Bewerken van Tubifex

{{Taxobox
| naam = ''Tubifex''
| titelweergave = cursief
| afbeelding = TUBIFEX.gif
| rijk = [[Dieren (biologie)|Animalia]] (Dieren)
| stam = [[Ringwormen|Annelida]] (Ringwormen)
| klasse = [[Clitellata]]
| orde = [[Haplotaxida]]
| familie = [[Naididae]]
| 
| taxon = [[Geslacht (biologie)|Geslacht]]
| auteur = [[Jean-Baptiste de Lamarck|Lamarck]]
| datum = 1816
| bron = <ref>{{Ts.|Lamarck, J. B. M. de.}} (1816) Histoire naturelle des animaux sans vertèbres, Tome troisième [in full: Histoire naturelle des animaux sans vertèbres présentant les caractéres généraux et particuliers de ces animaux, leur distribution, leurs classes, leurs familles, leurs genres, et la citation des principales espèces qui s'y rapportent]. [book series]. 586 pp. Paris: Deterville/Verdière.,</ref>
| synoniem = 
* ''Frearidrilus'' Dumnicka, 1987
* ''Strephuris'' Leidy, 1850
| worms = 137392
}}
'''''Tubifex''''' is een geslacht van [[borstelwormen]] waarvan de soorten bekend zijn als de '''(beek)slingerwormen'''. Ze komen over de hele wereld voor en leven op de bodem van zoete wateren zoals rivieren en meren. De bekendste soort is ''Tubifex tubifex''. De verschillende soorten zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden omdat na de paring het [[geslachtsorgaan]] verdwijnt, en omdat de uiterlijke verschijningsvorm ook afhangt van de [[saliniteit]].

== Leefwijze ==
Slingerwormen leven gewoonlijk in de modder, in met slijm beklede gangetjes. Bij gevaar trekken ze zich helemaal in deze gangen terug, normaal steekt een deel van de worm eruit en maakt een slingerende beweging om zich zuurstofrijker water "toe te wuiven". Doordat ze [[hemoglobine]] (rode bloedkleurstof) bezitten, kunnen ze ook in zuurstofarme omstandigheden leven. Zelfs korte periodes, tot 2 dagen, van zuurstofloosheid kunnen ze overleven doordat de stofwisseling dan omschakelt op [[glycolyse]], de splitsing van suiker in melkzuur waarbij energie vrijkomt maar geen zuurstof benodigd is. De worm leeft van zwevend organisch materiaal.

== Kweek ==
Het diertje, dat goed te kweken is, wordt vooral als voer in onder andere [[aquarium|aquaria]] en [[terrarium|terraria]] gebruikt. Voor dat doeleinde wordt hij vaak gedroogd of ingevroren verhandeld, zodat de bij de wormpjes bekende bacteriën (''[[Myxobolus cerebralis]]'' en ''[[Myxobolus cotti|M. cotti]]'') de leefomgeving niet besmetten.

== Soorten ==
* ''[[Tubifex acuticularis]]'' Martínez-Ansemil & Giani, 1983
* ''[[Tubifex bergi]]'' Hrabĕ, 1935
* ''[[Tubifex blanchardi]]'' Vejdovsky, 1891
* ''[[Tubifex conicus]]'' He, Cui & Wang, 2012
* ''[[Tubifex fissidens]]'' Holmquist, 1983
* ''[[Tubifex gracilentus]]'' Peng, Wang & Cui, 2017
* ''[[Tubifex laxus]]'' Peng, Wang & Cui, 2017
* ''[[Tubifex minor]]'' Sokolskaya, 1961
* ''[[Tubifex natalensis]]'' Brinkhurst, 1966
* ''[[Tubifex nerthus]]'' Michaelsen, 1908
* ''[[Tubifex newaensis]]'' (Michaelsen, 1903)
* ''[[Tubifex pescei]]'' (Dumnicka, 1980)
* ''[[Tubifex smirnowi]]'' Lastočkin, 1927
* ''[[Tubifex tubifex]]'' (Müller, 1774)

=== [[Taxon inquirendum]] ===
* ''[[Tubifex diaphanus]]'' Tauber, 1879
* ''[[Tubifex filiformis]]'' Bretscher, 1900
* ''[[Tubifex filum]]'' Michaelsen, 1901
* ''[[Tubifex globulatus]]'' Friend, 1912
* ''[[Tubifex kryptus]]'' Bülow, 1955
* ''[[Tubifex montanus]]'' Kowalewski, 1918
* ''[[Tubifex pomoricus]]'' Timm, 1978
* ''[[Tubifex serpentinus]]'' Ørsted, 1884
* ''[[Tubifex solitarius]]'' (Semernoy, 1972)

