[go: nahoru, domu]
Naar inhoud springen

Ubuntu (Linuxdistributie): verschil tussen versies

Koppelingen bewerken
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerking
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Nathanfr (overleg | bijdragen)
8 bewerkingen
Ik heb de versie tabel bijgewerkt
Gebaseerd op gekoppeld aan Wikidata.
Label: bewerking met nieuwe wikitekstmodus
 
(105 tussenliggende versies door 39 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox besturingssysteem
{{Infobox besturingssysteem
| naam = Ubuntu
| naam = Ubuntu
| logo = Logo-ubuntu no(r)-black orange-hex.svg
| logo = <!-- Automatisch vanuit Wikidata -->
| logobreedte = 200px
| afbeelding = <!-- Automatisch vanuit Wikidata -->
| afbeelding = Ubuntu 18.04.png
| onderschrift =
| onderschrift = Ubuntu 18.04 LTS
| ontwikkelaar = [[Canonical Ltd.|Canonical]] en de gemeenschap
| en de gemeenschap
| familie = [[Linux|GNU/Linux]]
| familie = [[Linux|GNU/Linux]]
| bronmodel = [[Vrije software en opensourcesoftware|FOSS]]
| bronmodel = [[Vrije software en opensourcesoftware|FOSS]]
| status = Actief
| status = actief
| uitgebracht = <!-- Afkomstig van Wikidata -->
| laatste_uitgave_versie = 19.04
| laatste_uitgave_versie = <!-- Automatisch via Wikidata -->
| laatste_uitgave_datum = 18 april 2019
| laatste_uitgave_datum = <!-- Automatisch via Wikidata -->
| laatste_beta_versie =19.04
| laatste_beta_versie =
| laatste_beta_releasedatum =28 maart 2019
| laatste_beta_releasedatum =
| codenaam = 18.10: ''Disco Dingo''
| kernel_type = [[Monolithische kernel|Monolithisch]]
| voorganger =
| codenaam = Lunar Lobster
| gebaseerd_op = <!-- Afkomstig van Wikidata -->
| opvolger =
| kernel_type = [[monolithische kernel|monolithisch]]
| licentie = [[GNU General Public License|GPL]] en anderen
| licentie = [[GNU General Public License|GPL]] en anderen
| desktopomgeving = [[GNOME]]
| website = [https://www.ubuntu.com www.ubuntu.com], [http://www.ubuntu-nl.org www.ubuntu-nl.org] en [http://www.ubuntu-be.org www.ubuntu-be.org]
| website = <!-- Afkomstig van Wikidata -->
| website2 = {{nl}} [https://ubuntu-nl.org Ubuntu-NL]
| portaal2 = Vrije software
| portaal2 = Vrije software
}}
}}
[[Bestand:Ubuntu's CD's.jpg|{{Largethumb}}|Verschillende Ubuntudistributies uit 2007 op cd-rom.]]


'''Ubuntu''' is een [[Linuxdistributie]] voor [[desktopcomputer]]s, [[laptop]]s, [[servers]], [[Tablet-pc|tablets]] en [[smartphone]]s. Dit [[besturingssysteem]] is beschikbaar in een groot aantal talen, waaronder het [[Nederlands]]. De makers van Ubuntu leggen de nadruk op gebruiksvriendelijkheid en [[toegankelijkheid]] voor gebruik thuis, op school en op het werk. Er bestaat ook een servereditie onder de naam [[Ubuntu Server]]. Voor scholen is er [[Edubuntu]] met speciale programma's voor het onderwijs.
'''Ubuntu''' is een [[Linuxdistributie]] voor [[personal computer|pc's]], [[server]]s, [[internet der dingen|IoT]] en [[robot]]s. Dit [[besturingssysteem]] is beschikbaar in een groot aantal talen. Ubuntu wordt ontwikkeld door [[Canonical Ltd.|Canonical]] dat de nadruk legt op gebruiksvriendelijkheid en [[toegankelijkheid]] voor gebruik thuis, op school en op het werk.


Ubuntu is gebaseerd op de Linuxdistributie [[Debian]], maar onderscheidt zich hiervan door twee keer per jaar nieuwe versies uit te brengen. De nummers daarvan verwijzen naar het jaar en de maand van de verschijningsdatum.
Ubuntu is gebaseerd op de Linuxdistributie [[Debian]], maar onderscheidt zich hiervan door twee keer per jaar nieuwe versies uit te brengen. De nummers daarvan verwijzen naar het jaar en de maand van de verschijningsdatum.


De naam komt van het concept [[Ubuntu (filosofie)|Ubuntu]] uit de [[Zoeloe (taal)|Zoeloecultuur]] in [[Zuid-Afrika]]. Het betekent zoiets als 'menselijk zijn voor anderen'. De gestelde missie van de makers is om deze filosofie naar computers te brengen, en [[vrije software]] voor een zo breed mogelijke groep mensen beschikbaar te stellen, ongeacht hun middelen.<ref>{{Citeer web | taal = en | url = https://ubuntu.com/community/mission | titel = Mission | werk = Ubuntu.com | bezochtdatum = 2022-07-31|archiefurl=https://web.archive.org/web/20220810224607/https://ubuntu.com/community/mission|archiefdatum=2022-08-10|dodeurl=nee}}</ref>
De ontwikkeling van Ubuntu wordt geleid door [[Canonical Ltd.]], een in het [[Verenigd Koninkrijk]] gevestigde privéonderneming gestart en gefinancierd door de [[Zuid-Afrika]]an [[Mark Shuttleworth]].


== Achtergrond ==
De naam komt van het concept [[Ubuntu (filosofie)|Ubuntu]] uit de [[Zoeloe (taal)|Zoeloe-cultuur]] in [[Zuid-Afrika]]. Het betekent zoiets als "menselijk zijn voor anderen".
[[Bestand:Kernel Layout nl.svg|miniatuur|De [[kernel]] verbindt [[applicatie]]s met de [[hardware]] van een computer.]]
[[Linuxdistributie]]s, vaak distro's genoemd, zijn [[besturingssysteem|besturingssystemen]] die gebruik maken van de [[Linuxkernel]].<ref>{{Citeer web | taal = en | auteur = Hoffman, Chris | url = https://www.howtogeek.com/132624/htg-explains-whats-a-linux-distro-and-how-are-they-different/ | titel = What Is a Linux Distro, and How Are They Different from One Another? | werk = How-To Geek | datum = 2016-09-23 | bezochtdatum = 2022-08-04|archiefurl=https://web.archive.org/web/20220729132335/https://www.howtogeek.com/132624/htg-explains-whats-a-linux-distro-and-how-are-they-different/|archiefdatum=2022-07-29|dodeurl=nee}}</ref> De [[kernel]] is het centrale deel van een besturingssysteem dat het [[intern geheugen|geheugen]], [[proces (informatica)|proces]]sen, [[bestand (computer)|bestand]]en en [[invoer (automatisering)|input]] en [[uitvoer (automatisering)|output]] ([[I/O]]) beheert.<ref>{{Citeer web | taal = en | url = http://www.linfo.org/kernel.html | titel = Kernel Definition | werk = The Linux Information Project | bezochtdatum = 2022-08-04|archiefurl=https://web.archive.org/web/20220706185312/http://www.linfo.org/kernel.html|archiefdatum=2022-07-06|dodeurl=nee}}</ref> De ontwikkeling van de Linuxkernel werd in 1991 gestart door de [[Finland|Fins]]-[[Verenigde Staten|Amerikaanse]] [[software engineering|software engineer]] [[Linus Torvalds]] die een op [[Minix]] geïnspireerd besturingssysteem wilde maken. Doordat de Linuxkernel is vrijgegeven onder een [[copyleft|vrije licentie]], kan het tegen lichte voorwaarden gebruikt worden door iedereen die een besturingssysteem wil ontwikkelen. Ook de distro's zelf worden geheel of gedeeltelijk onder vrije licenties vrijgegeven.


Door het vrije karakter zijn er vele, honderden, distro's ontwikkeld. Distro's zijn vaak op elkaar gebaseerd. Dit houdt in dat als een distro is ontwikkeld en onder een vrije licentie beschikbaar is gesteld, deze als basis genomen kan worden voor een nieuwe distro. Die heeft dan zijn eigen [[applicatie|standaardapplicaties]] en instellingen. Redenen voor de ontwikkeling van nieuwe distro's kunnen gezocht worden in bijvoorbeeld experimenteren, toespitsen op een specifiek publiek of onvrede met de koers die de ontwikkelaars van een distro varen. Een van de oudste distro's is [[Debian]] waarvan de eerste [[stabiele versie]] (release) in 1993 verscheen.<ref>{{Citeer web | taal = en | auteur = Bandyopadhyay, Avimanyu | url = https://itsfoss.com/earliest-linux-distros/ | titel = The Earliest Linux Distros: Before Mainstream Distros Became So Popular | werk = It's FOSS | datum = 2020-10-29 | bezochtdatum = 2022-08-04|archiefurl=https://web.archive.org/web/20220804212138/https://itsfoss.com/earliest-linux-distros/|archiefdatum=2022-08-04|dodeurl=nee}}</ref>
== Verspreiding ==
Ubuntu is grotendeels [[opensourcesoftware]] en gratis beschikbaar. Hierdoor is het besturingssysteem in ontwikkelingslanden populairder dan betaalde besturingssystemen.<ref>{{en}}[http://laptop.org/en/laptop/index.shtml OLPC-project]</ref> Het besturingssysteem kan worden gedownload als [[ISO (bestandsindeling)|ISO]]-bestand en op een [[compact disc|cd]] of [[dvd]] worden gebrand, maar het is ook mogelijk installatiemedia te bestellen tegen betaling van verzendkosten.


== Geschiedenis ==
[[Canonical Ltd.]] bood vroeger ook de mogelijkheid gratis officiële [[compact disc|cd]]'s te bestellen via de ShipIt-dienst, waarbij men zelfs geen verzendkosten hoefde te betalen. In april 2011 besloot Canonical Ltd. vanaf versie 11.04 de ShipIt-dienst stop te zetten. Dit omdat veel westerse landen tegenwoordig een goede en snelle [[breedband]]verbinding hebben. Er worden nog wel cd's in de [[webwinkel]] van Canonical Ltd. verkocht.
{{Zie ook|In dit hoofdstuk worden de ontstaansgeschiedenis en opmerkelijke ontwikkelingen beschreven. Zie de [[lijst van releases van Ubuntu]] voor een lijst van alle releases van Ubuntu, met opmerkingen per release.}}


=== Voorgeschiedenis ===
De Ubuntu-cd's zijn uit te proberen zonder dat installatie daarvoor benodigd is. Voor de gebruikers van wie zijn computer niet voldoet aan de minimale systeemeisen voor deze live-cd, bestaat een alternatieve cd met een niet-grafische installatie.
[[Bestand:Markshuttleworth-dublin-20101116.jpg|miniatuur|rechtop|links|[[Mark Shuttleworth]] in 2010.]]
De geschiedenis van Ubuntu begint met de activiteiten van de [[Zuid-Afrika|Zuid-Afrikaan]] [[Mark Shuttleworth]] (1973) als software engineer en [[ondernemer]]. In 1995 behaalde hij zijn [[Bachelor of Business Science]] en richtte hij de [[certificaatautoriteit]] [[Thawte]] op.<ref>{{Citeer web | taal = en | url = https://www.news.uct.ac.za/article/-2015-03-09-quick-facts-about-uct | titel = Quick facts about UCT | werk = University of Cape Town | datum = 2015-03-09 | bezochtdatum = 2022-08-06|archiefurl=https://web.archive.org/web/20220806102136/https://www.news.uct.ac.za/article/-2015-03-09-quick-facts-about-uct|archiefdatum=2022-08-06|dodeurl=nee}}</ref> Rond diezelfde periode voegde hij zich bij het ontwikkelteam van Debian om te werken aan een [[pakket (computerbestand)|installatiepakket]] (package) voor de [[webserver]] [[Apache (webserver)|Apache]].<ref name="hertzog">{{Citeer web | taal = en | auteur = Hertzog, Raphaël | url = https://raphaelhertzog.com/2011/11/17/people-behind-debian-mark-shuttleworth-ubuntus-founder/ | titel = People Behind Debian: Mark Shuttleworth, Ubuntu’s founder | werk = RaphaelHertzog.com | datum = 2011-11-17 | bezochtdatum = 2022-08-05|archiefurl=https://web.archive.org/web/20220806102125/https://raphaelhertzog.com/2011/11/17/people-behind-debian-mark-shuttleworth-ubuntus-founder/|archiefdatum=2022-08-06|dodeurl=nee}}</ref> Vier jaar later verdiende hij een fortuin aan de verkoop van Thawte aan [[Verisign]]. Op dat moment maakte het bedrijf vrijwel uitsluitend gebruik van [[vrije software en opensourcesoftware|vrije en opensource software]] (free and open source software, FOSS).<ref>{{Citeer web | taal = en | auteur = Valderrama-Meiner, Analía | url = https://opensourcelab.dfki.de/patron-of-an-open-society/ | titel = Patron of an Open Society | werk = Open Source Lab | datum = 2019-04-08 | bezochtdatum = 2022-08-06|archiefurl=https://web.archive.org/web/20220518025656/https://opensourcelab.dfki.de/patron-of-an-open-society/|archiefdatum=2022-05-18|dodeurl=nee}}</ref> Met het geld dat hij met de transactie verdiende, ving Shuttleworths carrière als [[filantropie|filantroop]] en [[durfkapitaal|durfkapitalist]] aan.


