[go: nahoru, domu]

Naar inhoud springen

Al Hoceima (stad): verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Verduidelijkt
Labels: Visuele tekstverwerker Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website
2 (onbereikbare) link(s) aangepast en 0 gemarkeerd als onbereikbaar) #IABot (v2.0.9.5
 
(41 tussenliggende versies door 14 gebruikers niet weergegeven)
Regel 6: Regel 6:
| altnaam = {{lang|ber|ⵍⵃⵓⵙⵉⵎⴰ}}
| altnaam = {{lang|ber|ⵍⵃⵓⵙⵉⵎⴰ}}
| area = [[Tanger-Tétouan-Al Hoceïma]]
| area = [[Tanger-Tétouan-Al Hoceïma]]
| bestandsnaam vlag =
| wapen =
| wapen =
| subarea = [[Al Hoceima (provincie)|Al Hoceima]]
| subarea = [[Al Hoceima (provincie)|Al Hoceima]]
Regel 23: Regel 22:
}}
}}


'''Al Hoceima''' ([[Berbertalen|Berbers]]: {{Lang|ber|ⵍⵃⵓⵙⵉⵎⴰ}} '''Lḥusima''') is een havenstad en badplaats van zo'n 60.000 inwoners aan het [[Rifgebergte]], in het noorden van [[Marokko (hoofdbetekenis)|Marokko]], gelegen aan een beschutte baai aan de [[Middellandse Zee]]. De stad is hoofdplaats van de gelijknamige provincie [[Al Hoceima (provincie)|Al Hoceima]] in de regio [[Tanger-Tétouan-Al Hoceïma]]. Al Hoceima ligt in het stamgebied van de [[Ibaqouyen]].<ref>{{fr}}[https://web.archive.org/web/20180226093219/http://www.alhoceima.com/entreprise/histoire.html Historique] alhoceima.com</ref><ref>{{Citeer web |url=https://www.bladna.nl/amp,10211,nieuwe-regios-marokko,10211.html |titel=Gearchiveerde kopie |bezochtdatum=24 april 2022 |archiefdatum=31 januari 2017 |archiefurl=https://web.archive.org/web/20170131175923/http://www.bladna.nl/amp,10211,nieuwe-regios-marokko,10211.html |dodeurl=ja}}</ref><ref>https://www.marokko-info.nl/al-hoceima/</ref>
'''Al Hoceima''' ([[Berbertalen|Berbers]]: {{Lang|ber|ⵍⵃⵓⵙⵉⵎⴰ}} '''{{Lang|ber-latn|Lḥusima}}''') is een havenstad en badplaats van zo'n 60.000 inwoners aan het [[Rifgebergte]], in het noorden van [[Marokko (hoofdbetekenis)|Marokko]], gelegen aan een beschutte baai aan de [[Middellandse Zee]]. De stad de is hoofdplaats van de gelijknamige provincie [[Al Hoceima (provincie)|Al Hoceima]] in de regio [[Tanger-Tétouan-Al Hoceïma]].


De stad wordt bewoond door [[Riffijnen]], de bewoners van de algehele Rifstreek. De taal die voornamelijk gesproken wordt in Al Hoceima is het [[Riffijns]], wat deel uitmaakt van de [[Berbertalen|Berberse talengroep]].<ref>{{Citeer web |url=https://taalhuisamsterdam.nl/event/about-spoken-languages-riffian-tamazight-berber/ |titel=Riffian Tamazight (Berber) |achternaam=Mourigh |voornaam=Dr. Khalid |bezochtdatum=21 juli 2024 |uitgever=Taalhuis Amsterdam |taal=nl}}</ref>
Veel inwoners van Al Hoceima en omgeving zijn uitgeweken naar [[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederland]], [[Spanje]], [[Duitsland (hoofdbetekenis)|Duitsland]] en [[België (hoofdbetekenis)|België]]. Deze buitenlandse invloeden hebben ervoor gezorgd dat Al Hoceima een opener stad is geworden op gebied van cultuur en taal.{{Bron?||2023|11|13}}


In de jaren 60 en 70 zijn veel inwoners van Al Hoceima uitgeweken naar landen zoals [[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederland]], [[Frankrijk (hoofdbetekenis)|Frankrijk]], [[Spanje]], [[Duitsland (hoofdbetekenis)|Duitsland]] en [[België (hoofdbetekenis)|België]].<ref>{{Citeer web |url=https://50jaarmigratie.nl/?page_id=298 |titel=50 jaar migratie |bezochtdatum=21 juli 2024 |taal=nl}}</ref>
De voertaal die er vooral wordt gesproken is het Marokkaanse Darija Arabisch en sommige spreken ook nog het Riffijns (Berbers).


== Geschiedenis ==
== Geschiedenis ==


=== Al Hoceima tijdens de middeleeuwen ===
=== Al Hoceima tijdens de middeleeuwen ===
Het is niet bekend wanneer Al Hoceima is opgericht, maar verschillende bronnen wijzen erop dat de stad honderden jaren oud is. Zo schrijft [[Leo Africanus]] al in 1550 over de stad in zijn boek ''Descrittione dell' Africa''.<ref>{{Citeer boek |titel=Descittione dell 'Africa (Description of Africa) |achternaam=Africanus |voornaam=Leo |url=https://ia601304.us.archive.org/18/items/historydescripti93leoa/historydescripti93leoa.pdf |taal=en |datum=1550 |pagina=635}}</ref> De stad is vernoemd naar een plant wat er al eeuwen groeit, de [[lavendel]]. De naam Al Hoceima is afgeleid van het Arabische woord ''al-Khuzama'', wat dus lavendel betekent.<ref>{{Citeer boek |titel=The Aith Waryagher of the Moroccan Rif |achternaam=Montgommery Hart |voornaam=David |url=https://archive.org/details/the-aith-waryagher-of-the-moroccan-rif-david-hart-montgomery_202401/page/n1/mode/2up?q=Hoceima |taal=en |datum=1976 |pagina=1}}</ref>
Het is niet bekend wanneer Al Hoceima is opgericht, maar verschillende bronnen wijzen erop dat de stad honderden jaren oud is. Zo schrijft [[Leo Africanus]] al in 1550 over de stad in zijn boek ''Descrittione dell' Africa''.<ref>{{Citeer boek |titel=Descittione dell 'Africa (Description of Africa) |achternaam=Africanus |voornaam=Leo |url=https://ia601304.us.archive.org/18/items/historydescripti93leoa/historydescripti93leoa.pdf |taal=en |datum=1550 |pagina=635}}</ref> De stad is vernoemd naar een plant wat er al eeuwen groeit, de [[lavendel]]. De naam van de stad is afgeleid van het Arabische woord ''al-Khuzama'', wat dus lavendel betekent.<ref>{{Citeer boek |titel=The Aith Waryagher of the Moroccan Rif |achternaam=Montgommery Hart |voornaam=David |url=https://archive.org/details/the-aith-waryagher-of-the-moroccan-rif-david-hart-montgomery_202401/page/n1/mode/2up?q=Hoceima |taal=en |datum=1976 |pagina=1}}</ref>


In het jaar 710 vestigt [[Salih I ibn Mansur|Salih Ibn Mansur]] zich bij de haven van [[Temsamane (gemeente)|Temsaman]], op enkele kilometers van Al Hoceima. De regio is op dat moment onder het bewind van [[Al-Walid I|Al-Walid Ibn 'Abd al-Malik]], de [[Kalief]] en lid van de [[Omajjaden van Andalusië|Omajjaden]] [[dynastie]]. In datzelfde jaar sticht Salih Ibn Mansur, onder goedkeuring van de kalief het Arabische [[Emiraat Nekor|Emiraat van Nekor]].<ref>{{Citeer boek |titel=Global Handbook of Quality of Life: Exploration of Well-Being of Nations and Continents |medeauteurs=Laura Camfield, Mariano Rojas, Valerie Møller, Wolfgang Glatzer |url=https://www.google.nl/books/edition/Global_Handbook_of_Quality_of_Life/rplfBgAAQBAJ?hl=en&gbpv=0 |taal=en |uitgever=Springer |datum=22 januari 2015 |pagina=512 |isbn=9789401791786, 9401791783}}</ref> Het werd hiermee het allereerste [[Riffijnen|Arabische]][[Islam|Islamitische]] emiraat in de Rif. De hoofdstad van het emiraat was Temsaman. De Arabieren stichtten later de historische stad [[Nekor]], onder hen bekend als ''Nkur'', welke op termijn de hoofdstad werd van het gelijknamige emiraat. Daarnaast stichtten zij een andere belangrijke stad genaamd [[Al Mazamma]], bekend als ''Rmzemmeth'' onder de lokale Riffijnse bevolking. De ruïnes van het historische Al Mazamma bevinden zich op enkele kilometers van het hedendaagse Al Hoceima.
In het jaar 710 vestigt [[Salih I ibn Mansur|Salih Ibn Mansur]] zich bij de haven van [[Temsamane (gemeente)|Temsaman]], op enkele kilometers van Al Hoceima. De regio is op dat moment onder het bewind van [[Al-Walid I|Al-Walid Ibn 'Abd al-Malik]], de [[Kalief]] en lid van de [[Omajjaden van Andalusië|Omajjaden]] [[dynastie]]. In datzelfde jaar sticht Salih Ibn Mansur, onder goedkeuring van de kalief en met hulp van de [[Ait Waryaghar|Aith Wayagher]] en [[Temsamane (stam)|Aith Temsaman]], het [[Emiraat Nekor|Emiraat van Nekor]].<ref>{{Citeer boek |titel=Global Handbook of Quality of Life: Exploration of Well-Being of Nations and Continents |medeauteurs=Laura Camfield, Mariano Rojas, Valerie Møller, Wolfgang Glatzer |url=https://www.google.nl/books/edition/Global_Handbook_of_Quality_of_Life/rplfBgAAQBAJ?hl=en&gbpv=0 |taal=en |uitgever=Springer |datum=22 januari 2015 |pagina=512 |isbn=9789401791786}}</ref> Het werd hiermee het allereerste [[Riffijnen|Riffijnse]]-[[Islam|Islamitische]] emiraat. De hoofdstad van het emiraat was Temsaman. De Riffijnen stichtten later de historische stad [[Nekor]], onder hen bekend als ''Nkur'', welke op termijn de hoofdstad werd van het gelijknamige emiraat. Daarnaast stichtten zij een andere belangrijke stad genaamd [[Al Mazamma]], bekend als ''Rmzemmeth'' onder de lokale Riffijnse bevolking. De ruïnes van het historische Al Mazamma bevinden zich op enkele kilometers van het hedendaagse Al Hoceima.


