[[Fichier:Bundesarchiv Bild 141-2505, Strahlflugzeug Heinkel He 178.jpg|thumb|Eng [[Heinkel He 178]] als éischteéischten DüsefliegerDüsefliger]]
[[Fichier:Me262 at ILA 2010 13.jpg|thumb|[[Me 262]] mat bausse leiendebaussenzege Straldreifwierker um FligelFlillek]]
''' DüsefligerDüsefligere''' si [[Fliger]] en, déi mat [[Straldreifwierk]]er duerch de [[Réckstoussundriff]] fléien. ▼
[[Fichier:Bombardier.learjet60.vp-crb.arp.jpg|thumb|Moderne [[Learjet 60]] Geschäftsreesfliger mat bausse leiende Straldreifwierker]]
'''Düsefliger''', ''' DüsejetDüsenjet''' an '''Jet''' sinn déi geleefeg Bezeechnungen dofir. '' DüsejetDüsenjet'' ass en [[Pleonasmus]], well de Wuertdeel ''Jet'' steet fir d'Straldreifwierk oder d'''Düs'', soudatt d'Undriffsaart zweemol uneneegereit gëtt. ▼
▲'''Düsefliger''' si [[Fliger]], déi mat [[Straldreifwierk]]er duerch de [[Réckstoussundriff]] fléien.
▲'''Düsefliger''', '''Düsejet''' an '''Jet''' sinn déi geleefeg Bezeechnungen dofir. ''Düsejet'' ass en [[Pleonasmus]], well de Wuertdeel ''Jet'' steet fir Straldreifwierk oder ''Düs'', soudatt d'Undriffsaart zweemol uneneegereit gëtt.
== Geschicht ==
=== Ufäng ===
Den éischte Fliger maitmat enger Mëschung aus Stral- a [[Kolwendreifwierk]], [[Coanda-1910]], gouf [[1910]] vum rumäneschen Ingenieur [[Henri Marie Coandă]] gebaut. EtE gouf op der zweeter internationaler Loftfaartausstellung zu Paräis am Oktober 1910 virgestallt, war awer am Dezember 1910 accidentéiert. D'Konzept gouf dorophin ufanks net méi wieder gefouert.
Déi éischt DüsefliegerDüsefligere goufe vun [[1936]] un, no IddienIddie vum [[Hans von Ohain]] fir d'MilitärArméi entwéckelt. Si sinnsi fir d'éischt an Däitschland geflunn, (d'[[Heinkel He 178]] dende [[27. August]] [[1939]] zu [[Marienehe|Rostock-Marienehe]]), souwéi d'[[Campini-Caproni C.C.2]] an Italien den [[28. August]] [[1940]] ([[Campini-Caproni C.C.2]]) an a Groussbritannien de [[15. Mee]] [[1941]] (d'[[Gloster E.28/39]]). EtDat handeltwaren sech hei ganzalleguer nach ëm [[Schallvitess|ËnnerschallfligerËnnerschallfligeren]]. Den éischten ''[[Düsejeeër]]'' vun der Welt, dee militäresch agesat gouf, war déi an Däitschland entwéckelt [[Messerschmitt Me 262]]. DeeDen vuméischte [[AlbertPassagéierfluch Speer]]vun matder dësemWelt, Fliger am Fréijoer 1945, gewollten éischten Passagéierfluch vun der Welt anmat engem Düsefliger (vu Berlin noop Essen), deen den [[Albertt Speerm]] sou wollt, gouf wéinst der héijer Gefor duerchvu feindlechfeindleche FligerFligerattacken net duerchgefouertgemaach.<ref>Albert Speer, Spandauer Tagebücher, [[22. Oktober]] [[1952]]</ref>
=== Nokrichszäit ===
No 1945 goufen DüsefligerDüsefligeren och fir d'zivil Loftfaart konstruéiert. Als éischt Fluchgesellschaft hat d'[[British Overseas Airways Corporation|BOAC]] d'[[De Havilland DH.106 Comet|Comet]] agesat, déi dende [[27. Juli]] [[1949]] hiren éischte Fluch hat. No [[De Havilland DH.106 Comet#Accidentserie|enger AccidentserieAccidenterserie]] huet d'Musterde Modell missen iwwerschafft ginn ana d'Feld de FligerFligere wéi der d'[[Tupolew Tu-104]] an dera [[Boeing 707]] iwwerloossware ginnMeeschter um Maart. Den éischten zivilen däitschen Düsefliger war déi 1958–1961 zu Dresden entwéckelt [[152 (Fliger)|152]], déi awer wéinst wirtschaftlecherwirtschaftlechen, politescherpoliteschen an techneschertechnesche Problemer ni iwwer den Prototypenstatusde erausPrototypestatus koumerauskoum.