In 2000 richtte Shuttleworth de investeringsmaatschappij HBD (Here Be Dragons) op waarmee hij durfkapitaal investeerde in [[start-up (onderneming)|start-up]]s. Een jaar later volgde de oprichting van de [[Shuttleworth Foundation]] (The Shuttleworth Foundation, TSF). Met TSF ondersteunt hij sociale innovatie. TSF maakt gebruik van FOSS om zijn doelen te bereiken. De organisatie werd daarmee een van de zichtbaarste voorstanders van deze [[software]] in Zuid-Afrika.<ref name="informit">[https://www.informit.com/articles/article.aspx?p=1186095&seqNum=3 Hill et al. (2006), hoofdstuk 3.]</ref> Na een bezoek aan het [[ISS (ruimtestation)|internationale ruimtestation ISS]] in 2002, waarmee Shuttleworth 's werelds tweede - en Afrika's eerste - [[ruimtetoerisme|ruimtetoerist]] werd, begon hij in 2004 aan zijn volgende project dat zou uitgroeien tot Ubuntu.<ref>{{Citeer web | taal = en | auteur = Ranger, Steve | url = https://www.techrepublic.com/article/how-mark-shuttleworth-became-the-first-african-in-space-and-launched-a-software-revolution/ | titel = How Mark Shuttleworth became the first African in space and launched a software revolution | werk = TechRepublic | datum = 2017-01-19 | bezochtdatum = 2022-08-06|archiefurl=https://web.archive.org/web/20220806102222/https://www.techrepublic.com/article/how-mark-shuttleworth-became-the-first-african-in-space-and-launched-a-software-revolution/|archiefdatum=2022-08-06|dodeurl=nee}}</ref>
Het is ook mogelijk om het ISO-bestand van Ubuntu op een [[USB-stick]] te plaatsen met een hulpprogramma zoals [[UNetbootin]] of [[YUMI]].<ref>[https://web.archive.org/web/20150909042844/http://www.kevinvermassen.be/2014/04/18/ubuntu-14-04-installeren-op-een-usb-stick-met-yumi/ Ubuntu 14.04 installeren op een usb-stick met YUMI]</ref>


== Populariteit ==
=== Ontstaan ===
[[Bestand:Experience ubuntu.ogv|miniatuur|In een promotionele video voor Ubuntu in 2006 werd de [[Zuid-Afrika]]anse oud-president [[Nelson Mandela]] geïnterviewd en gevraagd het begrip "ubuntu" uit te leggen.]]
In korte tijd is Ubuntu uitgegroeid tot de populairste Linuxdistributie onder particuliere gebruikers. De distributie kent een grote en actieve gebruikersgemeenschap. Lokale groepen Ubuntu-enthousiastelingen- zogenaamde LoCo Teams (local community teams) - zijn in vele landen actief. Sommige daarvan, onder meer het Belgische en het Nederlandse team, genieten officieel erkenning door Canonical.
In 2004 ondernam Shuttleworth een reis naar [[Antarctica]]. Tijdens de reis naar het continent, aan boord van een [[IJsbreker|ijsbreker]], bestudeerde hij archieven van [[discussielijst]]en van Debian die een periode van zes maanden besloegen.<ref>{{Citeer tijdschrift | taal = en | datum = 2006 | titel = Interview: Jeff Waugh | tijdschrift = Linux Format | nummer = 87 | url = http://www.linuxformat.co.uk/waugh.html | archiefurl = https://web.archive.org/web/20090623031414/http://www.linuxformat.co.uk/waugh.html | dodeurl = ja}}</ref> Hij was een [[fan]] van de distro maar zag enkele aandachtspunten. Zo is Debian een distro die zich toelegt op betrouwbaarheid, maar dit zorgt ervoor dat veel packages oudere versies van software bevatten. Ook kende Debian zeker in die tijd geen regelmatige uitgavecyclus ([[releaseschema]]). In een [[interview]] met de Franse FOSS-informaticus [[Raphael Hertzog]] in 2011 schetste Shuttleworth een beeld van de Linuxwereld waarin hij enerzijds door de gemeenschap ontwikkelde distro's zag en anderzijds de distro's met commerciële ondersteuning. Hij wilde de twee ontwikkelpaden bij elkaar brengen door een distro door de gemeenschap te laten ontwikkelen maar met de ondersteuning van een "[[organisatie|instituut]]".<ref name="hertzog"/>

Shuttleworth overwoog om de leiding te nemen in de ontwikkeling van Debian, maar besloot uiteindelijk om aan een nieuwe distro te beginnen. Die distro werd wel gebaseerd op Debian. In april 2004 nodigde hij ontwikkelaars uit de Debian-, [[GNU arch]]- en [[GNOME]]-gemeenschap uit om te praten over de nieuwe distro.<ref>Dieguez Castro (2016), p. 48.</ref> Er werden eisen opgesteld waar de distro aan zou moeten voldoen:<ref name="informit"/>

* een regelmatig releaseschema;
* een sterke focus op toegankelijkheid en gebruiksgemak;
* het gebruik van [[Python (programmeertaal)|Python]] als belangrijkste [[programmeertaal]];
* een continue ontwikkeling gedreven door de gemeenschap;
* de ontwikkeling van hulpmiddelen die ontwikkelaars laten werken binnen een ecosysteem;
* gebruikers op alle mogelijke manieren bijdragen laten leveren die "teruggeven" aan Ubuntu.


De groep besloot niet op voorhand al aandacht te vragen in de pers, maar om in zes maanden met zowel een aankondiging als een functionerend product te komen. Shuttleworth financierde het project met eigen middelen, waartoe hij [[Canonical Ltd.|Canonical]] oprichtte. De distro werd "[[Ubuntu (filosofie)|Ubuntu]]" genoemd. Dit is een term uit de [[Zoeloe (taal)|Zoeloe]] zin "Umuntu ngumuntu ngabantu", wat zoveel betekent als "een persoon is een persoon door anderen".<ref>{{Citeer web | taal = en | auteur = Ifejika, Nkem | url = https://www.theguardian.com/theguardian/2006/sep/29/features11.g2 | titel = What does ubuntu really mean? | werk = The Guardian | datum = 2006-09-29 | bezochtdatum = 2022-08-07}}</ref>
De website [[DistroWatch]] geeft een goede indicatie van de populariteit van Ubuntu. Begin november 2008, een paar dagen na uitgifte van 8.10, stond Ubuntu op de eerste plaats van de afgelopen maand, de afgelopen drie maanden, het afgelopen half jaar en het afgelopen jaar. En dan zijn varianten als [[Kubuntu]], [[Xubuntu]] en dergelijke nog niet meegeteld.<ref>{{en}}[http://distrowatch.com/stats.php?section=popularity Linux Distributions - Facts and Figures]</ref>


=== Eerste release ===
Desktoplinux.org heeft na onderzoek geconcludeerd dat Ubuntu, met daarin [[Kubuntu]], [[Xubuntu]] en [[Edubuntu]] meegerekend, het grootste gebruikerspercentage heeft, met circa 30% van de GNU/Linux-desktopgebruikers.<ref>[http://www.desktoplinux.com/cgi-bin/survey/survey.cgi?view=archive&id=0813200712407 Desktoplinux.org 2007 Desktop Linux Market survey]</ref>
[[Bestand:Ubuntu-desktop-2-410-20080706.png|miniatuur|De eerste [[stabiele versie]] van Ubuntu, 4.10 Warty Warthog, kwam uit op 20 oktober 2004.]]
De eerste [[stabiele versie]] (release) van de distro werd uitgebracht op 20 oktober 2004.<ref>{{Citeer web | auteur = Sturm, Martin | url = https://tweakers.net/nieuws/34746/nieuwe-desktop-linux-distributie-ziet-het-levenslicht.html | titel = Nieuwe desktop Linux-distributie ziet het levenslicht | werk = Tweakers | datum = 2004-10-20 | bezochtdatum = 2022-08-06|archiefurl=https://web.archive.org/web/20220215074651/https://tweakers.net/nieuws/34746/nieuwe-desktop-linux-distributie-ziet-het-levenslicht.html|archiefdatum=2022-02-15|dodeurl=nee}}</ref> De officiële [[slagzin|slogan]] van Ubuntu luidt: "''Linux for Human Beings''". Hier werd de [[thema (informatica)|stijl]] ''Human'' op gebaseerd, met bruine en later ook oranje kleuren.<ref>{{Citeer web | taal = en | auteur = Bacon, Jono | url = https://www.jonobacon.com/2010/03/03/refreshing-the-ubuntu-brand/ | titel = Refreshing The Ubuntu Brand | werk = JonoBacon.com | datum = 2010-03-03 | bezochtdatum = 2023-03-14|archiefurl=https://web.archive.org/web/20221127162304/https://www.jonobacon.com/2010/03/03/refreshing-the-ubuntu-brand/|archiefdatum=2022-11-27|dodeurl=nee}}</ref> Al vanaf deze eerste versie werd er gekozen voor een [[alliteratie|allitererende]] naamgeving van de [[codenaam|codenamen]]; de distro kreeg de naam "Warty Warthog" ([[wrat]]tig [[knobbelzwijn|wrattenzwijn]]). De grappig bedoelde, maar weinig flatterende naam werd ingegeven door zorgen die enkelen in het ontwikkelteam hadden, dat zes maanden te kort zou zijn om tot een productieversie van de distro te komen.<ref>{{Citeer web | taal = en | auteur = Vincent, James | url = https://www.theverge.com/circuitbreaker/2017/4/14/15299150/ubuntu-naming-zesty-zapus-version-17-04 | titel = Ubuntu finally gets to the end of the alphabet with Zesty Zapus release | werk = The Verge | datum = 2017-04-14 | bezochtdatum = 2022-08-07|archiefurl=https://web.archive.org/web/20220523033249/https://www.theverge.com/circuitbreaker/2017/4/14/15299150/ubuntu-naming-zesty-zapus-version-17-04|archiefdatum=2022-05-23|dodeurl=nee}}</ref> Desalniettemin verschijnt er sindsdien elke zes maanden een nieuwe versie, op een uitzondering na.


De eerste release van 2006 had volgens schema in april moeten verschijnen. De ontwikkeling liep uit waardoor deze versie pas in juni uitkwam. Voor 6.06 Dapper Drake werd de focus gelegd op stabiliteit. Het was de eerste LTS-versie (long term support).<ref>{{Citeer tijdschrift | url = https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=File:Full_Cicle_0_NL.pdf | titel = Dapper Drake | tijdschrift = Full Circle | datum = April 2007 | jaargang = 0 | nummer = 0 | pp = p. 7|archiefurl=https://web.archive.org/web/20221211183850/https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=File:Full_Cicle_0_NL.pdf|archiefdatum=2022-12-11|dodeurl=nee}}</ref> Dit zijn versies die elke twee jaar verschijnen waarvoor Canonical langere ondersteuning biedt.
Het Ministerie van Onderwijs en Wetenschap van [[Macedonië (land)|Macedonië]] heeft het initiatief genomen om meer dan 180 000 Linuxdesktops aan scholen te schenken en stimuleert ook elke student in het land om Ubuntu-werkstations te gebruiken.<ref>[https://web.archive.org/web/20090403200908/http://www.ubuntu.com/news/macedonia-school-computers Macedonia-school-computers]</ref>


=== Groei en >
Op 9 oktober 2008 werd bekend dat alle servers van de Wikimedia Foundation, de organisatie achter onder andere Wikipedia, gemigreerd zullen worden naar Ubuntu 8.04.<ref>[http://tweakers.net/nieuws/56121/servers-wikipedia-migreren-naar-ubuntu.html Wikimedia Foundation stapt over op Ubuntu 8.04]</ref>
Ubuntu wist snel een plek te veroveren in de Linuxgemeenschap. In 2007 was Ubuntu uitgegroeid tot de populairste distro voor de [[mainstream (stroming)|mainstream]] gebruiker. De belangrijkste redenen die hiervoor werden aangewezen, waren de (financiële) steun van Shuttleworth, regelmatige releases, gebruiksgemak, de keuzevrijheid in de packages en de gemeenschap die was ontstaan rond de distro.<ref>[https://www.phoronix.com/review/664 Larabel (2007), p. 1.]</ref>


Met 9.10 Karmic Koala werden twee belangrijke projecten aan Ubuntu toegevoegd. [[Ubuntu One]] was een [[cloudcomputing|clouddienst]] voor het opslaan van bestanden, vergelijkbaar met bijvoorbeeld [[Dropbox]]. Gebruikers kregen een gratis opslagcapaciteit van 2&nbsp;[[Gigabyte|GB]] die tegen betaling uitgebreid kon worden naar 50&nbsp;GB.<ref>{{Citeer web | auteur = Reijerman, Dmitri | url = https://tweakers.net/reviews/1428/4/ubuntu-910-nader-bekeken-nieuwe-features-en-de-kde-desktop.html | titel = Ubuntu 9.10 nader bekeken - Nieuwe features en de KDE-desktop | werk = Tweakers | datum = 2009-10-28 | bezochtdatum = 2022-09-01|archiefurl=https://web.archive.org/web/20220901083714/https://tweakers.net/reviews/1428/4/ubuntu-910-nader-bekeken-nieuwe-features-en-de-kde-desktop.html|archiefdatum=2022-09-01|dodeurl=nee}}</ref> Ook werd het [[Ubuntu Software Center]] geïntroduceerd. Tot dan toe waren er verschillende applicaties waarmee software geïnstalleerd, geüpdatet en verwijderd kon worden. Met het Software Center hadden gebruikers één punt vanwaaruit software te beheren was. Het Software Center bestond naast de andere applicaties, waaronder [[Synaptic]], maar verving hen niet.<ref>{{Citeer web | taal = en | auteur = Wallen, Jack | url = https://www.techrepublic.com/article/ubuntu-910-software-center-for-better-or-worse/ | titel = Ubuntu 9.10 Software Center: For better or worse | werk = TechRepublic | datum = 2009-11-01 | bezochtdatum = 2022-09-01|archiefurl=https://web.archive.org/web/20220901083733/https://www.techrepublic.com/article/ubuntu-910-software-center-for-better-or-worse/|archiefdatum=2022-09-01|dodeurl=nee}}</ref>
== Unity ==
Ubuntu maakte tot en met versie 10.10 gebruik van versie 2.x van de [[GNOME]]-desktop. Vanaf versie 11.04 besloot Canonical om niet verder te gaan met de inmiddels nieuw ontwikkelde versie 3 van de GNOME-desktop, maar om het eigen [[Unity (gebruikersomgeving)|Unity]] mee te leveren als standaarddesktopomgeving.<ref>{{en}}[https://www.pcworld.com/article/208708/article.html Canonical Ubuntu Splits From GNOME Over Design Issues]</ref>


[[Bestand:Ubuntu 10.04 screenshot.png|miniatuur|In 10.04 Lucid Lynx werd de nieuwe stijl met oranje en paarse kleuren geïntroduceerd.]]
Unity is de standaardgebruiksomgeving geweest tot en met versie 17.04. Vanaf versie 17.10 is Canonical gestopt met het Unityproject en levert Ubuntu versie 3 van de GNOME-gebruiksomgeving.<ref>{{en}}[https://www.pcworld.com/article/208708/article.html Ubuntu 17.10: Return of the GNOME]</ref>
Hoewel de stijl ''Human'' in de loop der jaren doorontwikkeld werd, werd het dominante bruin als lelijk ervaren.<ref>{{Citeer web | taal = en | auteur = Noyes, Katherine | url = https://www.linuxinsider.com/story/ubuntu-dumps-the-brown-69519.html | titel = Ubuntu Dumps the Brown | werk = LinuxInsider | datum = 2010-03-11 | bezochtdatum = 2023-03-14 | archiefdatum = 2023-03-14 | archiefurl = https://web.archive.org/web/20230314081137/https://www.linuxinsider.com/story/ubuntu-dumps-the-brown-69519.html | dodeurl = ja }}</ref><ref>{{Citeer web | auteur = Reijerman, Dimitri | url = https://tweakers.net/reviews/1644/ubuntu-1004-lts-lucid-lynx.html | titel = Ubuntu 10.04 LTS Lucid Lynx | werk = Tweakers | datum = 2010-04-29 | bezochtdatum = 2023-03-14}}</ref> Al in 2007 werd voor het eerst gesproken over een grondige visuele update met zwarte en oranje kleuren.<ref>{{Citeer web | taal = en | auteur = Paul, Ryan | url = https://arstechnica.com/information-technology/2010/03/ubuntu-dumps-the-brown-introduces-new-theme/ | titel = Ubuntu dumps the brown, introduces new theme and branding | werk = Ars Technica | datum = 2010-03-03 | bezochtdatum = 2023-03-16}}</ref> Het duurde tot 2009 voor onder leiding van Shuttleworth onderzoek gedaan werd naar de wijze waarop de identiteit van Ubuntu gepresenteerd werd. Dit onderzoek leidde ertoe dat per 3 maart 2010 de [[huisstijl]] van Canonical en de themakleuren van Ubuntu werden aangepast. Het doel was om een professioneel uiterlijk te creëren met een grotere aantrekkingskracht in een zakelijke omgeving.<ref>{{Citeer web | taal = en | auteur = Shuttleworth, Mark | url = https://www.markshuttleworth.com/archives/308 | titel = Light: the new look of Ubuntu | werk = MarkShuttleworh.com | datum = 2010-03-04 | bezochtdatum = 2022-11-27|archiefurl=https://web.archive.org/web/20221127162258/https://www.markshuttleworth.com/archives/308|archiefdatum=2022-11-27|dodeurl=nee}}</ref>

