[go: nahoru, domu]

Aqbeż għall-kontentut

Giuseppe Verdi: Differenza bejn il-verżjonijiet

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa
Content deleted Content added
m r2.6.4) (Bot Bidla: hy:Ջուզեպպե Վերդի
No edit summary
 
(26 intermediate revisions by 16 users not shown)
Linja 1: Linja 1:
{{stub|Bijografija}}
{{wikifikazzjoni}}
Giuseppe Verdi kien kompożitur famuż ħafna. L-ismijiet tiegħu tal-magħmudija kienu Giuseppe, Fortunio u Francesco, dan ta’ l-aħħar kien kompożitur Taljan tas-seklu 19. Giuseppe twieled Roncole, it-territorju ta’ Parma fl-10 ta’ Ottubru ta’ l-1813.


Huwa beda’ juri x-xewqa tal-mużika meta kien għadu żgħir u rċieva ftit lezzjonijiet mill-organista tar-raħal. Missieru Carlo Verdi kien jieħu ħsieb lukanda u ħanut tal-merċa; kien fqir biex jagħti lit-tifel tiegħu edukazzjoni tajba, imma t-tifel għogbitu n-nota t’Antonio Barezzi (merkant u dilettant tal-mużika ġewwa l-Belt ta’ Bousseto) li nkoraġixxa u assistih fl-edukazzjoni mużikali. Barra li kkopja partijiet u ddepjutizza l-organista tal-Belt, Verdi beda’ jikteb biċċiet mill-mużika għas-Soċjetà Filarmonika Lokali u għall-Knisja wkoll.


{{Infobox bijografija|caption}}
Fl-eta’ ta’ tmintax-il-sena, Barezzi tah borza biex imur Milan u jistudja fiil-Konservatorju. Huwa ma ġiex milqugħ għax kien fuq l-età imma baqa’ Milan għal 3 snin, jistudja ma’ Vincenzo Lavigna, mużiċista fl-orkestra tat-teatru La Scala. Fl-1834 Verdi rritorna f’Bousseto biex jikklenja, bis-sapport tal-Maestro di Cappella. Nħatar Master tal-Mużika għall-Kommunisti u lagħab parti kbira fil-ħajja ġol-Belt.


'''Giuseppe Fortunino Francesco Verdi''' (10 ta' Ottubru, 1813, [[Roncole]] - 27 ta' Jannar, 1901, [[Milan]]), kien [[kompożitur]] romantiku Taljan. Ix-xogħol tiegħu, magħmul essenzjalment minn opri li jikkombinaw il-qawwa melodika mal-forza psikoloġika u leġġendarja, huwa wieħed mill-aktar importanti fl-istorja tat-teatru mużikali.<br>Verdi kien wieħed mill-kompożituri ta' opri Taljani l-aktar influwenti tas-seklu 19, b'influwenza li nistgħu nqabbluha ma' dik ta' [[Bellini]], [[Gaetano_Donizetti|Donizetti]], [[Puccini]] u [[Gioachino Rossini|Rossini]]. Ix-xogħlijiet tiegħu huma spiss rappreżentati fit-teatri tal-opra tad-[[Id-Dinja|dinja]] kollha u ċerti melodiji mill-opri tiegħu ilhom ħafna li saru parti mill-[[kultura]] popolari, bħal, pereżempju, "''La donna è mobile''" minn ''Rigoletto'', "''Brindisi''" minn ''La Traviata'', "''Va, pensiero''" minn ''Nabucco'' jew il-"''Marċ Trijonfali''" minn ''Aida''. L-opri ta' Verdi għadhom jiddominaw ir-repertorju ta[[L-Arti|l-arti]] lirika, seklu u nofs wara li nħolqu.<br>Verdi ma tantx kien impenjat politikament. Madankollu kien jawtorizza l-użu tal-immaġni u tax-xogħlijiet tiegħu fil-proċess tal-unifikazzjoni tal-[[peniżola]] Taljana. Għal dir-raġuni, Verdi sar, flimkien ma' [[Garibaldi]] u [[Cavour]], figura emblematika tar-[[Risorgimento]].<ref>Phillips-Matz, Mary Jane (1993). ''Verdi: A Biography''. Oxford: Oxford University Press. ISBN <bdi>978-0-19-313204-7</bdi>.</ref>
Fl-1836 huwa żżewweg lil Margherita Barezzi, it-tifla tal-Patrun tiegħhu. Verdi, kellu mużika sabiħa ħafna. Giuseppe Verdi miet fl-1901 f'età ta' 88 sena.