In de winter van 859-860 meren [[Vikingen]] met 62 schepen aan bij het Emiraat van Nekor om er te plunderen.<ref>{{Citeer boek |titel=History of the Vikings and Norse Culture |achternaam=Kane |voornaam=Njord |url=https://www.google.nl/books/edition/History_of_the_Vikings_and_Norse_Culture/W6OsDwAAQBAJ?hl=en&gbpv=0 |taal=en |uitgever=Spangenhelm Publishing |datum=September 2019}}</ref> Volgens de [[historicus]] [[:en:Ibn_al-Qutiyya|Ibn al-Quttiya]] bezochten de Vikingen het emiraat nadat zij al geplunderd hadden in [[Sevilla (stad)|Sevilla]], waar twee van hun schepen gevangen werden genomen door de kustwacht van de Omajjaden. Sir Thomas Downing Kendrick, een Britse [[archeoloog]] en historicus, verteld in zijn boek ''A History of the Vikings'' ook over de plunderingen. Onder de Vikingen vielen er honderden doden en werden dertig schepen verwoest.<ref>{{Citeer boek |titel=A History of the Viking |achternaam=Kendrick |voornaam=Thomas Downing |url=https://archive.org/details/historyofvikings0000kend_k4c6/page/n5/mode/2up?q=crushing+defeat |taal=en |uitgever=Taylor & Francis |datum=1930 |pagina=177 |isbn=9781136242397, 1136242392}}</ref> Volgens de [[Al-Andalus|Andalusische]] historicus [[:en:Al-Bakri|al-Bakri]] hebben de Vikingen acht dagen lang geplunderd in het Arabische emiraat Nekor en namen zij enkele bewoners gevangen. Volgens de historicus [[:en:F._Donald_Logan|Francis Donald Logan]] werden deze bewoners uiteindelijk als slaven verkocht in [[Ierland (land)|Ierland]].<ref>{{Citeer boek |titel=Saga Book of the Viking Club |auteur=Society for Northern Research |uitgever=University of London King's College |datum=1908 |pagina=41}}</ref><ref>{{Citeer boek |titel=The Vikings in History |achternaam=Donald Logan |voornaam=F. |url=https://www.google.nl/books/edition/The_Vikings_in_History/_TD-AQAAQBAJ?hl=en&gbpv=1&dq=vikings+nekor&pg=PA110&printsec=frontcover |taal=en |uitgever=Taylor & Francis |datum=1983 |pagina=109 |isbn=9781136527166, 1136527168}}</ref>
In de winter van 859-860 meren [[Vikingen]] met 62 schepen aan bij het Emiraat van Nekor om er te plunderen.<ref>{{Citeer boek |titel=History of the Vikings and Norse Culture |achternaam=Kane |voornaam=Njord |url=https://www.google.nl/books/edition/History_of_the_Vikings_and_Norse_Culture/W6OsDwAAQBAJ?hl=en&gbpv=0 |taal=en |uitgever=Spangenhelm Publishing |datum=September 2019}}</ref> Volgens de historicus [[Ibn al-Quttiya]] bezochten de Vikingen het emiraat nadat zij al geplunderd hadden in [[Sevilla (stad)|Sevilla]], waar twee van hun schepen gevangen werden genomen door de kustwacht van de Omajjaden. Sir Thomas Downing Kendrick, een Britse [[archeoloog]] en historicus, verteld in zijn boek ''A History of the Vikings'' ook over de plunderingen. Onder de Vikingen vielen er honderden doden en werden dertig schepen verwoest.<ref>{{Citeer boek |titel=A History of the Viking |achternaam=Kendrick |voornaam=Thomas Downing |url=https://archive.org/details/historyofvikings0000kend_k4c6/page/n5/mode/2up?q=crushing+defeat |taal=en |uitgever=Taylor & Francis |datum=1930 |pagina=177 |isbn=9781136242397}}</ref> Volgens de [[Al-Andalus|Andalusische]] historicus [[al-Bakri]] hebben de Vikingen acht dagen lang geplunderd in het Emiraat Nekor en namen zij enkele bewoners gevangen. Volgens de historicus [[Francis Donald Logan]] werden deze bewoners uiteindelijk als slaven verkocht in [[Ierland (land)|Ierland]].<ref>{{Citeer boek |titel=Saga Book of the Viking Club |auteur=Society for Northern Research |uitgever=University of London King's College |datum=1908 |pagina=41}}</ref><ref>{{Citeer boek |titel=The Vikings in History |achternaam=Donald Logan |voornaam=F. |url=https://www.google.nl/books/edition/The_Vikings_in_History/_TD-AQAAQBAJ?hl=en&gbpv=1&dq=vikings+nekor&pg=PA110&printsec=frontcover |taal=en |uitgever=Taylor & Francis |datum=1983 |pagina=109 |isbn=9781136527166}}</ref>


In het 11e eeuw valt Al Hoceima, samen met de rest van het hedendaagse Marokko, onder het bewind van de [[Almoraviden]] dynastie. De stichter, [[Abdullah ibn Yasin]], deed een poging om één groot islamitisch rijk te creëren. Hiermee kwamen verschillende andere dynastieën, waaronder de [[Idrisiden]], [[:en:Midrarid_dynasty|Midradiden]] en het Emiraat van Nekor tot een einde. In het begin van het 12e eeuw maken de Almoraviden na honderd jaar bewind ruimte voor de [[Kalifaat van de Almohaden|Almohaden]], een andere Berberse dynastie. Zij bouwen in het 13e eeuw een fort op de plek wat nu onderdeel is van het [[Nationaal park van Al Hoceima]]. De bouw van dit fort verzekerde de Almohaden ervan dat zij zich beter konden verdedigen tegen vijanden en indringers. Het fort staat bekend als de ''Al Kal'a Torres'' en wordt door de Spanjaarden ook wel ''Torres de Alcalá'' genoemd. Het fort is uitgeroepen tot cultureel erfgoed en werd in 2021 met hulp van de [[Verenigde Staten]] gerenoveerd.<ref>{{Citeer web |url=https://www.moroccoworldnews.com/2022/10/352004/al-hoceima-morocco-us-organize-seminar-on-importance-of-preserving-cultural-heritage |titel=Al Hoceima: Morocco, US Organize Seminar on Importance of Preserving Cultural Heritage |auteur=Morocco World News |datum=23 oktober 2022 |taal=en}}</ref>
In het 11e eeuw valt Al Hoceima, samen met de rest van het hedendaagse Marokko, onder het bewind van de [[Berbers|Berberse]] [[Almoraviden]] dynastie. De stichter, [[Abdullah ibn Yasin]], deed een poging om één groot islamitisch rijk te creëren. Hiermee kwamen verschillende andere dynastieën, waaronder de [[Idrisiden]], [[Midradiden]] en het Emiraat van Nekor tot een einde. In het begin van het 12e eeuw maken de Almoraviden na honderd jaar bewind ruimte voor de [[Kalifaat van de Almohaden|Almohaden]], een andere Berberse dynastie. Zij bouwen in het 13e eeuw een fort op de plek wat nu onderdeel is van het [[Nationaal park van Al Hoceima]]. De bouw van dit fort verzekerde de Almohaden ervan dat zij zich beter konden verdedigen tegen vijanden en indringers. Het fort staat bekend als de ''Al Kal'a Torres'' en wordt door de Spanjaarden ook wel ''Torres de Alcalá'' genoemd. Het fort is uitgeroepen tot cultureel erfgoed en werd in 2021 met hulp van de [[Verenigde Staten (hoofdbetekenis)|Verenigde Staten]] gerenoveerd.<ref>{{Citeer web |url=https://www.moroccoworldnews.com/2022/10/352004/al-hoceima-morocco-us-organize-seminar-on-importance-of-preserving-cultural-heritage |titel=Al Hoceima: Morocco, US Organize Seminar on Importance of Preserving Cultural Heritage |auteur=Morocco World News |datum=23 oktober 2022 |taal=en}}</ref>


De eeuwen erna valt het gebied, net als andere grote delen van het hedendaagse Marokko, onder het bewind van de [[Meriniden]], [[Wattasiden]], de [[Saadidynastie|Saadiden]] en de [[Alaoui-dynastie|Alaouieten]]. De lokale stammen trokken zich echter weinig aan van de dynastieën, gezien de stamhoofden in de praktijk het gezag voerden.
De eeuwen erna valt het gebied, net als andere grote delen van het hedendaagse Marokko, onder het bewind van de [[Meriniden]], de Riffijnse [[Wattasiden]], de [[Saadidynastie|Saadiden]] en de [[Alaoui-dynastie|Alaouieten]]. De lokale stammen trokken zich echter weinig aan van de dynastieën, gezien de stamhoofden in de praktijk het gezag voerden.


Op 28 augustus 1673 zond Spanje een [[garnizoen]] van 78 soldaten, gewapend met 4 stuks [[artillerie]] naar een eiland wat onder de lokale Riffijnse bevolking bekend staat als ''Thazrut n Nkur.'' Het eiland bevindt zich op ongeveer driehonderd meter van Al Hoceima en kreeg van de Spanjaarden de naam [[Peñón de Alhucemas|Peñon de Alhucemas]]. Het eiland wordt sinds de bezetting op 28 augustus 1673 permanent bewoont door de Spanjaarden.
Op 28 augustus 1673 zond Spanje een [[garnizoen]] van 78 soldaten, gewapend met 4 stuks [[artillerie]] naar een eiland wat onder de lokale Riffijnse bevolking bekend staat als ''Thazrut n Nkur.'' Het eiland bevindt zich op ongeveer driehonderd meter van Al Hoceima en kreeg van de Spanjaarden de naam [[Peñón de Alhucemas]]. Het eiland wordt sinds de bezetting op 28 augustus 1673 permanent bewoont door de Spanjaarden.


=== Al Hoceima onder het Spaanse protectoraat in Marokko ===
=== Al Hoceima onder het Spaanse protectoraat in Marokko ===
In de 19e en 20ste eeuw, toen de [[Europa (werelddeel)|Europese]] koloniale machten hun kolonies in [[Afrika]] en [[Azië]] aan het uitbreiden waren, liep Spanje langzaam aan steeds meer achterstand op. Na een voor de Spanjaarden desastreuze [[Spaans-Amerikaanse Oorlog|Spaans-Amerikaanse Oorlog in 1898]], verloren de Spanjaarden bijna al hun laatste [[Kolonie (staatkundig)|koloniën]]. Om dit verlies recht te trekken, hadden de Spanjaarden hun ogen gericht op het Noorden van Marokko, ondanks een enthusiasme voor een nieuwe koloniale imperium. Op 27 november 1912 tekende Spanje daarom een verdrag met Frankrijk voor de creatie van een [[Spaans-Marokko|Spaanse protectoraat]] en een [[Frans-Marokko|Franse Protectoraat in Marokko]]. Het verdrag maakte onderscheid tussen twee geografisch gescheiden delen van het huidige Marokko, waarbij het [[Rifstreek|Rifgebied]], waaronder dus ook Al Hoceima, en de voormalige [[Spaanse Sahara]] onder het gezag van de Spanjaarden kwamen te vallen.<ref>{{Citeer boek |titel=American Journal of International Law |url=https://www.cambridge.org/core/journals/american-journal-of-international-law/article/abs/treaty-between-france-and-spain-regarding-morocco1/940625602B064ABF807F4E11B1A0314D |taal=en |uitgever=Cambridge University Press |datum=4 mei 2017 |pagina=81}}</ref>
In de 19e en 20ste eeuw, toen de [[Europa (werelddeel)|Europese]] koloniale machten hun kolonies in [[Afrika (hoofdbetekenis)|Afrika]] en [[Azië]] aan het uitbreiden waren, liep Spanje langzaam aan steeds meer achterstand op. Na een voor de Spanjaarden desastreuze [[Spaans-Amerikaanse Oorlog|Spaans-Amerikaanse Oorlog in 1898]], verloren de Spanjaarden bijna al hun laatste [[Kolonie (staatkundig)|koloniën]]. Om dit verlies recht te trekken, hadden de Spanjaarden hun ogen gericht op het Noorden van Marokko, ondanks een enthousiasme voor een nieuwe koloniale imperium. Op 27 november 1912 tekende Spanje daarom een verdrag met Frankrijk voor de creatie van een [[Spaans-Marokko|Spaanse protectoraat]] en een [[Frans-Marokko|Franse Protectoraat in Marokko]]. Het verdrag maakte onderscheid tussen twee geografisch gescheiden delen van het huidige Marokko, waarbij het [[Rifstreek|Rifgebied]], waaronder dus ook Al Hoceima, en de voormalige [[Spaanse Sahara]] onder het gezag van de Spanjaarden kwamen te vallen.<ref>{{Citeer boek |titel=American Journal of International Law |url=https://www.cambridge.org/core/journals/american-journal-of-international-law/article/abs/treaty-between-france-and-spain-regarding-morocco1/940625602B064ABF807F4E11B1A0314D |taal=en |uitgever=Cambridge University Press |datum=4 mei 2017 |pagina=81}}</ref>