De bruine tinten werden vervangen door paars. Er kwam een nieuw thema ''Ambiance'' voor de [[grafische gebruikersomgeving]] (''graphical user interface'', GUI) en de [[icoon (symbool)|iconenset]] werd vernieuwd. Tevens werd er een nieuw [[lettertype]] [[Ubuntu (lettertype)|Ubuntu]] gecreëerd. Dit lettertype moest langere teksten beter leesbaar maken. 10.04 Lucid Lynx was de eerste release in de nieuwe stijl. Voor 10.10 Maverick Meerkat werd een "generatieve [[bureaubladachtergrond]]" ontwikkeld. Het idee hierachter was dat iedere gebruiker bij aanvang dezelfde bureaubladachtergrond had, maar dat lichteffecten elke dag voor elke gebruiker een klein beetje veranderden. Deze bureaubladachtergrond werd in de bètaversie van 10.10 Maverick zo slecht ontvangen dat hij opnieuw ontworpen werd.<ref>{{Citeer web | taal = en | auteur = Sneddon, Joey | url = https://www.omgubuntu.co.uk/2010/09/revamped-default-wallpaper-coming-to-ubuntu-10-10 | titel = ‘Revamped’ default wallpaper coming to Ubuntu 10.10 | werk = OMG! Ubuntu! | datum = 2011-09-07 | bezochtdatum = 2023-03-24 | archiefurl = https://web.archive.org/web/20220626105318/https://www.omgubuntu.co.uk/2010/09/revamped-default-wallpaper-coming-to-ubuntu-10-10 | archiefdatum = 2022-06-26}}</ref> Ook het verplaatsen van de knoppen waarmee [[venster (computer)|venster]]s bediend kunnen worden, van rechts (zoals bij [[Microsoft Windows|Windows]]) naar links (zoals bij [[macOS]]), kon rekenen op controverse.<ref>{{Citeer web | taal = en | auteur = Sneddon, Joey | url = https://www.omgubuntu.co.uk/2010/03/mark-shuttleworth-responds-to-the-window-button-issue-hints-at-good-things-to-come | titel = Mark Shuttleworth responds to the window button issue; hints at good things to come | werk = OMG! Ubuntu! | datum = 2016-04-10 | bezochtdatum = 2023-03-24 | archiefurl = https://web.archive.org/web/20220630133523/https://www.omgubuntu.co.uk/2010/03/mark-shuttleworth-responds-to-the-window-button-issue-hints-at-good-things-to-come | archiefdatum = 2022-06-30}}</ref>


== Software ==
== Software ==
Ubuntu kan alle voor Linux geschreven software draaien. Daarnaast kan een groeiend aantal programma's voor Windows worden gedraaid onder [[Wine]], een opensource-implementatie van de [[Windows API]] en [[bibliotheek (informatica)|programmabibliotheken]].
Ubuntu kan alle voor Linux geschreven software draaien. Daarnaast kan een groeiend aantal programma's voor Windows worden gedraaid onder [[Wine]], een opensource-implementatie van de [[Windows API]] en [[bibliotheek (informatica)|programmabibliotheken]].


Ubuntu is er in 32 bit en in 64 bit. Indien de 64 bitversie van Ubuntu wordt gebruikt, dan is vrijwel al deze software ook in 64 bit beschikbaar. Alleen eventuele closed-source software zal in 32 bits beschikbaar zijn, maar deze kunnen door middel van de [[bibliotheek (informatica)|bibliotheek]] ''ia32-libs'' toch gebruikt worden. Sinds de uitgave van Ubuntu 13.10 is de 64 bitversie de standaardversie.<ref>{{Citeer web | taal = en | auteur = Sneddon, Joey-Elijah | url = https://www.omgubuntu.co.uk/2013/09/ubuntu-13-10-64-bit-by-default | titel = Ubuntu to Promote 64bit Downloads As Default | werk = OMG! Ubuntu! | bezochtdatum = 2022-07-31 | datum = 2013-09-03 | archiefurl = https://web.archive.org/web/20140226032137/http://www.omgubuntu.co.uk/2013/09/ubuntu-13-10-64-bit-by-default | archiefdatum = 2014-02-26}}</ref> Voor installatie op oudere hardware wordt de 32 bitversie aanbevolen. Bij de uitgave van 14.04 is de 32 bitversie echter weer standaard.<ref>{{Citeer web | taal = en | url = https://releases.ubuntu.com/14.04/ | titel = Ubuntu 14.04.6 LTS (Trusty Tahr) | werk = Ubuntu.com|archiefurl=https://web.archive.org/web/20221214050248/http://releases.ubuntu.com/14.04/|archiefdatum=2022-12-14|dodeurl=nee}}</ref>

Vanaf versie 18.04 LTS is de serverversie alleen beschikbaar voor 64 bit en vanaf versie 19.10 geldt dat ook voor de desktopversie.<ref>{{Citeer web | taal = en | url = https://releases.ubuntu.com/18.04/ | titel = Ubuntu 18.04.6 LTS (Bionic Beaver) | werk = Ubuntu.com|archiefurl=https://web.archive.org/web/20221213181435/http://releases.ubuntu.com/18.04/|archiefdatum=2022-12-13|dodeurl=nee}}</ref>

Het grootste gedeelte van de software die bij Ubuntu geleverd wordt is [[vrije software]]. Voor drivers waarvoor geen goed vrij alternatief is worden echter propriëtaire [[stuurprogramma|stuurprogramma's]] meegeleverd. Propriëtaire software is software waarvan de broncode in het bezit van een bedrijf is dat alle rechten op deze software bezit. Een voorbeeld hiervan zijn de stuurprogramma's van [[NVIDIA]] voor grafische kaarten, die hun chipset bevatten.

Een aantal multimediaformaten, zoals [[MP3]], is beschermd door [[Octrooi op software|software-octrooien]] en kunnen niet in de officiële distributies van Ubuntu worden opgenomen. Ondersteuning voor deze mediaformaten is echter toe te voegen na de installatie van het besturingssysteem. Ook een aantal bekende [[TrueType]]-lettertypes is beschermd door intellectuele eigendomsrechten en wordt niet meegeleverd met de officiële distributie.

=== Standaardapplicaties ===
Een installatie van Ubuntu bevat een aantal standaardprogramma's, zoals systeemgereedschap, het [[kantoorsoftwarepakket]] [[LibreOffice]], de [[webbrowser]] [[Mozilla Firefox|Firefox]], het [[E-mailclient|e-mailprogramma]] [[Mozilla Thunderbird|Thunderbird]] en een reeks kleine spellen. Ubuntu gebruikt, net als [[Debian]], het [[pakketbeheer]]systeem [[Advanced Packaging Tool|apt]]. Sinds Ubuntu 9.10 wordt [[Ubuntu Software Center]] gebruikt voor het beheren van softwarepakketten.
Een installatie van Ubuntu bevat een aantal standaardprogramma's, zoals systeemgereedschap, het [[kantoorsoftwarepakket]] [[LibreOffice]], de [[webbrowser]] [[Mozilla Firefox|Firefox]], het [[E-mailclient|e-mailprogramma]] [[Mozilla Thunderbird|Thunderbird]] en een reeks kleine spellen. Ubuntu gebruikt, net als [[Debian]], het [[pakketbeheer]]systeem [[Advanced Packaging Tool|apt]]. Sinds Ubuntu 9.10 wordt [[Ubuntu Software Center]] gebruikt voor het beheren van softwarepakketten.


=== Categorieën ===
=== Categorieën ===
Beschikbare software wordt in de volgende categorieën onderverdeeld:
Beschikbare software wordt in de volgende categorieën onderverdeeld:<ref>{{Citeer web |url=https://help.ubuntu.com/community/Repositories |titel=Repositories |bezochtdatum=2023-05-01 |werk=Community Help Wiki |taal=en}}</ref>

{| class="wikitable" style="margin: auto; text-align: center;"
! Ondersteund door || Vrije software || Niet-vrije software
|-
! style="text-align: left;" | Canonical
| Main || Restricted
|-
! style="text-align: left;" | Gemeenschap/derde partij
| Universe || Multiverse
|}

; main: [[Opensourcesoftware|Vrije software]] met officiële ondersteuning.
; main: [[Opensourcesoftware|Vrije software]] met officiële ondersteuning.
; restricted: [[Closed source|Niet-vrije]] software met officiële ondersteuning. Deze categorie bevat [[Propriëtaire software|propriëtaire]] stuurprogramma's.
; restricted: [[Closed source|Niet-vrije]] software met officiële ondersteuning. Deze categorie bevat [[Propriëtaire software|propriëtaire]] stuurprogramma's.
; universe: Vrije software met ondersteuning van de [[virtuele gemeenschap|gebruikersgemeenschap]]. Met andere woorden het gaat hier wel om vrije software, maar deze zit niet standaard in een van de Ubuntu-distributies.
; universe: Vrije software met ondersteuning van de [[virtuele gemeenschap|gebruikersgemeenschap]]. Met andere woorden het gaat hier wel om vrije software, maar deze zit niet standaard in een van de Ubuntu-distributies.
; multiverse: Niet-vrije software met ondersteuning van de [[virtuele gemeenschap|gebruikersgemeenschap]].
; multiverse: Niet-vrije software met ondersteuning van de [[virtuele gemeenschap|gebruikersgemeenschap]].
; backports: Nieuwe software uit nieuwere Ubuntu-versies (meestal ontwikkelingsversies).


=== 64 bit ===
== Installatie ==
[[Bestand:Ubuntu's CD's.jpg|miniatuur|Verschillende Ubuntudistributies uit 2007 op cd-rom.]]
Ubuntu is er in 32 bit en in 64 bit. Indien de 64 bitversie van Ubuntu wordt gebruikt, dan is vrijwel al deze software ook in 64 bit beschikbaar. Alleen eventuele closed-source software zal in 32 bits beschikbaar zijn, maar deze kunnen door middel van de [[bibliotheek (informatica)|bibliotheek]] ''ia32-libs'' toch gebruikt worden. Sinds de uitgave van Ubuntu 13.10 is de 64 bitversie de standaardversie.<ref>[http://www.omgubuntu.co.uk/2013/09/ubuntu-13-10-64-bit-by-default Ubuntu to Promote 64bit Downloads As Default - omgubuntu]</ref> Voor installatie op oudere hardware wordt de 32 bitversie aanbevolen. Bij de uitgave van 14.04 is de 32 bitversie echter weer standaard.<ref>[http://releases.ubuntu.com/14.04/ download pagina Ubuntu 14.04 - ubuntu.com]</ref>
Ubuntu is grotendeels [[opensourcesoftware]] en gratis beschikbaar. Hierdoor is het besturingssysteem in ontwikkelingslanden populairder dan betaalde besturingssystemen.<ref>{{Citeer web | taal = en | url = https://laptop.org/ | titel = OLPC-project|archiefurl=https://web.archive.org/web/20221214034025/https://laptop.org/|archiefdatum=2022-12-14|dodeurl=nee}}</ref> Het besturingssysteem kan worden gedownload als [[ISO (bestandsindeling)|ISO]]-bestand en op een [[compact disc|cd]] of [[dvd]] worden gebrand of op [[USB-stick]] opgeslagen, maar het is ook mogelijk installatiemedia te bestellen tegen betaling van verzendkosten.


Canonical bood vroeger ook de mogelijkheid gratis officiële [[compact disc|cd]]'s te bestellen via de ShipIt-dienst, waarbij men zelfs geen verzendkosten hoefde te betalen. In april 2011 besloot Canonical vanaf 11.04 Natty Narwhal de ShipIt-dienst stop te zetten. Dit omdat veel westerse landen tegenwoordig een goede en snelle [[breedband]]verbinding hebben. Er worden nog wel cd's in de [[webwinkel]] van Canonical verkocht.
Vanaf versie 17.10 bestaat er alleen nog een 64 bitversie voor de desktop en vanaf versie 18.04 LTS geldt dat ook voor de serverversie.<ref>{{en}}[http://releases.ubuntu.com/18.04/ Ubuntu 18.04 LTS (Bionic Beaver)]</ref>


De Ubuntu-cd's zijn uit te proberen zonder dat installatie daarvoor benodigd is. Voor de gebruikers van wie zijn computer niet voldoet aan de minimale systeemeisen voor deze live-cd, bestaat een alternatieve cd met een niet-grafische installatie.
=== Propriëtaire software ===
Het grootste gedeelte van de software die bij Ubuntu geleverd wordt is [[vrije software]]. Voor drivers waarvoor geen goed vrij alternatief is worden echter propriëtaire [[stuurprogramma|stuurprogramma's]] meegeleverd. Propiëtaire software is software waarvan de broncode in het bezit van een bedrijf is dat alle rechten op deze software bezit. Een voorbeeld hiervan zijn de stuurprogramma's van [[Nvidia]] voor grafische kaarten, die hun chipset bevatten.


Het is ook mogelijk om de [[ISO (bestandsindeling)|ISO's]] van Ubuntu op een [[USB-stick]] te plaatsen met een hulpprogramma zoals [[UNetbootin]] of [[YUMI]].<ref>{{Citeer web | auteur = Vermassen, Kevin | url = https://kevinvermassen.be/2016/08/02/ubuntu-16-04-installeren-op-een-usb-stick-met-yumi/ | titel = Ubuntu 16.04 installeren op een usb-stick met YUMI | werk = KevinVermassen.be | datum = 2016-08-02 | bezochtdatum = 2022-08-01|archiefurl=https://web.archive.org/web/20220525070848/https://kevinvermassen.be/2016/08/02/ubuntu-16-04-installeren-op-een-usb-stick-met-yumi/|archiefdatum=2022-05-25|dodeurl=nee}}</ref>
Een aantal multimediaformaten, zoals [[MP3]], is beschermd door [[Octrooi op software|software-octrooien]] en kunnen niet in de officiële distributies van Ubuntu worden opgenomen. Ondersteuning voor deze mediaformaten is echter toe te voegen na de installatie van het besturingssysteem. Ook een aantal bekende [[TrueType]]-lettertypes is beschermd door intellectuele eigendomsrechten en wordt niet meegeleverd met de officiële distributie.