=== Xogħlijiet ===
== Bijografija ==


Huwa beda’ juri x-xewqa għall-[[mużika]] meta kien għadu żgħir u rċieva ftit lezzjonijiet mill-organista tar-raħal. Missieru, Carlo Verdi, kien jieħu ħsieb lukanda u ħanut tal-merċa; kien fqir biex jagħti lit-tifel tiegħu [[edukazzjoni]] tajba, imma t-tifel għogbitu n-nota ta’ Antonio Barezzi (merkant u dilettant tal-mużika fil-Belt ta’ Busseto) li nkoraġġih u assistih fl-edukazzjoni mużikali. Minbarra li kkopja partijiet u emula l-organista tal-belt, Verdi beda jikteb biċċiet mill-mużika għas-Soċjetà Filarmonika Lokali u għall-knisja wkoll.<ref>Parker, Roger (1998), "Verdi, Giuseppe", in Sadie, Stanley (ed.), ''The New Grove Dictionary of Opera'', '''4''', London: Macmillan Publishers, p. 933, ISBN 978-0-333-73432-2.</ref>
L-ewwel opera tiegħu "Oberto" kienet aċċettata għall-provi f’La Scala. Wara xhur ta’ postponimenti fl-aħħar li kienet ipproduċiet fl-1839 kienet ta’ suċċess kbir biex ippubblikah Giovanni Ricordi. Il-mużika Taljana ġiet ippublikata tant li l-kumpanija għamlet il-qliegħ mill-mużika ta’ Verdi.


Fl-eta’ ta’ tmintax-il-sena, Barezzi tah borża ta’ studju biex imur Milan u jistudja fiil-Konservatorju. Huwa ma ġiex milqugħ minħabba l-età imma baqa’ Milan għal tliet snin, jistudja ma’ Vincenzo Lavigna, mużiċista fl-orkestra tat-teatru La Scala. Fl-1834 Verdi rritorna f’Busseto biex jitħarreġ, bl-appoġġ tal-Maestro tal-kappella. Inħatar bħala Maestro tal-Mużika għall-[[Komuniżmu|Komunisti]] u kellu rwol importanti fil-ħajja tal-Belt.

Fl-1836 huwa żżewweg lil Margherita Barezzi, it-tifla tal-Patrun tiegħu. Giuseppe Verdi miet fl-1901 fl-età ta' 88 sena.

== Xogħlijiet ==

L-ewwel opra tiegħu, "Oberto", ġiet aċċettata għall-provi f’La Scala. Wara xhur ta’ posponimenti, fl-aħħar li kienet ipproduċiet fl-1839 kienet suċċess kbir meta ppubblikah Giovanni Ricordi. Il-mużika Taljana ġiet ippublikata tant li l-kumpanija għamlet il-qligħ mill-mużika ta’ Verdi.

