Gwerra Anglo-Żanżibarjana: Differenza bejn il-verżjonijiet
k |
m Removing Link GA template (handled by wikidata) |
||
(38 intermediate revisions by 28 users not shown) | |||
Linja 1: | Linja 1: | ||
{{Infobox Kunflitt Militari |
{{Infobox Kunflitt Militari |
||
|kunflitt=Gwerra Anglo-Żanżibarjana |
|kunflitt = Gwerra Anglo-Żanżibarjana |
||
|parti_minn = |
|||
|partof= |
|||
|stampa=[[ |
|stampa = [[Stampa:AngloZanzibarWar.jpg|300px|]] |
||
| |
|deskrizzjoni_stampa = Il-ħarem tas-sultan wara l-bombardamenti |
||
|data = 09:02–09:40 [[Ħin tal-Afrika tal-Lvant|EAT]] (06:02–06:40 UTC), 27 ta' Awwissu 1896 |
|||
|data=0900 - 0945 ħin lokali, [[27 t'Awissu]], [[1896]] |
|||
|post=[[Żanżibar]] |
|post = [[Zanzibar Town]], [[Żanżibar]] |
||
|territorju = |
|||
|casus= |
|||
⚫ | |||
|territory= |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
|kumbattent2 = [[Stampa:Flag of the Sultanate of Zanzibar.svg|25px]] [[Żanżibar]] |
|||
⚫ | |||
|kmandant1 = [[Harry Rawson]],<br />[[Lloyd Mathews]] |
|||
|kumbattent2=[[Żanżibar]] |
|||
|kmandant2 = [[Khalid bin Barghash of Zanzibar|Khalid bin Bargash]],<br />Saleh |
|||
|commander1= |
|||
⚫ | |||
|commander2= |
|||
|saħħa2 = 2,800 truppa;<br />[[HHS Glasgow|HHS ''Glasgow'']];<br />diversi mijiet ta' skjavi u servjenti preżenti f'dak il-post |
|||
⚫ | |saħħa1=900 suldat |
||
|korruti1= |
|korruti1 = Baħħar wieħed imweġġa' |
||
|korruti2= |
|korruti2 = Madwar 500 persuna maqtula u korruta |
||
}} |
}} |
||
⚫ | |||
⚫ | Il-gwerra faqqgħet wara li s-[[Sultan ta' Żanżibar|Sultan]] [[Hamad bin Thuwaini ta' Żanżibar|Hamad bin Thuwaini]], li bil-qalb kollha kien qiegħed jikkoopera mal-amministrazzjoni kolonjali tal-Brittanja, miet fil-[[25 t'Awwissu]], u n-neptui tiegħu, [[Khalid bin Barghash ta' Żanżibar|Khalid bin Bargash]], ħataf il-poter b'[[kolp ta' stat]]. Il-Britanniċi kienu jappoġġjaw kandidat ieħor, [[Hamud bin Muhammed ta' Żanżibar|Hamud bin Muhammed]], għax kienu jemmnu li setgħu jaħdmu u jmorru tajjeb miegħu, u b'hekk taw [[ultimatum]] lil Bargash biex jabdika. Bargash irrifjuta u minflok għaqqad armata ta' madwar 2,800 ruħ flimkien mal-jott armat tas-Sultan, l-[[HHS Glasgow|H.H.S. ''Glasgow'']] li kien ankrat fil-port. Filwaqt li t-truppo ta' Bargash bdew jiffortifikaw il-palazz, il-[[Marina Rjali]] ġabret ħames vapuri tal-gwerra fil-port qudddiem il-palazz (tliet krużers moderni, l-[[Edgar class cruiser|Edgar class]] [[krużer armat]] [[HMS St George|HMS ''St George'']], il-[[Pearl class cruiser|Pearl class]] [[krużer protett]] [[HMS Philomel|HMS ''Philomel'']], l-[[Archer class cruiser]] [[HMS Racoon|HMS ''Racoon'']], u żewġ [[gunboat]]s [[HMS Thrush|HMS ''Thrush'']]; [[HMS Sparrow|HMS ''Sparrow'']]). Il-Britanniċi wkoll kellhom gruppi ta' [[Marini Rjali]] biex jagħtu s-support lill-armata regolari "lealista" ta' Żanżibar, li kienet tammonta għal 900 ruħ f' żewġ [[battaljun]]i mmexxija mill-Ġeneral Lloyd Mathews, li għamel żmien bħala [[logutenen]] tal-[[Marina Rjali]]. |
