essebsi]] varð forseti Túnis. |
|||
* [[23. desember]] - [[Úkraínska þingið]] samþykkti að leggja hlutleysisstefnu landsins niður og sækja um aðild að [[NATO]]. |
|||
* [[28. desember]] - Farþegaþotan [[Indonesia AirAsia flug 8501]] fórst í [[Jövuhaf]]i með 162 manns innanborðs. |
|||
* [[28. desember]] - Eldur kom upp í ferjunni ''[[Norman Atlantic]]'' á Adríahafi. 11 fórust í eldinum. |
|||
* [[28. desember]] - [[Atlantshafsbandalagið]] lýsti yfir formlegum endalokum aðgerða í Afganistan. |
|||
* [[31. desember]] - 30 létust þegar sprengja sprakk í mosku í [[Ibb]] í Jemen þar sem hundruð sjíamúslima höfðu komið saman. |
|||
== Dáin == |
== Dáin == |
||
Lína 90: | Lína 170: | ||
* [[1. febrúar]] - [[Maximilian Schell]], austurrísk-svissneskur leikari (f. [[1930]]). |
* [[1. febrúar]] - [[Maximilian Schell]], austurrísk-svissneskur leikari (f. [[1930]]). |
||
* [[2. febrúar]] - [[Philip Seymour Hoffman]], bandarískur leikari (f. [[1967]]). |
* [[2. febrúar]] - [[Philip Seymour Hoffman]], bandarískur leikari (f. [[1967]]). |
||
* [[5. febrúar]] - [[Carlos Borges]], úrúgvæskur knattspyrnumaður (f. [[1932]]). |
|||
* [[9. febrúar]] - [[Gabriel Axel]], danskur leikari og kvikmyndaleikstjóri (f. [[1918]]). |
* [[9. febrúar]] - [[Gabriel Axel]], danskur leikari og kvikmyndaleikstjóri (f. [[1918]]). |
||
* [[10. febrúar]] - [[Shirley Temple]], bandarísk leikkona (f. [[1928]]). |
* [[10. febrúar]] - [[Shirley Temple]], bandarísk leikkona (f. [[1928]]). |
Nýjasta útgáfa síðan 7. apríl 2024 kl. 23:28
Árþúsund: | 3. árþúsundið |
---|---|
Aldir: | |
Áratugir: | |
Ár: |
Árið 2014 (MMXIV í rómverskum tölum) var 14. ár 21. aldar samkvæmt gregoríska tímatalinu og almennt ár sem hófst á miðvikudegi.
Atburðir
[breyta | breyta frumkóða]Janúar
[breyta | breyta frumkóða]- 1. janúar - Lettland tók upp evruna.
- 1. janúar - Fyrstu kannabisverslanirnar voru opnaðar í Colorado í Bandaríkjunum.
- 7. janúar - Metkuldi mældist í Bandaríkjunum og Kanada með allt að 53° frosti í Montana.
- 16. janúar - Ný stjórnarskrá Egyptalands var samþykkt með 90% atkvæða en aðeins 38,5% kjörsókn.
- 17. janúar - Hery Rajaonarimampianina var kosinn forseti Madagaskar.
- 18. janúar - Bruninn í Lærdal 2014: 40 byggingar í Lærdal í Noregi eyðilögðust í bruna.
- 21. janúar - Fiat keypti upp afgang hlutabréfa í bílaframleiðandanum Chrysler Group og varð við það sjöundi stærsti bílaframleiðandi heims.
- 22. janúar - Önnur friðarráðstefnan í Genf samþykkti að leita diplómatískra leiða til að binda endi á borgarastyrjöldina í Sýrlandi.
- 22. janúar - Úkraínukreppan: 5 létust í átökum mótmælenda og lögreglu í Kíev.
- 27. janúar - Eldsvoðinn í Flatanger 2014: 64 byggingar í bænum Flatanger í Noregi eyðilögðust eða skemmdust í bruna.
- 29. janúar - Úkraínukreppan: Ríkisstjórnin sagði af sér og aflétti neyðarlögum.
