Томас Аквинат: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added

Inline

09:26, 2019 ж. шілденің 31 кезіндегі соңғы нұсқа

Томас Аквинат лат. Thomas Aquinas, итал. Tommaso d'Aquino;( 1225, Аквино — 1274, Рим) - италияндық діни ойшыл. Католикалық шіркеудің ең ірі ойшылы. Дегдар отбасынан шықса да, ол ата-анасының қарсылығына қарамастан, доминикалық діни ұйымға кіреді. Париждегі Сенжак монастырында, кейін Париж университетінде дәріс береді. Италияға қайтып Рим Папасының сарайында болады. Сол жылдар ол Аристотельдің философиясын тереңдетіп, өз ілімінің негізіне айналдырады. 1269 жылы Парижге қайтып оралып, Құдай тану қосындысы жұмысын жалғастырады. 1274 жылы Неапольдан Лионға шіркеулік кеңеске бара жатып қайтыс болады. Философия қарама қайшылыққа ұрынған шағында, оның көмекке дінді шақыруы қажет. Фома Аквинский - теоретикалық теологияның негізін қалаушы. Фома Аквинский ілімінің негізіне құдайды қойып, бірте-бірте періште мен адамдарға түсіп, шіркеу мен мистика арқылы болашақ өмір іліміне көтеріледі. 1879 жылы Папа Лео 13 католикалық унтер мен сименариялардағы сабақ берудің тым төмен дәрежесіне таң қалып, Фома Аквинский зерттеуді оқу бағдарламасының міндетті шартына айналдырады. Міне сол кезде ғана Мерьсе неотомистік ілім ашып, оны кейінгі шәкірттері томизмді жаңаша ағымдар - феноменология мен экзистенциализммен біріктіруге тырысқан.Ол мемлекеттің жағымды рөлін мойындады, оған құдайдың еркін жүзеге асырушы деп бағалады. Рухани және зайырлы биліктердің арақатынасын жан мен тәннің арақатынасы ретінде қарастырды. Бірақ, рухани билік (шіркеу) мемл. биліктен жоғары тұрғанда ғана шіркеу мен мемл. қатар өмір сүріп, өзара әрекеттесе алады деген пікірінен танбады. Әйтсе де, оның көптеген пікірлері Аристотельдің саяси ойларымен үндесіп жатыр. Мысалы Аквинский мемлекеттік биліктің дербес, табиғи жолмен қалыптасуын жақтады, оған діндарлардың араласуына қарсы шықты. Әсіресе, Аквинский әрқылы басқару пішімдерінің — монархияның, аристократия мен демократияның лайықты “таза” пішімдерін бойына жинақтаған мемлекетті ұлықтады. Абсолюттік монархия мен саяси монархияның ара-жігін аша түсіндіріп, монарх билігі заң шеңберінде айқындалатын соңғысын, яки, монархияның саяси түрін дәріптеді.^[1]^[2]^[3]

Дереккөздер

↑ Қазақ Энциклопедиясы, 1-том
↑ Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Философия/жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын – Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ, 2006. ISBN 9965-808-82-1
↑ Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007 ISBN 9965-32-491-3

[1] Қазақ Энциклопедиясы, 1-том

[2] Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Философия/жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын – Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ, 2006. ISBN 9965-808-82-1

[3] Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007 ISBN 9965-32-491-3

[1]

[2]

[3]

