[go: nahoru, domu]

Menyang kontèn

Kimpul: Béda antara owahan

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Konten dihapus Konten ditambahkan
Wiranala (parembugan | pasumbang)
Tanpa ringkesan besutan
Tanpa ringkesan besutan
 
(22 révisi langsung déning 3 naraguna ora dituduhaké)
Larik 1: Larik 1:
{{taxobox
[[Gambar:Kimpul.jpg|thumb|250px|Kimpul]]
|image = Xanthos sagitt 140518-0440 tdp.JPG
'''Kimpul''' (''[[:en:Xanthosoma|Xanthosoma Spp]]'') kalebu salah sijiné umbi-umbian. Kimpul uga disebut ''[[:en:Taro|Blue Taro]]''. Kimpul asring dimanfaataké dadi bahan pangan kala paceklik, gantine beras, jagung, pohung lan gandum. Nalika ora paceklik, kimpul uga padha diolah dadi panganan selingan kanggo kanca wédangan.
|image_caption = Balitung, ''Xanthosoma sagittifolium'' <br />dari [[Cihideung Ilir, Ciampea, Bogor|Dramaga]], [[Bogor]]
== Gambaran umum ==
|image_width = 250px
Kimpul awujud gilig mèh bunder. Sak wit kimpul nduwé jumlah umbi nganti 10 buah utawa luwih, kanthi dawa kira-kira 12 - 25 cm lan diameter 12 - 25 cm. Saben umbi kang bisa nduwé bobot 300 - 1000 gr. Struktur umbi kasusun kulit, korteks, lan pembuluh floem lan xylem. Kulit umbi nduwé kandel kira-kira 0,01 - 0,1 cm. Kimpul cocok ditandhur ing lemah kang nduwé kandhutan humus lan banyu cukup, ph 5,5 - 5,6, suhu 21 - 27 celcius, lan ing ketinggian 250 – 1.100 m sak duwuré permukaané segara.
|regnum = [[Plantae]]
|divisio = [[Angiospermae]]
|classis = [[Monokotil]]
|ordo = [[Alismatales]]
|familia = [[Araceae]]
|subfamilia = [[Aroideae]]
|tribus = [[Caladieae]]
|genus = ''[[Xanthosoma]]''
|species = '''''X. sagittifolium'''''
|binomial = ''Xanthosoma sagittifolium''
|binomial_authority = ([[Carolus Linnaeus|L.]]) Schott<ref>{{aut|[[Heinrich Wilhelm Schott|Schott, H.]] & [[Stephan Friedrich Ladislaus Endlicher|S. Endlicher]]}}. 1832. [http://biodiversitylibrary.org/item/89412#page/27/mode/1up ''Meletemata Botanica'': 19]. Vindobonae :Typis C. Gerold.</ref>
|synonyms =
* ''Alocasia talihan'' {{small|Elmer ex Merr.}}
* ''Arum sagittifolium'' {{small|L.}}<ref>{{aut|[[Carolus Linnaeus|Linné, C. von]] & L. Salvius}}. 1753. ''Species plantarum :exhibentes plantas rite cognitas, ad genera relatas, cum differentiis specificis, nominibus...'' [http://biodiversitylibrary.org/item/13830#page/408/mode/1up Tomus '''II''': 966]. Holmiae :Impensis Laurentii Salvii.</ref>
* ''Arum xanthorrhizon'' {{small|Jacq.}}
* ''Caladium edule'' {{small|G.Mey.}}
* ''Caladium mafaffa'' {{small|Engl.}}
* ''Caladium sagittifolium'' {{small|(L.) Vent.}}
* ''Caladium utile'' {{small|Engl.}}
* ''Caladium xanthorrhizon'' {{small|(Jacq.)}}
* ''Xanthosoma appendiculatum'' {{small|Schott}}
* ''Xanthosoma atrovirens'' {{small|K.Koch & C.D.Bouché}}
* ''Xanthosoma blandum'' {{small|Schott}}
* ''Xanthosoma edule'' {{small|(G.Mey.) Schott}}
* ''Xanthosoma ianthinum'' {{small|K.Koch & C.D.Bouché}}
* ''Xanthosoma jacquinii'' {{small|Schott}}
* ''Xanthosoma mafaffa'' {{small|Schott}}
* ''Xanthosoma nigrum'' {{small|Stellfeld}}
* ''Xanthosoma peregrinum'' {{small|Griseb.}}
* ''Xanthosoma poeppigii'' var. ''mafaffa'' {{small|(Schott) J.F.Macbr.}}
* ''Xanthosoma roseum'' {{small|Schott}}
* ''Xanthosoma utile'' {{small|K.Koch & C.D.Bouché}}
* ''Xanthosoma violaceum'' {{small|Schott}}
* ''Xanthosoma xantharrhizon'' {{small|(Jacq.) K.Koch}}
{{small|''Sumber''}}<ref name=plant>{{cite web|url=http://www.theplantlist.org/tpl/record/kew-215144|title=The Plant List|access-date=2021-05-09|archive-date=2023-02-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20230208071731/http://www.theplantlist.org/tpl/record/kew-215144|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.tropicos.org/Home.aspx|title=Tropicos.org}}</ref>.
|}}
'''Kimpul''' (''[[:en:Xanthosoma|Xanthosoma sagittifolium]]'') utawa '''[[:id:Talas belitung|talas belitung]]''' kalebu salah sijiné umbi-umbian. Kimpul uga diarani ''[[:en:Taro|Blue Taro]]''. Kimpul kerep dimanfaataké dadi bahan pangan ing mangsa paceklik, gantine [[Wos|beras]], [[jagung]], [[Ketéla pohung|pohung,]] lan [[gandum]]. Nalika ora paceklik, kimpul uga padha diolah dadi panganan selingan kanggo kanca wédangan.<ref name=":0">{{Cite news|url=https://id.scribd.com/doc/62973079/Djaka-Lodang-37-Penerbit-Djaka-Lodang|title=Kimpul, Enak Dipangan lan Mnajur Kanggo Tamba|last=Yuk|date=2011-02-12|work=Djaka Lodang No. 37}}</ref>
== Ringkesan umum ==
[[Gambar:Kimpul.jpg|thumb|kiri|250px|Umbi Kimpul]]
Kimpul awujud gilig lan bunder. Sak [[wit]] kimpul nduwé jumlah umbi nganti 10 buah utawa luwih, kanthi dawa kira-kira 12 25&nbsp;cm lan diameter 12 25&nbsp;cm. Saben umbi kang bisa nduwé bobot 300 - 1000 gr. Struktur umbi kasusun kulit, korteks, lan pembuluh ''[[floem]]'' lan ''[[Xilem|xylem]]''. Kulit umbi nduwé kandel kira-kira 0,01 - 0,1&nbsp;cm. Kimpul cocok ditandur ing [[lemah]] kang nduwé kandhutan humus lan banyu cukup, ph 5,5 - 5,6, suhu 21 - 27 celcius, lan ing ketinggian 250 – 1.100 m sak [[:id:Meter di atas permukaan laut|duwuré permukaané sagara]].