Sinds 8.04 Hardy Heron is het mogelijk Ubuntu te installeren met behulp van een Windows-programma [[Wubi]]. Windows-gebruikers kunnen dan direct vanuit Windows hun nieuwe Ubuntu-versie installeren. Er wordt dan een extra bootoptie in de bootloader van Windows gemaakt ([[dual-boot]]) in plaats van de gebruikelijke installatie van [[GRUB]], waarbij de gebruiker tijdens het opstarten van de computer kan kiezen of hij Ubuntu of Windows op wil starten. Wubi maakt het installeren van Ubuntu eenvoudig doordat partitioneren overbodig is; deze optie installeert Ubuntu in een groot bestand op een bestaande partitie dat vanuit Ubuntu gezien een echt bestandssysteem is. Wanneer de gebruiker de installatie ongedaan wil maken kan hij Ubuntu net zoals normale Windows-programma's weer eenvoudig verwijderen via het configuratiescherm. Vanaf Ubuntu 12.04 zit [[Wubi]] niet meer standaard bij Ubuntu om ruimte te besparen, het kan wel los worden gedownload. Vanaf 13.04 is het niet langer beschikbaar op de live-cd.<ref>{{Citeer web | taal = en | auteur = Sneddon, Joey | url = https://www.omgubuntu.co.uk/2013/04/wubi-unlikely-to-be-in-ubuntu-13-04-windows-users-lose-out | titel = WUBI To Be Dropped from Ubuntu 13.04, Windows Users Lose Out | werk = OMG! Ubuntu! | datum = 2013-04-04 | bezochtdatum = 2022-08-01|archiefurl=https://web.archive.org/web/20220801053604/https://www.omgubuntu.co.uk/2013/04/wubi-unlikely-to-be-in-ubuntu-13-04-windows-users-lose-out|archiefdatum=2022-08-01|dodeurl=nee}}</ref>

== Releases ==
=== Releaseschema ===
[[Bestand:Ubuntu Linux 6.06.png|miniatuur|Tweemaal per jaar verschijnt er een nieuwe release van Ubuntu, in april en in oktober. Dapper Drake was een uitzondering; deze release verscheen in juni 2006.]]
De releases worden naar dieren vernoemd. De eerste drie distro's zouden vernoemd worden naar een "hog", een [[Engels]] woord dat voor verschillende diersoorten wordt gebruikt. Na 4.10 Warty Warthog zouden 5.04 Hoary Hedgehog en Grumpy Groundhog volgen. "Grumpy" – er wordt wel naar versies verwezen met het [[bijvoeglijk naamwoord]] – zou een versie worden die nooit formeel uitgebracht zou worden, altijd in ontwikkeling zou zijn en de allernieuwste packages zou bevatten. Deze versie is nooit tot stand gekomen.<ref>{{Citeer web | taal = en | auteur = Shuttleworth, Mark | url = https://wiki.ubuntu.com/UbuntuDownUnder/BOFs/GrumpyGroundhog | titel = The Grumpy Groundhog | werk = Ubuntu.com | datum = 2008-08-06 | bezochtdatum = 2022-08-01|archiefurl=https://web.archive.org/web/20220716211508/https://wiki.ubuntu.com/UbuntuDownUnder/BOFs/GrumpyGroundhog|archiefdatum=2022-07-16|dodeurl=nee}}</ref> De naam die release 5.10 meekreeg was Breezy Badger.

Ubuntu werkt met een versiesysteem dat verwijst naar het jaartal en de maand van uitgave. Zo verwijst 8.04 naar het jaar 2008 en de maand 4 (april). Ubuntu verschijnt tweemaal per jaar, in april en in oktober. Versie 6.06 Dapper Drake verscheen twee maanden later dan oorspronkelijk gepland, om diverse verbeteringen alsnog te kunnen aanbrengen; vandaar dat deze 6.06 heet in plaats van 6.04.


Enkele releases zijn uitgebracht als een ''Long Term Support'' (LTS)-release. Dat wil zeggen dat Canonical gedurende vijf jaar garandeert dat de release ondersteund wordt door patches. Bij de eerste drie LTS-desktopreleases was dit drie jaar. Canonical biedt ook een betaalde vorm van ondersteuning. Elke twee jaar wordt er een LTS-release uitgebracht.<ref>{{Citeer web | taal = en | url = https://wiki.ubuntu.com/LTS | titel = LTS | werk = Ubuntu.com|archiefurl=https://web.archive.org/web/20221011095559/https://wiki.ubuntu.com/LTS|archiefdatum=2022-10-11|dodeurl=nee}}</ref>
== Versies ==
Ubuntu werkt met een versiesysteem dat verwijst naar het jaartal en de maand van uitgave. Zo verwijst versie 8.04 naar '''2008''', maand '''4''' (april). Ubuntu verschijnt tweemaal per jaar, in april en in oktober. Versie 6.06, 'Dapper', verscheen twee maanden later dan oorspronkelijk gepland, om diverse verbeteringen alsnog te kunnen aanbrengen; vandaar dat deze 6.06 heet in plaats van 6.04.


=== Actuele releases ===
{| class="wikitable" style="float:left"
{{Zie ook|Zie de [[lijst van releases van Ubuntu]] voor een lijst van alle releases van Ubuntu.}}
! Versie
{| class="wikitable mw-collapsible"
! Datum van uitgave
! rowspan="2" style="vertical-align: bottom;" | Release
! Ondersteund tot
! rowspan="2" style="vertical-align: bottom;" | Datum van uitgave<ref name="releases">{{Citeer web |url=https://wiki.ubuntu.com/Releases |titel=List of releases |bezochtdatum=2024-06-25 |werk=Ubuntu.com |taal=en}}</ref>
! Codenaam
! colspan="2" | Ondersteund tot<ref name="releases"/><ref group="noot">Zie de bron voor de exacte minor releases en details.</ref>
! Nederlandse vertaling
|-
|-
! {{Abbr|ESS|End of Standard Support}} || {{Abbr|ESM|Expanded Security Maintenance}}
| style="background-color:Salmon" | 4.10
| 20 oktober 2004
| 30 april 2006
| Warty Warthog
| ''Wrattig [[Knobbelzwijn|Wrattenzwijn]]''
|-
|-
| style="text-align: center;" | [[Bestand:Ubuntu 14.04 (Trusty Tar).png|180px]]<br><small>Ubuntu 14.04 LTS Trusty Tar</small>
| style="background-color:Salmon" | 5.04
| 8 april 2005
| 17 april 2014
| april 2019 || april 2024
| 31 oktober 2006
| Hoary Hedgehog
| ''Oude[[West-Europese egel|egel]]''
|-
|-
| style="text-align: center;" | [[Bestand:Ubuntu 16.04 Desktop.png|180px]]<br><small>Ubuntu 16.04 LTS Xenial Xerus</small>
| style="background-color:Salmon" | 5.10
| 13 oktober 2005
| 21 april 2016
| 13 april 2007
| april 2021 || april 2026
| Breezy Badger
| ''Frisse (vernieuwende) [[Das (dier)|das]]''
|-
|-
| style="text-align: center;" | [[Bestand:Ubuntu 18.04 Desktop.jpg|180px]]<br><small>Ubuntu 18.04 LTS Bionic Beaver</small>
| style="background-color:Salmon" | 6.06 LTS
| 1 juni 2006
| 26 april 2018
| april 2023 || april 2028
| 14 juni 2009
| Dapper Drake
| ''Goedgeklede [[Eenden|woerd]]/[[Haften|eendagsvlieg]]''
|-
|-
| style="text-align: center;" | [[Bestand:Desktop Ubuntu 20.04.png|180px]]<br><small>Ubuntu 20.04 LTS Focal Fossa</small>
| style="background-color:Salmon" | 6.10
| 26 oktober 2006
| 23 april 2020
| 25 april 2008
| april 2025 || april 2030
| Edgy Eft
| ''Prikkelbare/bijdehante [[salamanders|salamander]]''
|-
|-
| style="text-align: center;" | [[Bestand:Ubuntu 22.04 LTS Jammy Jellyfish.png|180px]]<br><small>Ubuntu 22.04 LTS Jammy Jellyfish</small>
| style="background-color:Salmon" | 7.04
| 19 april 2007
| 21 april 2022
| april 2027 || april 2032
| 19 oktober 2008
| Feisty Fawn
| ''Assertief/strijdlustig [[Hertachtigen|hertenkalf]]''
|-
|-
| style="text-align: center;" | [[Bestand:Ubuntu 23.04 Lunar Lobster English.png|180px]]<br><small>Ubuntu 23.04 Lunar Lobster</small>
| style="background-color:Salmon" | 7.10
| 18 oktober 2007
| 20 april 2023
| januari 2024 || januari 2024
| 18 april 2009
| Gutsy Gibbon
| ''Moedige [[Gibbons (mensaap)|gibbon]]''
|-
|-
| style="text-align: center;" | [[Bestand:Ubuntu 23.10 Mantic Minotaur Desktop English.png|180px]]<br><small>Ubuntu 23.10 Mantic Minotaur</small>
| style="background-color:Salmon" | 8.04 LTS
| 24 april 2008
| 12 oktober 2023
| juli 2024 || juli 2024
| 5 december 2011
| Hardy Heron
| ''Ruige [[Reigers en roerdompen|reiger]]''
|-
|-
| style="text-align: center;"|[[Bestand:Ubuntu 24.04 Noble Numbat Desktop English.png|180px]]<br><small>Ubuntu 24.04 Noble Numbat</small>
| style="background-color:Salmon" | 8.10
|25 april 2024
| 30 oktober 2008
|juni 2029
| 30 april 2010
|april 2036
| Intrepid Ibex
|}
| ''De (stout)moedige [[Steenbok (dier)|steenbok]]''

== Varianten ==
Ubuntu is verkrijgbaar in de volgende varianten:
* Ubuntu Cloud
* Ubuntu Core
* Ubuntu Desktop
* Ubuntu Server

== Afgeleide distro's ==
Net zoals Ubuntu een afgeleide is van Debian, zijn er distro's die afgeleid zijn van Ubuntu. Ze richten zich op een specifiek publiek dat andere wensen en behoeften heeft dan waar Canonical in voorziet.<ref>{{Citeer web | taal = en | auteur = Wallen, Jack | url = https://www.ghacks.net/2009/04/02/which-ubuntu-derivative-is-right-for-you/ | titel = Which Ubuntu Derivative Is Right For You? | werk = Ghacks | datum = 2021-12-05 | bezochtdatum = 2022-08-01 | archiefurl = https://web.archive.org/web/20210509052354/https://www.ghacks.net/2009/04/02/which-ubuntu-derivative-is-right-for-you/ | archiefdatum = 2021-05-09}}</ref> Deze afgeleide distro's maken gebruik van dezelfde pakketbronnen als waar Ubuntu gebruik van maakt, maar hebben eigen standaardapplicaties en instellingen. De grotere afgeleide distro's hebben soms ook eigen pakketbronnen waar specifieke (versies van) pakketten en applicaties in aangeboden worden die niet aangeboden worden in de pakketbronnen waar Ubuntu gebruik van maakt.

=== ''Flavours'' ===
Canonical ondersteunt sommige op Ubuntu gebaseerde distro's. Deze distro's worden ''flavours'' genoemd.<ref name="flavours">{{Citeer web | taal = en | url = https://ubuntu.com/desktop/flavours | titel = Ubuntu flavours | werk = Ubuntu.com | bezochtdatum = 2022-11-04|archiefurl=https://web.archive.org/web/20221104144249/https://ubuntu.com/desktop/flavours|archiefdatum=2022-11-04|dodeurl=nee}}</ref> De ondersteuning bestaat uit:<ref name="recognizedflavors">{{Citeer web | taal = en | url = https://wiki.ubuntu.com/RecognizedFlavors | titel = RecognizedFlavors | werk = Ubuntu.com | bezochtdatum = 2023-04-30 | archiefurl = https://web.archive.org/web/20220831080127/https://wiki.ubuntu.com/RecognizedFlavors | archiefdatum = 2022-08-31 | dodeurl = nee}}</ref>
* het aanbieden van een infrastructuur voor communicatie en ontwikkeling;
* het faciliteren van verspreiden van ''flavours'' door iso's op de servers van Canonical te [[applicatiehosting|hosten]];
* het coördineren van releases met die van Ubuntu en het beschikbaar stellen van beveiligings- en kernelupdates wanneer zij uitkomen tussen de releases van Ubuntu door.

Om in aanmerking te komen voor de status van ''flavour'' moet er aan een aantal voorwaarden voldaan worden. De voorwaarden garanderen een actieve ontwikkeling van de betreffende distro, leiden de communicatie tussen de ontwikkelteams en Canonical in goede banen en dwingen het doorvoeren van beveiligingsupdates en patches af. De Ubuntu Technical Board moet goedkeuring geven voor een distro als officiële ''flavour'' aangemerkt kan worden.<ref name="recognizedflavors"/> Wanneer een ontwikkelteam zich niet aan deze voorwaarden kan blijven committeren, verliest de distro de status van officiële ''flavour''. Anno 2023 zijn er tien ''flavours'':<ref name="flavours"/>

