[go: nahoru, domu]
Naar inhoud springen

Hagestein: verschil tussen versies

Beluister (info)
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerking
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele app Bewerking via Android-app Sectiebroncode via app
 
(14 tussenliggende versies door 12 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox plaats in Nederland
{{Infobox plaats in Nederland
| kaart=
| kaart =
| naam=Hagestein
| naam = Hagestein
| gemeente=[[Vijfheerenlanden (gemeente)|Vijfheerenlanden]]
| gemeente = {{NL-vlag|Vijfheerenlanden}}
| opp=
| opp =
| provincie={{NL-vlag|Utrecht (provincie)}}
| provincie = {{NL-vlag|Utrecht (provincie)}}
| woonplaatscode = 3625
| inwoners=Circa 1.450<ref>[https://www.vijfheerenlanden.nl/Recreatie/Overzichtspagina_Recreatie/Dorpen_kernen_en_wijken Dorpen, kernen en wijken] Vijfheerenlanden</ref>
| dichtheid =
| datum inwoners= 2019
| dichtheid=
| web =
| web=
| postcode = 4124
| postcode = 4124
| netnummer = 0347
| netnummer = 0347
| bestandsnaam vlag = Hagestein vlag.svg
| bestandsnaam vlag = Hagestein vlag.svg
| vlagartikel = Vlag van Hagestein
| vlagartikel = Vlag van Hagestein
| bestandsnaam wapen= Hagestein wapen.svg
| bestandsnaam wapen = Hagestein wapen.svg
| wapenartikel = Wapen van Hagestein
| wapenartikel = Wapen van Hagestein
| lat_deg = 51
| lat_deg = 51
| lat_min = 58
| lat_min = 58
Regel 21: Regel 20:
| lon_min = 7
| lon_min = 7
| lon_sec = 14
| lon_sec = 14
| verkeersader =
| verkeersader = [[Rijksweg 27|A27]]
}}
}}


[[Bestand:P1070479 Stuw van Hagestein.JPG|{{Largethumb}}|[[Sluis- en Stuwcomplex Hagestein|stuw Hagestein]]]]
[[Bestand:SluisHagestein.jpg|thumb|[[Sluis- en Stuwcomplex Hagestein|Stuw Hagestein]]]]
[[Bestand:P1070468 Hervormde kerk Hagestein.JPG|{{Largethumb}}|[[Hervormde kerk (Hagestein)|Hervormde kerk]]]]
[[Bestand:P1070468 Hervormde kerk Hagestein.JPG|thumb|[[Hervormde kerk (Hagestein)|Hervormde kerk]]]]


'''Hagestein''' is een dorp in de [[Vijfheerenlanden (streek)|Vijfheerenlanden]] aan de [[Lek (rivier)|Lek]], sinds [[2019]] behorend tot de gemeente [[Vijfheerenlanden (gemeente)|Vijfheerenlanden]] in de [[Nederland]]se [[provincie]] [[Utrecht (provincie)|Utrecht]]. Hagestein beschikt over een [[Hervormde kerk (Hagestein)|Hervormde kerk]] en een basisschool.
'''Hagestein''' is een dorp in de [[Vijfheerenlanden (streek)|Vijfheerenlanden]] aan de [[Lek (rivier)|Lek]], sinds 1 januari 2019 behorend tot de gemeente [[Vijfheerenlanden (gemeente)|Vijfheerenlanden]] in de [[Nederland]]se [[provincie]] [[Utrecht (provincie)|Utrecht]]. Hagestein beschikt over een [[Nederlandse Hervormde Kerk|Hervormde kerk]] en een basisschool.


==Geschiedenis==
==Geschiedenis==
Voordat het slot Hagestein werd gebouwd, heette de nederzetting [[Gasperde]]. In 1382 verkreeg Gasperde stadsrechten van Jan V van Arkel, maar in 1405 werd het tot de grond toe afgebroken. Later ontstond op de plaats van Gasperde de plaats Hagestein. Op 1 januari 1812 werd Hagestein bij de gemeente [[Everdingen]] gevoegd, om daar op 1 januari 1818 weer van te worden afgesplitst. Op 1 januari 1821 ging Hagestein van de provincie Utrecht over naar de provincie Zuid-Holland. De gemeente werd op 1 januari 1986 opgeheven en bij Vianen gevoegd. Samen met Vianen werd Hagestein in 2002 weer een deel van de provincie Utrecht.
Voordat het slot Hagestein werd gebouwd, heette de nederzetting [[Gasperde]]. In 1382 verkreeg Gasperde stadsrechten van Jan V van Arkel, maar in 1405 werd het tot de grond toe afgebroken. Later ontstond op de plaats van Gasperde de plaats Hagestein. Op 1 januari 1812 werd Hagestein bij de gemeente [[Everdingen]] gevoegd, om daar op 1 januari 1818 weer van te worden afgesplitst. Op 1 januari 1821 ging Hagestein van de provincie Utrecht over naar de provincie Zuid-Holland. De gemeente werd op 1 januari 1986 opgeheven en bij [[Vianen (Utrecht)|Vianen]] gevoegd. Samen met Vianen werd Hagestein in 2002 weer een deel van de provincie Utrecht.