Wit kimpul padha ditandur ana nggon pot minangka tanduran pasrén jroning téras, ruwang tamu, lan plataran omah. Wit kimpul uga bisa urip bèbas ing pinggir kali, pakebonan, lan bisa urip ngrembaka ana ing lemah sareyan. Satleranaman wit kimpul dianggep tanduran kang ora patia migunani lan padha dirumat kanthi rajin. [[Gambar:Wit Kimpul.jpg|thumb|250px|Wit Kimpul]]
Wit kimpul padha ditandur ana nggon pot minangka tanduran pasrén jroning téras, [[Ruang tamu|ruwang tamu]], lan plataran omah. Wit kimpul uga bisa urip bèbas ing pinggir [[kali]], pakebonan, lan bisa urip ngrembaka ana ing lemah sareyan. Ing satleranaman, wit kimpul dianggep tanduran kang ora patia migunani lan ora padha dirumat kanthi rajin.<ref name=":0" />
== Kandhutan gizi ==
== Kandhutan gizi ==
Kimpul kabukti dadi bahan pangan kang rendah karbohidrat lan gajih. Kanthi mangkono cedhek uga kandhutan glukosane cocog tumrap pendherita diabetes melitus, kalebu degeneratif liyane kayadene: jantung, osteoporosisi, lan hipertensi. Saben 100 gr kimpul ngandhut karbohidrat 23,7 gr, luwih cendhek tinimbang jagung kuning 63,6 gr, gandum 77,3 gr, lan beras 78,9 gr. Kimpul ngandhut kalsium luwih dhuwur 47 mg dibandhing jagung kuning 9 mg, beras 10 mg, lan gandum 16 mg. Dibandhing jagung kuning, beras, lan gandum kanyata mung kimpul kang ngandhut vitamin C, yaiku 4 mg saben 100 gr kimpul.
Kimpul kabukti dadi bahan pangan kang rendah [[karbohidrat]] lan [[gajih]]. Saben 100 gr kimpul ngandhut karbohidrat 23,7 gr, luwih cendhék tinimbang jagung kuning 63,6 gr, gandum 77,3 gr, lan beras 78,9 gr. Kimpul ngandhut kalsium luwih dhuwur 47&nbsp;mg dibandhing jagung kuning 9&nbsp;mg, beras 10&nbsp;mg, lan gandum 16&nbsp;mg. Dibandhing jagung kuning, beras, lan gandum kanyata mung kimpul kang ngandhut vitamin C, yaiku 4&nbsp;mg saben 100 gr kimpul.