||
⚫ | |||
⚫ | Allavolja s-Sultan fl-aħħar, iddeċieda li jinneggoza l-paċi permezz tar-rappreżentant tal-[[Stati Uniti|Istati Uniti]] li kien hemm fuq il-gżira, il-vapuri tal-Marina Rjali fetħu n-nar fuq il-palazz fid-9 ta' filgħodu tas-[[27 t'Awwissu]], hekk kif għalaq l-ultimatum. Il-''Glasgow'' ġie mgħarraq fi ftit ħin, u l-palazz waqa'. Kif ra hekk, Bargash irtira malajr lejn il-konsulat [[Imperu Ġermaniż|Ġermaniż]] fejn ingħata [[asylum]]. Il-bumbardament waqaf wara 45 minuta. |
||
⚫ | Il-gwerra faqqgħet wara li s-[[Sultan ta' Żanżibar|Sultan]] [[Hamad bin Thuwaini ta' Żanżibar|Hamad bin Thuwaini]], li bil-qalb kollha kien qiegħed jikkoopera |
||
⚫ | Il-Britanniċi ordnaw lill-Ġemaniżi biex jagħtuhom jeħilsu lis-sultan tagħhom, iżda dan irnexxielu jaħrab bil-baħar fit-[[2 t'Ottubru]]. Huwa baqa' jgħix f'eżilju f'[[Dar es Salaam]] sakemm inqabad mill-Britanniċi fl-1916. Wara ngħata l-permess biex jgħix f'[[Mombasa]], fejn eventwalment miet fl-1925. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[Il-Gwerra tat-Tliet Mija u Ħamsa u Tletin Sena]]: probabbilment l-itwal gwerra fl-istorja. |
* [[Il-Gwerra tat-Tliet Mija u Ħamsa u Tletin Sena]]: probabbilment l-itwal gwerra fl-istorja. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[Kategorija:Gwerer tal-Afrika]] |
|||
⚫ | |||
{{stub}} |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[Category:Gwerrer ta' l-Afrika]] |
|||
[[am:የእንግሊዝ-ዛንዚባር ጦርነት]] |
|||
[[an:Guerra Anglo-Zanzibariana]] |
|||
[[ar:الحرب الإنجليزية الزنجبارية]] |
|||
[[ast:Guerra Anglo-Zanzibariana]] |
|||
[[br:Brezel Breizh-Veur ha Zanzibar]] |
|||
[[ca:Guerra anglozanzibaresa]] |
|||
[[cs:Anglo-zanzibarská válka]] |
|||
[[cv:Акăлчансемпе Занзибар хушшинчи вăрçă]] |
|||
[[da:Engelsk-zanzibariske krig]] |
|||
[[de:Britisch-Sansibarischer Krieg]] |
|||
[[en:Anglo-Zanzibar War]] |
|||
[[eo:Angla-zanzibara milito]] |
|||
[[es:Guerra Anglo-Zanzibariana]] |
|||
[[fi:Sansibarin kapina 1896]] |
|||
[[fy:Sansibaroarloch]] |
|||
[[he:מלחמת אנגליה זנזיבר]] |
|||
[[hu:Angol–zanzibári háború]] |
|||
[[it:Guerra anglo-zanzibariana]] |
|||
[[ja:イギリス=ザンジバル戦争]] |
|||
[[jbo:gligu'e cu jamna lai zynzebar.]] |
|||
[[ko:영국-잔지바르 전쟁]] |
|||
[[la:Bellum Anglo-Zanzibarense]] |
|||
[[lad:Gerra Anglo-Zanzibariana]] |
|||
[[lt:Anglų - Zanzibaro karas]] |
|||
[[nl:Engels-Zanzibarese Oorlog]] |
|||
[[os:Занзибары хæст]] |
|||
[[ru:Англо-занзибарская война]] |
|||
[[scn:Verra anglu-zanzibbariana]] |
|||
[[sl:Angleško-zanzibarska vojna]] |
|||
[[sv:Anglo-zanzibariska kriget]] |
|||
[[tr:İngiliz-Zanzibar Savaşı]] |
|||
[[uk:Англо-занзібарська війна]] |
|||
[[zh:英桑戰爭]] |
Reviżjoni kurrenti ta' 22:32, 15 Mejju 2015