{| class="wikitable"
! colspan="2" | ''Flavour'' || Standaardapplicaties (selectie)<ref group="noot">De lijsten bevatten alleen de standaardapplicaties waarmee de distro's zich zichtbaar van elkaar onderscheiden.</ref>
|-
|-
| [[Bestand:Edubuntu Icon.webp|48x48px]] [[Edubuntu]]
| style="background-color:Salmon" | 9.04
| style="text-align: center;" | [[Bestand:{{wikidata|property|raw|Q39208|P18}}|180px]]<br><small>{{wikidata|property|raw|Q39208|P18|P2096}}</small>
| 23 april 2009
|
| 23 oktober 2010
* GNOME (desktopomgeving)
| Jaunty [[Jackalope]]
* Nautilus (bestandsbeheerder)
| ''Kwiek krijgskonijn ([[mythe|mythisch]] figuur) ''
* GIMP, Inkscape, Tux Paint (grafische software)
* LibreOffice (kantoorsoftware)
* Educatieve software
|-
|-
| [[Bestand:Kubuntu logo.svg|48x48px]] [[Kubuntu]]
| style="background-color:Salmon" | 9.10
| style="text-align: center;" | [[Bestand:{{wikidata|property|raw|Q11250|P18}}|180px]]<br><small>{{wikidata|property|raw|Q11250|P18|P2096}}</small>
| 29 oktober 2009
|
| 30 april 2011
* KDE (desktopomgeving)
| Karmic Koala
* Dolphin (bestandsbeheerder)
| ''[[Karma|Karmische]] [[koala]]''
* VLC (mediaspeler)
* Elisa (muziekspeler)
* LibreOffice (kantoorsoftware)
|-
|-
| [[Bestand:Lubuntu logo only.svg|48x48px]] [[Lubuntu]]
| style="background-color:Salmon" | 10.04 LTS
| style="text-align: center;" | [[Bestand:{{wikidata|property|raw|Q39238|P18}}|180px]]<br><small>{{wikidata|property|raw|Q39238|P18|P2096}}</small>
| 29 april 2010
|
| 9 mei 2013
* LXDE (desktopomgeving)
| Lucid Lynx
* PCManFM (bestandsbeheerder)
| ''Heldere [[Lynxen|lynx]]''
* Mplayer (mediaspeler)
* Audacious (muziekspeler)
* Abiword en Gnumeric (kantoorsoftware)
|-
|-
| [[Bestand:Ubuntu Budgie No Wordmark.svg|48x48px]] [[Ubuntu Budgie]]
| style="background-color:Salmon" | 10.10
| style="text-align: center;" | [[Bestand:{{wikidata|property|raw|Q27964209|P18}}|180px]]<br><small>{{wikidata|property|raw|Q27964209|P18|P2096}}</small>
| 10 oktober 2010<ref>{{en}}[https://wiki.ubuntu.com/MReleaseSchedule Ubuntu 10.10 uitgave-schema]</ref>
|
| 4 oktober 2012
* Budgie (desktopomgeving)
| Maverick Meerkat<ref>{{en}}[http://www.markshuttleworth.com/archives/336 Markshuttleworth.com (2 april 2010): "Shooting for the Perfect 10.10 with Maverick Meerkat"]</ref>
* Nemo (bestandsbeheerder)
| ''Non-conformistisch [[stokstaartje]]''
* Celluloid (mediaspeler)
* Rhythmbox (muziekspeler)
* LibreOffice (kantoorsoftware)
|-
|-
| [[Bestand:UbuntuCinnamon.png|48x48px]] [[Ubuntu Cinnamon]]
| style="background-color:Salmon" | 11.04
| style="text-align: center;" | [[Bestand:{{wikidata|property|raw|Q117462198|P18}}|180px]]<br><small>{{wikidata|property|raw|Q117462198|P18|P2096}}</small>
| 28 april 2011<ref>{{en}}[https://wiki.ubuntu.com/NReleaseSchedule Ubuntu 11.04 uitgave-schema]</ref>
|
| 28 oktober 2012
* Cinnamon (desktopomgeving)
| Natty Narwhal<ref>{{en}}[http://www.markshuttleworth.com/archives/478 Markshuttleworth.com (17 augustus 2010): "N-imal?"]</ref>
* Nemo (bestandsbeheerder)
| ''Nette [[narwal]]''
* Celluloid (mediaspeler)
* Rhythmbox (muziekspeler)
* GIMP, gThumb (grafische software)
* LibreOffice (kantoorsoftware)
|-
|-
| [[Bestand:Ubuntu Kylin logo.png|48x48px]] [[Ubuntu Kylin]]
| style="background-color:Salmon" | 11.10
| style="text-align: center;" | [[Bestand:{{wikidata|property|raw|Q12226408|P18}}|180px]]<br><small>{{wikidata|property|raw|Q12226408|P18|P2096}}</small>
| 13 oktober 2011<ref>{{en}}[https://wiki.ubuntu.com/OneiricReleaseSchedule Ubuntu 11.10 uitgave-schema]</ref>
|
| 9 mei 2013
* UKUI (desktopomgeving)
| Oneiric Ocelot
* Peony (bestandsbeheerder)
| ''Dromerige [[Ocelot|pardelkat]]''
* kylin-video (mediaspeler)
* kylin-music (muziekspeler)
* WPS Office (kantoorsoftware)
|-
|-
| [[Bestand:Ubuntu MATE rondel logo.svg|48x48px]] [[Ubuntu MATE]]
| style="background-color:Salmon" | 12.04 LTS
| style="text-align: center;" | [[Bestand:{{wikidata|property|raw|Q18915790|P18}}|180px]]<br><small>{{wikidata|property|raw|Q18915790|P18|P2096}}</small>
| 26 april 2012<ref>{{en}}[http://www.ubuntugeek.com/ubuntu-12-04-named-precise-pangolin.html Ubuntu 12.04 - planning]</ref>
|
| april 2017
* MATE (desktopomgeving)
| Precise Pangolin<ref>{{en}}[http://www.h-online.com/open/news/item/Ubuntu-12-04-LTS-named-Precise-Pangolin-1355815.html 12.04]</ref>
* Caja (bestandsbeheerder)
| ''Precies [[schubdieren|schubdier]]''
* Celluloid (mediaspeler)
* Rhythmbox (muziekspeler)
* LibreOffice (kantoorsoftware)
|-
|-
| [[Bestand:Ubuntustudio v3 logo only.svg|48x48px]] [[Ubuntu Studio]]
| style="background-color:Salmon" | 12.10
| style="text-align: center;" | [[Bestand:{{wikidata|property|raw|Q214390|P18}}|180px]]<br><small>{{wikidata|property|raw|Q214390|P18|P2096}}</small>
| 18 oktober 2012<ref>{{en}}[http://www.webupd8.org/2012/04/ubuntu-1210-release-schedule.html Ubuntu 12.10 uitgebracht - WebUpdate.org]</ref>
|
| 16 mei 2014<ref>{{en}}[http://www.webupd8.org/2014/05/ubuntu-1210-end-of-life-may-16-2014.html Ubuntu 12.10 End Of Life: May 16 2014 - WebUpdate.org]</ref>
* KDE (desktopomgeving)
| Quantal Quetzal<ref>{{en}}[http://www.webupd8.org/2012/04/ubuntu-1210-codename-announced-quantal.html Codenaam Ubuntu 12.10 - WebUpdate.org]</ref>
* Dolphin (bestandsbeheerder)
| ''Kwantale [[Quetzal (vogel)|quetzal]]''
* Ardour, Carla, JACK, LMMS etc. (audiosoftware)
* Blender, GIMP, Inkscape, PikoPixel etc. (grafische software)
* Darktable, Shotwell etc. (fotomanagers)
* FFMPEG, Kdenlive, Openshot etc. (videosoftware)
* LibreOffice (kantoorsoftware)
|-
|-
| [[Bestand:Ubuntu Unity Logo.png|48x48px]] [[Ubuntu Unity]]
| style="background-color:Salmon" | 13.04
| style="text-align: center;" | [[Bestand:{{wikidata|property|raw|Q96480174|P18}}|180px]]<br><small>{{wikidata|property|raw|Q96480174|P18|P2096}}</small>
| 25 april 2013<ref>{{en}}[http://www.omgubuntu.co.uk/2012/09/ubuntu-13-04-release-date-announced Release data announced]</ref>
|
| 27 januari 2014<ref>{{en}}[https://lists.ubuntu.com/archives/ubuntu-announce/2014-January/000178.html]</ref>
* Unity (desktopomgeving)
| Raring Ringtail<ref>{{en}}[http://www.h-online.com/open/news/item/Ubuntu-13-04-named-after-a-raccoon-1732346.html Ubuntu 13.04 named after a raccoon]</ref>
* Nemo (bestandsbeheerder)
| ''Energieke [[Noord-Amerikaanse katfret|katfret]]''<ref>{{en}}[http://www.omgubuntu.co.uk/2012/10/ubuntu-13-04-named-raring-ringtail Ubuntu 13.04 named raring ringtail]</ref>
* GNOME Videos (videospeler)
* Rhythmbox (muziekspeler)
* LibreOffice (kantoorsoftware)
|-
|-
| [[Bestand:Xubuntu logo.svg|48x48px]] [[Xubuntu]]
| style="background-color:Salmon" | 13.10
| style="text-align: center;" | [[Bestand:{{wikidata|property|raw|Q72688|P18}}|180px]]<br><small>{{wikidata|property|raw|Q72688|P18|P2096}}</small>
| 17 oktober 2013<ref>{{en}}[https://wiki.ubuntu.com/SaucySalamander/ReleaseSchedule Saucy Salamander Release Schedule]</ref>
|
| 17 juli<ref>https://lists.ubuntu.com/archives/ubuntu-announce/2014-June/000185.html</ref> [[2014]]
* Xfce (desktopomgeving)
| Saucy Salamander
* Thunar (bestandsbeheerder)
| ''[[Pittig]]e [[salamanders|salamander]]''<ref>{{en}}[http://www.markshuttleworth.com/archives/1252 Ubuntu 13.10 named Saucy Salamander]</ref>
* Parole (mediaspeler)
|-
* Rhythmbox (muziekspeler)
| style="background-color:#FEF8C6" | 14.04 LTS
* LibreOffice (kantoorsoftware)
| 17 april 2014<ref>{{en}}[https://wiki.ubuntu.com/TrustyTahr/ReleaseSchedule TrustyTahr/ReleaseSchedule]</ref>
| april 2019
| Trusty Tahr
| ''Betrouwbare/beproefde [[himalayathargeit]]''
|-
| style="background-color:Salmon" | 14.10
| 23 oktober 2014<ref>{{en}}[https://wiki.ubuntu.com/UtopicUnicorn/ReleaseSchedule Ubuntu 14.10 Utopic Unicorn Release Schedule on Ubuntu wiki]</ref>
| juli 2015
| Utopic Unicorn
| ''Utopische [[Eenhoorn (fabeldier)|Eenhoorn]]''
|-
| style="background-color:Salmon" | 15.04
| 23 april 2015<ref>{{en}}[http://www.omgubuntu.co.uk/2014/11/ubuntu-15-04-release-schedule-date-vivid-vervet Ubuntu 15.04 Gets Tentative Release Date of April 23, 2015]</ref>
| januari 2016
| Vivid Vervet
| ''Levendige [[Vervet]]'' (blauwaap)
|-
| style="background-color:Salmon" | 15.10
| 22 oktober 2015
| juli 2016
| Wily Werewolf
| ''Geslepen/sluwe [[weerwolf]]''
|-
| style="background-color:#FEF8C6" | 16.04 LTS
| 21 april 2016
| april 2021
| Xenial Xerus
| ''Gastvrije [[Afrikaanse grondeekhoorn|Grondeekhoorn]]''
|-
| style="background-color:Salmon" | 16.10
| 13 oktober 2016
| juli 2017
| Yakkety Yak
| ''Kletsgrage [[Jak]]''
|-
| style="background-color:Salmon" | 17.04
| 13 april 2017
| 13 januari 2018
| Zesty Zapus
| ''Pittige [[Zapus]]''
|-
| style="background-color:Salmon" | 17.10
| 19 oktober 2017
| juli 2018
| Artful Aardvark
| ''Slinkse [[Aardvarken|Aardvark]]''
|-
| style="background-color:#FEF8C6" | 18.04 LTS
| 26 april 2018<ref>{{en}}[https://wiki.ubuntu.com/BionicBeaver/ReleaseSchedule Ubuntu 18.04 Bionic Beaver release schedule]</ref>
| april 2023
| Bionic Beaver
| ''Bionische [[Bever (dier)|Bever]]''
|-
| style="background-color:#FEF8C6" | 18.10
| oktober 2018<ref>{{Citeer web|url=http://releases.ubuntu.com/18.10/|titel=Ubuntu 18.10 (Cosmic Cuttlefish)|bezochtdatum=2018-11-24|werk=releases.ubuntu.com}}</ref>
| juli 2019
| Cosmetic Cuttlefish
| ''Cosmetische [[Zeekatten (inktvissen)|Zeekat]]''
|-
| style="background-color:#A0E75A" | 19.04
| 18 april 2019<ref>{{Citeer web|url=https://www.omgubuntu.co.uk/2018/11/ubuntu-19-04-release-features|titel=Ubuntu 19.04 Release Date & Planned Features (Updated)|bezochtdatum=2019-4-6|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|werk=|uitgever=|taal=en}}</ref>
| 2020
| Disco Dingo<ref>{{Citeer web|url=https://www.omgubuntu.co.uk/2018/10/ubuntu-19-04-name-revealed|titel=Ubuntu 19.04 is Named ‘Disco Dingo’|bezochtdatum=24-11-2018|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|uitgever=|taal=}}</ref>
| ''Disco [[Dingo]]''
|-
| style="background:SkyBlue" | 19.10
| Naar verwachting eind oktober 2019<ref>{{Citeer web|url=https://www.omgubuntu.co.uk/2019/01/what-to-expect-from-ubuntu-in-2019|titel=What to Expect From Ubuntu in 2019|bezochtdatum=2019-4-18|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|werk=|uitgever=|taal=en}}</ref>
| Juli 2020
| Onbekend
| Onbekend
|}
|}


=== Overige afgeleide distro's ===
{| class="wikitable" style="float:left; margin-left: 10px"
Naast de distro's die door Canonical ondersteund worden, zijn er meer distro's die door de gemeenschap ontwikkeld zijn en die op Ubuntu gebaseerd zijn.
! Kleur
! Betekenis
|-
| style="background:Salmon" | Rood
| Niet-ondersteunde versie
|-
| style="background:#FEF8C6" | Geel
| Oudere, nog ondersteunde versie
|-
| style="background:#A0E75A" | Groen
| Recentste versie
|-
| style="background:SkyBlue" | Blauw
| Toekomstige versie
|-
|}
{{Clearleft}}


<gallery widths="180" heights="129" class="center" caption="Voorbeelden van populaire distro's die niet als ''flavour'' zijn aangemerkt">
Versie 6.06, 8.04, 10.04, 12.04, 14.04, 16.04 en 18.04 zijn uitgebracht als een ''Long Term Support'' (LTS)-release. Dat wil zeggen dat Canonical gedurende vijf jaar garandeert dat de release ondersteund wordt door patches. Bij de eerste drie LTS-desktopversies was dit drie jaar. Canonical biedt ook een betaalde vorm van ondersteuning. Elke twee jaar wordt er een LTS-versie uitgebracht.<ref>https://wiki.ubuntu.com/LTS</ref>
Bestand:Linux Lite.png|[[Linux Lite]] (4.4)
Bestand:Linux Mint Cinnamon 17.3 eng.png|[[Linux Mint]] (17.3 Cinnamon Edition)
Bestand:Apps Pop! OS 21.10.png|[[Pop! OS]] (21.10)
</gallery>


== >
In de [[spreektaal]] worden de codenamen vaak afgekort tot het eerste woord, bijvoorbeeld 'precise'. Dit zijn ook de namen van de [[pakketbron]]nen voor Ubuntu.
In korte tijd is Ubuntu uitgegroeid tot de populairste Linuxdistributie onder particuliere gebruikers. De distributie kent een grote en actieve gebruikersgemeenschap. Lokale groepen Ubuntu-enthousiastelingen- zogenaamde LoCo Teams (local community teams) - zijn in vele landen actief. Sommige daarvan, onder meer het Belgische en het Nederlandse team, genieten officieel erkenning door Canonical.


De website ''[[DistroWatch]]'' geeft een indicatie van de populariteit van distro's. Begin november 2008, een paar dagen na uitgifte van 8.10, stond Ubuntu op de eerste plaats van de afgelopen maand, de afgelopen drie maanden, het afgelopen half jaar en het afgelopen jaar. En dan zijn varianten als [[Kubuntu]], [[Xubuntu]] en dergelijke nog niet meegeteld.<ref>{{Citeer web | taal = en | url = https://distrowatch.com/dwres.php?resource=popularity | titel = DistroWatch Page Hit Ranking | werk = DistroWatch|archiefurl=https://web.archive.org/web/20221213195112/https://distrowatch.com/dwres.php?resource=popularity|archiefdatum=2022-12-13|dodeurl=nee}}</ref>
Voor iedere versie moeten nieuwe teksten worden vertaald. Meestal zijn deze vertalingen nog niet volledig: meegeleverde software is vaak niet volledig vertaald.


''[[Desktop Linux]]'' heeft na onderzoek in 2007 geconcludeerd dat Ubuntu, met daarin [[Kubuntu]], [[Xubuntu]] en [[Edubuntu]] meegerekend, het grootste gebruikerspercentage had, met circa 30% van de GNU/Linux-desktopgebruikers.<ref>{{Citeer web | taal = en | url = http://www.desktoplinux.com/cgi-bin/survey/survey.cgi?view=archive&id=0813200712407 | titel = 2007 Desktop Linux Market survey | werk = DesktopLinux.com | bezochtdatum = 2022-08-01 | archiefurl = https://archive.today/20120524145331/http://www.desktoplinux.com/cgi-bin/survey/survey.cgi?view=archive&id=0813200712407 | archiefdatum = 2012-05-24 | dodeurl = ja }}</ref>
=== Grumpy Groundhog ===
Er waren ook plannen voor een versie van Ubuntu die altijd in ontwikkeling is en nooit uitgebracht zal worden, namelijk Grumpy Groundhog ('knorrige marmot').<ref>{{en}}[https://wiki.ubuntu.com/UbuntuDownUnder/BOFs/GrumpyGroundhog Ubuntu Wiki - Grumpy Groundhog]</ref> Deze zal altijd de allernieuwste software hebben en daarom mogelijk instabiel zijn. Deze versie zal dan ook alleen bedoeld zijn voor ontwikkelaars. Anno 2012 is er weinig tot geen activiteit meer bij het Grumpy Groundhog-project.