In de jaren die volgen broeit het anti-koloniale sentiment onder de Riffijnen, met name onder de [[Ait Waryaghar|Aith Wayagher]]. Ze willen af van het Spaanse gezag, wat op dat moment al sterk aanwezig was in meerdere Riffijnse steden, waaronder in [[Nador]], [[Chefchaouen (stad)|Chefchaouen]] en [[Tétouan|Tetouan]], waarvan de laatste uitgeroepen werd tot hoofdstad van [[Spaans-Marokko]]. De lokale Riffijnse stammen bedachten verschillende manieren om deel te nemen in een strijd voor zelfbeschikking. Onder leiding van [[Mohammed Abdelkrim El Khattabi|Mohammed Abdelkrim el-Khattabi]], braken in het najaar van 1920 de eerste openlijke schermutselingen uit. <ref>{{Citeer web |url=https://historiek.net/rifoorlog-1920-abdelkrim-el-khattabi/107333/ |titel=De Rifoorlog (1920-1926): Een strijd tussen David en Goliath |achternaam=Schrever |voornaam=Rudi |datum=13 juni 2019 |taal=nl}}</ref> Het openlijke verzet tegen de Spanjaarden resulteren een jaar later in de [[Rif-Republiek|Rif Oorlog]], een vijf jaar durende oorlog waarin de kleine [[Rif-Republiek|Republiek van de Rif]] zich moest zien te verdedigen tegen [[Spanje]] en [[Frankrijk]]. Het gebied rondom Al Hoceima werd al gauw het centrale toneel. <ref>{{Citeer boek |titel=France, Spain and The Rif |auteur=Walter B. Harris |url=https://www.google.nl/books/edition/FRANCE_SPAIN_AND_THE_RIF_Rif_War_Also_Ca/L7x-zgEACAAJ?hl=en |taal=en |uitgever=Naval & Military Press |datum=22 maart 2014 |isbn=9781783319206, 1783319208}}</ref>
In de jaren die volgen broeit het antikoloniale sentiment onder de Riffijnen, met name onder de [[Ait Waryaghar|Aith Wayagher]]. Ze willen af van het Spaanse gezag, wat op dat moment al sterk aanwezig was in meerdere Riffijnse steden, waaronder in [[Nador]], [[Chefchaouen (stad)|Chefchaouen]] en [[Tétouan]], waarvan de laatste uitgeroepen werd tot hoofdstad van [[Spaans-Marokko]]. De lokale Riffijnse stammen bedachten verschillende manieren om deel te nemen in een strijd voor zelfbeschikking. Onder leiding van [[Mohammed Abdelkrim El Khattabi|Mohammed Abdelkrim el-Khattabi]], braken in het najaar van 1920 de eerste openlijke schermutselingen uit.<ref>{{Citeer web |url=https://historiek.net/rifoorlog-1920-abdelkrim-el-khattabi/107333/ |titel=De Rifoorlog (1920-1926): Een strijd tussen David en Goliath |achternaam=Schrever |voornaam=Rudi |datum=13 juni 2019 |taal=nl}}</ref> Het openlijke verzet tegen de Spanjaarden resulteren later dat jaar in de [[Rifoorlog (1920)|Rifoorlog]], een vijf jaar durende oorlog waarin de kleine [[Rif-Republiek|Republiek van de Rif]] zich moest zien te verdedigen tegen [[Spanje]] en [[Frankrijk]]. Het gebied rondom Al Hoceima werd al gauw het centrale toneel.<ref>{{Citeer boek |titel=France, Spain and The Rif |auteur=Walter B. Harris |url=https://www.google.nl/books/edition/FRANCE_SPAIN_AND_THE_RIF_Rif_War_Also_Ca/L7x-zgEACAAJ?hl=en |taal=en |uitgever=Naval & Military Press |datum=22 maart 2014 |isbn=9781783319206}}</ref>


=== De Rifoorlog (1920-1927) ===
Na de uitbraak van de oorlog lijden de Spanjaarden al gauw catastrofale verliezen. Zo onderschatte [[:en:Manuel_Fernández_Silvestre|Manuel Fernández Silvestre]], een Spaanse generaal die deelnam aan de [[Spaans-Amerikaanse Oorlog]], de capaciteiten van de lokale Riffijnen aan het begin van de oorlog. Hij leidde een offensief vanaf de door Spanje bezette kustlijn verder het land in, met een leger van ruim 23,000 Spaanse soldaten. <ref>{{Citeer boek |titel=Immortal Heroes of the World |auteur=Gill, M.S. |taal=en |datum=2005 |pagina=242}}</ref><ref>{{Citeer boek |titel=Geheimkommandos des Zweiten Weltkrieges, Verlag Welsermühl |achternaam=Brockdorff |voornaam=Werner |taal=de |datum=1967 |pagina=168}}</ref> Silvestre werd samen met zijn leger op 22 juli 1921 ontmoet door een groep van 3,000 Riffijnse [[Verzetsbeweging|verzetstrijders]], onder leiding van [[Mohammed Abdelkrim El Khattabi|Mohammed Abdelkrim el-Khattabi]], in het door Silvestre bezette dorpje [[Annual]], wat later onder de Spanjaarden bekend werd als the [[:en:Battle_of_Annual#CITEREFWoolman1968|Disaster of Annual]]. <ref>{{Citeer boek |titel=Rebels in the Rif: Abd El Krim and the Rif Rebellion |url=https://archive.org/details/rebelsinrifabdel0000wool |achternaam=Woolman |voornaam=David, S. |taal=en |uitgever=Standford University Press |datum=1968 |pagina=97 |isbn=978-0804706643}}</ref> Het kleine Riffijnse leger maakte het de Spanjaarden bont in een twee weken durende slag, met een verassende Riffijnse overwinning. Silvestre verloor maar liefst 13,000 van zijn soldaten. <ref>{{Citeer boek |titel=he Government and Politics of the Middle East and North Africa. |medeauteurs=Long, David E.; Bernard Reich |taal=en |datum=2002 |pagina=393}}</ref> Het was voor Spanje het grootste militaire verlies in de 20ste eeuw.Het was voor Silvestre het tweede verlies in korte tijd, na de [[Dhar Ubarran (veldslag)|slag in Dhar Ubarran]].
Na de uitbraak van de oorlog lijden de Spanjaarden al gauw catastrofale verliezen. Zo onderschatte [[Manuel Fernández Silvestre]], een Spaanse generaal die deelnam aan de [[Spaans-Amerikaanse Oorlog]], de capaciteiten van de lokale Riffijnen aan het begin van de oorlog. Hij leidde een offensief vanaf de door Spanje bezette kustlijn verder het land in, met een leger van ruim 23,000 Spaanse soldaten.<ref>{{Citeer boek |titel=Immortal Heroes of the World |auteur=Gill, M.S. |taal=en |datum=2005 |pagina=242}}</ref><ref>{{Citeer boek |titel=Geheimkommandos des Zweiten Weltkrieges, Verlag Welsermühl |achternaam=Brockdorff |voornaam=Werner |taal=de |datum=1967 |pagina=168}}</ref> Silvestre werd samen met zijn leger op 22 juli 1921 ontmoet door een groep van 3,000 Riffijnse [[Verzetsbeweging|verzetstrijders]], onder leiding van [[Mohammed Abdelkrim El Khattabi|Mohammed Abdelkrim el-Khattabi]], in het door Silvestre bezette dorpje [[Annual]], wat later onder de Spanjaarden bekend werd als de Disaster of Annual.<ref>{{Citeer boek |titel=Rebels in the Rif: Abd El Krim and the Rif Rebellion |url=https://archive.org/details/rebelsinrifabdel0000wool |achternaam=Woolman |voornaam=David, S. |taal=en |uitgever=Standford University Press |datum=1968 |pagina=97 |isbn=978-0804706643}}</ref> Het kleine Riffijnse leger maakte het de Spanjaarden bont in een twee weken durende slag, met een verrassende Riffijnse overwinning. Silvestre verloor 13.000 van zijn soldaten.<ref>{{Citeer boek |titel=he Government and Politics of the Middle East and North Africa. |medeauteurs=Long, David E.; Bernard Reich |taal=en |datum=2002 |pagina=393}}</ref> Het was voor Spanje het grootste militaire verlies in de 20ste eeuw. Het was voor Silvestre het tweede verlies in korte tijd, na de [[Dhar Ubarran (veldslag)|slag in Dhar Ubarran]].


Het was een voor de Spanjaarden moeizame oorlog. Om de oorlog toch te kunnen winnen, gaan zij in 1924 over tot [[:en:Chemical_warfare|chemical warfare]]. Hiermee werd Spanje het allereerste land wat gebruik maakte van [[Chemisch wapen|chemische wapens]] op grote schaal tegen burgers.<ref>{{Citeer nieuws |auteur=Enrique Cerro Aguilar |titel=España fue el primer país que utilizó armas químicas contra civiles en Marruecos en 1920 |werk=Revista Rebelión |datum=13 januari 2001 |taal=es}}</ref> De Spanjaarden maakten volgens onderzoekers onder andere gebruik van [[Fosgeen]], [[Difosgeen]], [[Trichloornitromethaan]] en het door [[Duitsland]] (wat tegen het [[Verdrag van Versailles (1919)|Verdrag van Versaille]] in ging) geleverde [[mosterdgas]]. <ref>{{Citeer boek |titel=A conditional norm: chemical warfare from colonialism to contemporary civil wars |achternaam=Doreen |voornaam=Horschiq |medeauteurs=Güneş Murat Tezcür |taal=en |datum=5 november 2020 |pagina=366-384}}</ref><ref>{{Citeer web |url=https://elpais.com/diario/2005/07/03/catalunya/1120352849_850215.html |titel=ERC exige que España pida perdón por el uso de armas químicas en la guerra del Rif |achternaam=Noguer |voornaam=Miquel |datum=3 juli 2005 |uitgever=El Pais |taal=es}}</ref> Door het gebruik van chemische wapens op de lokale bevolking, waren de Riffijnse verzetstrijders met de tijd genoodzaakt om zich over te geven aan de koloniale machten.
Het was een voor de Spanjaarden moeizame oorlog. Om de oorlog toch te kunnen winnen, gaan zij in 1924 over tot chemische oorlogsvoering. Hiermee werd Spanje het allereerste land wat gebruik maakte van [[Chemisch wapen|chemische wapens]] op grote schaal tegen burgers.<ref>{{Citeer nieuws |auteur=Enrique Cerro Aguilar |titel=España fue el primer país que utilizó armas químicas contra civiles en Marruecos en 1920 |werk=Revista Rebelión |datum=13 januari 2001 |taal=es}}</ref> De Spanjaarden maakten volgens onderzoekers onder andere gebruik van [[fosgeen]], [[difosgeen]], [[trichloornitromethaan]] en het door [[Duitsland]] (wat tegen het [[Verdrag van Versailles (1919)|Verdrag van Versaille]] in ging) geleverde [[mosterdgas]].<ref>{{Citeer boek |titel=A conditional norm: chemical warfare from colonialism to contemporary civil wars |achternaam=Doreen |voornaam=Horschiq |medeauteurs=Güneş Murat Tezcür |taal=en |datum=5 november 2020 |pagina=366-384}}</ref><ref>{{Citeer web |url=https://elpais.com/diario/2005/07/03/catalunya/1120352849_850215.html |titel=ERC exige que España pida perdón por el uso de armas químicas en la guerra del Rif |achternaam=Noguer |voornaam=Miquel |datum=3 juli 2005 |uitgever=El Pais |taal=es}}</ref> Door het gebruik van chemische wapens op de lokale bevolking, waren de Riffijnse verzetsstrijders met de tijd genoodzaakt om zich over te geven aan de koloniale machten.


