Giuseppe Verdi: Differenza bejn il-verżjonijiet
mNo edit summary |
No edit summary |
||
(4 intermediate revisions by 3 users not shown) | |||
Linja 1: | Linja 1: | ||
⚫ | |||
{{wikifikazzjoni}} |
|||
{| border="0" cellpadding="2" cellspacing="0" align="right" style="margin: 0em 1em 0em 1em; clear: right" class="toccolours" |
|||
|+ style="font-size:larger" | '''Giuseppe Verdi''' |
|||
|style="background:#efefer;" align="center" colspan="2"|[[Stampa:Verdi-photo-Brogi.jpg|daqsminuri]] |
|||
|- |
|||
|'''Isem:''' |
|||
|Giuseppe Fortunino |
|||
Francesco Verdi |
|||
|- |
|||
|'''Laqam:''' |
|||
|''Il cigno di Busseto'' |
|||
|- |
|||
|'''Twieled:''' |
|||
|10 ta' Ottubru tal-1813 |
|||
|- |
|||
|'''Miet:''' |
|||
|27 ta' Jannar tal-1901 |
|||
|- |
|||
|'''Post tat-twelid:''' |
|||
|[[Roncole]], [[Imperu Franċiż]] |
|||
|- |
|||
|'''Post tal-mewt:''' |
|||
|[[Milan]], [[Renju tal-Italja]] |
|||
|- |
|||
|'''Professjoni:''' |
|||
|[[Kompożitur]], [[Drammaturgu]] |
|||
|} |
|||
{{Infobox bijografija|caption}} |
|||
⚫ | '''Giuseppe Fortunino Francesco Verdi''' (10 ta' Ottubru, 1813, [[Roncole]] - 27 ta' Jannar, 1901, [[Milan]]), kien [[kompożitur]] romantiku Taljan. Ix-xogħol tiegħu, magħmul essenzjalment minn opri li jikkombinaw il-qawwa melodika mal-forza psikoloġika u leġġendarja, huwa wieħed mill-aktar importanti fl-istorja tat-teatru mużikali.<br>Verdi kien wieħed mill-kompożituri ta' opri Taljani l-aktar influwenti tas-seklu 19, b'influwenza li nistgħu nqabbluha ma' dik ta' [[Bellini]], [[Gaetano_Donizetti|Donizetti]], [[Puccini]] u [[Gioachino Rossini|Rossini]]. Ix-xogħlijiet tiegħu huma spiss rappreżentati fit-teatri tal-opra tad-[[Id-Dinja|dinja]] kollha u ċerti melodiji mill-opri tiegħu ilhom ħafna li saru parti mill-[[kultura]] popolari, bħal, pereżempju, "''La donna è mobile''" minn ''Rigoletto'', "''Brindisi''" minn ''La Traviata'', "''Va, pensiero''" minn ''Nabucco'' jew il-"''Marċ Trijonfali''" minn ''Aida''. L-opri ta' Verdi għadhom jiddominaw ir-repertorju ta[[L-Arti|l-arti]] lirika, seklu u nofs wara li nħolqu.<br>Verdi ma tantx kien impenjat politikament. Madankollu kien jawtorizza l-użu tal-immaġni u tax-xogħlijiet tiegħu fil-proċess tal-unifikazzjoni tal-[[peniżola]] Taljana. Għal dir-raġuni, Verdi sar, flimkien ma' [[Garibaldi]] u [[Cavour]], figura emblematika tar-[[Risorgimento]].<ref>Phillips-Matz, Mary Jane (1993). ''Verdi: A Biography''. Oxford: Oxford University Press. ISBN <bdi>978-0-19-313204-7</bdi>.</ref> |
||
⚫ | |||
'''Giuseppe Fortunino Francesco Verdi''' (10 ta' Ottubru, 1813, [[Roncole]] - 27 ta' Jannar, 1901, [[Milan]]), kien kompożitur romantiku Taljan. Ix-xogħol tiegħu, magħmul essenzjalment minn opri li jikkombinaw il-qawwa melodika mal-forza psikoloġika u leġġendarja, huwa wieħed mill-aktar importanti fl-istorja tat-teatru mużikali.<br> |