Het [[ministerie van Onderwijs en Wetenschap]] van [[Noord-Macedonië]] nam in 2007 het initiatief om meer dan 180 000 Linuxdesktops aan scholen te schenken en stimuleerde ook elke student in het land om Ubuntu-werkstations te gebruiken.<ref>{{Citeer web | taal = en | url = https://ubuntu.com/blog/every-student-in-the-republic-of-macedonia-to-use-ubuntu-desktops | titel = Every student in the Republic of Macedonia to use Ubuntu desktops | werk = Ubuntu.com | datum = 2007-11-20 | bezochtdatum = 2022-08-01 | archiefurl = https://web.archive.org/web/20220302164939/https://ubuntu.com/blog/every-student-in-the-republic-of-macedonia-to-use-ubuntu-desktops | archiefdatum = 2022-03-02}}</ref>
=== Ubuntu 12.04 LTS===
Long Term Support (LTS): deze release wordt minimaal 5 jaar van veiligheids- en stabiliteits-updates voorzien. De belangrijkste veranderingen die in Ubuntu 12.04 zijn doorgevoerd:
* [[Linuxkernel]] standaard versie 3.2.
* De Unity-interface is weer op de schop genomen, en gebruiksvriendelijker gemaakt.
* Verwijderen van [[Mono (software)|Mono]] wegens plaatsgebrek op de gemaakte [[live-cd]].
* Rhythmbox is opnieuw de standaard mediaspeler.
* HUD werd geïntegreerd, waarmee applicatiemenu's doorzoekbaar werden gemaakt.


In oktober 2008 werd bekend dat alle servers van de [[Wikimedia Foundation]], de organisatie achter [[Wikipedia]] en zusterprojecten, gemigreerd werden van [[Red Hat Enterprise Linux|RHEL]] en [[Fedora (Linux)|Fedora]] naar Ubuntu 8.04.<ref>{{Citeer web | taal = en | auteur = Vaughan-Nichols, Steven J. | url = https://www.computerworld.com/article/2480841/ubuntu-scores-major-wikipedia-win.html | titel = Ubuntu scores major Wikipedia win | werk = Computerworld | datum = 2008-10-10 | bezochtdatum = 2022-07-31 | archiefurl = https://web.archive.org/web/20211105230648/https://www.computerworld.com/article/2480841/ubuntu-scores-major-wikipedia-win.html | archiefdatum = 2021-11-05}}</ref><ref>{{Citeer web | auteur = Moor, Willem de | url = https://tweakers.net/nieuws/56121/servers-wikipedia-migreren-naar-ubuntu.html | titel = Servers Wikipedia migreren naar Ubuntu | werk = Tweakers | datum = 2008-10-11 | bezochtdatum = 2022-07-31 | archiefurl = https://web.archive.org/web/20150624212126/http://tweakers.net/nieuws/56121/servers-wikipedia-migreren-naar-ubuntu.html | archiefdatum = 2015-06-24}}</ref>
Ubuntu 12.04 is ondanks veel onduidelijkheid en discussies toch nog kleiner dan 700&nbsp;MB en past hiermee nog steeds op een cd, dit is echter wel ten koste gegaan van een aantal tools waaronder [[Wubi]] en het Mono-framework. Deze zijn echter nog los te verkrijgen en kunnen toegevoegd worden aan het installatiemedium.

Ondersteuning voor [[Secure Boot]], geïntroduceerd op [[Windows 8]]-computers als onderdeel van [[UEFI]], werd toegevoegd aan Ubuntu 12.04.2. Hierdoor zouden Windows 8-computers met UEFI-[[firmware]] Ubuntu kunnen opstarten.<ref>{{en}}[http://www.h-online.com/open/news/item/Secure-Boot-comes-to-Ubuntu-12-04-2-LTS-1804203.html Secure Boot comes to Ubuntu 12.04.2 LTS]</ref>

=== Ubuntu 12.10 ===
Ubuntu 12.10 bevat de volgende wijzigingen:
* Unity 2D wordt niet meer ondersteund of ontwikkeld; de terugvalmodus is de Gallium llvmpipe-software.
* [[Amazon.com|Amazon]]-zoekresultaten in de dash.
* De alternate-installer werd weggelaten doordat Ubiquity, het installatieprogramma van Ubuntu, extra functionaliteit verkreeg.
* Ondersteuning voor [[secure boot]] op [[Extensible Firmware Interface|UEFI]]-systemen.
* WebApps: integreert websites in het besturingssysteem zoals desktopapplicaties ([[Gmail]], [[Twitter]], [[Facebook]]).
* Online services: controleert alle diensten vanuit één venster en integreert deze bij zoekopdrachten in Unity (bijvoorbeeld [[Google Drive]]-ondersteuning voor het zoeken naar bestanden).
* Dash-voorbeelden: miniatuurweergaven in de Unity Dash.
* [[Linuxkernel]] 3.5.4, [[GNOME]] 3.6, [[Nautilus (programma)|Nautilus]] 3.4 en Unity 6.8.0.
* Standaardapplicaties bijgewerkt: Firefox 16.0.1, Thunderbird 16.01, LibreOffice 3.6.2, Totem, Shotwell en Rythmbox.
* Mogelijkheid om de volledige schijf te versleutelen bij de installatie.

Ubuntu 12.10 is in de meeste gevallen groter dan 700&nbsp;MB (afhankelijk van de editie) en past daarom niet meer op een cd.<ref>{{nl}}[http://tweakers.net/reviews/2733/ubuntu-1210-quantal-quetzal.html Ubuntu 12.10 Quantal Quetzal]</ref>

=== Ubuntu 13.04 ===
Ubuntu 13.04 bevat de volgende wijzigingen:
* [[Linuxkernel]] 3.8.8.
* Standaardapplicaties bijgewerkt: LibreOffice 4.0.
* Servereditie heeft VMWare-integratie.

=== Ubuntu 13.10 ===
Ubuntu 13.10 werd uitgebracht op 17 oktober 2013. Deze bevat volgende veranderingen:<ref>{{en}}[http://www.omgubuntu.co.uk/2013/10/ubuntu-13-10-review-available-for-download Ubuntu 13.10 Released – But Is It An Essential Upgrade?]</ref>

* Introductie van Smart Scopes, waarmee verschillende bronnen tegelijk geraadpleegd kunnen worden.
* Ubuntu One-login toegevoegd aan installatieprogramma.
* Toetsenbord-indicator om eenvoudig te kunnen wisselen tussen invoermethoden en talen.
* Prestatieverbeteringen voor Unity en Compiz.

=== Ubuntu 14.04 LTS ===
Ubuntu 14.04 werd uitgebracht op 17 april 2014. Deze bevat volgende veranderingen:
* Verbeterde ondersteuning voor UEFI Secure Boot<ref>{{en}}[http://www.phoronix.com/scan.php?page=news_item&px=MTUyMTY Secure Boot Improvements Coming To Ubuntu 14.04]</ref>
* Mesa 10.1<ref>{{en}}[https://wiki.ubuntu.com/TrustyTahr/ReleaseNotes#Ubuntu_Desktop Trusty Tahr Release Notes]</ref>
* [[Linuxkernel]] 3.13
* Standaard [[TRIM (informatica)|TRIM]]-ondersteuning voor [[Solid state drive|SSD]]'s van Intel en Samsung<ref>{{en}}[http://www.phoronix.com/scan.php?page=news_item&px=MTUxOTY Ubuntu Aims To TRIM SSDs By Default]</ref>
* Software-RAID-mechanisme DMRAID vervangen door MDADM<ref>{{en}}[http://www.phoronix.com/scan.php?page=news_item&px=MTUxOTk Ubuntu To Try Switching From DMRAID To MDADM]</ref>
* Unity Control Centre zal GNOME Control Centre vervangen. Dit is een fork van GNOME Control Centre, met Ubuntu-specifieke patches.<ref>{{en}}[http://www.omgubuntu.co.uk/2013/12/ubuntu-forking-gnome-control-centre Ubuntu Confirm GNOME Control Centre Fork for 14.04]</ref>
* Vensters hebben geen vensterrand meer bij de standaardthema's van Ubuntu<ref>{{en}}[http://www.webupd8.org/2014/03/ubuntu-1404-trusty-tahr-final-beta.html Ubuntu 14.04 Trusty Tahr Final Beta Available For Download]</ref>
* Vensters kunnen geminimaliseerd worden als erop geklikt wordt (in te stellen via CompizConfig Settings Manager)
* De menubalk kan desgewenst altijd opgenomen worden in de titelbalk.
* In Unity Spread, de weergave van verschillende vensters voor hetzelfde programma, kan er nu gefilterd worden op venstertitel.
* Het vergrendelscherm van Unity lijkt nu op de loginmanager van Unity.
* Verbeterde HiDPI-ondersteuning voor schermen met hoge resolutie.
* Verbeterde NVIDIA Optimus-ondersteuning.

== Wubi ==
Sinds versie 8.04 is het mogelijk Ubuntu te installeren met behulp van een Windows-programma [[Wubi]]. Windows-gebruikers kunnen dan direct vanuit Windows hun nieuwe Ubuntu-versie installeren. Er wordt dan een extra bootoptie in de bootloader van Windows gemaakt ([[dual-boot]]) in plaats van de gebruikelijke installatie van [[GRUB]], waarbij de gebruiker tijdens het opstarten van de computer kan kiezen of hij Ubuntu of Windows op wil starten. Wubi maakt het installeren van Ubuntu eenvoudig doordat partitioneren overbodig is; deze optie installeert Ubuntu in een groot bestand op een bestaande partitie dat vanuit Ubuntu gezien een echt bestandssysteem is. Wanneer de gebruiker de installatie ongedaan wil maken kan hij Ubuntu net zoals normale Windows-programma's weer eenvoudig verwijderen via het configuratiescherm. Vanaf Ubuntu 12.04 zit [[Wubi]] niet meer standaard bij Ubuntu om ruimte te besparen, het kan wel los worden gedownload. Vanaf 13.04 is het niet langer beschikbaar op de live-cd.<ref>{{en}}[http://www.omgubuntu.co.uk/2013/04/wubi-unlikely-to-be-in-ubuntu-13-04-windows-users-lose-out]</ref>

== Gerelateerde distributies ==
Aan Ubuntu is een aantal andere projecten, edities of smaken (''flavours'') gerelateerd, waarvan [[Kubuntu]] de populairste is.

Een aantal van deze distributies verschilt door het gebruik van een andere [[desktopomgeving]]. Ubuntu gebruikt standaard [[GNOME]], maar het is eenvoudig andere desktopomgevingen te installeren. Kubuntu bijvoorbeeld maakt gebruik van [[KDE]], maar is in de basis hetzelfde. Dit principe wordt ook gevolgd met [[Xubuntu]], een versie van Ubuntu die [[Xfce]] (een lichte desktopomgeving, die daardoor beter geschikt is voor oude systemen) gebruikt en [[Elbuntu]], een versie die [[Enlightenment]] gebruikt, eveneens een lichtere desktopomgeving. Het mengen van pakketten uit verschillende desktopomgevingen is mogelijk. Programma's geschreven voor KDE 3 gebruiken [[aRts]] om geluidsnotificaties te laten horen. Die programma's zijn dan meestal wel te gebruiken in GNOME, maar niet altijd met geluidsnotificaties. De speciaal voor Xfce geschreven programma's kunnen zonder problemen in GNOME en KDE worden gebruikt.

Daarnaast zijn er de officiële projecten zoals [[Edubuntu]], een op Ubuntu gebaseerde distributie voor scholen, [[Ubuntu Studio]], een Ubuntu-variant die volledig gericht is op het bewerken van [[multimedia]], en [[Gobuntu]], met alleen software en inhoud die geen enkele vorm van restrictie kent. Hierbij wordt de striktst mogelijke interpretatie van de definitie van vrije software gehanteerd, zoals die door de [[Free Software Foundation]] is opgesteld<ref>[https://wiki.ubuntu.com/Gobuntu Gobuntu - Ubuntu Wiki], [http://www.gnu.org/philosophy/free-sw.html The Free Software Definition]</ref>. Deze edities maken echter net als de desktopeditie van Ubuntu gebruik van GNOME. De servereditie van Ubuntu kent geen grafische omgeving.

=== Lijst ===
==== Officiële varianten ====
Van de oorspronkelijke Ubuntu-versie met de gebruikersomgeving [[GNOME]] zijn meerdere officiële edities of versies afgeleid.<ref>{{en}}[http://www.ubuntu.com/products/whatisubuntu/derivatives Ubuntu.com: Ubuntu Derivatives]</ref> Onderstaande edities worden officieel erkend door Canonical:
* [[Ubuntu MATE]]: Ubuntu met de [[MATE]]-desktop.
* [[Kubuntu]]: Ubuntu met de [[KDE]]-desktop.
* [[Xubuntu]]: Ubuntu met de [[Xfce]]-desktop, die geschikt is voor langzamere computers.
* [[Lubuntu]]: Ubuntu met de [[LXDE]]-desktop, die gericht is op computers met ten minste 128 MB RAM-geheugen.
* [[Edubuntu]]: Ubuntu met programma's die vooral bedoeld zijn voor leerlingen op school.
* [[Ubuntu Studio]]: een distributie speciaal bedoeld om multimedia (muziek, film, grafisch etc.) te creëren en bewerken.
* [[Ubuntu Server]]: een versie speciaal voor servers.
* [[Ubuntu Netbook Remix]] was een versie geoptimaliseerd voor [[netbook]]s en ultra-mobiele portables.
* [[Ubuntu Kylin]]: Ubuntu gericht op de Chinese markt.
* [[Ubuntu GNOME]]: Ubuntu met de [[GNOME]]-desktop. Inmiddels stopgezet, omdat Ubuntu vanaf versie 17.10 de Unity-desktop heeft vervangen door de GNOME-desktop.

==== Linuxdistributies van derden gebaseerd op Ubuntu ====
Met de open broncode kunnen ook anderen hun eigen editie maken die gebaseerd is op Ubuntu of een afgeleide daarvan, zoals:
* [[Gobuntu]], Ubuntu met enkel [[vrije software]]
* [[Goobuntu]]: wordt gebruikt binnen de kantoren van [[Google Inc.|Google]].
* [[Fluxbuntu]] met [[Fluxbox]]
* [[Elementary OS]]
* [[gOS (Linuxdistributie)|gOS]] is ook gebaseerd op Ubuntu, maar maakt gebruik van de window manager Enlightenment en steunt hevig op Google-applicaties zoals [[Gmail]]. Het is bedoeld voor eenvoudige systemen en gebruikers.
* [[Mythbuntu]]: speciaal voor [[multimedia]]-pc's waarop [[MythTV]] is voorgeconfigureerd. - Officieel erkend door Canonical
* [[Linux Mint]], dat een iets andere filosofie en aanpak heeft dan het moederproject.
* [[Ebuntu]]: een distributie met de [[windowmanager]] Enlightenment.
* [[Ubuntu CE]]: ''Christian Edition'', een versie met specifiek Christelijke functies, zoals de [[psalm]] van de dag.
* [[Ubuntu ME]]: ''Muslim Edition'', een versie gericht op de moslimwereld, met bijvoorbeeld software voor gebedstijdstippen, voor studie van de [[Koran]] en een webfilter.
* [[Easy Peasy]] en [[Aurora OS]] (voorheen Eeebuntu): distributies geschikt voor de [[Eee PC]].
* [[Qimo]]: een distributie voor kinderen
* [[Kiwi Linux]]: een Ubuntu-kloon die kort na de jongste Ubuntu-release verschijnt met nieuwere versies van de gebruikte pakketten
* [[Pear OS]] (stopgezet): een Ubuntu-kloon die qua vormgeving en gebruik grote overeenkomst vertoont met de besturingssystemen van [[Apple Inc.|Apple]]: [[OS X]] en [[iOS (Apple)|iOS]].
* [[Linux Lite]]: Xfce-gebruikersomgeving voor de beginnende gebruiker en oude computers.

