გრაფიკა: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
მ ბოტის დამატება: hy, zh წაშლა: es შეცვლა: ar |
გადარჩენა 1 წყაროების და მონიშვნა 0 მკვდრად.) #IABot (v2.0.7 |
||
| (არ არის ნაჩვენები 32 მომხმარებელთა 29 შუალედ ვერსიებში) | |||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
[[ |
[[ფაილი:Leonardo self.jpg|thumb|220px|[[და ვინჩი, ლეონარდო|ლეონარდო და ვინჩი]], ავტოპორტრეტი, გრაფიკა ცარცით]] |
||
'''გრაფიკა''' — გამოსახულების შექმნა სხვადასხვა სახის ხელსაწყოებისა და ტექნიკის მეშვეობით. ის ძირითადად მოიცავს რაიმე გლუვ ზედაპირზე (მაგ. თაბახზე) ანაბეჭდების შექმნას მასზე ხელსაწყოს ზეწოლითა ან ზედაპირის გასწვრივ მისი მოძრაობით. ძირითადი ხელსაწყოებია გრაფიტის ფანქრები, კალამი და მელანი, მელნის ფუნჯები, სანთლის ფერადი ფანქრები, კრაიონი, ნახშირი, პასტელი და მარკერები. თანამედროვე გრაფიკაში ასევე გამოიყენება [[ციფრული მედია]] და ხელსაწყოები მსგავსი ეფექტის მისაღებად. გრაფიკაში ძირითადი ტექნიკაა: [[ხაზვა]], [[ჰაჩინგი]], კროსჰაჩინგი, სკრიბლინგი, [[სტიპლინგი]] და ბლენდინგი. |
|||
საქართველოში საკუთრივ გრაფიკის განვითარებას საფუძველი ჩაეყარა ნაბეჭდი წიგნის განვითარებასთან ერთად. დაზგური გრაფიკის მნიშვნელოვანი წარმომადგენლები არიან [[ალექსანდრე ბერიძე]], [[რომანოზ გველესიანი]], [[გიგო გაბაშვილი]], [[ალექსანდრე მრევლიშვილი]], [[ანტონ გოგიაშვილი]]. წიგნის გრაფიკის განვითარებაში დიდი წვლილი მიუძღვის პირველ ქართველ გრავიორ-ქსილოგრაფს, ახალი გრაფ. ხელოვნების ფუძემდებელს [[გრიგოლ ტატიშვილი|გრიგოლ ტატიშვილს]] და [[ვლადიმერ გრიგოლია]]ს, კარიკატურის განვითარებაში —[[ოსკარ შმერლინგი|ოსკარ შმერლინგს]]. გრაფიკის განვითარების კერა იყო [[თბილისის სამხატვრო აკადემია]]. გრაფიკის განვითარებაში მნიშვნელოვანი როლი ითამაშეს [[იოსებ შარლემანი|იოსებ შარლემანმა]], [[დავით კაკაბაძე]]მ, [[ლადო გუდიაშვილი|ლადო გუდიაშვილმა]], [[ელენე ახვლედიანი|ელენე ახვლედიანმა]], [[თამარ აბაკელია]]მ, [[ირაკლი თოიძე]]მ, [[სერგო ქობულაძე]]მ, [[კორნელი სანაძე]]მ და სხვ. გრაფიკის ხელოვნება განსაკუთრებით განვითარდა 1950–60-იან წლებში. მნიშვნელოვანი ნამუშევრები შექმნეს [[რევაზ თარხან-მოურავი (გრაფიკოსი)|რევაზ თარხან-მოურავმა]], [[დიმიტრი ერისთავი (მხატვარი)|დიმიტრი ერისთავმა]], [[დიმიტრი ხახუტაშვილი|დიმიტრი ხახუტაშვილმა]], [[ლევან ცუცქირიძე|ლევან ცუცქირიძემ]], [[ელგუჯა ბერძენიშვილი|ელგუჯა ბერძენიშვილმა]], [[ალექსანდრე ბანძელაძე]]მ, [[ზურაბ კაპანაძე]]მ, [[თენგიზ მირზაშვილი|თენგიზ მირზაშვილმა]], [[თეიმურაზ ყუბანეიშვილი|თეიმურაზ ყუბანეიშვილმა]], [[ოთარ ჯიშკარიანი|ოთარ ჯიშკარიანმა]] და სხვ.; 1970–80-იან წლებში — [[გიორგი წერეთელი (მხატვარი)|გიორგი წერეთელმა]], [[გურამ ღლონტი|გურამ ღლონტმა]], [[ლორეტა შენგელია-აბაშიძე|ლორეტა შენგელია-აბაშიძემ]], [[ნანა ცინცაძე]]მ, გ. კიკალიშვილმა, [[ია გიგოშვილი|ია გიგოშვილმა]], მ. თავაძემ, [[ლალი ზამბახიძე|ლალი ზამბახიძემ]], [[გურამ დოლენჯაშვილი|გურამ დოლენჯაშვილმა]], [[ნინო ზაალიშვილი|ნინო ზაალიშვილმა]], [[კარლო ფაჩულია|კარლო ფაჩულიამ]], [[ნანა ჭურღულია|ნანა ჭურღულიამ]]. განვითარდა გრაფიკის სახეობები — პლაკატი