|||
⚫ | Huwa beda’ juri x-xewqa għall-[[mużika]] meta kien għadu żgħir u rċieva ftit lezzjonijiet mill-organista tar-raħal. Missieru, Carlo Verdi, kien jieħu ħsieb lukanda u ħanut tal-merċa; kien fqir biex jagħti lit-tifel tiegħu [[edukazzjoni]] tajba, imma t-tifel għogbitu n-nota ta’ Antonio Barezzi (merkant u dilettant tal-mużika fil-Belt ta’ Busseto) li nkoraġġih u assistih fl-edukazzjoni mużikali. Minbarra li kkopja partijiet u emula l-organista tal-belt, Verdi beda jikteb biċċiet mill-mużika għas-Soċjetà Filarmonika Lokali u għall-knisja wkoll.<ref>Parker, Roger (1998), "Verdi, Giuseppe", in Sadie, Stanley (ed.), ''The New Grove Dictionary of Opera'', '''4''', London: Macmillan Publishers, p. 933, ISBN 978-0-333-73432-2.</ref> |
||
⚫ | Verdi kien wieħed mill-kompożituri ta' opri Taljani l-aktar influwenti tas-seklu 19, b'influwenza li nistgħu |
||
⚫ | Fl-eta’ ta’ tmintax-il-sena, Barezzi tah borża ta’ studju biex imur Milan u jistudja fiil-Konservatorju. Huwa ma ġiex milqugħ minħabba l-età imma baqa’ Milan għal tliet snin, jistudja ma’ Vincenzo Lavigna, mużiċista fl-orkestra tat-teatru La Scala. Fl-1834 Verdi rritorna f’Busseto biex jitħarreġ, bl-appoġġ tal-Maestro tal-kappella. Inħatar bħala Maestro tal-Mużika għall-[[Komuniżmu|Komunisti]] u kellu rwol importanti fil-ħajja tal-Belt. |
||
Verdi ma tantx kien impenjat politikament. Madankollu kien jawtorizza l-użu tal-immaġni u tax-xogħlijiet tiegħu fil-proċess tal-unifikazzjoni tal-peniżola Taljana. Għal dir-raġuni, Verdi sar, flimkien ma' [[Garibaldi]] u [[Cavour]] figura emblematika tar-[[Risorgimento]]. |
|||
⚫ | |||
=== Ħajja === |
|||
⚫ | |||
⚫ | Huwa beda’ juri x-xewqa għall-mużika meta kien għadu żgħir u rċieva ftit lezzjonijiet mill-organista tar-raħal. |
||
⚫ | |||
⚫ | Fl-eta’ ta’ tmintax-il-sena, Barezzi tah |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
=== Opri liriċi === |
=== Opri liriċi === |
||
* ''[[Oberto, Conte di San Bonifacio]]'' (Teatro |
* ''[[Oberto, Conte di San Bonifacio]]'' (Teatro La Scala ta' Milan, 17 ta' Novembru 1839) |
||
* ''[[Un giorno di regno]]'' (Teatro |
* ''[[Un giorno di regno]]'' (Teatro La Scala ta' Milan, 5 ta' Settembru 1840) |
||
* ''[[Nabucco]]'' (Teatro |
* ''[[Nabucco]]'' (Teatro La Scala ta' Milan, 9 ta' Marzu 1842) |
||
* ''[[I Lombardi alla prima crociata]]'' (Teatro |
* ''[[I Lombardi alla prima crociata]]'' (Teatro La Scala ta' Milan, 11 ta' Frar 1843) |
||
* ''[[Ernani]]'' (Gran Teatro La Fenice ta' |
* ''[[Ernani]]'' (Gran Teatro La Fenice ta' [[Venezja]], 9 ta' Marzu 1844) |
||
* ''[[I due Foscari]]'' (Teatro Argentina ta' Ruma, 3 ta' Novembru |
* ''[[I due Foscari]]'' (Teatro Argentina ta' [[Ruma]], 3 ta' Novembru 1844) |