== Organisatie ==
De grote man achter Ubuntu is de [[Zuid-Afrika]]anse miljonair [[Mark Shuttleworth]], de ''[[Benevolent Dictator for Life|Self-Appointed Benevolent Dictator for Life]]'' van Ubuntu en oprichter van de [[Ubuntu Foundation]] en [[Canonical Ltd.]], die respectievelijk Ubuntu financieren en ondersteuning voor Ubuntu leveren. Deze financiering maakte het tot het voorjaar van 2011 mogelijk gratis Ubuntu-cd's te laten bezorgen (via ShipIt). Het is wel nog steeds mogelijk om Ubuntu te bestellen via de webwinkel van Canonical.


== Zie ook ==
== Zie ook ==
* [[Lijst van Linuxdistributies]]
* [[Ubuntu Touch]]


== Externe links ==
== Externe links ==
* {{en}}[https://www.ubuntu.com/ Officiële website]
* {{en}} [https://ubuntu.com/ Officiële website]
* [https://distrowatch.com/table.php?distribution=ubuntu Ubuntu] op [[DistroWatch]]
* {{nl}}[https://web.archive.org/web/20070225131728/http://www.ubuntu-nl.org/ Officiële website - Nederlands]
* {{en}}[https://web.archive.org/web/20090107024533/http://ubuntuguide.org/ Ubuntuguide] - (Onofficiële) handleiding, tips, FAQ, en softwaregids


=== Artikels ===
== Bronvermelding ==
{{Appendix||2=; Bronnen
* {{nl}}[http://www.zdnet.be/ubuntu/71975/ubuntu-veruit-populairste-linux-distributie/ ZDNet: "Ubuntu veruit populairste Linux-distributie"]
* {{Citeer boek | taal = en | achternaam = Dieguez Castro | voornaam = Jose | titel = Introducing Linux Distros | uitgever = Apress | datum = 2016 | ISBN = 9781484213933}}
* {{en}}[https://archive.is/20120524145331/http://www.desktoplinux.com/cgi-bin/survey/survey.cgi?view=archive&id=0813200712407 Desktoplinux.org 2007 Desktop Linux Market survey]
* {{Citeer boek | taal = en | achternaam = Hill | voornaam = Benjamin Mako | medeauteurs = Bacon, Jono, Burger, Corey, Jesse, Jonathan & Krstic, Ivan | titel = The Official Ubuntu Book | uitgever = Pearson | datum = 2006 | ISBN = 9780132435949}}
* {{Citeer web | taal = en | auteur = Larabel, Michael | url = https://www.phoronix.com/review/664 | titel = The Visual History of Ubuntu | werk = Phoronix | datum = 2007-03-16|archiefurl=https://web.archive.org/web/20221110051419/https://www.phoronix.com/review/664|archiefdatum=2022-11-10|dodeurl=nee}}


; Noten
{{Appendix|1=alles|2=
{{References|2|2}}
{{References|group="noot"}}

}}
; Verwijzingen
{{Commons|Ubuntu Linux}}
{{References}}}}
{{Bibliografische informatie}}
{{Navigatie Linuxdistributies}}
{{Navigatie Linuxdistributies}}


[[Categorie:GNOME]]
[[Categorie:Ubuntu| ]]
[[Categorie:Ubuntu| ]]
[[Categorie:GNOME]]
[[Categorie:Vrij besturingssysteem]]
[[Categorie:Vrij besturingssysteem]]

Huidige versie van 26 jun 2024 om 19:20

Ubuntu
Logo
Ubuntu 24.04
Ontwikkelaar(s) Canonical en de gemeenschap
OS-familie GNU/Linux
Bronmodel FOSS
Uitgebracht 20 oktober 2004 (19 jaar geleden)
Recentste uitgave 24.04 LTS (25 april 2024) Bewerk dit op Wikidata
Codenaam Lunar Lobster
Gebaseerd op Debian
Kerneltype monolithisch
Desktopomgeving GNOME
Licentie(s) GPL en anderen
Status actief
DistroWatch DistroWatch-⁠pagina
Website Officiële website
Extra website (nl) Ubuntu-NL
Portaal  Portaalicoon   Informatica
Vrije software

Ubuntu is een Linuxdistributie voor pc's, servers, IoT en robots. Dit besturingssysteem is beschikbaar in een groot aantal talen. Ubuntu wordt ontwikkeld door Canonical dat de nadruk legt op gebruiksvriendelijkheid en toegankelijkheid voor gebruik thuis, op school en op het werk.

Ubuntu is gebaseerd op de Linuxdistributie Debian, maar onderscheidt zich hiervan door twee keer per jaar nieuwe versies uit te brengen. De nummers daarvan verwijzen naar het jaar en de maand van de verschijningsdatum.

De naam komt van het concept Ubuntu uit de Zoeloecultuur in Zuid-Afrika. Het betekent zoiets als 'menselijk zijn voor anderen'. De gestelde missie van de makers is om deze filosofie naar computers te brengen, en vrije software voor een zo breed mogelijke groep mensen beschikbaar te stellen, ongeacht hun middelen.[1]

Achtergrond[bewerken | brontekst bewerken]

De kernel verbindt applicaties met de hardware van een computer.

Linuxdistributies, vaak distro's genoemd, zijn besturingssystemen die gebruik maken van de Linuxkernel.[2] De kernel is het centrale deel van een besturingssysteem dat het geheugen, processen, bestanden en input en output (I/O) beheert.[3] De ontwikkeling van de Linuxkernel werd in 1991 gestart door de Fins-Amerikaanse software engineer Linus Torvalds die een op Minix geïnspireerd besturingssysteem wilde maken. Doordat de Linuxkernel is vrijgegeven onder een vrije licentie, kan het tegen lichte voorwaarden gebruikt worden door iedereen die een besturingssysteem wil ontwikkelen. Ook de distro's zelf worden geheel of gedeeltelijk onder vrije licenties vrijgegeven.

Door het vrije karakter zijn er vele, honderden, distro's ontwikkeld. Distro's zijn vaak op elkaar gebaseerd. Dit houdt in dat als een distro is ontwikkeld en onder een vrije licentie beschikbaar is gesteld, deze als basis genomen kan worden voor een nieuwe distro. Die heeft dan zijn eigen standaardapplicaties en instellingen. Redenen voor de ontwikkeling van nieuwe distro's kunnen gezocht worden in bijvoorbeeld experimenteren, toespitsen op een specifiek publiek of onvrede met de koers die de ontwikkelaars van een distro varen. Een van de oudste distro's is Debian waarvan de eerste stabiele versie (release) in 1993 verscheen.[4]

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

In dit hoofdstuk worden de ontstaansgeschiedenis en opmerkelijke ontwikkelingen beschreven. Zie de lijst van releases van Ubuntu voor een lijst van alle releases van Ubuntu, met opmerkingen per release.

Voorgeschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Mark Shuttleworth in 2010.

De geschiedenis van Ubuntu begint met de activiteiten van de Zuid-Afrikaan Mark Shuttleworth (1973) als software engineer en ondernemer. In 1995 behaalde hij zijn Bachelor of Business Science en richtte hij de certificaatautoriteit Thawte op.[5] Rond diezelfde periode voegde hij zich bij het ontwikkelteam van Debian om te werken aan een installatiepakket (package) voor de webserver Apache.[6] Vier jaar later verdiende hij een fortuin aan de verkoop van Thawte aan Verisign. Op dat moment maakte het bedrijf vrijwel uitsluitend gebruik van vrije en opensource software (free and open source software, FOSS).[7] Met het geld dat hij met de transactie verdiende, ving Shuttleworths carrière als filantroop en durfkapitalist aan.

In 2000 richtte Shuttleworth de investeringsmaatschappij HBD (Here Be Dragons) op waarmee hij durfkapitaal investeerde in start-ups. Een jaar later volgde de oprichting van de Shuttleworth Foundation (The Shuttleworth Foundation, TSF). Met TSF ondersteunt hij sociale innovatie. TSF maakt gebruik van FOSS om zijn doelen te bereiken. De organisatie werd daarmee een van de zichtbaarste voorstanders van deze software in Zuid-Afrika.[8] Na een bezoek aan het internationale ruimtestation ISS in 2002, waarmee Shuttleworth 's werelds tweede - en Afrika's eerste - ruimtetoerist werd, begon hij in 2004 aan zijn volgende project dat zou uitgroeien tot Ubuntu.[9]

Ontstaan[bewerken | brontekst bewerken]

In een promotionele video voor Ubuntu in 2006 werd de Zuid-Afrikaanse oud-president Nelson Mandela geïnterviewd en gevraagd het begrip "ubuntu" uit te leggen.

In 2004 ondernam Shuttleworth een reis naar Antarctica. Tijdens de reis naar het continent, aan boord van een ijsbreker, bestudeerde hij archieven van discussielijsten van Debian die een periode van zes maanden besloegen.[10] Hij was een fan van de distro maar zag enkele aandachtspunten. Zo is Debian een distro die zich toelegt op betrouwbaarheid, maar dit zorgt ervoor dat veel packages oudere versies van software bevatten. Ook kende Debian zeker in die tijd geen regelmatige uitgavecyclus (releaseschema). In een interview met de Franse FOSS-informaticus Raphael Hertzog in 2011 schetste Shuttleworth een beeld van de Linuxwereld waarin hij enerzijds door de gemeenschap ontwikkelde distro's zag en anderzijds de distro's met commerciële ondersteuning. Hij wilde de twee ontwikkelpaden bij elkaar brengen door een distro door de gemeenschap te laten ontwikkelen maar met de ondersteuning van een "instituut".[6]

Shuttleworth overwoog om de leiding te nemen in de ontwikkeling van Debian, maar besloot uiteindelijk om aan een nieuwe distro te beginnen. Die distro werd wel gebaseerd op Debian. In april 2004 nodigde hij ontwikkelaars uit de Debian-, GNU arch- en GNOME-gemeenschap uit om te praten over de nieuwe distro.[11] Er werden eisen opgesteld waar de distro aan zou moeten voldoen:[8]

  • een regelmatig releaseschema;
  • een sterke focus op toegankelijkheid en gebruiksgemak;
  • het gebruik van Python als belangrijkste programmeertaal;
  • een continue ontwikkeling gedreven door de gemeenschap;
  • de ontwikkeling van hulpmiddelen die ontwikkelaars laten werken binnen een ecosysteem;
  • gebruikers op alle mogelijke manieren bijdragen laten leveren die "teruggeven" aan Ubuntu.

De groep besloot niet op voorhand al aandacht te vragen in de pers, maar om in zes maanden met zowel een aankondiging als een functionerend product te komen. Shuttleworth financierde het project met eigen middelen, waartoe hij Canonical oprichtte. De distro werd "Ubuntu" genoemd. Dit is een term uit de Zoeloe zin "Umuntu ngumuntu ngabantu", wat zoveel betekent als "een persoon is een persoon door anderen".[12]

Eerste release[bewerken | brontekst bewerken]

De eerste stabiele versie van Ubuntu, 4.10 Warty Warthog, kwam uit op 20 oktober 2004.

De eerste stabiele versie (release) van de distro werd uitgebracht op 20 oktober 2004.[13] De officiële slogan van Ubuntu luidt: "Linux for Human Beings". Hier werd de stijl Human op gebaseerd, met bruine en later ook oranje kleuren.[14] Al vanaf deze eerste versie werd er gekozen voor een allitererende naamgeving van de codenamen; de distro kreeg de naam "Warty Warthog" (wrattig wrattenzwijn). De grappig bedoelde, maar weinig flatterende naam werd ingegeven door zorgen die enkelen in het ontwikkelteam hadden, dat zes maanden te kort zou zijn om tot een productieversie van de distro te komen.[15] Desalniettemin verschijnt er sindsdien elke zes maanden een nieuwe versie, op een uitzondering na.

De eerste release van 2006 had volgens schema in april moeten verschijnen. De ontwikkeling liep uit waardoor deze versie pas in juni uitkwam. Voor 6.06 Dapper Drake werd de focus gelegd op stabiliteit. Het was de eerste LTS-versie (long term support).[16] Dit zijn versies die elke twee jaar verschijnen waarvoor Canonical langere ondersteuning biedt.

Groei en ontwikkeling[bewerken | brontekst bewerken]

Ubuntu wist snel een plek te veroveren in de Linuxgemeenschap. In 2007 was Ubuntu uitgegroeid tot de populairste distro voor de mainstream gebruiker. De belangrijkste redenen die hiervoor werden aangewezen, waren de (financiële) steun van Shuttleworth, regelmatige releases, gebruiksgemak, de keuzevrijheid in de packages en de gemeenschap die was ontstaan rond de distro.[17]

Met 9.10 Karmic Koala werden twee belangrijke projecten aan Ubuntu toegevoegd. Ubuntu One was een clouddienst voor het opslaan van bestanden, vergelijkbaar met bijvoorbeeld Dropbox. Gebruikers kregen een gratis opslagcapaciteit van 2 GB die tegen betaling uitgebreid kon worden naar 50 GB.[18] Ook werd het Ubuntu Software Center geïntroduceerd. Tot dan toe waren er verschillende applicaties waarmee software geïnstalleerd, geüpdatet en verwijderd kon worden. Met het Software Center hadden gebruikers één punt vanwaaruit software te beheren was. Het Software Center bestond naast de andere applicaties, waaronder Synaptic, maar verving hen niet.[19]

In 10.04 Lucid Lynx werd de nieuwe stijl met oranje en paarse kleuren geïntroduceerd.

Hoewel de stijl Human in de loop der jaren doorontwikkeld werd, werd het dominante bruin als lelijk ervaren.[20][21] Al in 2007 werd voor het eerst gesproken over een grondige visuele update met zwarte en oranje kleuren.[22] Het duurde tot 2009 voor onder leiding van Shuttleworth onderzoek gedaan werd naar de wijze waarop de identiteit van Ubuntu gepresenteerd werd. Dit onderzoek leidde ertoe dat per 3 maart 2010 de huisstijl van Canonical en de themakleuren van Ubuntu werden aangepast. Het doel was om een professioneel uiterlijk te creëren met een grotere aantrekkingskracht in een zakelijke omgeving.[23]

De bruine tinten werden vervangen door paars. Er kwam een nieuw thema Ambiance voor de grafische gebruikersomgeving (graphical user interface, GUI) en de iconenset werd vernieuwd. Tevens werd er een nieuw lettertype Ubuntu gecreëerd. Dit lettertype moest langere teksten beter leesbaar maken. 10.04 Lucid Lynx was de eerste release in de nieuwe stijl. Voor 10.10 Maverick Meerkat werd een "generatieve bureaubladachtergrond" ontwikkeld. Het idee hierachter was dat iedere gebruiker bij aanvang dezelfde bureaubladachtergrond had, maar dat lichteffecten elke dag voor elke gebruiker een klein beetje veranderden. Deze bureaubladachtergrond werd in de bètaversie van 10.10 Maverick zo slecht ontvangen dat hij opnieuw ontworpen werd.[24] Ook het verplaatsen van de knoppen waarmee vensters bediend kunnen worden, van rechts (zoals bij Windows) naar links (zoals bij macOS), kon rekenen op controverse.[25]

Software[bewerken | brontekst bewerken]

Ubuntu kan alle voor Linux geschreven software draaien. Daarnaast kan een groeiend aantal programma's voor Windows worden gedraaid onder Wine, een opensource-implementatie van de Windows API en programmabibliotheken.

