Belerofon: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Belerofon
Βελλεροφῶν
Belerofon; Βελλεροφῶν
Perestvan	mîtolojiya yewnanî
Siwar dibe	Pêgasos
Zayend	Mêr
Agahiyên kesane
Dê û bav	Glaukos, Posîdon (bav); Eurînomê (Glaukos) (dê);
Xwişk û bira	Alkîmenês; Piren ;
Hevjîn	Fîlonoê; Alcimedusa ;
Zarok	Hîdîsos; Îsandros; Laodamia; Hîpoloxos; Dêîdameia; Glaukosê Lîkyayî ;
Xanedan	Fîlonoê, Alcimedusa
	biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre

Bi înteraktîvî li dîroka rûpelê bigere

← Cudahiya kevntir

Content deleted Content added

DîtbarîWîkînivîs

Inline

Guhartoya herî nû ya 02:25, 25 hezîran 2024

Bellerofon siwarê Pegasosê dibe û Xîmerayê dikuje - mozaîka Romayî (Fransa) (b.z. s.s. 3-4em)

Belerofon (yewnanî: Βελλεροφῶν, Bellerofon) di mîtolojiya yewnanî de lehengê ku Pêgasos kedî kiriye tê zanîn. Kurê Posîdon, lehengê Korîntê ye. Serkeftina wî ya herî mezîn kuştina cinawar Xîmerayê bû.

Malbat

Ew wek kurê xwedawend Posîdon dihat zanîn lê heman demê de wek kurê mirov Glaukos jî dihat zanîn. Glaukos jî kurê keyê Korîntê Sîsîfos bû, ew yek jî lehengê me dikir mîrzayê Korîntê.^[1]Diya wê jî Eurînomê bû. Dîroknas Robin Lane Fox derheqê navê wî de dibêje wateya fontese kujer û wateya Bellerus jî navê qurbaniyekî wî bû.^[1]

Efsaneya Belerofon

Bavê wî ji wî re Pegasos diyarî kiribû. Lê dihat zanîn ku ji olîmpiyan pêştir kes nedikariya siwarê Pegasos bibe. Di Versiyoneke din de jî leheng Pegasos li nêzîkî bajarê li Pîreneyê serkaniyekî de dît. Bi alîkariya Atênayê wê kêdî kir û siwarê wê bû.

Bi xeletî birê xwe û zilamekî din kuşt ji ber wê neçar ma revî çû li keyê Tirînsê Proteus. Ketê bin bextê wî lê demekî din jina keyê Keybanû Anteia niyeta xwe li ser Belerofon xera kir. Lê Belerofon vê yekê qebûl nekir destdirêjî li keybanûyê nekir. Antenîa ji vê yekê gelek aciz bû çû ba mêrê xwe derew kir got Belerofon dixwaze ku destdirêjî min bike. Key zehf hêrs bû lê mêvanê xwe nekuşt. Peyam ji bavê jina xwe, keyê Lîkyayê Iobatês re şand ji bo kuştina Belerofon.^[2]

Key Iobatês xwest ew bimire wî şande peywirên pir îza dane wî.

Peywirên Belerfonê

Peywira yekem kuştina Xîmerayê bû. Xîmera mexluqatek wisa bû ku serê wê şêr, beden yên bizina dûve wê jî marekî ku agir diavêje. Belerofon newêriya nêzîkê wê bibe. Rimekî ser zirinç amade kir serê rimê dirêjî Xîmerayê kir, Xîmêra pê agirê dûvê xwe êrîş kir, zirinç heliya. Pê hilma zirincê cinewar xeniqî û mir.^[2]

Piştî têkbirina cinawarê vegeriya li Iobatês. Iobatês fermanekî din jê re da got here artêşa Solîmoiyê têk bibe. Belerofon siwarê Pegasos bû û li ser artêşê firî û kevirên mezin ji wan ra avêt û serkeftin stand.

Cara sêyem jî key Iobatês ji wê re peywira têk birina Amazonan da. Leheng stratejiya hember Solîmoiyan, li hember Amazonan jî çêkir û serkeftî derket.