== Manfaat ==
== Manfaat ==
[[Gambar:Wit Kimpul.jpg|thumb|kiri|150px|Wit Kimpul]]
Umbi kimpul isa diolah nganggo cara apa wae, ora kajaba digodok, dibakar, dikukus, digawe [[bubur]] utawa digoreng, lan dicampur masakan [[sop]]. Yen diiris tipis, umbi kimpul biasa digawe jajanan [[kripik]]. Isa uga diolah dadi tepung kanggo bahan olahan kue garing lan roti.<ref>{{aut|Pratiwi, F.}} 2003. [http://repository.ipb.ac.id/bitstream/handle/123456789/19556/F03fpa.pdf?sequence=2 ''Pengembangan Umbi Kimpul (<u>Xanthosoma</u> <u>sagittifolium</u> L. Schott) Menjadi Keripik Dalam Rangka Diversifikasi Produk Agroindustri'']. Skripsi pada Fakultas Teknologi Pertanian Institut Pertanian Bogor. (tidak diterbitkan)</ref>

Kimpul cocog kanggo panganan pendherita [[Kencing Manis|diabètes]], merga kandhutan glukosané cocog tumrap pendherita diabètes mèlitus, uga dégeneratif liyane kayadene: [[jantung]], osteoporosis, lan [[Blegudreg|hiperténsi]]. Liyane iku wit kimpul minangka obat ampuh kang bisa ngatasi penyakit menahun, ora kajaba pawongan kena guna-guna, kesambet, [[Kesurupan dhemit|kesurupan]], ketémpélan roh jahat bisa diusadani nganggo kimpul minangka piranti.<ref name=":0" />

[[Godhong]] kimpul kang wis digarang, kena kanggo terapi tumrap wanita sing nandhang lara abot ing perangan alat vitalé (padonan). Ganda kang kurang sedhep tumrap alat vital wanita bisa diterapi nganggo godhong kimpul kasebut. Godhong lan gagang kimpul uga kena kanggo pakan iwak gramèh sing lagi [[Mbobot|meteng]] lan siap ngendhog.

== Rujukan ==
<references />

[[Kategori:Panganan]]
[[Kategori:Panganan]]
[[Kategori:Umbi-umbian]]

Révisi wekasan kala 3 Agustus 2024 04.00

Kimpul
Balitung, Xanthosoma sagittifolium
dari Dramaga, Bogor
Klasifikasi ngèlmiah
Karajan: Plantae
Dhivisi: Angiospermae
Klas: Monokotil
Ordho: Alismatales
Famili: Araceae
Subfamili: Aroideae
Tribe: Caladieae
Génus: Xanthosoma
Spésies: X. sagittifolium
Jeneng binomial
Xanthosoma sagittifolium
(L.) Schott[1]
Sinonim
  • Alocasia talihan Elmer ex Merr.
  • Arum sagittifolium L.[2]
  • Arum xanthorrhizon Jacq.
  • Caladium edule G.Mey.
  • Caladium mafaffa Engl.
  • Caladium sagittifolium (L.) Vent.
  • Caladium utile Engl.
  • Caladium xanthorrhizon (Jacq.)
  • Xanthosoma appendiculatum Schott
  • Xanthosoma atrovirens K.Koch & C.D.Bouché
  • Xanthosoma blandum Schott
  • Xanthosoma edule (G.Mey.) Schott
  • Xanthosoma ianthinum K.Koch & C.D.Bouché
  • Xanthosoma jacquinii Schott
  • Xanthosoma mafaffa Schott
  • Xanthosoma nigrum Stellfeld
  • Xanthosoma peregrinum Griseb.
  • Xanthosoma poeppigii var. mafaffa (Schott) J.F.Macbr.
  • Xanthosoma roseum Schott
  • Xanthosoma utile K.Koch & C.D.Bouché
  • Xanthosoma violaceum Schott
  • Xanthosoma xantharrhizon (Jacq.) K.Koch

Sumber[3][4].