Febrúar
[breyta | breyta frumkóða]- Febrúar - Alvarlegur ebólufaraldur hófst í Vestur Afríku.
- 1. febrúar - 14 létust þegar eldfjallið Sinabung á Súmötru gaus.
- 2. febrúar - Sýrlandsher varpaði tunnusprengjum á hverfi í Aleppó með þeim afleiðingum að 85 létust.
- 4. febrúar - Óeirðir brutust út í Bosníu og Hersegóvínu.
- 7. febrúar - Vetrarólympíuleikarnir 2014 hófust í Sotsjí í Rússlandi.
- 13. febrúar - Belgía lögleiddi dánaraðstoð á dauðvona sjúklingum.
- 16. febrúar - 13 suðurkóreskir ferðamenn létust í sprengjuárás á rútu í Kaíró.
- 20. febrúar - Úkraínukreppan: 100 létust í átökum lögreglu og mótmælenda í Kíev.
- 22. febrúar - Úkraínska byltingin: Úkraínska þingið vísaði Víktor Janúkovytsj, forseta landsins, úr embætti og skipaði Oleksandr Túrtsjynov sem nýjan forseta í kjölfar mannskæðra mótmæla í Kænugarði.
- 22. febrúar - Matteo Renzi tók við embætti sem forsætisráðherra Ítalíu.
- 22. febrúar - Ísland dró aðildarumsókn sína að Evrópusambandinu til baka.
- 25. febrúar - 59 drengir voru myrtir í árás á skóla í Yobe-fylki í Nígeríu. Talið er að Boko Haram beri ábyrgð á árásinni.
- 27. febrúar - Rússland sendi óeinkennisklædda hermenn til Krímskaga í Úkraínu og hélt því fram að þeir væru aðskilnaðarsinnar frá Krímskaga. Skömmu síðar var Krímskagi innlimaður í Rússland eftir umdeilda atkvæðagreiðslu íbúa.
Mars
[breyta | breyta frumkóða]- 1. mars - Rússland sendi herlið til Krímskaga.
- 5. mars - Venesúela sleit öll stjórnmálatengsl við Panama og sakaði stjórn Panama um samsæri gegn venesúelskum stjórnvöldum.
- 8. mars - Malaysian Airlines flug 370, með 239 manns innanborðs, hvarf af ratsjám á leið sinni frá Kuala Lumpur til Peking.
- 13. mars - 301 námuverkamaður fórst í sprengingu í námu í Soma, Tyrklandi.
- 16. mars - Umdeild atkvæðagreiðsla meðal íbúa Krímskaga, hvort skaginn skyldi verða hluti af Rússlandi, fór fram.
- 21. mars - Krímskagi var formlega innlimaður í Rússland.
- 24. mars - Rússland var rekið úr G8 af hinum sjö ríkjunum í kjölfar innlimunar Krímskaga.
- 27. mars - Allsherjarþing Sameinuðu þjóðanna ályktaði að Krímskagi tilheyrði Úkraínu en ekki Rússlandi.
- 31. mars - Alþjóðadómstóllinn úrskurðaði að hvalveiðar Japana í Suður-Íshafi gætu ekki talist í vísindaskyni og ættu ekki að fá fleiri leyfi.
Apríl
[breyta | breyta frumkóða]- 6. apríl - Rússneski fáninn var dreginn að húni í mótmælum í Donetsk og Karkiv í Úkraínu.
- 7. apríl - Alþýðulýðveldið Donetsk lýsti yfir sjálfstæði frá Úkraínu.
- 7. apríl - Fjölmennustu kosningar sögunnar fóru fram þegar þingkosningar hófust á Indlandi. 815 milljónir voru á kjörskrá.
- 10. apríl - Evrópuráðið svipti Rússland atkvæðisrétti sínum tímabundið vegna innlimunar Krímskaga.