Op 8 september 1925, komen de Fransmannen en Spanjaarden, onder leiding van [[Miguel Primo de Rivera]], [[José Sanjurjo]] en [[Philippe Pétain]], met meer dan honderd [[Militair luchtvaartuig|gevechtsvliegtuigen]], tientallen schepen, [[Tank (voertuig)|tanks]] en duizenden soldaten aan op het nu bekende strand ''Quemado'' in het centrum van Al Hoceima. Deze [[Amfibische oorlogvoering|amfibische landing]] kwam later bekend te staan als de [[:en:Alhucemas_landing|Alhucemas landing]]. Een van de leiders, de Spaanse officier [[José Sanjurjo]], claimt samen met zijn troepen de stad en veranderd de naam naar ''Villa Sanjurjo''. De stad werd bewoond door ongeveer 5,000 Spanjaarden. Ze bouwen er onder andere een [[haven]] en de nodige logistieke infrastructuur. <ref>{{Citeer boek |titel=Daily Consular and Trade Reports |url=https://www.google.nl/books/edition/Daily_Consular_and_Trade_Reports/zR9H1x1eUNEC?hl=en&gbpv=1&dq=villa+sanjurjo&pg=PA370&printsec=frontcover |taal=en |uitgever=Department of Commerce and Labor, Bureau of Manufactures |datum=1931 |pagina=370}}</ref> In de jaren 30 veranderen de Spanjaarden de naam van ''Villa Sanjurjo'' naar ''Villa'' ''Alhucemas'', en in de jaren 40 werd de naam weer veranderd van ''Villa Alhucemas'' naar ''Alhucemas''.<ref>{{Citeer boek |titel=Spain's African Colonial Legacies |achternaam=Aixelà-Cabré |voornaam=Yolanda |url=https://www.google.nl/books/edition/Spain_s_African_Colonial_Legacies/NsRfEAAAQBAJ?hl=en&gbpv=0 |taal=en |uitgever=Verlag Ferdinand Schöningh |datum=14 februari 2022 |pagina=87 |isbn=9789004504073, 9004504079}}</ref>
Op 8 september 1925, komen de Fransmannen en Spanjaarden, onder leiding van [[Miguel Primo de Rivera]], [[José Sanjurjo]] en [[Philippe Pétain]], met meer dan honderd [[Militair luchtvaartuig|gevechtsvliegtuigen]], tientallen schepen, [[Tank (voertuig)|tanks]] en duizenden soldaten aan op het nu bekende strand ''Quemado'' in het centrum van Al Hoceima. Deze [[Amfibische oorlogvoering|amfibische landing]] kwam later bekend te staan als de [[landing van Alhucemas]]. Een van de leiders, de Spaanse officier [[José Sanjurjo]], claimt samen met zijn troepen de stad en veranderd de naam naar ''Villa Sanjurjo''. De stad werd bewoond door ongeveer vijfduizend Spanjaarden. Ze bouwen er onder andere een [[haven (hoofdbetekenis)|haven]] en de nodige logistieke infrastructuur.<ref>{{Citeer boek |titel=Daily Consular and Trade Reports |url=https://www.google.nl/books/edition/Daily_Consular_and_Trade_Reports/zR9H1x1eUNEC?hl=en&gbpv=1&dq=villa+sanjurjo&pg=PA370&printsec=frontcover |taal=en |uitgever=Department of Commerce and Labor, Bureau of Manufactures |datum=1931 |pagina=370}}</ref> In de jaren 30 veranderen de Spanjaarden de naam van ''Villa Sanjurjo'' naar ''Villa'' ''Alhucemas'', en in de jaren 40 werd de naam weer veranderd van ''Villa Alhucemas'' naar ''Alhucemas''.<ref>{{Citeer boek |titel=Spain's African Colonial Legacies |achternaam=Aixelà-Cabré |voornaam=Yolanda |url=https://www.google.nl/books/edition/Spain_s_African_Colonial_Legacies/NsRfEAAAQBAJ?hl=en&gbpv=0 |taal=en |uitgever=Verlag Ferdinand Schöningh |datum=14 februari 2022 |pagina=87 |isbn=9789004504073}}</ref>
=== Jaren 60 - 90 "Jaren van Lood" ===
De jaren waarin wijlen [[Hassan II]] de koning van Marokko was werden ook wel de "Jaren van Lood" genoemd, aangezien er vele conflicten voorkwamen tijdens zijn heerschappij. Duizenden mensen werden om politieke redenen gevangengenomen, vermoord en sommigen verdwenen zonder enig spoor achter te laten. Vooral Al Hoceima kreeg het zwaar te verduren.


=== De 'Jaren van Lood' (1950-1999) ===
Dit was reeds het geval vóór Hassan II koning werd. In opdracht van koning [[Mohammed V van Marokko|Mohammed V]] kreeg zijn zoon Hassan de leiding over het leger. Hassan II heeft het leger in de periode van 1956 tot en met 1959 gebruikt om de [[Riffijnen]] in Al Hoceima zwaar te onderdrukken. Vele mensen kwamen om het leven in deze periode. Officiële cijfers zijn er niet, maar er wordt geschat dat er duizenden doden zijn gevallen.
De jaren waarin [[Mohammed V van Marokko|Mohammed V]] en [[Hassan II]] het land regeerden werden ook wel de 'Jaren van Lood' genoemd, met name omdat mensen werden beschoten met [[Lood (element)|loden]] kogels tijdens protesten. De bevolking mocht geen enkele vorm van kritiek tonen jegens het koninkrijk en de staat. Er deden zich vele conflicten voor, met name tijdens de heerschappij van Hassan II. Honderden politieke tegenstanders werden gevangen genomen, gemarteld en zelfs vermoord, honderden mensen verdwenen spoorloos.<ref>{{Citeer boek |titel=After the ‘Years of Lead’ in Morocco: Performing the Memory |achternaam=Amine |voornaam=Khalid |url=https://www.cambridge.org/core/services/aop-cambridge-core/content/view/6518748036BEB364B7260A7B35092444/S0266464X16000038a.pdf/div-class-title-after-the-years-of-lead-in-morocco-performing-the-memory-div.pdf |taal=en |uitgever=Cambridge University Press |datum=2016 |pagina=121 |access-date=2024-07-21 |archiefdatum=2018-07-24 |archiefurl=https://web.archive.org/web/20180724125828/https://www.cambridge.org/core/services/aop-cambridge-core/content/view/6518748036BEB364B7260A7B35092444/S0266464X16000038a.pdf/div-class-title-after-the-years-of-lead-in-morocco-performing-the-memory-div.pdf |dodeurl=unfit }}</ref><ref>{{Citeer boek |titel=After the ‘Years of Lead’ in Morocco: Performing the Memory |achternaam=Amine |voornaam=Khalid |url=https://www.cambridge.org/core/services/aop-cambridge-core/content/view/6518748036BEB364B7260A7B35092444/S0266464X16000038a.pdf/div-class-title-after-the-years-of-lead-in-morocco-performing-the-memory-div.pdf |taal=en |uitgever=Cambridge University Press |datum=2016 |pagina=123 |access-date=2024-07-21 |archiefdatum=2018-07-24 |archiefurl=https://web.archive.org/web/20180724125828/https://www.cambridge.org/core/services/aop-cambridge-core/content/view/6518748036BEB364B7260A7B35092444/S0266464X16000038a.pdf/div-class-title-after-the-years-of-lead-in-morocco-performing-the-memory-div.pdf |dodeurl=unfit }}</ref>


Al Hoceima, [[Ajdir]], [[Imzouren]], [[Beni Bouayach|Bni Bouayach]] en omliggende dorpen kregen het tijdens de 'Jaren van Lood' zwaar te verduren. Kort na de onafhankelijkheid van Marokko, ontstond er een frictie tussen de [[Parti de l'Istiqlal|Istiqlal Partij]] en het koningshuis om de macht en invloed binnen Marokko. Zij hadden hun ogen gericht op het Rifgebied omdat deze regio historisch bekend was om haar verzet tegen onderdrukking en invloeden van buitenaf. De Istiqlal Partij en het koningshuis hadden op dat moment nauwelijks invloed of macht in dit gebied van Marokko.<ref>{{Citeer boek |titel=Ten years after the uprisings in North Africa and the Middle East |achternaam=Morone |voornaam=Antonio |url=https://www.aiepeditore.com/wp-content/uploads/2023/01/AO_1_2021_Diestre.pdf |taal=en |uitgever=AIEP EDITORE |pagina=42}}</ref>
Nadat Hassan II koning werd, ging hij, zoals zijn vader, verder met het verwaarlozen van het Rif-gebied. Tijdens zijn 38-jarige heerschappij stortte de economie van de streek en de stad compleet in, aangezien er niet geïnvesteerd werd. De Riffijnen werden gedwongen om in de [[drugshandel]] te gaan voor inkomsten. Een aanzienlijk deel van de inwoners trok als gastarbeider naar [[Europa (werelddeel)|Europa]] om daar een nieuw leven op te bouwen, en moesten noodgedwongen hun vaderland in de steek laten.


==== Het Jaar van de Helmen (1958-1959) ====
In 1984 waren er nogmaals protesten tegen de overheid in Al Hoceima. Ook deze protesten werden gewelddadig neergeslagen, vele mensen zijn toen omgekomen.
In het jaar 1957, kort na de onafhankelijkheid van Marokko, werden de inwoners van Al Hoceima en omgeving slachtoffer van marginalisatie, waarbij onder meer hun het kiesrecht werd ontnomen. De lokale bevolking kwam in opstand voor gelijke rechten en wilde een beter economisch en politiek beleid. Een Riffijnse delegatie reisde, onder leiding van [[Mohammed Sellam Amezian]], enkele keren af naar Rabat om te spreken met de toenmalige koning Mohammed V. De delegatie hield verschillende petities en kwam uiteindelijk met een lijst van socio-economische en politieke eisen: onder meer de demilitarisatie van de Rif, de terugkeer van [[Mohammed Abdelkrim El Khattabi|Abdelkrim el Khattabi]], kiesrecht en vrije verkiezingen voor de Riffijnen.<ref name=":0">{{Citeer boek |titel=Reconsidering the Rif Revolt (1958-1959) |achternaam=Mouline |voornaam=Nabil |url=https://www.academia.edu/38230384/Reconsidering_the_Rif_Revolt_1958_1959_ |taal=en |uitgever=Academia |datum=2016 |pagina=6}}</ref> Een andere belangrijke eis van de Riffijnen was de ontbinding van de Istiqlal Partij, die op dat moment op zoek was naar macht en invloed in de Rif. Koning Mohammed V beloofde de verzuchtingen van de Riffijnen in overweging te nemen.<ref>{{Citeer boek |titel=Reconsidering the Rif Revolt (1958-1959) |achternaam=Mouline |voornaam=Nabil |url=https://www.academia.edu/38230384/Reconsidering_the_Rif_Revolt_1958_1959_ |taal=en |uitgever=Academia |datum=2016 |pagina=5}}</ref> In het geheim maakte hij echter gebruik van deze situatie om zijn minimale invloed op en controle over het Rifgebied te versterken. Hij besloot om de viering van de troonsbestijging niet meer in [[Marrakesh|Marrakech]], maar in [[Tétouan]] te houden. Zo vond hij een excuus om 13 duizend soldaten te over te brengen naar het noorden van het land. De [[Al Hoceima (provincie)|provincie Al Hoceima]] werd vervolgens op 26 november 1957 uitgeroepen tot militaire zone. Zo werd er een beperking ingevoerd op de politieke vrijheid en werd de eliminatie van politieke oppositiepartijen in het gebied werkelijkheid. <ref name=":0" />