=== Lista ta’ xogħlijiet prinċipali ta’ Verdi===
=== Opri liriċi ===
* ''[[Oberto, Conte di San Bonifacio]]'' (Teatro La Scala ta' Milan, 17 ta' Novembru 1839)
* ''[[Un giorno di regno]]'' (Teatro La Scala ta' Milan, 5 ta' Settembru 1840)
* ''[[Nabucco]]'' (Teatro La Scala ta' Milan, 9 ta' Marzu 1842)
* ''[[I Lombardi alla prima crociata]]'' (Teatro La Scala ta' Milan, 11 ta' Frar 1843)
* ''[[Ernani]]'' (Gran Teatro La Fenice ta' [[Venezja]], 9 ta' Marzu 1844)
* ''[[I due Foscari]]'' (Teatro Argentina ta' [[Ruma]], 3 ta' Novembru 1844)
* ''[[Giovanna d'Arco]]'' (Teatro La Scala ta' Milan, 15 ta' Frar 1845)
* ''[[Alzira]]'' (Teatro di San Carlo ta' [[Napli]], 12 ta' Awwissu 1845)
* ''[[Attila]]'' (Gran Teatro La Fenice ta' Venezja, 17 ta' Marzu 1846)
* ''[[Macbeth (Verdi)|Macbeth]]'' (Teatro della Pergola ta' [[Firenze]], 14 ta' Marzu 1847)
* ''[[I masnadieri]]'' (Her Majesty's Theatre ta' [[Londra]], 22 ta' Lulju 1847)
* ''[[Jérusalem]]'' (Opéra national ta' [[Pariġi]], 26 ta' Novembru 1847)
* ''[[Il corsaro]]'' (Teatro Grande ta' [[Trieste]], 25 ta' Ottubru 1848)
* ''[[La battaglia di Legnano]]'' (Teatro Argentina ta' Ruma, 27 ta' Jannar 1849)
* ''[[Luisa Miller]]'' (Teatro San Carlo ta' Napli, 8 ta' Diċembru 1849)
* ''[[Stiffelio]]'' (Teatro Grande ta' Trieste, 16 ta' Novembru 1850)
* ''[[Rigoletto]]'' (Teatro La Fenice ta' Venezja, 11 ta' Marzu 1851)
* ''[[Il trovatore]]'' (Teatro Apollo ta' Ruma, 19 ta' Jannar 1853)
* ''[[La traviata]]'' (Teatro La Fenice ta' Venezja, 6 ta' Marzu 1853)
* ''[[Les vêpres siciliennes]]'' (Opéra national ta' Pariġi, 13 ta' Ġunju 1855)
* ''[[Simon Boccanegra]]'' (Teatro La Fenice ta' Venezja, 12 ta' Marzu 1857)
* ''[[Aroldo]]'' (Teatro Nuovo ta' [[Rimini]], 16 ta' Awwissu 1857)
* ''[[Un ballo in maschera]]'' (Teatro Apollo ta' Ruma, 17 ta' Frar 1859)
* ''[[La forza del destino]]'' (Teatru Mariinskij ta' [[San Pietruburgu]], 10 ta' Novembru 1862)
* ''[[Don Carlo]]s'' (Opéra national ta' Pariġi, 11 ta' Marzu 1867)
* ''[[Aida]]'' (Teatru tal-Opra tal-[[Kajr]], 24 ta' Dicembru 1871)
* ''[[Otello]]'' (Teatro La Scala ta' Milan, 5 ta' Frar 1887)
* ''[[Falstaff]]'' (Teatro La Scala ta' Milan, 9 ta' Frar 1893)

== Referenzi ==
{{DEFAULTSORT:Verdi, Giuseppe}}
[[Kategorija:Kompożituri Taljani|Verdi, Giuseppe]]
[[Kategorija:Kompożituri Taljani|Verdi, Giuseppe]]
[[Kategorija:Kompożituri romantiċi]]
[[Kategorija:Kompożituri Romantiċi]]
[[Kategorija:Twieldu fl-1813]]
[[Kategorija:Twieldu fl-1813]]
[[Kategorija:Mietu fl-1901]]
[[Kategorija:Mietu fl-1901]]