Peywira dawî têk birina cerdeyên Karyayê bû. Cerde li bajarê Xantosê xwe xef kiribûn. Leheng ji bavê xwe Posîdonê xwest wê bajarê binav bike. Posîdon jî gotina wê kir û bi wê awayê ji cerdeyan xilas bûn.

Piştê Peywiran Jiyana Lehengê

Iobatês binavkirina Xantosê bihîst bawerkir kû leheng ji aliyê Xwedawenda hatiye pîrozkirin ji ber wê dilnerm bû, lehengê kire warisê keyaniyê û keça xwe Fîlonoêyê da wî. Sê zarokên wan çêbû. Yekî ji wan diya Sarpedonê Laodameîa bû.^[1]

Emrê mayî de lehen dixwast ku here biçe beşdarî Xwedawendan be derket rê. Pê Pegasosê xwest ku biçe Çiyayê Olîmpê lê Zeus ji vê yekê hesiya û qirnîyek şande Pegasosê. Qirnî Pegasos gez kir û hesp qulibî, leheng jî ji asimanê kete xwarê. Leheng seqet ma û heta mirênê jî parsektî kir.^[2]Hin versiyonên din jî Leheng piştî gezkirina qirniyê hişê xwe anî ser xwe û pê Pegasosê hate Kîlîkyayê û li wir bajarê Tarsos avakir.^[1]

Çavkanî

^ ^a ^b ^c ^d Cartwright, Mark. "Bellerophon". World History Encyclopedia (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 3 nîsan 2023.
^ ^a ^b ^c "Bellerophon | Encyclopedia.com". www.encyclopedia.com. Roja gihiştinê 3 nîsan 2023.

[:0-1] Cartwright, Mark. "Bellerophon". World History Encyclopedia (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 3 nîsan 2023.

[:1-2] "Bellerophon | Encyclopedia.com". www.encyclopedia.com. Roja gihiştinê 3 nîsan 2023.

[1]

[2]