De Riffijnen voelden zich daardoor verraden. In de maanden die volgden liepen de spanningen onder de lokale bevolking op jegens de nationalistische Istiqlal Partij, waarbij bewoners verschillende kantoren van de partij aanvielen.<ref>{{Citeer web |url=https://www.aljazeera.com/opinions/2012/9/28/the-plight-of-the-rif-moroccos-restive-northern-periphery |titel=The plight of the Rif: Morocco’s restive northern periphery |medeauteurs=Harrison Akins; Akbar Ahmed |datum=28 september 2012 |bezochtdatum=21 juli 2024 |uitgever=Al Jazeera |taal=en}}</ref> Het koningshuis, dat na de onafhankelijkheid genoot van [[Frankrijk|Franse]] ondersteuning, riep op tot kalmte. Onder leiding van Mohammed Sellam Amezian, net afgestudeerd aan de [[Al-Qarawiyinmoskee|Universiteit van Al-Qarawiyyin]], ontstond er een georganiseerde beweging die de socio-economische en politieke belangen van de Riffijnen wilden verdedigen.<ref name=":0" /> Een groep [[Verzetsbeweging|verzetstrijders]] die samen met Abdelkrim el Khattabi in de [[Rifoorlog (1920)|Rifoorlog]] hadden gestreden tegen de [[Fransen]] en de [[Spanjaarden]] sloten zich bij de beweging aan. Abdelkrim el Khattabi steunde het verzet vanuit [[Egypte (land)|Egypte]] en vroeg in een brief aan [[Gamal Abdel Nasser]] om de opstand te ondersteunen.<ref>{{Citeer boek |titel=Al-Maghrib al-Arabi fi fikr Mohammed Ben Abdelkrim al-Khattabi wa ro’aaho al-tahrieri’ja wa al- wahdawi’ja |achternaam=Mbarek |voornaam=Z. |taal=ar |uitgever=Kanaprint |datum=2003 |pagina=123}}</ref> Mohammed Sellam Amezian beschikte toen over een beweging van 2 tot 3 duizend man.<ref name=":1">{{Citeer boek |titel=Reconsidering the Rif Revolt (1958-1959) |achternaam=Mouline |voornaam=Nabil |url=https://www.academia.edu/38230384/Reconsidering_the_Rif_Revolt_1958_1959_ |taal=en |uitgever=Academia |datum=2016 |pagina=7}}</ref> De vorming van een georganiseerde beweging werd een schrikbeeld voor het koningshuis, de Fransen en het Istiqlal Partij. Er braken rellen uit en de overheid ging over tot maatregelen met aanzienlijk bloedvergieten. Hassan II, op dat ogenblik nog kroonprins, gaf commandant [[Mohamed Oufkir|Mohammed Oufkir]] in 1958 het bevel om met een leger van 20 duizend soldaten de Rif binnen te trekken.<ref name=":1" />

De verzetsbeweging zag zich aan het einde van 1958 geplaatst tegenover het Marokkaanse leger. Het machtsvertoon van het leger was aanzienlijk: 20 duizend goed bewapende soldaten tegenover een verzetsbeweging van 2 tot 3 duizend man. Het leger richtte toen een ware ravage aan: duizenden burgers en politieke tegenstanders werden ontvoerd, gevangengenomen, gemarteld en zelfs vermoord, honderden vrouwen en kinderen zijn toen verkracht, honderden woningen geplunderd, leeggeroofd en platgebrand.<ref>{{Citeer boek |titel=Creative State: Forty Years of Migration and Development Policy in Morocco and Mexico |achternaam=Iskander |voornaam=Natasha |url=https://books.google.nl/books?id=U8TZm8nl1ccC&q=3,000+dead&redir_esc=y#v=snippet&q=3%2C000%20dead&f=false |taal=en |uitgever=Cornell University Press |datum=2010 |pagina=44 |isbn=9780801475993}}</ref><ref>{{Citeer boek |titel=African Studies Review |achternaam=Ryan |voornaam=Connor |url=https://www.cambridge.org/core/journals/african-studies-review/article/abs/tarik-el-idrissi-rif-195859-briser-le-silence-rif-195859-break-the-silence-2015-morocco-moroccan-arabic-with-english-french-and-spanish-subtitles-1-hour-16-min-distributed-by-sofia-aghilas-no-price-reported-available-on-youtube/14CDDA85463DC844B2B57CC9DB3292F1 |taal=en |uitgever=Cambridge University Press |datum=22 december 2017 |pagina=286}}</ref><ref>{{Citeer web |url=https://berkleycenter.georgetown.edu/posts/identity-and-memory-in-the-rif |titel=Identity and Memory in the Rif |achternaam=Dutta |voornaam=Anashua |datum=30 oktober 2015 |bezochtdatum=21 juli 2024 |uitgever=Georgetown University: Berkley Center for Religion, Peace and World Affairs |taal=en}}</ref><ref>{{Citeer web |url=https://arabcenterdc.org/resource/moroccos-rif-rises-against-the-makhzens-power/ |titel=Morocco’s Rif Rises against the Makhzen’s Power |achternaam=Cherkaoui |voornaam=Mohammed |datum=4 oktober 2017 |bezochtdatum=21 juli 2024 |uitgever=Arab Center Washington DC |taal=en}}</ref>

Maar het leger kwam er ook niet zonder kleerscheuren vanaf. De lokale bevolking verzette zich hevig tegen de aanval en beschermde zichzelf door duizend Marokkaanse soldaten om het leven te brengen.<ref>{{Citeer web |url=https://cjb.hypotheses.org/186 |titel=QUI SERA L’ÉTAT ? LE SOULÈVEMENT DU RIF RECONSIDÉRÉ (1958-1959) |achternaam=Mouline |voornaam=Nabil |datum=1 december 2016 |bezochtdatum=21 juli 2024 |uitgever=Le carnet du Centre Jacques Berque |taal=fr}}</ref> Het lukte kroonprins Hassan II en zijn leger echter niet om Mohammed Sellam Amezian te grijpen. De verzetsleider slaagde er in om samen met enkelen van zijn handlangers aan het leger te ontsnappen. Ze hadden geen vertrouwen meer in de overheid of het koningshuis en besloten Marokko via [[Melilla]] te verlaten. Dat jaar is onder de lokale bevolking bekend als het 'Jaar van de Helmen' vanwege de aanwezigheid van een groot aantal Marokkaanse soldaten in het gebied.

Er veranderde niets aan het sentiment tegenover de Rif en haar bevolking toen Hassan II in 1961 aan de macht kwam. Hij ging, net als zijn vader, verder met het verwaarlozen van de Rif. De Marokkaanse overheid heeft tijdens de 38-jarige heerschappij van Hassan II nooit geïnvesteerd in Al Hoceima. De lokale economie stortte volledig in. Veel Riffijnen moesten noodgedwongen hun land verlaten en vertrokken massaal als gastarbeiders naar Europa om een beter leven op te bouwen.

==== Al Hoceima tijdens de Broodrellen van 1984 ====
Op 19 januari 1984 werden er in Al Hoceima, [[Nador]], [[Tétouan]], [[Ksar-el-Kebir|Ksar-el-Kbir]] en [[Marrakesh]] demonstraties gehouden door studenten na een verhoging van het studiegeld. De studenten werden al gauw bijgestaan door de lokale bevolking, die op haar beurt weer demonstreerde tegen de verhoogde voedselprijzen. De demonstraties werden hardhandig neergeslagen, met 240 tot 400 doden als gevolg. De relatie tussen koning Hassan II en het Rifgebied bleef sindsdien verstoord: hij heeft er nooit meer een bezoek gebracht.<ref>{{Citeer boek |titel=Riot and Rebellion: Political Responses to Economic Crisis in North Africa, Tunisia, Morocco and Sudan |achternaam=Seddon |voornaam=David |url=http://la.utexas.edu/users/hcleaver/357L/357LSeddontable.pdf |taal=en |datum=1986 |pagina=1}}</ref><ref>{{Citeer web |url=https://www.upi.com/Archives/1984/01/23/Morocco-cancels-food-price-increases-that-triggered-riots/8551443682000/ |titel=Morocco cancels food price increases that triggered riots |datum=23 januari 1984 |bezochtdatum=21 juli 2024 |uitgever=UPI |taal=en}}</ref><ref>{{Citeer web |url=https://geografie.nl/artikel/al-hoceima-in-de-hete-schaduw-van-de-arabische-lente |titel=Al Hoceima: In de hete schaduw van de Arabische Lente |medeauteurs=Paolo de Mas; Herman van der Wusten |datum=1 februari 2018 |bezochtdatum=21 juli 2024 |taal=nl}}</ref>


== Indeling ==
== Indeling ==
Regel 83: Regel 94:


==Eilanden==
==Eilanden==
Drie [[rots (steen)|rotsachtige]] eilandjes - [[Peñón de Alhucemas]], Isla de Mar en Isla de Tierra - liggen op 300 meter voor het strand en zijn nog steeds in [[Plazas de soberanía|Spaanse handen]].
Drie [[rots (steen)|rotsachtige]] eilandjes [[Peñón de Alhucemas]], Isla de Mar en Isla de Tierra liggen op 300 meter voor het strand en zijn nog steeds in [[Plazas de soberanía|Spaanse handen]].


== Demografie ==
== Demografie ==
=== Groei ===
=== Groei ===
Na de Marokkaanse onafhankelijkheid in 1956 begon de stad in hoog tempo te groeien. De stad zelf had in 2014 118.463 inwoners. De provincie Al Hoceima telde toen 395.644 inwoners (2004).
Na de Marokkaanse onafhankelijkheid in 1956 begon de stad in hoog tempo te groeien. De stad zelf had in 2014 118.463 inwoners. De provincie Al Hoceima telde 395.644 inwoners in 2004.


In de jaren '60 en '70 waren velen van hen naar Europa vertrokken om als gastarbeider te gaan werken, omdat er geen werk te vinden was in de [[Rifgebergte|Rif]]. Van de Marokkanen in Nederland is een groot aantal afkomstig uit Al Hoceima en andere noordelijke steden zoals [[Nador]].
In de jaren '60 en '70 waren velen van hen naar Europa vertrokken om als gastarbeider te gaan werken, omdat er geen werk te vinden was in de [[Rifgebergte|Rif]]. Van de Marokkanen in Nederland is een groot aantal afkomstig uit Al Hoceima en andere noordelijke steden zoals [[Nador]].


Door langdurige politieke wrijvingen en conflicten van de Riffijnen met de Marokkaanse koning [[Hassan II]] werden noordelijke steden als Al Hoceima en [[Nador]] bewust verwaarloosd. De infrastructuur, grotendeels aangelegd in de tijd van de Spaanse overheersing, was verwaarloosd en er waren nauwelijks buitenlandse bedrijven. Deze situatie bleef bestaan tot na het overlijden van Hassan II in 1999, toen hij door zijn zoon koning [[Mohammed VI van Marokko|Mohammed VI]] werd opgevolgd.
Door langdurige politieke wrijvingen en conflicten van de Riffijnen met de Marokkaanse koning [[Hassan II]] werden noordelijke steden als Al Hoceima en Nador bewust verwaarloosd. De infrastructuur, grotendeels aangelegd in de tijd van de Spaanse overheersing, was verwaarloosd en er waren nauwelijks buitenlandse bedrijven. Deze situatie bleef bestaan tot na het overlijden van Hassan II in 1999, toen hij door zijn zoon koning [[Mohammed VI van Marokko|Mohammed VI]] werd opgevolgd.


== Economie ==
== Economie ==
Regel 105: Regel 116:
Onder koning Mohammed VI wordt meer aandacht geschonken aan Al Hoceima.<ref>{{en}}[https://www.wafin.com/wafinnews.phtml?newstype=news&newsid=2120 H.M. King Mohammed VI Lays First Stone for Oncology Hospital in Al Hoceima] wafin.com</ref>
Onder koning Mohammed VI wordt meer aandacht geschonken aan Al Hoceima.<ref>{{en}}[https://www.wafin.com/wafinnews.phtml?newstype=news&newsid=2120 H.M. King Mohammed VI Lays First Stone for Oncology Hospital in Al Hoceima] wafin.com</ref>


Er zijn grote projecten gestart voor het realiseren van o.a. nieuwe ziekenhuizen, verbeteren van de infrastructuur, creëren van werkgelegheid en onderwijs.<ref>{{en}}[https://www.moroccoworldnews.com/2017/05/217436/moroccan-government-invest-mad-10-billion-al-hoceima/ Moroccan Government to invest MAD 10 billion in Al Hoceima] moroccoworldnews.com</ref>
Er zijn grote projecten gestart voor het realiseren van o.a. nieuwe ziekenhuizen, verbeteren van de infrastructuur, creëren van werkgelegheid en onderwijs.<ref>{{en}}[https://www.moroccoworldnews.com/2017/05/217436/moroccan-government-invest-mad-10-billion-al-hoceima/ Moroccan Government to invest MAD 10 billion in Al Hoceima] moroccoworldnews.com</ref><ref>[https://www.bladna.nl/mohammed-vi-ontwikkelingsplan-al-hoceima,12648.html Mohammed VI lanceerde een ontwikkelingsplan voor Al Hoceima va 6,5 miljard dirham] bladna.nl</ref> Een nieuwe autoweg, verlenging van de autoweg N16<ref>[https://www.wegenwiki.nl/index.php?title=N16_(Marokko) N16 (Marokko)] wegenwiki.nl</ref> langs de kust tussen Nador en Al Hoceima is al gerealiseerd. Koning Mohammed VI, bekend vanwege zijn zwak voor stranden en jetski's, heeft de badplaats meerdere malen – formeel en informeel – bezocht. Verder is er een koninklijk paleis gebouwd in de stad, in de buurt van het grote plein.