- 14. apríl - 276 stúlkum var rænt úr skóla í Chibok í Nígeríu. Hryðjuverkasamtökin Boko Haram lýstu yfir ábyrgð á mannránunum. Skömmu síðar sluppu 53 stúlkur frá mannræningjunum en hinar voru seldar í hjónabönd með meðlimum samtakanna.
- 14. apríl - 75 létust þegar bílsprengja sprakk í höfuðborg Nígeríu, Abuja.
- 16. apríl - 304 manns létust þegar ferjunni Sewol hvolfdi í Suður-Kóreu.
- 18. apríl - 16 nepalskir fjallaleiðsögumenn fórust þegar snjóflóð féll í Everestfjalli nærri grunnbúðum Everest.
- 27. apríl - Páfarnir Jóhannes 23. og Jóhannes Páll 2. voru teknir í dýrlinga tölu.
- 28. apríl - Bandaríkin beittu viðskiptaþvingunum gegn Rússlandi vegna deilunnar um Krímskaga.
Maí
[breyta | breyta frumkóða]- 2. maí - Bruninn í verkalýðsbyggingunni í Odesa 2014: 42 andstæðingar stjórnarinnar í Kænugarði létust í bruna í byggingu í Odesa eftir fjölmenn mótmæli.
- 2. maí - Yfir 2000 manns fórust í skriðuföllum í norðurhluta Afganistan.
- 5. maí - Alþjóðaheilbrigðisstofnunin lýsti því yfir að útbreiðsla lömunarveiki í 10 löndum væri orðin að alþjóðlegu heilbrigðisvandamáli.
- 5. maí - Hryðjuverkasamtökin Boko Haram drápu um 300 manns í árás á Gamboru Ngala í Nígeríu.
- 8. maí - Luis Guillermo Solís tók við embætti forseta Belís.
- 10. maí - Conchita Wurst sigraði Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva 2014 fyrir Austurríki með laginu „Rise Like a Phoenix“.
- 12. maí - Alþýðulýðveldið Luhansk lýsti yfir sjálfstæði frá Úkraínu.
- 13. maí - Yfir 300 fórust í sprengingu í kolanámu í Soma í Tyrklandi.
- 14. maí - Besti flokkurinn bauð sig ekki fram að öðru sinni í sveitarstjórnarkosningum og var þar af leiðandi lagður niður.
- 15. maí - Safn um hryðjuverkin 11. september 2001 var vígt í Bandaríkjunum.
- 18. maí - Hersveitir Khalifa Haftar frömdu valdarán í Líbýu, hertóku Trípólí og gerðu loftárásir á Benghazi.
- 20. maí - 118 manns látast í sprengjuárás í Jos í Nígeríu.
- 22. maí - Taílandsher steypti bráðabirgðastjórn Niwatthamrong Boonsongpaisan af stóli eftir að henni hafði mistekist að taka á óeirðum í landinu.
- 22. maí - Alþýðulýðveldin Luhansk og Donetsk lýstu yfir stofnun Nýja-Rússlands.
- 24. maí - 4 létust þegar maður hóf skothríð á Gyðingasafnið í Brussel.
Júní
[breyta | breyta frumkóða]- 2. júní - Jóhann Karl 1. Spánarkonungur tilkynnti að hann hygðist afsala sér völdum og láta krúnuna í hendur syni sínum, Filippusi 6.
- 3. júní - Bashar al-Assad var kjörinn forseti Sýrlands með 88% atkvæða þrátt fyrir borgarastyrjöldina í landinu.
- 5. júní - Vopnaður hópur súnnímúslima sem kallaði sig Íslamska ríkið í Írak og Mið-Austurlöndum hóf sókn í Norður-Írak.
- 7. júní - Petró Pórósjenkó tók við völdum sem forseti Úkraínu.
- 11. júní - Íslamska ríkið náði Tikrit á sitt vald.
- 12. júní - Þrír ísraelskir táningar hurfu þegar þeir ferðuðust frá Betlehem til Hebron.
- 12. júní-13. júlí - Heimsmeistaramót í knattspyrnu karla var haldið í Brasilíu.