@@ Rêz 1: / Rêz 1: @@
-{{Agahîdank mirov/wîkîdane
+{{Agahîdank xwedawend
+| cure               = yewnan
 }}
 [[Wêne:Bellerophon riding Pegasus and killing the Chimera, Roman mosaic, the Rolin Museum in Autun, France, 2nd to 3rd century AD.jpg|thumb|Bellerofon siwarê Pegasosê dibe û Xîmerayê dikuje - mozaîka [[Romaya Kevnare|Romayî]] ([[Fransa]]) (b.z. s.s. 3-4em)]]
-'''Bellerofon''' ([[yewnanî]]:Βελλεροφῶν) di [[mîtolojiya yewnanî]] de lehenga ku [[Pêgasos|Pegasosê]] kedî kirî tê zanîn. Kurê [[Posîdon|Posîdonê]] , lehenga [[Korînt|Korîntê]] ye. Serkeftina wî ya herî mezîn kuştina cinawar [[Xîmera|Xîmerayê]] bû.
+'''Belerofon''' ([[yewnanî]]: Βελλεροφῶν, ''Bellerofon'') di [[mîtolojiya yewnanî]] de lehengê ku [[Pêgasos]] kedî kiriye tê zanîn. Kurê [[Posîdon]], lehengê [[Korînt]]ê ye. Serkeftina wî ya herî mezîn kuştina cinawar [[Xîmera]]yê bû.
 === Malbat ===
-Ew wek kurê xwedawend Posîdonê dihat zanîn lê heman demê de wek kurê mirov  [[Glafkos]]<nowiki/>ê jî dihat zanîn. Glafkos jî kurê keyê Korîntê [[Sîsîfos|Sîsîfosê]] bû, ew yek jî lehengê me dikir mîrzayê Korîntê.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.worldhistory.org/Bellerophon/|title=Bellerophon|last=Cartwright|first=Mark|website=World History Encyclopedia|language=en|access-date=2023-04-03}}</ref>Diya wê jî [[Evrînomî]] bû. Dîroknas [[Robin Lane Fox]] derheqê navê wî dibêje wateya ''fontes''e kujer û wateya ''Bellerus'' jî navê qurbaniyekî wî bû.<ref name=":0" />
+Ew wek kurê xwedawend Posîdon dihat zanîn lê heman demê de wek kurê mirov [[Glaukos]] jî dihat zanîn. Glaukos jî kurê keyê Korîntê [[Sîsîfos]] bû, ew yek jî lehengê me dikir mîrzayê Korîntê.<ref name=":0">{{Jêder-malper |url=https://www.worldhistory.org/Bellerophon/ |sernav=Bellerophon |paşnav=Cartwright |pêşnav=Mark |malper=World History Encyclopedia |ziman=en |roja-gihiştinê=2023-04-03 }}</ref>Diya wê jî [[Eurînomê]] bû. Dîroknas [[Robin Lane Fox]] derheqê navê wî de dibêje wateya ''fontes''e kujer û wateya ''Bellerus'' jî navê qurbaniyekî wî bû.<ref name=":0" />
-== Mîta Bellerofon ==
+== Efsaneya Belerofon ==
-Bavê wî ji wî re Pegasosê diyarî kiribû. Lê dihat zanîn ku ji olîmpîyan pêştir kes nedikariya siwarê Pegasosê bibe. Versîyonekî din da jî Leheng Pegasosê li nêzîkê bajarê li [[Pîrene|Pîreneyê]] serkaniyekî de dît. Bi alîkariya [[Atênê|Atênayê]] wê kêdî kir û siwarê wê bû.
+Bavê wî ji wî re Pegasos diyarî kiribû. Lê dihat zanîn ku ji olîmpiyan pêştir kes nedikariya siwarê Pegasos bibe. Di Versiyoneke din de jî leheng Pegasos li nêzîkî bajarê li [[Pîrene]]yê serkaniyekî de dît. Bi alîkariya [[Atênê|Atênayê]] wê kêdî kir û siwarê wê bû.
-Bi xeletî birê xwe û zilamekî din kuşt ji ber wê neçar ma revî çû li keyê [[Tirîns]]<nowiki/>ê [[Proteus]]<nowiki/>ê. Ketê bin bextê wî lê demekî din jina keyê Keybanû [[Anteia]] niyeta xwe li ser Bellerofonê xera kir. Lê Bellerofon vê yekê qebûl nekir destdirêjî li keybanûyê nekir. Antenîa ji vêyekê gelek aciz bû çû ba mêrê xwe derew kir got Bellerofon dixwaze ku destdirêjî min bike. Key zehf hêrs bû lê mêvanê xwe nekuşt. Peyam ji bavê jina xwe, keyê [[Lîkya|Lîkyayê]] [[Iobates]] re şand ji bo kuştina Bellerofonê.<ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.encyclopedia.com/literature-and-arts/classical-literature-mythology-and-folklore/folklore-and-mythology/bellerophon|title=Bellerophon {{!}} Encyclopedia.com|website=www.encyclopedia.com|access-date=2023-04-03}}</ref>