||
* ''[[Giovanna d'Arco]]'' (Teatro |
* ''[[Giovanna d'Arco]]'' (Teatro La Scala ta' Milan, 15 ta' Frar 1845) |
||
* ''[[Alzira]]'' (Teatro di San Carlo ta' |
* ''[[Alzira]]'' (Teatro di San Carlo ta' [[Napli]], 12 ta' Awwissu 1845) |
||
* ''[[Attila]]'' (Gran Teatro La Fenice ta' |
* ''[[Attila]]'' (Gran Teatro La Fenice ta' Venezja, 17 ta' Marzu 1846) |
||
* ''[[Macbeth (Verdi)|Macbeth]]'' (Teatro della Pergola ta' Firenze, 14 ta' Marzu |
* ''[[Macbeth (Verdi)|Macbeth]]'' (Teatro della Pergola ta' [[Firenze]], 14 ta' Marzu 1847) |
||
* ''[[I masnadieri]]'' (Her Majesty's Theatre ta' Londra, 22 ta' Lulju |
* ''[[I masnadieri]]'' (Her Majesty's Theatre ta' [[Londra]], 22 ta' Lulju 1847) |
||
* ''[[Jérusalem]]'' (Opéra national ta' Pariġi, 26 ta' Novembru |
* ''[[Jérusalem]]'' (Opéra national ta' [[Pariġi]], 26 ta' Novembru 1847) |
||
* ''[[Il corsaro]]'' (Teatro Grande ta' [[Trieste]], 25 ta' Ottubru |
* ''[[Il corsaro]]'' (Teatro Grande ta' [[Trieste]], 25 ta' Ottubru 1848) |
||
* ''[[La battaglia di Legnano]]'' (Teatro Argentina ta' Ruma, 27 ta' Jannar |
* ''[[La battaglia di Legnano]]'' (Teatro Argentina ta' Ruma, 27 ta' Jannar 1849) |
||
* ''[[Luisa Miller]]'' (Teatro San Carlo ta' |
* ''[[Luisa Miller]]'' (Teatro San Carlo ta' Napli, 8 ta' Diċembru 1849) |
||
* ''[[Stiffelio]]'' (Teatro Grande ta' Trieste, 16 ta' Novembru |
* ''[[Stiffelio]]'' (Teatro Grande ta' Trieste, 16 ta' Novembru 1850) |
||
* ''[[Rigoletto]]'' (Teatro La Fenice ta' |
* ''[[Rigoletto]]'' (Teatro La Fenice ta' Venezja, 11 ta' Marzu 1851) |
||
* ''[[Il trovatore]]'' (Teatro Apollo ta' Ruma, 19 ta' Jannar |
* ''[[Il trovatore]]'' (Teatro Apollo ta' Ruma, 19 ta' Jannar 1853) |
||
* ''[[La traviata]]'' (Teatro La Fenice ta' |
* ''[[La traviata]]'' (Teatro La Fenice ta' Venezja, 6 ta' Marzu 1853) |
||
* ''[[Les vêpres siciliennes]]'' (Opéra national ta' Pariġi, 13 ta' Ġunju |
* ''[[Les vêpres siciliennes]]'' (Opéra national ta' Pariġi, 13 ta' Ġunju 1855) |
||
* ''[[Simon Boccanegra]]'' (Teatro La Fenice ta' |
* ''[[Simon Boccanegra]]'' (Teatro La Fenice ta' Venezja, 12 ta' Marzu 1857) |
||
* ''[[Aroldo]]'' (Teatro Nuovo ta' Rimini, 16 ta' Awwissu |
* ''[[Aroldo]]'' (Teatro Nuovo ta' [[Rimini]], 16 ta' Awwissu 1857) |
||
* ''[[Un ballo in maschera]]'' (Teatro Apollo ta' Ruma, 17 ta' Frar |
* ''[[Un ballo in maschera]]'' (Teatro Apollo ta' Ruma, 17 ta' Frar 1859) |
||
* ''[[La forza del destino]]'' ( |
* ''[[La forza del destino]]'' (Teatru Mariinskij ta' [[San Pietruburgu]], 10 ta' Novembru 1862) |
||
* ''[[Don Carlo]]s'' (Opéra national ta' Pariġi, 11 ta' Marzu |
* ''[[Don Carlo]]s'' (Opéra national ta' Pariġi, 11 ta' Marzu 1867) |
||
* ''[[Aida]]'' (Teatru tal-Opra tal-Kajr, 24 ta' Dicembru |