- 14. júní - Úkraínukreppan: 49 áhafnarmeðlimir úkraínskrar flutningavélar fórust þegar hún var skotin niður af aðskilnaðarsinnum í austurhluta landsins með flugskeyti.
- 16. júní - 48 voru drepin þegar hryðjuverkamenn al-Shabab réðust á bæinn Mpeketoni í Kenýa.
- 19. júní - Filippus 6. var krýndur Spánarkonungur.
- 28. júní - Skotárásarinnar í Sarajevó 1914 var minnst víða um heim.
- 29. júní - Íslamska ríkið lýsti yfir stofnun kalífadæmis með Abu Bakr al-Baghdadi sem kalífa.
Júlí
[breyta | breyta frumkóða]- 1. júlí - Hálf milljón íbúa Hong Kong mótmæltu fyrirhugaðri aukningu áhrifa kínverska miðstjórnarvaldsins í borginni.
- 2. júlí - Morðið á Mohammed Abu Khdeir: Ísraelskir landnemar rændu og myrtu palestínskan táning í hefndarskyni fyrir þrjá ísraelska táninga sem Hamas myrti 12. júní.
- 8. júlí - Átök milli Ísraels og Hamas hófust þegar Ísraelsher hóf hernaðaraðgerðir á Gasaströndinni.
- 13. júlí - Þýskaland vann heimsmeistaratitil í knattspyrnu karla eftir sigur gegn Argentínu.
- 14. júlí - Ashraf Ghani var kjörinn forseti Afganistans í annarri umferð forsetakosninga þar í landi.
- 17. júlí - Malaysia Airlines flug 17, með 298 manns innanborðs, var skotin niður yfir austurhluta Úkraínu.
- 17. júlí - Ísraelsher gerði innrás í Gasaströndina.
- 23. júlí - Samveldisleikarnir 2014 hófust í Glasgow.
- 24. júlí - Air Algérie flug 5017, með 116 manns innanborðs, fórst í Malí.
- 28. júlí - Ísraelskt flugskeyti lenti á skóla sem rekinn var á vegum Sameinuðu þjóðanna.
Ágúst
[breyta | breyta frumkóða]- 1. ágúst - Ansar al Sharia lýsti yfir stofnun íslamsks emírats í Benghazi í Líbýu.
- 3. ágúst - 7 börn létust og 30 slösuðust þegar flugskeyti frá Ísraelsher lenti á skóla Sameinuðu þjóðanna á Gasaströndinni.
- 7. ágúst - Tveir leiðtogar Rauðu kmeranna, Nuon Chea og Khieu Samphan, voru dæmdir í lífstíðarfangelsi fyrir glæpi gegn mannkyni.
- 8. ágúst - Bandaríkjaher hóf loftárásir gegn hryðjuverkasamtökunum íslamska ríkinu í Norður-Írak.
- 9. ágúst - Hvítur lögreglumaður skaut þeldökka táninginn Michael Brown til bana í Ferguson (Missouri) sem leiddi til öldu mótmæla.
- 10. ágúst - Fyrstu beinu forsetakosningarnar fóru fram í Tyrklandi samkvæmt nýrri stjórnarskrá. Recep Tayyip Erdoğan var kjörinn forseti með 52% atkvæða.
- 16. ágúst - Sveitir Íslamska ríkisins myrtu 312 jasída í bænum Kojo í Norður-Írak.
- 18. ágúst - Fornleifauppgröftur hófst við Borgring í Danmörku. Hann leiddi í ljós hringborg frá víkingatímanum.
- 26. ágúst - Samið var um vopnahlé milli Ísraels og Palestínumanna eftir 7 vikna átök.
- 29. ágúst - Eldgos hófst í Holuhrauni norðan við Bárðarbungu í Vatnajökli. Gosið stóð í 6 mánuði samfleytt.
September
[breyta | breyta frumkóða]- 5. september - Samið var um vopnahlé milli Úkraínustjórnar og rússneskra aðskilnaðarsinna.