+Bi xeletî birê xwe û zilamekî din kuşt ji ber wê neçar ma revî çû li keyê [[Tirîns]]ê [[Proteus]]. Ketê bin bextê wî lê demekî din jina keyê Keybanû [[Anteia]] niyeta xwe li ser Belerofon xera kir. Lê Belerofon vê yekê qebûl nekir destdirêjî li keybanûyê nekir. [[Antenîa]] ji vê yekê gelek aciz bû çû ba mêrê xwe derew kir got Belerofon dixwaze ku destdirêjî min bike. Key zehf hêrs bû lê mêvanê xwe nekuşt. Peyam ji bavê jina xwe, keyê [[Lîkya]]yê [[Iobatês]] re şand ji bo kuştina Belerofon.<ref name=":1">{{Jêder-malper |url=https://www.encyclopedia.com/literature-and-arts/classical-literature-mythology-and-folklore/folklore-and-mythology/bellerophon |sernav=Bellerophon {{!}} Encyclopedia.com |malper=www.encyclopedia.com |roja-gihiştinê=2023-04-03 }}</ref>
-Key Iobates xwest ew bimire wî şande peywirên pir îza dane wî.
+Key Iobatês xwest ew bimire wî şande peywirên pir îza dane wî.
-=== Peywirên Bellerfonê ===
+=== Peywirên Belerfonê ===
-Peywira yekem kuştina Xîmerayê bû. Xîmera mexluqatek wisa bû ku serê wê şêr, beden yên bizina dûve wê jî marekî ku agir di avêje. Bellerofon newêriya nêzîkê wê bibe. Rimekî ser zirinç amade kir serê rimê dirêjî Xîmerayê kir, Xîmêra pê agirê dûvê xwe êrîş kir, zirinç helîya. Pê hilma zirincê cinewar xeniqî û mir.<ref name=":1" />
+Peywira yekem kuştina Xîmerayê bû. Xîmera mexluqatek wisa bû ku serê wê şêr, beden yên bizina dûve wê jî marekî ku agir diavêje. Belerofon newêriya nêzîkê wê bibe. Rimekî ser zirinç amade kir serê rimê dirêjî Xîmerayê kir, Xîmêra pê agirê dûvê xwe êrîş kir, zirinç heliya. Pê hilma zirincê cinewar xeniqî û mir.<ref name=":1" />
-Piştî têkbirina cinawarê vegeriya li Iobatesê. Iobates fermanekî din jê re da got here artêşa [[Solîmoi]]<nowiki/>yê têk bibe. Bellerofon siwarê Pegasosê bû û li ser artêşê firî û kevirên mezin ji wan ra avêt û  serkeftin stand.
+Piştî têkbirina cinawarê vegeriya li Iobatês. Iobatês fermanekî din jê re da got here artêşa [[Solîmoi]]yê têk bibe. Belerofon siwarê Pegasos bû û li ser artêşê firî û kevirên mezin ji wan ra avêt û serkeftin stand.
-Cara sêyem jî key Iobates ji wê re peywira têk birina [[Jinên Amazon|Amazonan]] da. Leheng stratejiya hember Solîmoiyan , li hember Amazonan jî çêkir û  serkeftî derket.
+Cara sêyem jî key Iobatês ji wê re peywira têk birina [[Jinên Amazon|Amazonan]] da. Leheng stratejiya hember Solîmoiyan, li hember Amazonan jî çêkir û serkeftî derket.
+Peywira dawî têk birina cerdeyên [[Karya]]yê bû. Cerde li bajarê [[Xantos]]ê xwe xef kiribûn. Leheng ji bavê xwe Posîdonê xwest wê bajarê binav bike. Posîdon jî gotina wê kir û bi wê awayê ji cerdeyan xilas bûn.
+=== Piştê Peywiran Jiyana Lehengê ===
+Iobatês binavkirina Xantosê bihîst bawerkir kû leheng ji aliyê Xwedawenda hatiye pîrozkirin ji ber wê dilnerm bû, lehengê kire warisê keyaniyê û keça xwe [[Fîlonoê]]yê da wî. Sê zarokên wan çêbû. Yekî ji wan diya [[Sarpêdon|Sarpedonê]] Laodameîa bû.<ref name=":0" />
+Emrê mayî de lehen dixwast ku here biçe beşdarî Xwedawendan be derket rê. Pê Pegasosê xwest ku biçe [[Çiyayê Olîmpê]] lê [[Zeus]] ji vê yekê hesiya û [[qirnî]]yek şande Pegasosê. Qirnî Pegasos gez kir û hesp qulibî, leheng jî ji asimanê kete xwarê. Leheng seqet ma û heta mirênê jî parsektî kir.<ref name=":1" />Hin versiyonên din jî Leheng piştî gezkirina qirniyê hişê xwe anî ser xwe û pê Pegasosê hate [[Kîlîkya]]yê û li wir bajarê [[Tarsus|Tarsos]] avakir.<ref name=":0" />
 == Çavkanî ==
+{{Çavkanî}}
+{{Kontrola otorîteyê}}
+[[Kategorî:Keyên mîtolojiya yewnanî]]
+[[Kategorî:Lehengên mîtolojiya yewnanî]]
+[[Kategorî:Pêgasos]]
+[[Kategorî:Prensên di mîtolojiya yewnanî de]]
+[[Kategorî:Zarokên Posîdon]]

Danegehên kontrola otorîteyê
Navneteweyî	VIAF 2 3
Neteweyî	Fransa BnF data Almanya Polonya
Yên din	IdRef