De [[26. Abrëll]] [[1948]] war den éischten [[Iwwerschallfluch]] mat engem düsegedriwwene Juegdfliger, der [[F-86]] Sabre, gelongen. Den éischten Iwwerschallfluch iwwerhaapt war den [[12. Oktober]] [[1947]], allerdéngs mat engem Rakéitefliger, der [[Bell X-1]]. ZanterVun dëserdo Zäitu ginn Juegdfligerd'Juegdfligeren an der RegelReegel als düsegedriwwen [[Iwwerschallfliger]]e konzipéiert.
=== Weider Entwécklung ===
Méi jonk EntwécklungenEntwécklunge sinnsi beispillsweis d'[[Boeing 747]], déi ënner dem Numm ''Jumbojet'' [[1970]] d'den Zäitalter vun de GroussraumfligerGroussraumfligeren ageleet hunn;, wéi déi dräistraleg (jeeweilegjee eenen Dreifwierk uun jiddferall FligelFlillek an eeneent am oder ënner dem Säiteleetwierk) Groussraumfliger vun den TypenTyppe [[McDonnell Douglas DC-10]] ana [[Lockheed L-1011 TriStar]] oder dem zweestäckegezweestäckegen [[Airbus A380]]. Déi franséisch-briteschbrittesch [[Concorde]] an déi sowjetesch [[Tupolew Tu-144]], déi schonnsschonn den [[31. Dezember]] [[1968]] an domat zweezwéi Méint virun der Concorde hiren éischte Fluch absolvéiert hat, waren déi eenzeg zivil IwwerschallfligerIwwerschallfligeren.
Besonnesch grouss Stéckzuelen erreeche Modeller fir de Kuerz- a Mëttelstreckeverkéier, wéi historesch déi franséisch [[Sud Aviation Caravelle|Caravelle]], d'[[Boeing 727]] oder d'[[Douglas DC-9]] (inklusiv hirer Weiderentwécklung [[McDonnell Douglas MD-80]]), oder haut [[Boeing 737]] an den [[Airbus A320]].
Am Passagéierverkéier op kuerz Distanzen hunn DüsefligerDüsefligere d'[[Propeller]]fligerfligeren net vollstänneg verdrängt;. doDo gi Passagéierfligere mat moderne [[Turboprop]]-Undriwwer ausgeriichte Passagéierfliger (z. B. d'[[Avions de Transport Régional|ATR-Serie]]) weider agesat an och gebaut.
Och am [[Geschäftsreesfliger|Geschäftsreesverkéier]] sinn déi kleng „Jets“„Jetten“ zanter JorzéngtenJoerzéngte vertrueden, beispillsweis mam ''[[Learjet]]''. Do stinnsti Varianten a praktesch alle Gréissten zur Dispositioun;, souguer interkontinental Flich kënnenkënne duerchgefouertgeflu ginn ([[Gulfstream G500]], [[Bombardier- Global-Familie Express]], [[Falcon 7X]]).
<!-- muss mol alles iwwersat ginn
<gallery caption="PassagéierfligerPassagéierfligere mat Düsenundriff">
Fichier:De Havilland Comet pic 1 REJS.jpg|Frühes Passagierflugzeug von 1949, die [[De Havilland DH.106 Comet|de Havilland ''Comet'']]
Fichier:Luftpost 69 30.jpg|Die Briefmarke der 60er Jahre zeigt eine [[Boeing 707]]
Fichier:City airline embraer erj135 se-raa arp.jpg|E moderne „Kuerzstrecke-Jet“: [[Embraer-ERJ-145-Familie|Embraer 145]]
Fichier:Eclipse-N503EA-060825-16-16.jpg|[[Eclipse 500]], e ganz klenge „biz jet“ vun 2006
</gallery>-->
== Kuckt och ==
* [[Eestralege Fliger]]
* [[Zweestralege Fliger]]
* [[Dräistralege Fliger]]
* [[Véierstralege Fliger]]
* [[Sechsstralege Fliger]]
* [[Aachtstralege Fliger]]
* [[Groussraumfliger]]
* [[Kuerzstreckefliger]]
* [[Laangstreckefliger]]
* [[Mëttelstreckefliger]]
{{Referenzen}}
[[Kategorie:Gasturbinentechnik]]
[[Kategorie:DüsefligerDüsefligeren| ]]
|