და კარიკატურა ([[ირაკლი თოიძე]], [[სამსონ ნადარეიშვილი|სამსონ ნადარეიშვილი]] [[მერაბ ბერძენიშვილი|მერაბ]] და [[ელგუჯა ბერძენიშვილი|ელგუჯა ბერძენიშვილები]], [[ნოდარ მალაზონია|ნოდარ მალაზონია]], [[ჯემალ ლოლუა]], [[გიგლა ფირცხალავა]], [[ალექსანდრე სარჩიმელიძე]], [[თამაზ ვარვარიძე]], ზ. ნაცვლიშვილი, ასევე [[ანდრო კანდელაკი]], [[დონი (მხატვარი)|დონი]], გურო, [[ზურაბ ფორჩხიძე]], [[თენგიზ ქართველიშვილი]], [[ვახტანგ კუცია]], [[ზაალ სულაკაური]]). ქართული ილუსტრაციის განვითარებისათვის დიდი მნიშვნელობა ჰქონდა 1930-იან წლებში [[შოთა რუსთაველი]]ს „[[ვეფხისტყაოსანი|ვეფხისტყაოსნის]]“ საიუბილეო თარიღისათვის, აგრეთვე, [[იაკობ ცურტაველი]]ს „[[შუშანიკის წამება|შუშანიკის წამების]]“ 1500 წლისთავის საიუბილეოდ შექმნილ ილუსტრაციებს. XX საუკუნის 30–90-იან წლებში ქართველმა მხატვრებმა დაასურათეს [[უილიამ შექსპირი]]ს ყველა ნაწარმოები, 1960-იან წლებიდან იქმნება „ვეფხისტყაოსნის“ ახალი ილუსტრაციები, ასევე დასურათდა [[სახარება|სახარების]] მთლიანი და ცალკეული ეპიზოდები. |
|||
==ლიტერატურა== |
|||
{{ქსე|3|256-257}} |
|||
{{ქე|2| |ჩხარტიშვილი ა., ხერხეულიძე მ.}} |
|||
==რესურსები ინტერნეტში== |
|||
{{Commonscat-inline|Graphics}} |
|||
* [http://design.osu.edu/carlson/history/timeline.html კომპიუტერული გრაფიკისა და ანიმაციის ისტორიული ქრონოლოგია] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080310082944/http://design.osu.edu/carlson/history/timeline.html |date=2008-03-10 }} |
|||
{{ხელოვნება}} |
{{ხელოვნება}} |
||
{{ხელოვნების დარგები}} |
{{ხელოვნების დარგები}} |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
<!--Interlanguage links--> |
|||
[[ar:رسوميات]] |
|||
[[bg:Графика]] |
|||
[[bs:Grafika]] |
|||
[[cs:Grafika]] |
|||
[[da:Grafik (teknik)]] |
|||
[[de:Grafik]] |
|||
[[en:Graphics]] |
|||
[[eo:Grafiko]] |
|||
[[et:Graafika]] |
|||
[[fa:گرافیک]] |
|||
[[he:גרפיקה]] |
|||
[[hr:Grafika]] |
|||
[[hu:Grafika]] |
|||
[[hy:Գրաֆիկա]] |
|||
[[id:Grafis]] |
|||
[[is:Grafík]] |
|||
[[ja:グラフィック]] |
|||
[[kk:Графика]] |
|||
[[lt:Grafika]] |
|||
[[ms:Grafik]] |
|||
[[nl:Grafiek (kunstvorm)]] |
|||
[[no:Grafikk]] |
|||
[[ru:Графика]] |
|||
[[sh:Grafika]] |
|||
[[simple:Graphics]] |
|||
[[sk:Grafika (výtvarné umenie)]] |
|||
[[sr:Графика]] |
|||
[[sv:Grafisk teknik]] |
|||
[[uk:Графіка]] |
|||
[[ur:تخطیط]] |
|||
[[zh:图形]] |
|||
უკანასკნელი რედაქცია 01:34, 1 იანვარი 2021-ის მდგომარეობით
გრაფიკა — გამოსახულების შექმნა სხვადასხვა სახის ხელსაწყოებისა და ტექნიკის მეშვეობით. ის ძირითადად მოიცავს რაიმე გლუვ ზედაპირზე (მაგ. თაბახზე) ანაბეჭდების შექმნას მასზე ხელსაწყოს ზეწოლითა ან ზედაპირის გასწვრივ მისი მოძრაობით. ძირითადი ხელსაწყოებია გრაფიტის ფანქრები, კალამი და მელანი, მელნის ფუნჯები, სანთლის ფერადი ფანქრები, კრაიონი, ნახშირი, პასტელი და მარკერები. თანამედროვე გრაფიკაში ასევე გამოიყენება ციფრული მედია და ხელსაწყოები მსგავსი ეფექტის მისაღებად. გრაფიკაში ძირითადი ტექნიკაა: ხაზვა, ჰაჩინგი, კროსჰაჩინგი, სკრიბლინგი, სტიპლინგი და ბლენდინგი.