<ref>[https://www.bladna.nl/mohammed-vi-ontwikkelingsplan-al-hoceima,12648.html Mohammed VI lanceerde een ontwikkelingsplan voor Al Hoceima va 6,5 miljard dirham] bladna.nl</ref> Een nieuwe autoweg, verlenging van de autoweg N16<ref>[https://www.wegenwiki.nl/index.php?title=N16_(Marokko) N16 (Marokko)] wegenwiki.nl</ref> langs de kust tussen Nador en Al Hoceima is al gerealiseerd. Koning Mohammed VI, bekend voor zijn zwak voor stranden en jet-ski's, heeft de badplaats meerdere malen -formeel en informeel- bezocht. Verder is er een koninklijk paleis gebouwd in de stad, in de buurt van het grote plein.


Al Hoceima heeft een groot aantal houtbewerkingsbedrijfjes en de visserij en de horeca zijn er goed vertegenwoordigd. Tegenwoordig is ook de verwerking van edelkoralen tot sieraden een belangrijke inkomstenbron. Bipan, de grootste nationale industriële bakker, heeft een fabriek net buiten Al Hoceima.
Al Hoceima heeft een groot aantal houtbewerkingsbedrijfjes en de visserij en de horeca zijn er goed vertegenwoordigd. Later werd ook de verwerking van edelkoralen tot sieraden een belangrijke inkomstenbron. Bipan, de grootste nationale industriële bakker, heeft een fabriek net buiten Al Hoceima.


In Al Hoceima houdt men de gebruikelijke [[siësta]], waardoor in de zomer de straten 's namiddags dunbevolkt zijn. Mensen zijn dan op het strand of blijven thuis. Na zonsondergang verzamelt men zich op het grote stadsplein en de straten eromheen voor de ''paséo'' ([[pantoffelparade]]), om te ''flaneren'' en te winkelen. De paséo is een van de vele Spaanse gewoonten in Al Hoceima.
In Al Hoceima houdt men de gebruikelijke [[siësta]], waardoor in de zomer de straten 's namiddags dunbevolkt zijn. Mensen zijn dan op het strand of blijven thuis. Na zonsondergang verzamelt men zich op het grote stadsplein en de straten eromheen voor de ''paséo'' ([[pantoffelparade]]), om te flaneren en te winkelen. De paséo is een van de vele Spaanse gewoonten in Al Hoceima.


De streek rond Al Hoceima heeft regelmatig te maken gehad met [[aardbeving]]en. De laatste twee waren zware bevingen, in 1994 met 2 doden en 300 gewonden, en de aardbeving van 24 februari 2004. Die was het hevigst, met een kracht van 6,7 op de [[schaal van Richter]], waarbij meer dan 600 mensen de dood vonden, naast bijna 1000 gewonden en ruim 15 000 daklozen, meest op het platteland rond de stad.
De streek rond Al Hoceima heeft regelmatig te maken gehad met [[aardbeving]]en. De laatste twee waren zware bevingen, in 1994 met 2 doden en 300 gewonden, en de aardbeving van 24 februari 2004. Die was het hevigst, met een kracht van 6,7 op de [[schaal van Richter]], waarbij meer dan 600 mensen de dood vonden, naast bijna 1000 gewonden en ruim 15 000 daklozen, meest op het platteland rond de stad.
Regel 118: Regel 127:


=== Madinat Bades ===
=== Madinat Bades ===
In 2014 is er begonnen aan een nieuw gebied ten westen van Al Hoceima, genaamd ''Madinat Bades''. Het betreft een appartementencomplex, bestaande uit 160 appartementen, vlak boven de ''[[Corniche]] maritime de Sabadia'', en beslaat 50 hectare. Er komen zowel villa's, appartementen en commerciële ruimtes. Het gebied krijgt een uitzicht over de [[corniche]] en de Baai van Al Hoceima.
In 2014 is er begonnen aan een nieuw gebied ten westen van Al Hoceima, genaamd ''Madinat Bades''. Het betreft een appartementencomplex, bestaande uit 160 appartementen, vlak boven de ''[[Corniche]] maritime de Sabadia'', en beslaat 50 hectare. Er komen zowel villa's, appartementen en commerciële ruimtes. Het gebied krijgt een uitzicht over de corniche en de Baai van Al Hoceima.


== Toerisme ==
== Toerisme ==
Regel 127: Regel 136:
Van 'echt' toerisme is marginaal sprake, aangezien de stad nog in ontwikkeling is na de jarenlange verwaarlozing door de Marokkaanse overheid. De stad kent tot nu toe een beperkt aantal 'attracties' voor toeristen, waaronder de stranden, dagelijkse concerten, paardrijden en het natuurrijke Nationaal Park van Al Hoceima. Verder kunnen toeristen de oude Spaanse huizen en kerk bezoeken die tijdens de Spaanse bezetting werden gebouwd.
Van 'echt' toerisme is marginaal sprake, aangezien de stad nog in ontwikkeling is na de jarenlange verwaarlozing door de Marokkaanse overheid. De stad kent tot nu toe een beperkt aantal 'attracties' voor toeristen, waaronder de stranden, dagelijkse concerten, paardrijden en het natuurrijke Nationaal Park van Al Hoceima. Verder kunnen toeristen de oude Spaanse huizen en kerk bezoeken die tijdens de Spaanse bezetting werden gebouwd.


De overheid is bezig te investeren in toerisme. De groei van het aantal hotels is sterk toegenomen, verschillende villa's en appartementen zijn te huur voor een redelijk bedrag.
De overheid is bezig te investeren in toerisme. De groei van het aantal hotels is sterk toegenomen,.


== Verkeer en vervoer ==
== Verkeer en vervoer ==
Regel 144: Regel 153:


== >
== >
* [[Abdelmalek Essaâdi Universiteit]] - Campus van Al Hoceima, bevat:
* [[Abdelmalek Essaâdi Universiteit]] Campus van Al Hoceima, bevat:
** Faculteit Wetenschap en Technologie - FST
** Faculteit Wetenschap en Technologie FST
** Nationale School voor Toegepaste Wetenschappen - ENSA'H
** Nationale School voor Toegepaste Wetenschappen ENSA'H
** Multidisciplinaire faculteit - FPH (In opbouw)
** Multidisciplinaire faculteit FPH (In opbouw)
* Nationale School voor Handel en Management - ENCG (In opbouw)
* Nationale School voor Handel en Management ENCG (In opbouw)
* Instituto Español Melchor de Jovellanos - Spaanse internationale school.
* Instituto Español Melchor de Jovellanos Spaanse internationale school.


== Sport ==
== Sport ==
Regel 168: Regel 177:
* {{BE-VLAG}} [[Sint-Niklaas]] (België)
* {{BE-VLAG}} [[Sint-Niklaas]] (België)


== Geboren te Al Hoceima ==
== Bekende personen uit Al Hoceima ==
<!---♦♦♦ Chronologische rangschikking aanhouden aub ♦♦♦--->
<!---♦♦♦ Chronologische rangschikking aanhouden aub ♦♦♦--->
* [[Chaib Massaoudi]] (9 februari 1962), acteur
* [[Chaib Massaoudi]] (9 februari 1962), acteur
Regel 180: Regel 189:


== Externe links ==
== Externe links ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=0xM3MNBXmqQ NPS-tv serie] ''[[De Toestand in Marokko]]'' (1997) Deel 3: Al Hoceima - Youtube
* [https://www.youtube.com/watch?v=0xM3MNBXmqQ NPS-tv serie] ''[[De Toestand in Marokko]]'' (1997) Deel 3: Al Hoceima YouTube
* {{es}}[https://web.archive.org/web/20190905142617/http://www.alhucemas.info/ Al Hoceima (gearchiveerd)]
* {{es}}[https://web.archive.org/web/20190905142617/http://www.alhucemas.info/ Al Hoceima (gearchiveerd)]
* [https://web.archive.org/web/20080905140913/http://alhoceima.net/ Al Hoceima (gearchiveerd)]
* [https://web.archive.org/web/20080905140913/http://alhoceima.net/ Al Hoceima (gearchiveerd)]

Huidige versie van 31 aug 2024 om 02:34

Al Hoceima
ⵍⵃⵓⵙⵉⵎⴰ
Plaats in Marokko Vlag van Marokko
Al Hoceima (Marokko)
Al Hoceima
Situering
Regio Tanger-Tétouan-Al Hoceïma
Provincie Al Hoceima
Coördinaten 35° 14′ NB, 3° 55′ WL
Algemeen
Inwoners
(2014[2])
56.716[1]
Hoogte 0-200 m
Website Officiële website
Foto's
Portaal  Portaalicoon   Afrika

Al Hoceima (Berbers: ⵍⵃⵓⵙⵉⵎⴰ Lḥusima) is een havenstad en badplaats van zo'n 60.000 inwoners aan het Rifgebergte, in het noorden van Marokko, gelegen aan een beschutte baai aan de Middellandse Zee. De stad de is hoofdplaats van de gelijknamige provincie Al Hoceima in de regio Tanger-Tétouan-Al Hoceïma.

De stad wordt bewoond door Riffijnen, de bewoners van de algehele Rifstreek. De taal die voornamelijk gesproken wordt in Al Hoceima is het Riffijns, wat deel uitmaakt van de Berberse talengroep.[3]

In de jaren 60 en 70 zijn veel inwoners van Al Hoceima uitgeweken naar landen zoals Nederland, Frankrijk, Spanje, Duitsland en België.[4]

Al Hoceima tijdens de middeleeuwen

[bewerken | brontekst bewerken]

Het is niet bekend wanneer Al Hoceima is opgericht, maar verschillende bronnen wijzen erop dat de stad honderden jaren oud is. Zo schrijft Leo Africanus al in 1550 over de stad in zijn boek Descrittione dell' Africa.[5] De stad is vernoemd naar een plant wat er al eeuwen groeit, de lavendel. De naam van de stad is afgeleid van het Arabische woord al-Khuzama, wat dus lavendel betekent.[6]

In het jaar 710 vestigt Salih Ibn Mansur zich bij de haven van Temsaman, op enkele kilometers van Al Hoceima. De regio is op dat moment onder het bewind van Al-Walid Ibn 'Abd al-Malik, de Kalief en lid van de Omajjaden dynastie. In datzelfde jaar sticht Salih Ibn Mansur, onder goedkeuring van de kalief en met hulp van de Aith Wayagher en Aith Temsaman, het Emiraat van Nekor.[7] Het werd hiermee het allereerste Riffijnse-Islamitische emiraat. De hoofdstad van het emiraat was Temsaman. De Riffijnen stichtten later de historische stad Nekor, onder hen bekend als Nkur, welke op termijn de hoofdstad werd van het gelijknamige emiraat. Daarnaast stichtten zij een andere belangrijke stad genaamd Al Mazamma, bekend als Rmzemmeth onder de lokale Riffijnse bevolking. De ruïnes van het historische Al Mazamma bevinden zich op enkele kilometers van het hedendaagse Al Hoceima.