@@ 1-жол: / 1-жол: @@
-{{Үлгі:Ынфобох Урітер
+{{Ынфобох Урітер
-|name = Thomas Aquinas
+|name = Томас Аквинат
 |image = Thomas Aquinas in Stained Glass crop.jpg
 |alt =
+|caption =
-|caption = Thomas Aquinas depicted in [[stained glass]]
-|birthname = Thomas Aquinas
+|birthname = Томас Аквинас
-|birthdate = 1225
+|birthdate = 28 қаңтар 1225
-|birthplace = [[Aquino]], [[Kingdom of Sicily]]
+|birthplace = [[Аквино]]
-|deathdate = 7 March 1274
+|deathdate = 7 наурыз1274
-|deathplace = [[Fossanova Abbey|Fossanova]], Kingdom of Sicily
+|deathplace = [[Рим]]
-|feast_day = January 28
+|feast_day =
-|occupation = [[Priest]], [[Philosopher]], [[Theologian]]
+|occupation = [[философ]], [[теолог]]
 |nationality =
 |education =
@@ 24-жол: / 24-жол: @@
 |portaldisp = }}
-'''Фома Аквинский''' (1225-1274) - [[италия]]ндық [[дін]]и ойшыл. Католикалық шіркеудің ең ірі ойшылы. Дегдар отбасынан шықса да, ол ата-анасының қарсылығына қарамастан, доминикалық діни ұйымға кіреді. [[Париж]]дегі Сенжак монастырында, кейін Париж университетінде дәріс береді. Италияға қайтып [[Рим]] Папасының сарайында болады. Сол жылдар ол [[Аристотель]]дің философиясын тереңдетіп, өз ілімінің негізіне айналдырады. [[1269]] жылы Парижге қайтып оралып, Құдай тану қосындысы жұмысын жалғастырады. [[1274]] жылы Неапольдан Лионға шіркеулік кеңеске бара жатып қайтыс болады. Философия қарама қайшылыққа ұрынған шағында, оның көмекке дінді шақыруы қажет. Фома Аквинский - теоретикалық теологияның негізін қалаушы. Фома Аквинский ілімінің негізіне құдайды қойып, бірте-бірте періште мен адамдарға түсіп, шіркеу мен мистика арқылы болашақ өмір іліміне көтеріледі. [[1879]] жылы Папа Лео 13 католикалық унтер мен сименариялардағы сабақ берудің тым төмен дәрежесіне таң қалып, Фома Аквинский зерттеуді оқу бағдарламасының міндетті шартына айналдырады. Міне сол кезде ғана Мерьсе неотомистік ілім ашып, оны кейінгі шәкірттері томизмді жаңаша ағымдар - феноменология мен экзистенциализммен біріктіруге тырысқан.Ол мемлекеттің жағымды рөлін мойындады, оған құдайдың еркін жүзеге асырушы деп бағалады. Рухани және зайырлы биліктердің арақатынасын жан мен тәннің арақатынасы ретінде қарастырды. Бірақ, рухани билік (шіркеу) мемл. биліктен жоғары тұрғанда ғана шіркеу мен мемл. қатар өмір сүріп, өзара әрекеттесе алады деген пікірінен танбады. Әйтсе де, оның көптеген пікірлері Аристотельдің саяси ойларымен үндесіп жатыр. Мысалы Аквинский мемлекеттік биліктің дербес, табиғи жолмен қалыптасуын жақтады, оған діндарлардың араласуына қарсы шықты. Әсіресе, Аквинский әрқылы басқару пішімдерінің — монархияның, аристократия мен демократияның лайықты “таза” пішімдерін бойына жинақтаған мемлекетті ұлықтады. Абсолюттік монархия мен саяси монархияның ара-жігін аша түсіндіріп, монарх билігі заң шеңберінде айқындалатын соңғысын, яки, монархияның саяси түрін дәріптеді.<ref>[[Қазақ Энциклопедиясы]], 1-том</ref><ref> Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Философия/жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын – Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ, 2006. ISBN 9965-808-82-1</ref>