=== Synoniemen ===
* ''[[Tubifex acapillatus]]'' Finogenova, 1972 => ''[[Tasserkidrilus acapillatus]]'' Finogenova, 1972
* ''[[Tubifex albicola]]'' (Michaelsen, 1901) => ''[[Psammoryctides albicola]]'' (Michaelsen, 1901)
* ''[[Tubifex alpinus]]'' Bretscher, 1900 => ''[[Tubifex tubifex tubifex]]'' (Müller, 1774)
* ''[[Tubifex amurensis]]'' Sokolskaya & Hrabĕ, 1969 => ''[[Haber amurensis]]'' (Sokolskaya & Hrabĕ, 1969)
* ''[[Tubifex barbatus]]'' (Grube, 1860) => ''[[Psammoryctides barbatus]]'' (Grube, 1860)
* ''[[Tubifex bavaricus]]'' Oschmann, 1913 => ''[[Potamothrix bavaricus]]'' (Oschmann, 1913)
* ''[[Tubifex bazikalovae]]'' Čekanovskaja, 1975 => ''[[Lamadrilus bazikalovae]]'' (Čekanovskaja, 1975)
* ''[[Tubifex bedoti]]'' (Piguet, 1913) => ''[[Potamothrix bedoti]]'' (Piguet, 1913)
* ''[[Tubifex benedeni]]'' d'Udekem, 1855 => ''[[Tubificoides benedii]]'' (d'Udekem, 1855)
* ''[[Tubifex benedii]]'' d'Udekem, 1855 => ''[[Tubificoides benedii]]'' (d'Udekem, 1855)
* ''[[Tubifex bonneti]]'' Claparède, 1862 => ''[[Tubifex tubifex tubifex]]'' (Müller, 1774)
* ''[[Tubifex bonnetti]]'' Claparède, 1862 => ''[[Tubifex tubifex tubifex]]'' (Müller, 1774)
* ''[[Tubifex cameranoi]]'' de Visart, 1901 => ''[[Potamothrix hammoniensis]]'' (Michaelsen, 1901)
* ''[[Tubifex campanulatus]]'' Eisen, 1879 => ''[[Tubifex tubifex tubifex]]'' (Müller, 1774)
* ''[[Tubifex chacoensis]]'' (Stephenson, 1931) => ''[[Amerigodrilus chacoensis]]'' (Stephenson, 1931)
* ''[[Tubifex coccineus]]'' Vejdovský, 1876 => ''[[Rhyacodrilus coccineus]]'' (Vejdovský, 1876)
* ''[[Tubifex costatus]]'' (Claparède, 1863) => ''[[Baltidrilus costatus]]'' (Claparède, 1863)
* ''[[Tubifex crassiseptus]]'' Semernoy, 1982 => ''[[Lamadrilus excavatus]]'' (Hrabĕ, 1982)
* ''[[Tubifex davidis]]'' Benham, 1907 => ''[[Antipodrilus davidis]]'' (Benham, 1907)
* ''[[Tubifex deserticola]]'' Grimm, 1876 => ''[[Psammoryctides deserticola]]'' (Grimm, 1876)
* ''[[Tubifex dojranensis]]'' Hrabĕ, 1958 => ''[[Haber dojranensis]]'' (Hrabĕ, 1958)
* ''[[Tubifex excavatus]]'' (Hrabĕ, 1982) => ''[[Lamadrilus excavatus]]'' (Hrabĕ, 1982)
* ''[[Tubifex ferox]]'' (Eisen, 1879) => ''[[Spirosperma ferox]]'' Eisen, 1879
* ''[[Tubifex filiformis]]'' Dugès, 1828 => ''[[Tubifex tubifex tubifex]]'' (Müller, 1774)
* ''[[Tubifex flabellisetosus]]'' Hrabĕ, 1966 => ''[[Sketodrilus flabellisetosus]]'' (Hrabĕ, 1966)
* ''[[Tubifex fontaneus]]'' Pointner, 1914 => ''[[Tubifex tubifex tubifex]]'' (Müller, 1774)
* ''[[Tubifex hamatus]]'' Moore, 1905 => ''[[Isochaetides hamatus]]'' (Moore, 1905)
* ''[[Tubifex hammoniensis]]'' (Michaelsen, 1901) => ''[[Potamothrix hammoniensis]]'' (Michaelsen, 1901)