{{Link FA|hu}}
{{Link FA|mk}}

[[af:Giuseppe Verdi]]
[[an:Giuseppe Verdi]]
[[ar:جوزيبي فيردي]]
[[arz:جوزيبيه فيردى]]
[[ast:Giuseppe Verdi]]
[[ay:Giuseppe Verdi]]
[[az:Cüzeppe Verdi]]
[[bat-smg:Džiozepė Verdės]]
[[be:Джузепэ Вердзі]]
[[be-x-old:Джузэпэ Вэрдзі]]
[[bg:Джузепе Верди]]
[[bn:জুসেপ্পে ভের্দি]]
[[br:Giuseppe Verdi]]
[[bs:Giuseppe Verdi]]
[[ca:Giuseppe Verdi]]
[[ckb:جوسێپێی ڤێردی]]
[[cs:Giuseppe Verdi]]
[[cy:Giuseppe Verdi]]
[[da:Giuseppe Verdi]]
[[de:Giuseppe Verdi]]
[[el:Τζουζέπε Βέρντι]]
[[eml:Giuseppe Verdi]]
[[en:Giuseppe Verdi]]
[[eo:Giuseppe Verdi]]
[[es:Giuseppe Verdi]]
[[et:Giuseppe Verdi]]
[[eu:Giuseppe Verdi]]
[[fa:جوزپه وردی]]
[[fi:Giuseppe Verdi]]
[[fr:Giuseppe Verdi]]
[[ga:Giuseppe Verdi]]
[[gan:朱澤魄·渥帝]]
[[gl:Giuseppe Verdi]]
[[gv:Giuseppe Verdi]]
[[he:ג'וזפה ורדי]]
[[hif:Giuseppe Verdi]]
[[hr:Giuseppe Verdi]]
[[hu:Giuseppe Verdi]]
[[hy:Ջուզեպպե Վերդի]]
[[ia:Giuseppe Verdi]]
[[id:Giuseppe Verdi]]
[[ie:Giuseppe Verdi]]
[[io:Giuseppe Verdi]]
[[is:Giuseppe Verdi]]
[[it:Giuseppe Verdi]]
[[ja:ジュゼッペ・ヴェルディ]]
[[jv:Giuseppe Verdi]]
[[ka:ჯუზეპე ვერდი]]
[[kaa:Giuseppe Verdi]]
[[kk:Джузеппе Верди]]
[[ko:주세페 베르디]]
[[la:Iosephus Verdi]]
[[lb:Giuseppe Verdi]]
[[lmo:Giusep Verdi]]
[[lt:Džiuzepė Verdis]]
[[lv:Džuzepe Verdi]]
[[mk:Џузепе Верди]]
[[ml:ജ്യൂസേപ്പെ വേർഡി]]
[[mn:Жузеппе Верди]]
[[ms:Giuseppe Verdi]]
[[nl:Giuseppe Verdi]]
[[nn:Giuseppe Verdi]]
[[no:Giuseppe Verdi]]
[[oc:Giuseppe Verdi]]
[[pl:Giuseppe Verdi]]
[[pms:Giuseppe Verdi]]
[[pnb:جوزف وردی]]
[[pt:Giuseppe Verdi]]
[[qu:Giuseppe Verdi]]
[[ro:Giuseppe Verdi]]
[[ru:Верди, Джузеппе]]
[[rue:Джузеппе Верді]]
[[sah:Дьузеппе Верди]]
[[scn:Giuseppi Verdi]]
[[sh:Giuseppe Verdi]]
[[simple:Giuseppe Verdi]]
[[sk:Giuseppe Verdi]]
[[sl:Giuseppe Verdi]]
[[sq:Giuseppe Verdi]]
[[sr:Ђузепе Верди]]
[[sv:Giuseppe Verdi]]
[[sw:Giuseppe Verdi]]
[[szl:Giuseppe Verdi]]
[[ta:ஜூசெப்பே வேர்டி]]
[[th:จูเซปเป แวร์ดี]]
[[tl:Giuseppe Verdi]]
[[tr:Giuseppe Verdi]]
[[tt:Giuseppe Verdi]]
[[uk:Джузеппе Верді]]
[[ur:جوزپ ورڈی]]
[[vec:Giuseppe Verdi]]
[[vi:Giuseppe Verdi]]
[[vo:Giuseppe Verdi]]
[[war:Giuseppe Verdi]]
[[yi:דזשוסעפע ווערדי]]
[[yo:Giuseppe Verdi]]
[[zh:朱塞佩·威尔第]]
[[zh-min-nan:Giuseppe Verdi]]
[[zh-yue:威爾第]]

Reviżjoni kurrenti ta' 12:21, 19 Lulju 2021


Giuseppe Verdi
Senatur tar-Renju tal-Italja

15 Novembru 1874 - 3 Ottubru 1876
Membru tal-Kamra tad-Deputati tar-Renju tal-Italja

3 Frar 1861 - 7 Settembru 1865
Ħajja
Twelid Le Roncoleu Italja, 10 Ottubru 1813, 9 Ottubru 1813
Nazzjonalità Renju tal-Italja
Dukat ta' Parma
Mewt Milan, 27 Jannar 1901
Post tad-dfin Casa de Riposo por Musicisti
Kawża tal-mewt kawżi naturali (puplesija)
Familja
Konjuga/i Margherita Barezzi  (4 Mejju 1836 -  19 Ġunju 1840)
Giuseppina Strepponi  (29 Awwissu 1859 -  14 Novembru 1897)
Edukazzjoni
Lingwi Taljan
Għalliema Vincenzo Lavigna
Ferdinando Provesi
Okkupazzjoni
Okkupazzjoni kompożitur
surmast tal-orkestra
kittieb
politiku
Xogħlijiet importanti La traviata
Rigoletto
Aida
Nabucco
Il Trovatore
Requiem
Falstaff (en) Translate
Quattro Pezzi Sacri (en) Translate
Premjijiet
Sħubija L-Akkademja Żvediża tal-Mużika
Moviment mużika romantika
Moviment artistiku mużika klassika
opra
Strument/i tal-mużika pjanu