+''' Томас Аквинат'''  {{lang-la|Thomas Aquinas}}, {{lang-it|Tommaso d'Aquino}};( [[1225]],  [[Аквино]] — [[1274]], [[Рим]])  - [[италия]]ндық [[дін]]и ойшыл. Католикалық шіркеудің ең ірі ойшылы. Дегдар отбасынан шықса да, ол ата-анасының қарсылығына қарамастан, доминикалық діни ұйымға кіреді. [[Париж]]дегі Сенжак монастырында, кейін Париж университетінде дәріс береді. Италияға қайтып [[Рим]] Папасының сарайында болады. Сол жылдар ол [[Аристотель]]дің философиясын тереңдетіп, өз ілімінің негізіне айналдырады. [[1269]] жылы Парижге қайтып оралып, Құдай тану қосындысы жұмысын жалғастырады. [[1274]] жылы Неапольдан Лионға шіркеулік кеңеске бара жатып қайтыс болады. Философия қарама қайшылыққа ұрынған шағында, оның көмекке дінді шақыруы қажет. Фома Аквинский - теоретикалық теологияның негізін қалаушы. Фома Аквинский ілімінің негізіне құдайды қойып, бірте-бірте періште мен адамдарға түсіп, шіркеу мен мистика арқылы болашақ өмір іліміне көтеріледі. [[1879]] жылы Папа Лео 13 католикалық унтер мен сименариялардағы сабақ берудің тым төмен дәрежесіне таң қалып, Фома Аквинский зерттеуді оқу бағдарламасының міндетті шартына айналдырады. Міне сол кезде ғана Мерьсе неотомистік ілім ашып, оны кейінгі шәкірттері томизмді жаңаша ағымдар - феноменология мен экзистенциализммен біріктіруге тырысқан.Ол мемлекеттің жағымды рөлін мойындады, оған құдайдың еркін жүзеге асырушы деп бағалады. Рухани және зайырлы биліктердің арақатынасын жан мен тәннің арақатынасы ретінде қарастырды. Бірақ, рухани билік (шіркеу) мемл. биліктен жоғары тұрғанда ғана шіркеу мен мемл. қатар өмір сүріп, өзара әрекеттесе алады деген пікірінен танбады. Әйтсе де, оның көптеген пікірлері Аристотельдің саяси ойларымен үндесіп жатыр. Мысалы Аквинский мемлекеттік биліктің дербес, табиғи жолмен қалыптасуын жақтады, оған діндарлардың араласуына қарсы шықты. Әсіресе, Аквинский әрқылы басқару пішімдерінің — монархияның, аристократия мен демократияның лайықты “таза” пішімдерін бойына жинақтаған мемлекетті ұлықтады. Абсолюттік монархия мен саяси монархияның ара-жігін аша түсіндіріп, монарх билігі заң шеңберінде айқындалатын соңғысын, яки, монархияның саяси түрін дәріптеді.<ref>[[Қазақ Энциклопедиясы]], 1-том</ref><ref>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Философия/жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын – Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ, 2006. ISBN 9965-808-82-1</ref><ref>Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007 ISBN 9965-32-491-3</ref>
+[[Сурет:Saint Thomas Aquinas.jpg|left|150px]]
-[[Сурет:Saint Thomas Aquinas.jpg|right|300px]]
+==Дереккөздер==
-'''Аквинский Фома''' (1225 немесе 1226 — 1274 жылдары) — ойшыл, орта ғасырлардағы христиандық саяси тұжырымдаманың негізін салушы. Ол мемлекеттің жағымды рөлін мойындады, оған Құдайдың еркін жүзеге асырушы деп бағалады. [[Рухани]] және зайырлы биліктердің арақатынасын жан мен тәннің арақатынасы ретінде қарастырды. Бірақ, рухани билік (шіркеу) мемлекеттік биліктен жоғары тұрғанда ғана шіркеу мен мемлекет қатар өмір сүріп, өзара әрекеттесе алады деген пікірінен танбады. Әйтсе де, оның көптеген пікірлері [[Аристотель| Аристотельдің]] саяси ойларымен үндесіп жатыр. Мысалы: Аквинский атамыз мемлекеттік биліктің дербес, табиғи жолмен қалыптасуын жақтады, оған діндарлардың араласуына қарсы шықты. Әсіресе, Аквинский атамыз әрқилы басқару пішімдерінің — монархияның, аристократия мен демократияның лайықты “таза” пішімдерін бойына жинақтаған мемлекетті ұлықтады. [[Абсолюттік монархия]] мен [[саяси монархияның]] ара-жігін аша түсіндіріп, монарх билігі заң шеңберінде айқындалатын соңғысын, яки, монархияның саяси түрін дәріптеді.