* ''[[Tubifex harmani]]'' Loden, 1979 => ''[[Varichaetadrilus harmani]]'' (Loden, 1979)
* ''[[Tubifex hattai]]'' Nomura, 1926 => ''[[Tubifex tubifex tubifex]]'' (Müller, 1774)
* ''[[Tubifex heuscheri]]'' Bretscher, 1900 => ''[[Potamothrix heuscheri]]'' (Bretscher, 1900)
* ''[[Tubifex hoffmeisteri]]'' Claparède, 1862 => ''[[Limnodrilus hoffmeisteri]]'' Claparède, 1862
* ''[[Tubifex hrabei]]'' Sokolskaya, 1973 => ''[[Tasserkidrilus hrabei]]'' (Sokolskaya, 1973)
* ''[[Tubifex hubsugulensis]]'' Semernoy, 1980 => ''[[Haber hubsugulensis]]'' (Semernoy, 1980)
* ''[[Tubifex hyalinus]]'' d'Udekem, 1855 => ''[[Clitellio (Clitellio) arenarius]]'' (Müller, 1776)
* ''[[Tubifex ignota]]'' (Štolc, 1886) => ''[[Lophochaeta ignota]]'' Štolc, 1886
* ''[[Tubifex ignotus]]'' (Štolc, 1886) => ''[[Lophochaeta ignota]]'' Štolc, 1886
* ''[[Tubifex insignis]]'' (Eisen, 1879) => ''[[Psammoryctides albicola]]'' (Michaelsen, 1901)
* ''[[Tubifex insularis]]'' Stephenson, 1923 => ''[[Tubificoides insularis]]'' (Stephenson, 1923)
* ''[[Tubifex irroratus]]'' (Verrill, 1873) => ''[[Monopylephorus irroratus]]'' (Verrill, 1873)
* ''[[Tubifex kessleri]]'' Hrabĕ, 1962 => ''[[Tasserkidrilus kessleri]]'' (Hrabe, 1962)
* ''[[Tubifex lacustris]]'' Černosvitov, 1939 => ''[[Isochaetides lacustris]]'' (Černosvitov, 1939)
* ''[[Tubifex lastockini]]'' Sokolskaya, 1964 => ''[[Ilyodrilus templetoni]]'' (Southern, 1909)
* ''[[Tubifex lineatus]]'' (Müller, 1774) => ''[[Lumbricillus lineatus]]'' (Müller, 1774)
* ''[[Tubifex litoralis]]'' Erséus, 1976 => ''[[Christerius litoralis]]'' (Erséus, 1976)
* ''[[Tubifex longipenis]]'' Brinkhurst, 1965 => ''[[Tubificoides longipenis]]'' (Brinkhurst, 1965)
* ''[[Tubifex longipennis]]'' Brinkhurst, 1965 => ''[[Tubificoides longipenis]]'' (Brinkhurst, 1965)
* ''[[Tubifex lunzensis]]'' Pointner, 1914 => ''[[Rhyacodrilus coccineus]]'' (Vejdovský, 1876)
* ''[[Tubifex marinus]]'' Ditlevsen, 1904 => ''[[Peloscolex marinus]]'' (Ditlevsen, 1904)
* ''[[Tubifex maritimus]]'' Hrabĕ, 1973 => ''[[Tubificoides maritimus]]'' (Hrabĕ, 1973)
* ''[[Tubifex minutus]]'' Čekanovskaja, 1975 => ''[[Burchanidrilus minutus]]'' (Čekanovskaja, 1975)
* ''[[Tubifex mirandus]]'' Snimschikova, 1982 => ''[[Tasserkidrilus mirandus]]'' (Snimschikova, 1982)
* ''[[Tubifex moldaviensis]]'' (Vejdovský & Mrázek, 1903) => ''[[Potamothrix moldaviensis]]'' Vejdovský & Mrázek, 1903
* ''[[Tubifex monfalconensis]]'' Hrabĕ, 1966 => ''[[Haber monfalconensis]]'' (Hrabĕ, 1966)
* ''[[Tubifex moravicus]]'' Hrabĕ, 1934 => ''[[Psammoryctides moravicus]]'' (Hrabĕ, 1934)
* ''[[Tubifex multisetosus]]'' (Smith, 1900) => ''[[Quistadrilus multisetosus]]'' (Smith, 1900)
* ''[[Tubifex necopinatus]]'' Snimschikova, 1985 => ''[[Burchanidrilus minutus]]'' (Čekanovskaja, 1975)