* ''[[Aida]]'' (Teatru tal-Opra tal-[[Kajr]], 24 ta' Dicembru 1871) |
||
* ''[[Otello]]'' (Teatro |
* ''[[Otello]]'' (Teatro La Scala ta' Milan, 5 ta' Frar 1887) |
||
* ''[[Falstaff]]'' (Teatro |
* ''[[Falstaff]]'' (Teatro La Scala ta' Milan, 9 ta' Frar 1893) |
||
== Referenzi == |
|||
{{DEFAULTSORT:Verdi, Giuseppe}} |
|||
[[Kategorija:Kompożituri Taljani|Verdi, Giuseppe]] |
[[Kategorija:Kompożituri Taljani|Verdi, Giuseppe]] |
||
[[Kategorija:Kompożituri Romantiċi]] |
[[Kategorija:Kompożituri Romantiċi]] |
Reviżjoni kurrenti ta' 12:21, 19 Lulju 2021
Giuseppe Fortunino Francesco Verdi (10 ta' Ottubru, 1813, Roncole - 27 ta' Jannar, 1901, Milan), kien kompożitur romantiku Taljan. Ix-xogħol tiegħu, magħmul essenzjalment minn opri li jikkombinaw il-qawwa melodika mal-forza psikoloġika u leġġendarja, huwa wieħed mill-aktar importanti fl-istorja tat-teatru mużikali.
Verdi kien wieħed mill-kompożituri ta' opri Taljani l-aktar influwenti tas-seklu 19, b'influwenza li nistgħu nqabbluha ma' dik ta' Bellini, Donizetti, Puccini u Rossini. Ix-xogħlijiet tiegħu huma spiss rappreżentati fit-teatri tal-opra tad-dinja kollha u ċerti melodiji mill-opri tiegħu ilhom ħafna li saru parti mill-kultura popolari, bħal, pereżempju, "La donna è mobile" minn Rigoletto, "Brindisi" minn La Traviata, "Va, pensiero" minn Nabucco jew il-"Marċ Trijonfali" minn Aida. L-opri ta' Verdi għadhom jiddominaw ir-repertorju tal-arti lirika, seklu u nofs wara li nħolqu.
Verdi ma tantx kien impenjat politikament. Madankollu kien jawtorizza l-użu tal-immaġni u tax-xogħlijiet tiegħu fil-proċess tal-unifikazzjoni tal-peniżola Taljana. Għal dir-raġuni, Verdi sar, flimkien ma' Garibaldi u Cavour, figura emblematika tar-Risorgimento.[1]
Bijografija
[immodifika | immodifika s-sors]Huwa beda’ juri x-xewqa għall-mużika meta kien għadu żgħir u rċieva ftit lezzjonijiet mill-organista tar-raħal. Missieru, Carlo Verdi, kien jieħu ħsieb lukanda u ħanut tal-merċa; kien fqir biex jagħti lit-tifel tiegħu edukazzjoni tajba, imma t-tifel għogbitu n-nota ta’ Antonio Barezzi (merkant u dilettant tal-mużika fil-Belt ta’ Busseto) li nkoraġġih u assistih fl-edukazzjoni mużikali. Minbarra li kkopja partijiet u emula l-organista tal-belt, Verdi beda jikteb biċċiet mill-mużika għas-Soċjetà Filarmonika Lokali u għall-knisja wkoll.[2]
Fl-eta’ ta’ tmintax-il-sena, Barezzi tah borża ta’ studju biex imur Milan u jistudja fiil-Konservatorju. Huwa ma ġiex milqugħ minħabba l-età imma baqa’ Milan għal tliet snin, jistudja ma’ Vincenzo Lavigna, mużiċista fl-orkestra tat-teatru La Scala. Fl-1834 Verdi rritorna f’Busseto biex jitħarreġ, bl-appoġġ tal-Maestro tal-kappella. Inħatar bħala Maestro tal-Mużika għall-Komunisti u kellu rwol importanti fil-ħajja tal-Belt.