Gwerra Anglo-Żanżibarjana | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Il-ħarem tas-sultan wara l-bombardamenti | |||||||
| |||||||
Belliġeranti | |||||||
Imperu Britanniku | Żanżibar | ||||||
Kmandanti | |||||||
Harry Rawson, Lloyd Mathews |
Khalid bin Bargash, Saleh | ||||||
Saħħa | |||||||
900 suldat tal-armata regolari ta' Żanżibar; 150 150 Marini Rjali u baħħara fuq l-art; HMS Philomel; HMS Thrush; HMS Sparrow; HMS Racoon; HMS St George | 2,800 truppa; HHS Glasgow; diversi mijiet ta' skjavi u servjenti preżenti f'dak il-post | ||||||
Korruti | |||||||
Baħħar wieħed imweġġa' | Madwar 500 persuna maqtula u korruta |
Il-Gwerra Anglo-Żanżibarjana kienet miġġielda bejn ir-renju Unit u Żanżibar fis-27 t'Awwissu 1896. B'ħin kumplessiv ta' 45 minuta biss, din il-gwerra għandha r-rikordju tal-iqsar gwerra fl-istorja.
Il-gwerra faqqgħet wara li s-Sultan Hamad bin Thuwaini, li bil-qalb kollha kien qiegħed jikkoopera mal-amministrazzjoni kolonjali tal-Brittanja, miet fil-25 t'Awwissu, u n-neptui tiegħu, Khalid bin Bargash, ħataf il-poter b'kolp ta' stat. Il-Britanniċi kienu jappoġġjaw kandidat ieħor, Hamud bin Muhammed, għax kienu jemmnu li setgħu jaħdmu u jmorru tajjeb miegħu, u b'hekk taw ultimatum lil Bargash biex jabdika. Bargash irrifjuta u minflok għaqqad armata ta' madwar 2,800 ruħ flimkien mal-jott armat tas-Sultan, l-H.H.S. Glasgow li kien ankrat fil-port. Filwaqt li t-truppo ta' Bargash bdew jiffortifikaw il-palazz, il-Marina Rjali ġabret ħames vapuri tal-gwerra fil-port qudddiem il-palazz (tliet krużers moderni, l-Edgar class krużer armat HMS St George, il-Pearl class krużer protett HMS Philomel, l-Archer class cruiser HMS Racoon, u żewġ gunboats HMS Thrush; HMS Sparrow). Il-Britanniċi wkoll kellhom gruppi ta' Marini Rjali biex jagħtu s-support lill-armata regolari "lealista" ta' Żanżibar, li kienet tammonta għal 900 ruħ f' żewġ battaljuni mmexxija mill-Ġeneral Lloyd Mathews, li għamel żmien bħala logutenen tal-Marina Rjali.
Allavolja s-Sultan fl-aħħar, iddeċieda li jinneggoza l-paċi permezz tar-rappreżentant tal-Istati Uniti li kien hemm fuq il-gżira, il-vapuri tal-Marina Rjali fetħu n-nar fuq il-palazz fid-9 ta' filgħodu tas-27 t'Awwissu, hekk kif għalaq l-ultimatum. Il-Glasgow ġie mgħarraq fi ftit ħin, u l-palazz waqa'. Kif ra hekk, Bargash irtira malajr lejn il-konsulat Ġermaniż fejn ingħata asylum. Il-bumbardament waqaf wara 45 minuta.
Il-Britanniċi ordnaw lill-Ġemaniżi biex jagħtuhom jeħilsu lis-sultan tagħhom, iżda dan irnexxielu jaħrab bil-baħar fit-2 t'Ottubru. Huwa baqa' jgħix f'eżilju f'Dar es Salaam sakemm inqabad mill-Britanniċi fl-1916. Wara ngħata l-permess biex jgħix f'Mombasa, fejn eventwalment miet fl-1925.
Ara wkoll
[immodifika | immodifika s-sors]- Il-Gwerra tat-Tliet Mija u Ħamsa u Tletin Sena: probabbilment l-itwal gwerra fl-istorja.