In de winter van 859-860 meren Vikingen met 62 schepen aan bij het Emiraat van Nekor om er te plunderen.[8] Volgens de historicus Ibn al-Quttiya bezochten de Vikingen het emiraat nadat zij al geplunderd hadden in Sevilla, waar twee van hun schepen gevangen werden genomen door de kustwacht van de Omajjaden. Sir Thomas Downing Kendrick, een Britse archeoloog en historicus, verteld in zijn boek A History of the Vikings ook over de plunderingen. Onder de Vikingen vielen er honderden doden en werden dertig schepen verwoest.[9] Volgens de Andalusische historicus al-Bakri hebben de Vikingen acht dagen lang geplunderd in het Emiraat Nekor en namen zij enkele bewoners gevangen. Volgens de historicus Francis Donald Logan werden deze bewoners uiteindelijk als slaven verkocht in Ierland.[10][11]

In het 11e eeuw valt Al Hoceima, samen met de rest van het hedendaagse Marokko, onder het bewind van de Berberse Almoraviden dynastie. De stichter, Abdullah ibn Yasin, deed een poging om één groot islamitisch rijk te creëren. Hiermee kwamen verschillende andere dynastieën, waaronder de Idrisiden, Midradiden en het Emiraat van Nekor tot een einde. In het begin van het 12e eeuw maken de Almoraviden na honderd jaar bewind ruimte voor de Almohaden, een andere Berberse dynastie. Zij bouwen in het 13e eeuw een fort op de plek wat nu onderdeel is van het Nationaal park van Al Hoceima. De bouw van dit fort verzekerde de Almohaden ervan dat zij zich beter konden verdedigen tegen vijanden en indringers. Het fort staat bekend als de Al Kal'a Torres en wordt door de Spanjaarden ook wel Torres de Alcalá genoemd. Het fort is uitgeroepen tot cultureel erfgoed en werd in 2021 met hulp van de Verenigde Staten gerenoveerd.[12]

De eeuwen erna valt het gebied, net als andere grote delen van het hedendaagse Marokko, onder het bewind van de Meriniden, de Riffijnse Wattasiden, de Saadiden en de Alaouieten. De lokale stammen trokken zich echter weinig aan van de dynastieën, gezien de stamhoofden in de praktijk het gezag voerden.

Op 28 augustus 1673 zond Spanje een garnizoen van 78 soldaten, gewapend met 4 stuks artillerie naar een eiland wat onder de lokale Riffijnse bevolking bekend staat als Thazrut n Nkur. Het eiland bevindt zich op ongeveer driehonderd meter van Al Hoceima en kreeg van de Spanjaarden de naam Peñón de Alhucemas. Het eiland wordt sinds de bezetting op 28 augustus 1673 permanent bewoont door de Spanjaarden.

Al Hoceima onder het Spaanse protectoraat in Marokko

[bewerken | brontekst bewerken]

In de 19e en 20ste eeuw, toen de Europese koloniale machten hun kolonies in Afrika en Azië aan het uitbreiden waren, liep Spanje langzaam aan steeds meer achterstand op. Na een voor de Spanjaarden desastreuze Spaans-Amerikaanse Oorlog in 1898, verloren de Spanjaarden bijna al hun laatste koloniën. Om dit verlies recht te trekken, hadden de Spanjaarden hun ogen gericht op het Noorden van Marokko, ondanks een enthousiasme voor een nieuwe koloniale imperium. Op 27 november 1912 tekende Spanje daarom een verdrag met Frankrijk voor de creatie van een Spaanse protectoraat en een Franse Protectoraat in Marokko. Het verdrag maakte onderscheid tussen twee geografisch gescheiden delen van het huidige Marokko, waarbij het Rifgebied, waaronder dus ook Al Hoceima, en de voormalige Spaanse Sahara onder het gezag van de Spanjaarden kwamen te vallen.[13]

In de jaren die volgen broeit het antikoloniale sentiment onder de Riffijnen, met name onder de Aith Wayagher. Ze willen af van het Spaanse gezag, wat op dat moment al sterk aanwezig was in meerdere Riffijnse steden, waaronder in Nador, Chefchaouen en Tétouan, waarvan de laatste uitgeroepen werd tot hoofdstad van Spaans-Marokko. De lokale Riffijnse stammen bedachten verschillende manieren om deel te nemen in een strijd voor zelfbeschikking. Onder leiding van Mohammed Abdelkrim el-Khattabi, braken in het najaar van 1920 de eerste openlijke schermutselingen uit.[14] Het openlijke verzet tegen de Spanjaarden resulteren later dat jaar in de Rifoorlog, een vijf jaar durende oorlog waarin de kleine Republiek van de Rif zich moest zien te verdedigen tegen Spanje en Frankrijk. Het gebied rondom Al Hoceima werd al gauw het centrale toneel.[15]

De Rifoorlog (1920-1927)

[bewerken | brontekst bewerken]

Na de uitbraak van de oorlog lijden de Spanjaarden al gauw catastrofale verliezen. Zo onderschatte Manuel Fernández Silvestre, een Spaanse generaal die deelnam aan de Spaans-Amerikaanse Oorlog, de capaciteiten van de lokale Riffijnen aan het begin van de oorlog. Hij leidde een offensief vanaf de door Spanje bezette kustlijn verder het land in, met een leger van ruim 23,000 Spaanse soldaten.[16][17] Silvestre werd samen met zijn leger op 22 juli 1921 ontmoet door een groep van 3,000 Riffijnse verzetstrijders, onder leiding van Mohammed Abdelkrim el-Khattabi, in het door Silvestre bezette dorpje Annual, wat later onder de Spanjaarden bekend werd als de Disaster of Annual.[18] Het kleine Riffijnse leger maakte het de Spanjaarden bont in een twee weken durende slag, met een verrassende Riffijnse overwinning. Silvestre verloor 13.000 van zijn soldaten.[19] Het was voor Spanje het grootste militaire verlies in de 20ste eeuw. Het was voor Silvestre het tweede verlies in korte tijd, na de slag in Dhar Ubarran.

Het was een voor de Spanjaarden moeizame oorlog. Om de oorlog toch te kunnen winnen, gaan zij in 1924 over tot chemische oorlogsvoering. Hiermee werd Spanje het allereerste land wat gebruik maakte van chemische wapens op grote schaal tegen burgers.[20] De Spanjaarden maakten volgens onderzoekers onder andere gebruik van fosgeen, difosgeen, trichloornitromethaan en het door Duitsland (wat tegen het Verdrag van Versaille in ging) geleverde mosterdgas.[21][22] Door het gebruik van chemische wapens op de lokale bevolking, waren de Riffijnse verzetsstrijders met de tijd genoodzaakt om zich over te geven aan de koloniale machten.

Op 8 september 1925, komen de Fransmannen en Spanjaarden, onder leiding van Miguel Primo de Rivera, José Sanjurjo en Philippe Pétain, met meer dan honderd gevechtsvliegtuigen, tientallen schepen, tanks en duizenden soldaten aan op het nu bekende strand Quemado in het centrum van Al Hoceima. Deze amfibische landing kwam later bekend te staan als de landing van Alhucemas. Een van de leiders, de Spaanse officier José Sanjurjo, claimt samen met zijn troepen de stad en veranderd de naam naar Villa Sanjurjo. De stad werd bewoond door ongeveer vijfduizend Spanjaarden. Ze bouwen er onder andere een haven en de nodige logistieke infrastructuur.[23] In de jaren 30 veranderen de Spanjaarden de naam van Villa Sanjurjo naar Villa Alhucemas, en in de jaren 40 werd de naam weer veranderd van Villa Alhucemas naar Alhucemas.[24]

De 'Jaren van Lood' (1950-1999)

[bewerken | brontekst bewerken]

De jaren waarin Mohammed V en Hassan II het land regeerden werden ook wel de 'Jaren van Lood' genoemd, met name omdat mensen werden beschoten met loden kogels tijdens protesten. De bevolking mocht geen enkele vorm van kritiek tonen jegens het koninkrijk en de staat. Er deden zich vele conflicten voor, met name tijdens de heerschappij van Hassan II. Honderden politieke tegenstanders werden gevangen genomen, gemarteld en zelfs vermoord, honderden mensen verdwenen spoorloos.[25][26]

Al Hoceima, Ajdir, Imzouren, Bni Bouayach en omliggende dorpen kregen het tijdens de 'Jaren van Lood' zwaar te verduren. Kort na de onafhankelijkheid van Marokko, ontstond er een frictie tussen de Istiqlal Partij en het koningshuis om de macht en invloed binnen Marokko. Zij hadden hun ogen gericht op het Rifgebied omdat deze regio historisch bekend was om haar verzet tegen onderdrukking en invloeden van buitenaf. De Istiqlal Partij en het koningshuis hadden op dat moment nauwelijks invloed of macht in dit gebied van Marokko.[27]

Het Jaar van de Helmen (1958-1959)

[bewerken | brontekst bewerken]

In het jaar 1957, kort na de onafhankelijkheid van Marokko, werden de inwoners van Al Hoceima en omgeving slachtoffer van marginalisatie, waarbij onder meer hun het kiesrecht werd ontnomen. De lokale bevolking kwam in opstand voor gelijke rechten en wilde een beter economisch en politiek beleid. Een Riffijnse delegatie reisde, onder leiding van Mohammed Sellam Amezian, enkele keren af naar Rabat om te spreken met de toenmalige koning Mohammed V. De delegatie hield verschillende petities en kwam uiteindelijk met een lijst van socio-economische en politieke eisen: onder meer de demilitarisatie van de Rif, de terugkeer van Abdelkrim el Khattabi, kiesrecht en vrije verkiezingen voor de Riffijnen.[28] Een andere belangrijke eis van de Riffijnen was de ontbinding van de Istiqlal Partij, die op dat moment op zoek was naar macht en invloed in de Rif. Koning Mohammed V beloofde de verzuchtingen van de Riffijnen in overweging te nemen.[29] In het geheim maakte hij echter gebruik van deze situatie om zijn minimale invloed op en controle over het Rifgebied te versterken. Hij besloot om de viering van de troonsbestijging niet meer in Marrakech, maar in Tétouan te houden. Zo vond hij een excuus om 13 duizend soldaten te over te brengen naar het noorden van het land. De provincie Al Hoceima werd vervolgens op 26 november 1957 uitgeroepen tot militaire zone. Zo werd er een beperking ingevoerd op de politieke vrijheid en werd de eliminatie van politieke oppositiepartijen in het gebied werkelijkheid. [28]

De Riffijnen voelden zich daardoor verraden. In de maanden die volgden liepen de spanningen onder de lokale bevolking op jegens de nationalistische Istiqlal Partij, waarbij bewoners verschillende kantoren van de partij aanvielen.[30] Het koningshuis, dat na de onafhankelijkheid genoot van Franse ondersteuning, riep op tot kalmte. Onder leiding van Mohammed Sellam Amezian, net afgestudeerd aan de Universiteit van Al-Qarawiyyin, ontstond er een georganiseerde beweging die de socio-economische en politieke belangen van de Riffijnen wilden verdedigen.[28] Een groep verzetstrijders die samen met Abdelkrim el Khattabi in de Rifoorlog hadden gestreden tegen de Fransen en de Spanjaarden sloten zich bij de beweging aan. Abdelkrim el Khattabi steunde het verzet vanuit Egypte en vroeg in een brief aan Gamal Abdel Nasser om de opstand te ondersteunen.[31] Mohammed Sellam Amezian beschikte toen over een beweging van 2 tot 3 duizend man.[32] De vorming van een georganiseerde beweging werd een schrikbeeld voor het koningshuis, de Fransen en het Istiqlal Partij. Er braken rellen uit en de overheid ging over tot maatregelen met aanzienlijk bloedvergieten. Hassan II, op dat ogenblik nog kroonprins, gaf commandant Mohammed Oufkir in 1958 het bevel om met een leger van 20 duizend soldaten de Rif binnen te trekken.[32]

De verzetsbeweging zag zich aan het einde van 1958 geplaatst tegenover het Marokkaanse leger. Het machtsvertoon van het leger was aanzienlijk: 20 duizend goed bewapende soldaten tegenover een verzetsbeweging van 2 tot 3 duizend man. Het leger richtte toen een ware ravage aan: duizenden burgers en politieke tegenstanders werden ontvoerd, gevangengenomen, gemarteld en zelfs vermoord, honderden vrouwen en kinderen zijn toen verkracht, honderden woningen geplunderd, leeggeroofd en platgebrand.[33][34][35][36]

Maar het leger kwam er ook niet zonder kleerscheuren vanaf. De lokale bevolking verzette zich hevig tegen de aanval en beschermde zichzelf door duizend Marokkaanse soldaten om het leven te brengen.[37] Het lukte kroonprins Hassan II en zijn leger echter niet om Mohammed Sellam Amezian te grijpen. De verzetsleider slaagde er in om samen met enkelen van zijn handlangers aan het leger te ontsnappen. Ze hadden geen vertrouwen meer in de overheid of het koningshuis en besloten Marokko via Melilla te verlaten. Dat jaar is onder de lokale bevolking bekend als het 'Jaar van de Helmen' vanwege de aanwezigheid van een groot aantal Marokkaanse soldaten in het gebied.