==Kasteel Hagestein==
==Kasteel Hagestein==
Regel 36: Regel 35:
In 1251 droeg Gijsbert van Gevengoie (van Goye) slot Hagestein op aan graaf [[Otto II van Gelre]]. Hij kreeg het daarna, zoals destijds gewoon was, weer als erfleen terug. Daarna belandde het in handen van [[Jan V van Arkel (15e eeuw)|Jan V van Arkel]] die in 1382 [[stadsrechten]] verleende aan Gasperden. Na de verovering op Jan V van Arkel in 1405 door [[Willem VI van Holland|Willem VI]], graaf van Holland, werd het kasteel evenals het stadje Gasperden tot de grond toe afgebroken waarbij de stadsrechten verloren gingen.
In 1251 droeg Gijsbert van Gevengoie (van Goye) slot Hagestein op aan graaf [[Otto II van Gelre]]. Hij kreeg het daarna, zoals destijds gewoon was, weer als erfleen terug. Daarna belandde het in handen van [[Jan V van Arkel (15e eeuw)|Jan V van Arkel]] die in 1382 [[stadsrechten]] verleende aan Gasperden. Na de verovering op Jan V van Arkel in 1405 door [[Willem VI van Holland|Willem VI]], graaf van Holland, werd het kasteel evenals het stadje Gasperden tot de grond toe afgebroken waarbij de stadsrechten verloren gingen.


Omdat de [[Lijst van bisschoppen van Utrecht|bisschop van Utrecht, Frederik III van Blankenheim]], mee had geholpen bij de verovering kreeg deze als dank de zeggenschap over Hagestein. Sinds 1510 was Hagestein het gezamenlijk bezit van de kapittels van de [[Domproosdij van Utrecht|Dom]] en van [[proosdij van Oudmunster te Utrecht|Oudmunster]] in Utrecht. Ze lieten er in 1583 naar ontwerp van [[Marcelis Keldermans]] en [[Willem van Noort]] een nieuw slot bouwen: [[Hagestein II]]. Ook dit kasteel werd uiteindelijk, in 1855, afgebroken. De kapittels verkochten
Omdat de [[Lijst van bisschoppen van Utrecht|bisschop van Utrecht, Frederik III van Blankenheim]], mee had geholpen bij de verovering kreeg deze als dank de zeggenschap over Hagestein.
De bisschop van Utrecht gaf in 1484 het Land van Hagestein in leen aan Jan heer van Egmond, een nakomeling van Jan van Arkel, die zich er niet voor schaamde de bisschop te herinneren aan zijn erfelijke rechten op Hagestein.
In 1510 deed Jan van Egmond voor vierendertighonderd pond afstand van Hagestein. Sindsdien was Hagestein het gezamenlijk bezit van de kapittels van de [[Domproosdij van Utrecht|Dom]] en van [[proosdij van Oudmunster te Utrecht|Oudmunster]] in Utrecht.
Ze lieten er in 1546 naar ontwerp van [[Marcelis Keldermans]] en [[Willem van Noort]] een nieuw slot bouwen: [[Hagestein II]]. Ook dit kasteel werd uiteindelijk, in 1855, afgebroken. De kapittels verkochten
Hagestein in 1675 aan de [[George Frederik van Waldeck-Eisenberg]], die tevens [[graafschap Culemborg|graaf van Culemborg]] was.
Hagestein in 1675 aan de [[George Frederik van Waldeck-Eisenberg]], die tevens [[graafschap Culemborg|graaf van Culemborg]] was.


Hagestein is vooral bekend door de [[Sluis- en Stuwcomplex Hagestein|stuw]] in de Lek nabij deze plaats.
Hagestein is vooral bekend door de [[Sluis- en Stuwcomplex Hagestein|stuw]] in de Lek nabij deze plaats.
<gallery>
<gallery>
File:Hoge Gouwe 143, Gouda. Leeuw in Hollandse tuin.jpg|Verovering van Kasteel Hagestein
Bestand:Hoge Gouwe 143, Gouda. Leeuw in Hollandse tuin.jpg|Verovering van Kasteel Hagestein
</gallery>
</gallery>

== Geboren in Hagestein ==
* [[Frans van der Gun]] (1918-2001), CDA-politicus


==Zie ook==
==Zie ook==
Regel 48: Regel 54:
* [[Lijst van rijksmonumenten in Hagestein]]
* [[Lijst van rijksmonumenten in Hagestein]]
* [[Stuw- en sluizencomplex Hagestein]]
* [[Stuw- en sluizencomplex Hagestein]]