- 8. september - Breska konungsfjölskyldan tilkynnti að Vilhjálmur Bretaprins og Katrín, hertogaynja af Cambridge, ættu von á sínu öðru barni.
- 13. september - Bandaríkin lýstu Íslamska ríkinu stríð á hendur.
- 18. september - Þjóðaratkvæðagreiðsla um sjálfstæði Skotlands 2014 fór fram. Tillaga um sjálfstæði var felld með 55% atkvæða.
- 20. september - Tyrkland opnaði landamæri sín fyrir 70.000 Kúrdum á flótta undan Íslamska ríkinu í Sýrlandi.
- 22. september - Bandaríkjaher ásamt bandamönnum hóf loftárásir á Íslamska ríkið í Sýrlandi.
- 26. september - Þúsundir andstæðinga stjórnar Islam Karimov í Úsbekistan voru handteknir.
- 27. september - 63 fórust þegar eldfjallið Ontake á Japan hóf að gjósa.
- 28. september - Mótmælin í Hong Kong 2014: Þúsundir mótmælenda tóku yfir skrifstofur stjórnar Hong Kong.
Október
[breyta | breyta frumkóða]- 3. október - Borgarastyrjöldin í Malí: 9 friðargæsluliðar létu lífið í árás á bílalest Sþ milli Menaka og Ansongo.
- 5. október - Umsátrið um Kobanî: Íslamska ríkið réðist inn í borgina Kobanî í norðurhluta Sýrlands.
- 5. október - Fjöldagröf með líkamsleifum 30 kennaranema sem hafði verið rænt af lögreglu í Iguala í Mexíkó fundust.
- 5. október - Svíþjóð varð fyrsta Evrópusambandslandið sem viðurkenndi sjálfstæði Palestínuríkis.
- 18. október - 20 létust í árás uppreisnarmanna í ADF-Nalu á bæinn Byalos í Austur-Kongó.
- 20. október - Joko Widodo tók við embætti sem forseti Indónesíu.
- 28. október - HTML5 varð að formlegum W3C-tilmælum.
- 31. október - Forseti Búrkína Fasó, Blaise Compaoré, sagði af sér eftir að herinn tók völdin.
- 31. október - Geimfarið VSS Enterprise, af gerðinni SpaceShipTwo, hrapaði. Einn flugmaður fórst.
Nóvember
[breyta | breyta frumkóða]- 2. nóvember - Milliríkjanefnd um loftslagsbreytingar birti lokahluta Fimmtu matsskýrslu sinnar sem talaði um „alvarlegar og óafturkræfar afleiðingar“ loftslagsbreytinga.
- 3. nóvember - Skýjakljúfurinn One World Trade Center í New York-borg var opnaður almenningi.
- 9. nóvember - Þjóðaratkvæðagreiðsla um sjálfstæði Katalóníu var haldin. Yfir 80% samþykktu að lýsa yfir sjálfstæði. Hæstiréttur Spánar hafði áður dæmt þjóðaratkvæðagreiðsluna ólöglega.
- 12. nóvember - Evrópska geimferðastofnunin losaði lendingarfarið „Philae“ frá geimfarinu Rosetta og lenti því á halastjörnunni 67P/Tjurjumov-Gerasienko. Þetta var í fyrsta sinn sem geimfar lenti á halastjörnu.
- 19. nóvember - 150 cm snjór féll á skömmum tíma við Buffalo í New York-fylki í Bandaríkjunum.
- 25. nóvember - Hörð átök milli mótmælenda og lögreglu áttu sér stað í Ferguson (Missouri) vegna morðsins á Michael Brown.
Desember
[breyta | breyta frumkóða]- 3. desember - Japanska geimferðastofnunin JAXA sendi ómannaða geimfarið Hayabusa2 til loftsteinsins 162173 Ryugu.
- 16. desember - 145 skólabörn og kennarar létust þegar Talíbanar gerðu árás á skóla í Peshawar í Pakistan.
- 17. desember - Barack Obama forseti Bandaríkjanna og Raúl Castro forseti Kúbu tilkynntu að ríkin hygðust taka upp stjórnmálasamband á ný eftir 52 ára fjandskap.