Er veranderde niets aan het sentiment tegenover de Rif en haar bevolking toen Hassan II in 1961 aan de macht kwam. Hij ging, net als zijn vader, verder met het verwaarlozen van de Rif. De Marokkaanse overheid heeft tijdens de 38-jarige heerschappij van Hassan II nooit geïnvesteerd in Al Hoceima. De lokale economie stortte volledig in. Veel Riffijnen moesten noodgedwongen hun land verlaten en vertrokken massaal als gastarbeiders naar Europa om een beter leven op te bouwen.

Al Hoceima tijdens de Broodrellen van 1984

[bewerken | brontekst bewerken]

Op 19 januari 1984 werden er in Al Hoceima, Nador, Tétouan, Ksar-el-Kbir en Marrakesh demonstraties gehouden door studenten na een verhoging van het studiegeld. De studenten werden al gauw bijgestaan door de lokale bevolking, die op haar beurt weer demonstreerde tegen de verhoogde voedselprijzen. De demonstraties werden hardhandig neergeslagen, met 240 tot 400 doden als gevolg. De relatie tussen koning Hassan II en het Rifgebied bleef sindsdien verstoord: hij heeft er nooit meer een bezoek gebracht.[38][39][40]

Wijken en districten

[bewerken | brontekst bewerken]

De wijken van Al Hoceima worden veelal aangeduid met het woord "barrio" wat "wijk" betekent in het Spaans. Een overzicht van de wijken:

  • Aghza Abulay
  • Bades
  • Barrio Briro
  • Barrio Haddou
  • Barrio Marmoucha
  • Boujibar
  • Iger Azegouagh
  • Mirador Haut
  • Morro Viejo
  • Sraghna
  • Sidi Abid

Drie rotsachtige eilandjes – Peñón de Alhucemas, Isla de Mar en Isla de Tierra – liggen op 300 meter voor het strand en zijn nog steeds in Spaanse handen.

Na de Marokkaanse onafhankelijkheid in 1956 begon de stad in hoog tempo te groeien. De stad zelf had in 2014 118.463 inwoners. De provincie Al Hoceima telde 395.644 inwoners in 2004.

In de jaren '60 en '70 waren velen van hen naar Europa vertrokken om als gastarbeider te gaan werken, omdat er geen werk te vinden was in de Rif. Van de Marokkanen in Nederland is een groot aantal afkomstig uit Al Hoceima en andere noordelijke steden zoals Nador.

Door langdurige politieke wrijvingen en conflicten van de Riffijnen met de Marokkaanse koning Hassan II werden noordelijke steden als Al Hoceima en Nador bewust verwaarloosd. De infrastructuur, grotendeels aangelegd in de tijd van de Spaanse overheersing, was verwaarloosd en er waren nauwelijks buitenlandse bedrijven. Deze situatie bleef bestaan tot na het overlijden van Hassan II in 1999, toen hij door zijn zoon koning Mohammed VI werd opgevolgd.

Door de jarenlange verwaarlozing door de hogere overheid is Al Hoceima voor haar inkomsten nog steeds vooral afhankelijk van haar inwoners en van de emigratie. Nederlandse, Belgische, Duitse, Franse en Spaanse Marokkanen zorgen voor een belangrijke bron van inkomsten, vooral tijdens de zomerperiode, wanneer ze naar hun stad komen om vrienden en familie te bezoeken en hun vakantie door te brengen in het land van herkomst.

De grootste inkomstenbron van Al Hoceima is de visserij. Dagelijks verlaten tientallen kleinere boten en grotere schepen de haven van Al Hoceima en gaan richting zee op zoek naar vis. De handel in edelkoralen vormt ook een belangrijke inkomstenbron voor de stad.

Een nieuwe en groeiende inkomstenbron voor de stad is het toerisme. Verschillende hotelketens investeren en exploiteren een tiental hotels in het centrum van de stad. De mooie stranden en het Nationale Park van Al Hoceima trekken toeristen en vormen zo een groeiende inkomst voor de stad.

Overige inkomsten zijn afkomstig van lokale bedrijven, waaronder vele kleine houtbewerkingsbedrijven, restaurants, fastfoodketens, kledingwinkels en juweliers.

Al Hoceima nu

[bewerken | brontekst bewerken]

Onder koning Mohammed VI wordt meer aandacht geschonken aan Al Hoceima.[41]

Er zijn grote projecten gestart voor het realiseren van o.a. nieuwe ziekenhuizen, verbeteren van de infrastructuur, creëren van werkgelegheid en onderwijs.[42][43] Een nieuwe autoweg, verlenging van de autoweg N16[44] langs de kust tussen Nador en Al Hoceima is al gerealiseerd. Koning Mohammed VI, bekend vanwege zijn zwak voor stranden en jetski's, heeft de badplaats meerdere malen – formeel en informeel – bezocht. Verder is er een koninklijk paleis gebouwd in de stad, in de buurt van het grote plein.

Al Hoceima heeft een groot aantal houtbewerkingsbedrijfjes en de visserij en de horeca zijn er goed vertegenwoordigd. Later werd ook de verwerking van edelkoralen tot sieraden een belangrijke inkomstenbron. Bipan, de grootste nationale industriële bakker, heeft een fabriek net buiten Al Hoceima.

In Al Hoceima houdt men de gebruikelijke siësta, waardoor in de zomer de straten 's namiddags dunbevolkt zijn. Mensen zijn dan op het strand of blijven thuis. Na zonsondergang verzamelt men zich op het grote stadsplein en de straten eromheen voor de paséo (pantoffelparade), om te flaneren en te winkelen. De paséo is een van de vele Spaanse gewoonten in Al Hoceima.

De streek rond Al Hoceima heeft regelmatig te maken gehad met aardbevingen. De laatste twee waren zware bevingen, in 1994 met 2 doden en 300 gewonden, en de aardbeving van 24 februari 2004. Die was het hevigst, met een kracht van 6,7 op de schaal van Richter, waarbij meer dan 600 mensen de dood vonden, naast bijna 1000 gewonden en ruim 15 000 daklozen, meest op het platteland rond de stad.

Jaarlijks bezoeken toeristen en Marokkanen uit Nederland, België en Frankrijk het Quemado-strand (officieel 'Plage du Maroc'), de plaats waar een eeuw geleden Spaanse troepen aan land gingen en Al Hoceima werd gesticht. Bij het strand liggen de appartementen van het luxe Mohammed V-Hotel, een tennisbaan en een discotheek.

Madinat Bades

[bewerken | brontekst bewerken]

In 2014 is er begonnen aan een nieuw gebied ten westen van Al Hoceima, genaamd Madinat Bades. Het betreft een appartementencomplex, bestaande uit 160 appartementen, vlak boven de Corniche maritime de Sabadia, en beslaat 50 hectare. Er komen zowel villa's, appartementen en commerciële ruimtes. Het gebied krijgt een uitzicht over de corniche en de Baai van Al Hoceima.

Zicht op het Quemado strand ('Plage du Maroc'), gezien vanaf de 'Corniche Morro Viejo'

Het toerisme in Al Hoceima bestaat nog steeds overwegend uit Marokkanen uit Nederland, België, Frankrijk, Duitsland en Spanje. De grootste groep zijn de Nederlandse Marokkanen. Het is ook niet ongewoon wanneer er tijdens de zomerperiode duizenden gele nummerplaten te zien zijn.

Van 'echt' toerisme is marginaal sprake, aangezien de stad nog in ontwikkeling is na de jarenlange verwaarlozing door de Marokkaanse overheid. De stad kent tot nu toe een beperkt aantal 'attracties' voor toeristen, waaronder de stranden, dagelijkse concerten, paardrijden en het natuurrijke Nationaal Park van Al Hoceima. Verder kunnen toeristen de oude Spaanse huizen en kerk bezoeken die tijdens de Spaanse bezetting werden gebouwd.

De overheid is bezig te investeren in toerisme. De groei van het aantal hotels is sterk toegenomen,.

Verkeer en vervoer

[bewerken | brontekst bewerken]

In Al Hoceima wordt flink gebouwd aan de infrastructuur. De stadswegen worden opgeknapt en verfraaid, en de infrastructuur met andere steden en dorpen in de regio wordt eveneens aangepakt. Tussen Al Hoceima en Nador is in 2007 langs de kustlijn een nieuwe autoweg (N16) gerealiseerd en de Marokkaanse regering heeft in 2008 plannen publiek gemaakt dat er een autoweg in dezelfde stijl gerealiseerd wordt tussen Al Hoceima en Tétouan. Dat zou betekenen dat alle grote steden in het noorden van Marokko door middel van nieuwe wegen met elkaar zijn verbonden en dat er een route ontstaat die zich langs de Middellandse Zeekust van Oujda via Al Hoceima tot Tanger uitstrekt.

Haven van Al Hoceima

Vanuit de haven van Al Hoceima verzorgt veerbootmaatschappij Trasmediterránea overtochten tussen Al Hoceima en de Spaanse havenstad Motril.

Vliegveld Cherif Al Idrissi

Al Hoceima beschikt over een eigen vliegveld, het Cherif Al Idrissi Airport, dat 360.000 passagiers per jaar afhandelt.

  • Abdelmalek Essaâdi Universiteit – Campus van Al Hoceima, bevat:
    • Faculteit Wetenschap en Technologie – FST
    • Nationale School voor Toegepaste Wetenschappen – ENSA'H
    • Multidisciplinaire faculteit – FPH (In opbouw)
  • Nationale School voor Handel en Management – ENCG (In opbouw)
  • Instituto Español Melchor de Jovellanos – Spaanse internationale school.

Chabab Rif Al Hoceima

[bewerken | brontekst bewerken]
Stadion Mimoun El Arsi

Al Hoceima is de thuisbasis van de voetbalclubs Chabab Rif Al Hoceima en Raja Al Hoceima met het Chipola/Mimoun al Arassi-Stadion, dat aan 12.000 bezoekers plaats biedt. In dit seizoen, 2019/20, speelt Chabab Rif Al Hoceima in GNF 1, de tweede divisie in Marokko.

Op 27 april 2009 plaatste de voetballer Ibrahim Afellay, die de talentprijs won, namens de Johan Cruyff Foundation in samenwerking met Maroquistars het eerste en enige Cruyff Court van Marokko in Al Hoceima. Het veld heet het Ibrahim Afellay Veld.

Partnersteden

[bewerken | brontekst bewerken]

Bekende personen uit Al Hoceima

[bewerken | brontekst bewerken]
[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Al Hoceima van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.