== Referenties ==
{{References}}


{{Commonscat|Hagestein}}
{{Commonscat|Hagestein}}
{{Navigatie gemeente Vijfheerenlanden}}
{{Navigatie gemeente Vijfheerenlanden}}
{{Bibliografische informatie}}
{{Gesproken Wikipedia klein|Nl-Hagestein-article.ogg|21315013}}
{{Gesproken Wikipedia klein|Nl-Hagestein-article.ogg|21315013}}
{{Coor title dms|51|58|47|N|5|7|14|E|type:city_scale:29000_region:NL}}
{{Coor title dms|51|58|47|N|5|7|14|E|type:city_scale:29000_region:NL}}

Huidige versie van 10 aug 2024 om 23:26

Hagestein
Plaats in Nederland Vlag van Nederland
Hagestein (Utrecht)
Hagestein
Situering
Provincie Vlag Utrecht (provincie) Utrecht
Gemeente Vlag Vijfheerenlanden Vijfheerenlanden
Coördinaten 51° 59′ NB, 5° 7′ OL
Algemeen
Oppervlakte 8,03[1] km²
- land 6,86[1] km²
- water 1,16[1] km²
Inwoners
(2023-01-01) 		1.515[1]
(189 inw./km²)
Woning­voorraad 590 woningen[1]
Overig
Postcode 4124
Netnummer 0347
Woonplaats­code 3625
Belangrijke verkeersaders A27
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Stuw Hagestein
Hervormde kerk

Hagestein is een dorp in de Vijfheerenlanden aan de Lek, sinds 1 januari 2019 behorend tot de gemeente Vijfheerenlanden in de Nederlandse provincie Utrecht. Hagestein beschikt over een Hervormde kerk en een basisschool.

Geschiedenis

[bewerken | brontekst bewerken]

Voordat het slot Hagestein werd gebouwd, heette de nederzetting Gasperde. In 1382 verkreeg Gasperde stadsrechten van Jan V van Arkel, maar in 1405 werd het tot de grond toe afgebroken. Later ontstond op de plaats van Gasperde de plaats Hagestein. Op 1 januari 1812 werd Hagestein bij de gemeente Everdingen gevoegd, om daar op 1 januari 1818 weer van te worden afgesplitst. Op 1 januari 1821 ging Hagestein van de provincie Utrecht over naar de provincie Zuid-Holland. De gemeente werd op 1 januari 1986 opgeheven en bij Vianen gevoegd. Samen met Vianen werd Hagestein in 2002 weer een deel van de provincie Utrecht.

Kasteel Hagestein

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Kasteel Hagestein voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In 1251 droeg Gijsbert van Gevengoie (van Goye) slot Hagestein op aan graaf Otto II van Gelre. Hij kreeg het daarna, zoals destijds gewoon was, weer als erfleen terug. Daarna belandde het in handen van Jan V van Arkel die in 1382 stadsrechten verleende aan Gasperden. Na de verovering op Jan V van Arkel in 1405 door Willem VI, graaf van Holland, werd het kasteel evenals het stadje Gasperden tot de grond toe afgebroken waarbij de stadsrechten verloren gingen.

Omdat de bisschop van Utrecht, Frederik III van Blankenheim, mee had geholpen bij de verovering kreeg deze als dank de zeggenschap over Hagestein. De bisschop van Utrecht gaf in 1484 het Land van Hagestein in leen aan Jan heer van Egmond, een nakomeling van Jan van Arkel, die zich er niet voor schaamde de bisschop te herinneren aan zijn erfelijke rechten op Hagestein. In 1510 deed Jan van Egmond voor vierendertighonderd pond afstand van Hagestein. Sindsdien was Hagestein het gezamenlijk bezit van de kapittels van de Dom en van Oudmunster in Utrecht.

Ze lieten er in 1546 naar ontwerp van Marcelis Keldermans en Willem van Noort een nieuw slot bouwen: Hagestein II. Ook dit kasteel werd uiteindelijk, in 1855, afgebroken. De kapittels verkochten Hagestein in 1675 aan de George Frederik van Waldeck-Eisenberg, die tevens graaf van Culemborg was.

Hagestein is vooral bekend door de stuw in de Lek nabij deze plaats.

  • Verovering van Kasteel Hagestein
    Verovering van Kasteel Hagestein

Geboren in Hagestein

[bewerken | brontekst bewerken]

Zie ook

[bewerken | brontekst bewerken]

Referenties

[bewerken | brontekst bewerken]
  1. ↑ a b c d e Tabel: Bevolking; maandcijfers per gemeente en overige regionale indelingen, 1 januari 2023, Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen
Zie de categorie Hagestein van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Hagestein&oldid=67950223"