- 22. desember - Beji Caid Essebsi varð forseti Túnis.
- 23. desember - Úkraínska þingið samþykkti að leggja hlutleysisstefnu landsins niður og sækja um aðild að NATO.
- 28. desember - Farþegaþotan Indonesia AirAsia flug 8501 fórst í Jövuhafi með 162 manns innanborðs.
- 28. desember - Eldur kom upp í ferjunni Norman Atlantic á Adríahafi. 11 fórust í eldinum.
- 28. desember - Atlantshafsbandalagið lýsti yfir formlegum endalokum aðgerða í Afganistan.
- 31. desember - 30 létust þegar sprengja sprakk í mosku í Ibb í Jemen þar sem hundruð sjíamúslima höfðu komið saman.
Dáin
[breyta | breyta frumkóða]- 5. janúar - Eusébio, portúgalskur knattspyrnumaður (f. 1942).
- 9. janúar - Dale Mortensen, bandarískur hagfræðingur og Nóbelsverðlaunahafi (f. 1939).
- 11. janúar - Ariel Sharon, forsætisráðherra Ísraels (f. 1928).
- 20. janúar - Claudio Abbado, ítalskur hljómsveitarstjóri (f. 1933).
- 27. janúar - Pete Seeger, bandarískur söngvari (f. 1919).
- 1. febrúar - Maximilian Schell, austurrísk-svissneskur leikari (f. 1930).
- 2. febrúar - Philip Seymour Hoffman, bandarískur leikari (f. 1967).
- 5. febrúar - Carlos Borges, úrúgvæskur knattspyrnumaður (f. 1932).
- 9. febrúar - Gabriel Axel, danskur leikari og kvikmyndaleikstjóri (f. 1918).
- 10. febrúar - Shirley Temple, bandarísk leikkona (f. 1928).
- 13. febrúar - Ralph Waite, bandarískur leikari (f. 1928).
- 14. febrúar - Tom Finney, enskur knattspyrnumaður (f. 1922).
- 24. febrúar - Harold Ramis, bandarískur leikari og kvikmyndaleikstjóri (f. 1944).
- 1. mars - Alain Resnais, franskur leikstjóri (f. 1922).
- 23. mars - Adolfo Suárez, forsætisráðherra Spánar (f. 1932).
- 6. apríl - Mickey Rooney, bandarískur leikari (f. 1920).
- 17. apríl - Gabriel Garcia Marquez, kólumbískur rithöfundur (f. 1927).
- 29. apríl - Bob Hoskins, enskur leikari (f. 1942).
- 3. maí - Gary Becker, bandarískur hagfræðingur (f. 1930).
- 4. maí - Tatiana Samoilova, rússnesk leikkona (f. 1934).
- 15. maí - Jean-Luc Dehaene, forsætisráðherra Belgíu (f. 1940).
- 17. maí - Gerald Edelman, bandarískur læknir (f. 1929).
- 25. maí - Wojciech Jaruzelski, pólskur leiðtogi (f. 1923).
- 28. maí - Maya Angelou, bandarískur rithöfundur (f. 1928).
- 15. júní - Casey Kasem, bandarískur leikari (f. 1932).
- 24. júní - Eli Wallach, bandarískur leikari (f. 1915).
- 7. júlí - Eduard Shevardnadze, forseti Georgíu (f. 1928).
- 7. júlí - Alfredo Di Stéfano, argentínsk-spænskur knattspyrnumaður (f. 1926).
- 13. júlí - Nadine Gordimer, suður-afrískur rithöfundur (f. 1923).
- 19. júlí - James Garner, bandarískur leikari (f. 1928).
- 11. ágúst - Robin Williams, bandarískur leikari og grínisti (f. 1951).
- 12. ágúst - Lauren Bacall, bandarísk leikkona (f. 1924).
- 24. ágúst - Richard Attenborough, breskur leikari og kvikmyndaleikstjóri (f. 1923).