* ''[[Tubifex newfei]]'' Pickavance & Cook, 1971 => ''[[Tubifex nerthus]]'' Michaelsen, 1908
* ''[[Tubifex nomurai]]'' Yamamoto & Okada, 1940 => ''[[Embolocephalus nomurai]]'' (Yamamoto & Okada, 1940)
* ''[[Tubifex ochridanus]]'' Hrabĕ, 1931 => ''[[Psammoryctides ochridanus]]'' (Hrabĕ, 1931)
* ''[[Tubifex oligosetosus]]'' Hrabĕ, 1931 => ''[[Psammoryctides deserticola deserticola]]'' (Grimm, 1876)
* ''[[Tubifex papillosus]]'' Claparède, 1863 => ''[[Hemitubifex benedii]]'' (d'Udekem, 1855) => ''[[Tubificoides benedii]]'' (d'Udekem, 1855)
* ''[[Tubifex penicraspedifer]]'' Semernoy, 1982 => ''[[Tasserkidrilus penicraspedifer]]'' (Semernoy, 1982)
* ''[[Tubifex plicatus]]'' (Randolph, 1892) => ''[[Spirosperma ferox]]'' Eisen, 1879
* ''[[Tubifex postcapillatus]]'' Cook, 1974 => ''[[Tubificoides postcapillatus]]'' (Cook, 1974)
* ''[[Tubifex profundicola]]'' Verrill, 1871 => ''[[Limnodrilus profundicola]]'' (Verrill, 1871)
* ''[[Tubifex pseudogaster]]'' (Dahl, 1960) => ''[[Tubificoides pseudogaster]]'' (Dahl, 1960)
* ''[[Tubifex rivulorum]]'' Lamarck, 1816 => ''[[Tubifex tubifex tubifex]]'' (Müller, 1774)
* ''[[Tubifex sabellaris]]'' (Müller, 1788) => ''[[Lumbricus sabellaris]]'' Müller, 1788
* ''[[Tubifex sarnensis]]'' Pierantoni, 1904 => ''[[Embolocephalus velutinus]]'' (Grube, 1879)
* ''[[Tubifex sinicus]]'' Chen, 1940 => ''[[Rhyacodrilus sinicus]]'' (Chen, 1940)
* ''[[Tubifex speciosus]]'' Hrabĕ, 1931 => ''[[Haber speciosus]]'' (Hrabĕ, 1931)
* ''[[Tubifex superiorensis]]'' (Brinkhurst & Cook, 1966) => ''[[Tasserkidrilus superiorensis]]'' (Brinkhurst & Cook, 1966)
* ''[[Tubifex swirenkoi]]'' (Lastočkin, 1937) => ''[[Haber swirenkoi]]'' (Lastočkin, 1937)
* ''[[Tubifex taediosus]]'' Čekanovskaja, 1975 => ''[[Tasserkidrilus taediosus]]'' (Čekanovskaja, 1975)
* ''[[Tubifex templetoni]]'' Southern, 1909 => ''[[Ilyodrilus templetoni]]'' (Southern, 1909)
* ''[[Tubifex thompsoni]]'' Southern, 1909 => ''[[Baltidrilus costatus]]'' (Claparède, 1863)
* ''[[Tubifex umbellifer]]'' (Kessler, 1868) => ''[[Psammoryctides barbatus]]'' (Grube, 1860)
* ''[[Tubifex velutinus]]'' (Grube, 1879) => ''[[Embolocephalus velutinus]]'' (Grube, 1879)

=== Onzekere soorten ===
* ''[[Tubifex camerani]]'' Visart, 1901
* ''[[Tubifex contrarius]]'' Giard, 1893
* ''[[Tubifex elongatus]]'' d'Udekem, 1855
* ''[[Tubifex filiforme]]'' Dugès, 1837
* ''[[Tubifex gentilinus]]'' Dugès, 1837
* ''[[Tubifex inflatus]]'' Michaelsen, 1903
* ''[[Tubifex intermedius]]'' Semernoy, 1973 
* ''[[Tubifex longiseta]]'' Bretscher, 1905
* ''[[Tubifex pallidus]]'' Dugès, 1837
* ''[[Tubifex uncinarius]]'' Dugès, 1837

{{Appendix}}

[[Categorie:Naididae]]