Giuseppe Fortunino Francesco Verdi (10 ta' Ottubru, 1813, Roncole - 27 ta' Jannar, 1901, Milan), kien kompożitur romantiku Taljan. Ix-xogħol tiegħu, magħmul essenzjalment minn opri li jikkombinaw il-qawwa melodika mal-forza psikoloġika u leġġendarja, huwa wieħed mill-aktar importanti fl-istorja tat-teatru mużikali.
Verdi kien wieħed mill-kompożituri ta' opri Taljani l-aktar influwenti tas-seklu 19, b'influwenza li nistgħu nqabbluha ma' dik ta' Bellini, Donizetti, Puccini u Rossini. Ix-xogħlijiet tiegħu huma spiss rappreżentati fit-teatri tal-opra tad-dinja kollha u ċerti melodiji mill-opri tiegħu ilhom ħafna li saru parti mill-kultura popolari, bħal, pereżempju, "La donna è mobile" minn Rigoletto, "Brindisi" minn La Traviata, "Va, pensiero" minn Nabucco jew il-"Marċ Trijonfali" minn Aida. L-opri ta' Verdi għadhom jiddominaw ir-repertorju tal-arti lirika, seklu u nofs wara li nħolqu.
Verdi ma tantx kien impenjat politikament. Madankollu kien jawtorizza l-użu tal-immaġni u tax-xogħlijiet tiegħu fil-proċess tal-unifikazzjoni tal-peniżola Taljana. Għal dir-raġuni, Verdi sar, flimkien ma' Garibaldi u Cavour, figura emblematika tar-Risorgimento.[1]

Huwa beda’ juri x-xewqa għall-mużika meta kien għadu żgħir u rċieva ftit lezzjonijiet mill-organista tar-raħal. Missieru, Carlo Verdi, kien jieħu ħsieb lukanda u ħanut tal-merċa; kien fqir biex jagħti lit-tifel tiegħu edukazzjoni tajba, imma t-tifel għogbitu n-nota ta’ Antonio Barezzi (merkant u dilettant tal-mużika fil-Belt ta’ Busseto) li nkoraġġih u assistih fl-edukazzjoni mużikali. Minbarra li kkopja partijiet u emula l-organista tal-belt, Verdi beda jikteb biċċiet mill-mużika għas-Soċjetà Filarmonika Lokali u għall-knisja wkoll.[2]

Fl-eta’ ta’ tmintax-il-sena, Barezzi tah borża ta’ studju biex imur Milan u jistudja fiil-Konservatorju. Huwa ma ġiex milqugħ minħabba l-età imma baqa’ Milan għal tliet snin, jistudja ma’ Vincenzo Lavigna, mużiċista fl-orkestra tat-teatru La Scala. Fl-1834 Verdi rritorna f’Busseto biex jitħarreġ, bl-appoġġ tal-Maestro tal-kappella. Inħatar bħala Maestro tal-Mużika għall-Komunisti u kellu rwol importanti fil-ħajja tal-Belt.

Fl-1836 huwa żżewweg lil Margherita Barezzi, it-tifla tal-Patrun tiegħu. Giuseppe Verdi miet fl-1901 fl-età ta' 88 sena.

L-ewwel opra tiegħu, "Oberto", ġiet aċċettata għall-provi f’La Scala. Wara xhur ta’ posponimenti, fl-aħħar li kienet ipproduċiet fl-1839 kienet suċċess kbir meta ppubblikah Giovanni Ricordi. Il-mużika Taljana ġiet ippublikata tant li l-kumpanija għamlet il-qligħ mill-mużika ta’ Verdi.

Lista ta’ xogħlijiet prinċipali ta’ Verdi

[immodifika | immodifika s-sors]
  1. ^ Phillips-Matz, Mary Jane (1993). Verdi: A Biography. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-313204-7.
  2. ^ Parker, Roger (1998), "Verdi, Giuseppe", in Sadie, Stanley (ed.), The New Grove Dictionary of Opera, 4, London: Macmillan Publishers, p. 933, ISBN 978-0-333-73432-2.