Kimpul (Xanthosoma sagittifolium) utawa talas belitung kalebu salah sijiné umbi-umbian. Kimpul uga diarani Blue Taro. Kimpul kerep dimanfaataké dadi bahan pangan ing mangsa paceklik, gantine beras, jagung, pohung, lan gandum. Nalika ora paceklik, kimpul uga padha diolah dadi panganan selingan kanggo kanca wédangan.[5]

Ringkesan umum

[besut | besut sumber]
Umbi Kimpul

Kimpul awujud gilig lan bunder. Sak wit kimpul nduwé jumlah umbi nganti 10 buah utawa luwih, kanthi dawa kira-kira 12 – 25 cm lan diameter 12 – 25 cm. Saben umbi kang bisa nduwé bobot 300 - 1000 gr. Struktur umbi kasusun kulit, korteks, lan pembuluh floem lan xylem. Kulit umbi nduwé kandel kira-kira 0,01 - 0,1 cm. Kimpul cocok ditandur ing lemah kang nduwé kandhutan humus lan banyu cukup, ph 5,5 - 5,6, suhu 21 - 27 celcius, lan ing ketinggian 250 – 1.100 m sak duwuré permukaané sagara.

Wit kimpul padha ditandur ana nggon pot minangka tanduran pasrén jroning téras, ruwang tamu, lan plataran omah. Wit kimpul uga bisa urip bèbas ing pinggir kali, pakebonan, lan bisa urip ngrembaka ana ing lemah sareyan. Ing satleranaman, wit kimpul dianggep tanduran kang ora patia migunani lan ora padha dirumat kanthi rajin.[5]

Kandhutan gizi

[besut | besut sumber]

Kimpul kabukti dadi bahan pangan kang rendah karbohidrat lan gajih. Saben 100 gr kimpul ngandhut karbohidrat 23,7 gr, luwih cendhék tinimbang jagung kuning 63,6 gr, gandum 77,3 gr, lan beras 78,9 gr. Kimpul ngandhut kalsium luwih dhuwur 47 mg dibandhing jagung kuning 9 mg, beras 10 mg, lan gandum 16 mg. Dibandhing jagung kuning, beras, lan gandum kanyata mung kimpul kang ngandhut vitamin C, yaiku 4 mg saben 100 gr kimpul.

Manfaat

[besut | besut sumber]
Wit Kimpul

Umbi kimpul isa diolah nganggo cara apa wae, ora kajaba digodok, dibakar, dikukus, digawe bubur utawa digoreng, lan dicampur masakan sop. Yen diiris tipis, umbi kimpul biasa digawe jajanan kripik. Isa uga diolah dadi tepung kanggo bahan olahan kue garing lan roti.[6]

Kimpul cocog kanggo panganan pendherita diabètes, merga kandhutan glukosané cocog tumrap pendherita diabètes mèlitus, uga dégeneratif liyane kayadene: jantung, osteoporosis, lan hiperténsi. Liyane iku wit kimpul minangka obat ampuh kang bisa ngatasi penyakit menahun, ora kajaba pawongan kena guna-guna, kesambet, kesurupan, ketémpélan roh jahat bisa diusadani nganggo kimpul minangka piranti.[5]

Godhong kimpul kang wis digarang, kena kanggo terapi tumrap wanita sing nandhang lara abot ing perangan alat vitalé (padonan). Ganda kang kurang sedhep tumrap alat vital wanita bisa diterapi nganggo godhong kimpul kasebut. Godhong lan gagang kimpul uga kena kanggo pakan iwak gramèh sing lagi meteng lan siap ngendhog.

Rujukan

[besut | besut sumber]
  1.  Austria. 1832. Meletemata Botanica: 19. Vindobonae :Typis C. Gerold.
  2.  Austria. 1753. Species plantarum :exhibentes plantas rite cognitas, ad genera relatas, cum differentiis specificis, nominibus... Tomus II: 966. Holmiae :Impensis Laurentii Salvii.
  3. "The Plant List". Diarsip saka sing asli ing 2023-02-08. Dibukak ing 2021-05-09.
  4. "Tropicos.org".
  5. a b c Yuk (2011-02-12). "Kimpul, Enak Dipangan lan Mnajur Kanggo Tamba". Djaka Lodang No. 37.
  6.  Austria 2003. Pengembangan Umbi Kimpul (Xanthosoma sagittifolium L. Schott) Menjadi Keripik Dalam Rangka Diversifikasi Produk Agroindustri. Skripsi pada Fakultas Teknologi Pertanian Institut Pertanian Bogor. (tidak diterbitkan)