Fl-1836 huwa żżewweg lil Margherita Barezzi, it-tifla tal-Patrun tiegħu. Giuseppe Verdi miet fl-1901 fl-età ta' 88 sena.
Xogħlijiet
[immodifika | immodifika s-sors]L-ewwel opra tiegħu, "Oberto", ġiet aċċettata għall-provi f’La Scala. Wara xhur ta’ posponimenti, fl-aħħar li kienet ipproduċiet fl-1839 kienet suċċess kbir meta ppubblikah Giovanni Ricordi. Il-mużika Taljana ġiet ippublikata tant li l-kumpanija għamlet il-qligħ mill-mużika ta’ Verdi.
Lista ta’ xogħlijiet prinċipali ta’ Verdi
[immodifika | immodifika s-sors]Opri liriċi
[immodifika | immodifika s-sors]- Oberto, Conte di San Bonifacio (Teatro La Scala ta' Milan, 17 ta' Novembru 1839)
- Un giorno di regno (Teatro La Scala ta' Milan, 5 ta' Settembru 1840)
- Nabucco (Teatro La Scala ta' Milan, 9 ta' Marzu 1842)
- I Lombardi alla prima crociata (Teatro La Scala ta' Milan, 11 ta' Frar 1843)
- Ernani (Gran Teatro La Fenice ta' Venezja, 9 ta' Marzu 1844)
- I due Foscari (Teatro Argentina ta' Ruma, 3 ta' Novembru 1844)
- Giovanna d'Arco (Teatro La Scala ta' Milan, 15 ta' Frar 1845)
- Alzira (Teatro di San Carlo ta' Napli, 12 ta' Awwissu 1845)
- Attila (Gran Teatro La Fenice ta' Venezja, 17 ta' Marzu 1846)
- Macbeth (Teatro della Pergola ta' Firenze, 14 ta' Marzu 1847)
- I masnadieri (Her Majesty's Theatre ta' Londra, 22 ta' Lulju 1847)
- Jérusalem (Opéra national ta' Pariġi, 26 ta' Novembru 1847)
- Il corsaro (Teatro Grande ta' Trieste, 25 ta' Ottubru 1848)
- La battaglia di Legnano (Teatro Argentina ta' Ruma, 27 ta' Jannar 1849)
- Luisa Miller (Teatro San Carlo ta' Napli, 8 ta' Diċembru 1849)
- Stiffelio (Teatro Grande ta' Trieste, 16 ta' Novembru 1850)
- Rigoletto (Teatro La Fenice ta' Venezja, 11 ta' Marzu 1851)
- Il trovatore (Teatro Apollo ta' Ruma, 19 ta' Jannar 1853)
- La traviata (Teatro La Fenice ta' Venezja, 6 ta' Marzu 1853)
- Les vêpres siciliennes (Opéra national ta' Pariġi, 13 ta' Ġunju 1855)
- Simon Boccanegra (Teatro La Fenice ta' Venezja, 12 ta' Marzu 1857)
- Aroldo (Teatro Nuovo ta' Rimini, 16 ta' Awwissu 1857)
- Un ballo in maschera (Teatro Apollo ta' Ruma, 17 ta' Frar 1859)
- La forza del destino (Teatru Mariinskij ta' San Pietruburgu, 10 ta' Novembru 1862)
- Don Carlos (Opéra national ta' Pariġi, 11 ta' Marzu 1867)
- Aida (Teatru tal-Opra tal-Kajr, 24 ta' Dicembru 1871)
- Otello (Teatro La Scala ta' Milan, 5 ta' Frar 1887)
- Falstaff (Teatro La Scala ta' Milan, 9 ta' Frar 1893)
Referenzi
[immodifika | immodifika s-sors]- ^ Phillips-Matz, Mary Jane (1993). Verdi: A Biography. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-313204-7.
- ^ Parker, Roger (1998), "Verdi, Giuseppe", in Sadie, Stanley (ed.), The New Grove Dictionary of Opera, 4, London: Macmillan Publishers, p. 933, ISBN 978-0-333-73432-2.