საქართველოში საკუთრივ გრაფიკის განვითარებას საფუძველი ჩაეყარა ნაბეჭდი წიგნის განვითარებასთან ერთად. დაზგური გრაფიკის მნიშვნელოვანი წარმომადგენლები არიან ალექსანდრე ბერიძე, რომანოზ გველესიანი, გიგო გაბაშვილი, ალექსანდრე მრევლიშვილი, ანტონ გოგიაშვილი. წიგნის გრაფიკის განვითარებაში დიდი წვლილი მიუძღვის პირველ ქართველ გრავიორ-ქსილოგრაფს, ახალი გრაფ. ხელოვნების ფუძემდებელს გრიგოლ ტატიშვილს და ვლადიმერ გრიგოლიას, კარიკატურის განვითარებაში —ოსკარ შმერლინგს. გრაფიკის განვითარების კერა იყო თბილისის სამხატვრო აკადემია. გრაფიკის განვითარებაში მნიშვნელოვანი როლი ითამაშეს იოსებ შარლემანმა, დავით კაკაბაძემ, ლადო გუდიაშვილმა, ელენე ახვლედიანმა, თამარ აბაკელიამ, ირაკლი თოიძემ, სერგო ქობულაძემ, კორნელი სანაძემ და სხვ. გრაფიკის ხელოვნება განსაკუთრებით განვითარდა 1950–60-იან წლებში. მნიშვნელოვანი ნამუშევრები შექმნეს რევაზ თარხან-მოურავმა, დიმიტრი ერისთავმა, დიმიტრი ხახუტაშვილმა, ლევან ცუცქირიძემ, ელგუჯა ბერძენიშვილმა, ალექსანდრე ბანძელაძემ, ზურაბ კაპანაძემ, თენგიზ მირზაშვილმა, თეიმურაზ ყუბანეიშვილმა, ოთარ ჯიშკარიანმა და სხვ.; 1970–80-იან წლებში — გიორგი წერეთელმა, გურამ ღლონტმა, ლორეტა შენგელია-აბაშიძემ, ნანა ცინცაძემ, გ. კიკალიშვილმა, ია გიგოშვილმა, მ. თავაძემ, ლალი ზამბახიძემ, გურამ დოლენჯაშვილმა, ნინო ზაალიშვილმა, კარლო ფაჩულიამ, ნანა ჭურღულიამ. განვითარდა გრაფიკის სახეობები — პლაკატი და კარიკატურა (ირაკლი თოიძე, სამსონ ნადარეიშვილი მერაბ და ელგუჯა ბერძენიშვილები, ნოდარ მალაზონია, ჯემალ ლოლუა, გიგლა ფირცხალავა, ალექსანდრე სარჩიმელიძე, თამაზ ვარვარიძე, ზ. ნაცვლიშვილი, ასევე ანდრო კანდელაკი, დონი, გურო, ზურაბ ფორჩხიძე, თენგიზ ქართველიშვილი, ვახტანგ კუცია, ზაალ სულაკაური). ქართული ილუსტრაციის განვითარებისათვის დიდი მნიშვნელობა ჰქონდა 1930-იან წლებში შოთა რუსთაველის „ვეფხისტყაოსნის“ საიუბილეო თარიღისათვის, აგრეთვე, იაკობ ცურტაველის „შუშანიკის წამების“ 1500 წლისთავის საიუბილეოდ შექმნილ ილუსტრაციებს. XX საუკუნის 30–90-იან წლებში ქართველმა მხატვრებმა დაასურათეს უილიამ შექსპირის ყველა ნაწარმოები, 1960-იან წლებიდან იქმნება „ვეფხისტყაოსნის“ ახალი ილუსტრაციები, ასევე დასურათდა სახარების მთლიანი და ცალკეული ეპიზოდები.
ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 3, თბ., 1978. — გვ. 256-257.
- ჩხარტიშვილი ა., ხერხეულიძე მ., ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 2, თბ., 2012.
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „გრაფიკა“ ვიკისაწყობში.
- კომპიუტერული გრაფიკისა და ანიმაციის ისტორიული ქრონოლოგია დაარქივებული 2008-03-10 საიტზე Wayback Machine.
|
ეს სტატია ხელოვნების შესახებ ჯერჯერობით ესკიზია. თქვენ შეგიძლიათ დაგვეხმაროთ მის შევსებაში. |