-<ref> Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007.
- ISBN 9965-32-491-3 </ref>
-==Пайдаланған әдебиет==
 <references/>
+{{commons|Thomas Aquinas| Томас Аквинат}}
-Қазақ энциклопедиясы I том
-{{Stub}}
-{{wikify}}
 [[Санат:Философия]]
@@ 46-жол: / 38-жол: @@
 [[Санат:Метафизиктер]]
 [[Санат:Христиан әулиелері]]
+[[Санат:Католицизм]]
-{{Link FA|ro}}
-{{Link FA|sv}}
-{{Link GA|de}}
-{{Link GA|eo}}
-{{Link GA|zh}}
-[[am:ቶማስ አኳይናስ]]
-[[an:Tomás d'Aquino]]
-[[ar:توما الأكويني]]
-[[arz:توماس اكويناس]]
-[[ast:Tomás d'Aquino]]
-[[az:Foma Akvinalı]]
-[[bat-smg:Tuoms Akvėnėitis]]
-[[be:Фама Аквінскі]]
-[[be-x-old:Тамаш Аквінскі]]
-[[bg:Тома Аквински]]
-[[bn:টমাস আকুইনাস]]
-[[bo:ཐོ་མཱ་སི་ཨ་ཁི་ཝི་ནཱ་སི།]]
-[[br:Tommaso d'Aquino]]
-[[bs:Toma Akvinski]]
-[[ca:Tomàs d'Aquino]]
-[[ckb:تۆماس ئەکویناس]]
-[[cs:Tomáš Akvinský]]
-[[cy:Thomas Aquinas]]
-[[da:Thomas Aquinas]]
-[[de:Thomas von Aquin]]
-[[el:Θωμάς Ακινάτης]]
-[[en:Thomas Aquinas]]
-[[eo:Tomaso de Akvino]]
-[[es:Tomás de Aquino]]
-[[et:Aquino Thomas]]
-[[eu:Tomas Akinokoa]]
-[[fa:تامس آکویناس]]
-[[fi:Tuomas Akvinolainen]]
-[[fo:Thomas Aquinas]]
-[[fr:Thomas d'Aquin]]
-[[fy:Tomas fan Akwino]]
-[[ga:Tomás ó Aquino]]
-[[gan:托馬·阿奎那]]
-[[gl:Tomé de Aquino]]
-[[he:תומאס אקווינס]]
-[[hi:थामस एक्विनास]]
-[[hif:Thomas Aquinas]]
-[[hr:Sveti Toma Akvinski]]
-[[hu:Aquinói Szent Tamás]]
-[[hy:Թովմա Աքվինացի]]
-[[ia:Thomas de Aquino]]
-[[id:Thomas Aquinas]]
-[[ilo:Tomas Aquino]]
-[[is:Tómas af Aquino]]
-[[it:Tommaso d'Aquino]]
-[[ja:トマス・アクィナス]]
-[[jv:Thomas Aquinas]]
-[[ka:თომა აკვინელი]]
-[[kaa:Tomas Aquinas]]
-[[ko:토마스 아퀴나스]]
-[[ku:Thomas Aquinas]]
-[[ky:Аквинский, Фома]]
-[[la:Thomas Aquinas]]
-[[lb:Thomas vun Aquin]]
-[[ln:Toma ya Aquin]]
-[[lt:Tomas Akvinietis]]
-[[lv:Akvīnas Toms]]
-[[map-bms:Thomas Aquinas]]
-[[min:Thomas Aquinas]]
-[[mk:Тома Аквински]]
-[[ml:തോമസ് അക്വീനാസ്]]
-[[mn:Аквины Фома]]
-[[mr:थॉमस अ‍ॅक्विनास]]
-[[nds-nl:Thomas van Aquino]]
-[[nl:Thomas van Aquino]]
-[[nn:Thomas Aquinas]]
-[[no:Thomas Aquinas]]
-[[oc:Tomàs d'Aquin]]
-[[pag:Thomas Aquinas]]
-[[pam:Thomas Aquinas]]
-[[pl:Tomasz z Akwinu]]
-[[pnb:تھامس ایکویناس]]
-[[pt:Tomás de Aquino]]
-[[qu:Tommaso d'Aquino]]
-[[ro:Toma de Aquino]]
-[[ru:Фома Аквинский]]
-[[rue:Томаш Аквіньскый]]
-[[sa:थामस एक्विनास]]
-[[sc:Tommaso d'Aquino]]
-[[scn:Tummasu d'Aquinu]]
-[[sh:Toma Akvinski]]
-[[simple:Thomas Aquinas]]
-[[sk:Tomáš Akvinský]]
-[[sl:Sveti Tomaž Akvinski]]
-[[sq:Tomas Akuinas]]
-[[sr:Тома Аквински]]
-[[sv:Thomas av Aquino]]
-[[sw:Thomas Aquinas Mtakatifu]]
-[[ta:தாமஸ் அக்குவைனஸ்]]
-[[th:ทอมัส อไควนัส]]
-[[tl:Tomas ng Aquino]]
-[[tr:Akinolu Thomas]]
-[[tt:Фома Аквинский]]
-[[uk:Тома Аквінський]]
-[[ur:ایکویناس سینٹ]]
-[[vi:Tommaso d'Aquino]]
-[[vo:Thomas Aquinas]]
-[[war:Tomás han Aquino]]
-[[yi:טאמאס פון אקווינא]]
-[[yo:Thomas Aquinas]]
-[[zh:托马斯·阿奎那]]
-[[zh-min-nan:Tommaso d'Aquino]]

Томас Аквинат: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

09:26, 2019 ж. шілденің 31 кезіндегі соңғы нұсқа

Дереккөздер

Навигация мәзірі

Іздеу