Ubuntu is er in 32 bit en in 64 bit. Indien de 64 bitversie van Ubuntu wordt gebruikt, dan is vrijwel al deze software ook in 64 bit beschikbaar. Alleen eventuele closed-source software zal in 32 bits beschikbaar zijn, maar deze kunnen door middel van de bibliotheek ia32-libs toch gebruikt worden. Sinds de uitgave van Ubuntu 13.10 is de 64 bitversie de standaardversie.[26] Voor installatie op oudere hardware wordt de 32 bitversie aanbevolen. Bij de uitgave van 14.04 is de 32 bitversie echter weer standaard.[27]

Vanaf versie 18.04 LTS is de serverversie alleen beschikbaar voor 64 bit en vanaf versie 19.10 geldt dat ook voor de desktopversie.[28]

Het grootste gedeelte van de software die bij Ubuntu geleverd wordt is vrije software. Voor drivers waarvoor geen goed vrij alternatief is worden echter propriëtaire stuurprogramma's meegeleverd. Propriëtaire software is software waarvan de broncode in het bezit van een bedrijf is dat alle rechten op deze software bezit. Een voorbeeld hiervan zijn de stuurprogramma's van NVIDIA voor grafische kaarten, die hun chipset bevatten.

Een aantal multimediaformaten, zoals MP3, is beschermd door software-octrooien en kunnen niet in de officiële distributies van Ubuntu worden opgenomen. Ondersteuning voor deze mediaformaten is echter toe te voegen na de installatie van het besturingssysteem. Ook een aantal bekende TrueType-lettertypes is beschermd door intellectuele eigendomsrechten en wordt niet meegeleverd met de officiële distributie.

Standaardapplicaties[bewerken | brontekst bewerken]

Een installatie van Ubuntu bevat een aantal standaardprogramma's, zoals systeemgereedschap, het kantoorsoftwarepakket LibreOffice, de webbrowser Firefox, het e-mailprogramma Thunderbird en een reeks kleine spellen. Ubuntu gebruikt, net als Debian, het pakketbeheersysteem apt. Sinds Ubuntu 9.10 wordt Ubuntu Software Center gebruikt voor het beheren van softwarepakketten.

Categorieën[bewerken | brontekst bewerken]

Beschikbare software wordt in de volgende categorieën onderverdeeld:[29]

Ondersteund door Vrije software Niet-vrije software
Canonical Main Restricted
Gemeenschap/derde partij Universe Multiverse
main
Vrije software met officiële ondersteuning.
restricted
Niet-vrije software met officiële ondersteuning. Deze categorie bevat propriëtaire stuurprogramma's.
universe
Vrije software met ondersteuning van de gebruikersgemeenschap. Met andere woorden het gaat hier wel om vrije software, maar deze zit niet standaard in een van de Ubuntu-distributies.
multiverse
Niet-vrije software met ondersteuning van de gebruikersgemeenschap.

Installatie[bewerken | brontekst bewerken]

Verschillende Ubuntudistributies uit 2007 op cd-rom.

Ubuntu is grotendeels opensourcesoftware en gratis beschikbaar. Hierdoor is het besturingssysteem in ontwikkelingslanden populairder dan betaalde besturingssystemen.[30] Het besturingssysteem kan worden gedownload als ISO-bestand en op een cd of dvd worden gebrand of op USB-stick opgeslagen, maar het is ook mogelijk installatiemedia te bestellen tegen betaling van verzendkosten.

Canonical bood vroeger ook de mogelijkheid gratis officiële cd's te bestellen via de ShipIt-dienst, waarbij men zelfs geen verzendkosten hoefde te betalen. In april 2011 besloot Canonical vanaf 11.04 Natty Narwhal de ShipIt-dienst stop te zetten. Dit omdat veel westerse landen tegenwoordig een goede en snelle breedbandverbinding hebben. Er worden nog wel cd's in de webwinkel van Canonical verkocht.

De Ubuntu-cd's zijn uit te proberen zonder dat installatie daarvoor benodigd is. Voor de gebruikers van wie zijn computer niet voldoet aan de minimale systeemeisen voor deze live-cd, bestaat een alternatieve cd met een niet-grafische installatie.

Het is ook mogelijk om de ISO's van Ubuntu op een USB-stick te plaatsen met een hulpprogramma zoals UNetbootin of YUMI.[31]

Sinds 8.04 Hardy Heron is het mogelijk Ubuntu te installeren met behulp van een Windows-programma Wubi. Windows-gebruikers kunnen dan direct vanuit Windows hun nieuwe Ubuntu-versie installeren. Er wordt dan een extra bootoptie in de bootloader van Windows gemaakt (dual-boot) in plaats van de gebruikelijke installatie van GRUB, waarbij de gebruiker tijdens het opstarten van de computer kan kiezen of hij Ubuntu of Windows op wil starten. Wubi maakt het installeren van Ubuntu eenvoudig doordat partitioneren overbodig is; deze optie installeert Ubuntu in een groot bestand op een bestaande partitie dat vanuit Ubuntu gezien een echt bestandssysteem is. Wanneer de gebruiker de installatie ongedaan wil maken kan hij Ubuntu net zoals normale Windows-programma's weer eenvoudig verwijderen via het configuratiescherm. Vanaf Ubuntu 12.04 zit Wubi niet meer standaard bij Ubuntu om ruimte te besparen, het kan wel los worden gedownload. Vanaf 13.04 is het niet langer beschikbaar op de live-cd.[32]

Releases[bewerken | brontekst bewerken]

Releaseschema[bewerken | brontekst bewerken]

Tweemaal per jaar verschijnt er een nieuwe release van Ubuntu, in april en in oktober. Dapper Drake was een uitzondering; deze release verscheen in juni 2006.

De releases worden naar dieren vernoemd. De eerste drie distro's zouden vernoemd worden naar een "hog", een Engels woord dat voor verschillende diersoorten wordt gebruikt. Na 4.10 Warty Warthog zouden 5.04 Hoary Hedgehog en Grumpy Groundhog volgen. "Grumpy" – er wordt wel naar versies verwezen met het bijvoeglijk naamwoord – zou een versie worden die nooit formeel uitgebracht zou worden, altijd in ontwikkeling zou zijn en de allernieuwste packages zou bevatten. Deze versie is nooit tot stand gekomen.[33] De naam die release 5.10 meekreeg was Breezy Badger.

Ubuntu werkt met een versiesysteem dat verwijst naar het jaartal en de maand van uitgave. Zo verwijst 8.04 naar het jaar 2008 en de maand 4 (april). Ubuntu verschijnt tweemaal per jaar, in april en in oktober. Versie 6.06 Dapper Drake verscheen twee maanden later dan oorspronkelijk gepland, om diverse verbeteringen alsnog te kunnen aanbrengen; vandaar dat deze 6.06 heet in plaats van 6.04.

Enkele releases zijn uitgebracht als een Long Term Support (LTS)-release. Dat wil zeggen dat Canonical gedurende vijf jaar garandeert dat de release ondersteund wordt door patches. Bij de eerste drie LTS-desktopreleases was dit drie jaar. Canonical biedt ook een betaalde vorm van ondersteuning. Elke twee jaar wordt er een LTS-release uitgebracht.[34]

Actuele releases[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de lijst van releases van Ubuntu voor een lijst van alle releases van Ubuntu.
Release Datum van uitgave[35] Ondersteund tot[35][noot 1]
ESS ESM

Ubuntu 14.04 LTS Trusty Tar 		17 april 2014 april 2019 april 2024

Ubuntu 16.04 LTS Xenial Xerus 		21 april 2016 april 2021 april 2026

Ubuntu 18.04 LTS Bionic Beaver 		26 april 2018 april 2023 april 2028

Ubuntu 20.04 LTS Focal Fossa 		23 april 2020 april 2025 april 2030

Ubuntu 22.04 LTS Jammy Jellyfish 		21 april 2022 april 2027 april 2032

Ubuntu 23.04 Lunar Lobster 		20 april 2023 januari 2024 januari 2024

Ubuntu 23.10 Mantic Minotaur 		12 oktober 2023 juli 2024 juli 2024

Ubuntu 24.04 Noble Numbat 		25 april 2024 juni 2029 april 2036

Varianten[bewerken | brontekst bewerken]

Ubuntu is verkrijgbaar in de volgende varianten:

  • Ubuntu Cloud
  • Ubuntu Core
  • Ubuntu Desktop
  • Ubuntu Server

Afgeleide distro's[bewerken | brontekst bewerken]

Net zoals Ubuntu een afgeleide is van Debian, zijn er distro's die afgeleid zijn van Ubuntu. Ze richten zich op een specifiek publiek dat andere wensen en behoeften heeft dan waar Canonical in voorziet.[36] Deze afgeleide distro's maken gebruik van dezelfde pakketbronnen als waar Ubuntu gebruik van maakt, maar hebben eigen standaardapplicaties en instellingen. De grotere afgeleide distro's hebben soms ook eigen pakketbronnen waar specifieke (versies van) pakketten en applicaties in aangeboden worden die niet aangeboden worden in de pakketbronnen waar Ubuntu gebruik van maakt.

Flavours[bewerken | brontekst bewerken]

Canonical ondersteunt sommige op Ubuntu gebaseerde distro's. Deze distro's worden flavours genoemd.[37] De ondersteuning bestaat uit:[38]

  • het aanbieden van een infrastructuur voor communicatie en ontwikkeling;
  • het faciliteren van verspreiden van flavours door iso's op de servers van Canonical te hosten;
  • het coördineren van releases met die van Ubuntu en het beschikbaar stellen van beveiligings- en kernelupdates wanneer zij uitkomen tussen de releases van Ubuntu door.

Om in aanmerking te komen voor de status van flavour moet er aan een aantal voorwaarden voldaan worden. De voorwaarden garanderen een actieve ontwikkeling van de betreffende distro, leiden de communicatie tussen de ontwikkelteams en Canonical in goede banen en dwingen het doorvoeren van beveiligingsupdates en patches af. De Ubuntu Technical Board moet goedkeuring geven voor een distro als officiële flavour aangemerkt kan worden.[38] Wanneer een ontwikkelteam zich niet aan deze voorwaarden kan blijven committeren, verliest de distro de status van officiële flavour. Anno 2023 zijn er tien flavours:[37]

Flavour Standaardapplicaties (selectie)[noot 2]
Edubuntu
Edubuntu 24.04 Noble Numbat Desktop English.png
  • GNOME (desktopomgeving)
  • Nautilus (bestandsbeheerder)
  • GIMP, Inkscape, Tux Paint (grafische software)
  • LibreOffice (kantoorsoftware)
  • Educatieve software
Kubuntu
Kubuntu 24.04 Breeze Twilight Desktop English.png
  • KDE (desktopomgeving)
  • Dolphin (bestandsbeheerder)
  • VLC (mediaspeler)
  • Elisa (muziekspeler)
  • LibreOffice (kantoorsoftware)
Lubuntu
Lubuntu 23.04 default desktop English.jpg
  • LXDE (desktopomgeving)
  • PCManFM (bestandsbeheerder)
  • Mplayer (mediaspeler)
  • Audacious (muziekspeler)
  • Abiword en Gnumeric (kantoorsoftware)
Ubuntu Budgie
Ubuntu Budgie 23.04 English.png
  • Budgie (desktopomgeving)
  • Nemo (bestandsbeheerder)
  • Celluloid (mediaspeler)
  • Rhythmbox (muziekspeler)
  • LibreOffice (kantoorsoftware)
Ubuntu Cinnamon
Ubuntu Cinnamon 23.04 English.png
  • Cinnamon (desktopomgeving)
  • Nemo (bestandsbeheerder)
  • Celluloid (mediaspeler)
  • Rhythmbox (muziekspeler)
  • GIMP, gThumb (grafische software)
  • LibreOffice (kantoorsoftware)
Ubuntu Kylin
Ubuntu Kylin 23.04 Español.png
  • UKUI (desktopomgeving)
  • Peony (bestandsbeheerder)
  • kylin-video (mediaspeler)
  • kylin-music (muziekspeler)
  • WPS Office (kantoorsoftware)
Ubuntu MATE
Ubuntu MATE 23.04 English.png
  • MATE (desktopomgeving)
  • Caja (bestandsbeheerder)
  • Celluloid (mediaspeler)
  • Rhythmbox (muziekspeler)
  • LibreOffice (kantoorsoftware)
Ubuntu Studio
Ubuntu Studio 24.04 Noble Numbat Desktop English.png
  • KDE (desktopomgeving)
  • Dolphin (bestandsbeheerder)
  • Ardour, Carla, JACK, LMMS etc. (audiosoftware)
  • Blender, GIMP, Inkscape, PikoPixel etc. (grafische software)
  • Darktable, Shotwell etc. (fotomanagers)
  • FFMPEG, Kdenlive, Openshot etc. (videosoftware)
  • LibreOffice (kantoorsoftware)
Ubuntu Unity
Ubuntu Unity 23.04 English.png
  • Unity (desktopomgeving)
  • Nemo (bestandsbeheerder)
  • GNOME Videos (videospeler)
  • Rhythmbox (muziekspeler)
  • LibreOffice (kantoorsoftware)
Xubuntu
Xubuntu 23.04 Desktop English.png
  • Xfce (desktopomgeving)
  • Thunar (bestandsbeheerder)
  • Parole (mediaspeler)
  • Rhythmbox (muziekspeler)
  • LibreOffice (kantoorsoftware)

Overige afgeleide distro's[bewerken | brontekst bewerken]

Naast de distro's die door Canonical ondersteund worden, zijn er meer distro's die door de gemeenschap ontwikkeld zijn en die op Ubuntu gebaseerd zijn.

  • Voorbeelden van populaire distro's die niet als flavour zijn aangemerkt
  • Linux Lite (4.4)
    Linux Lite (4.4)
  • Linux Mint (17.3 Cinnamon Edition)
    Linux Mint (17.3 Cinnamon Edition)
  • Pop! OS (21.10)
    Pop! OS (21.10)

Ontvangst[bewerken | brontekst bewerken]

In korte tijd is Ubuntu uitgegroeid tot de populairste Linuxdistributie onder particuliere gebruikers. De distributie kent een grote en actieve gebruikersgemeenschap. Lokale groepen Ubuntu-enthousiastelingen- zogenaamde LoCo Teams (local community teams) - zijn in vele landen actief. Sommige daarvan, onder meer het Belgische en het Nederlandse team, genieten officieel erkenning door Canonical.

De website DistroWatch geeft een indicatie van de populariteit van distro's. Begin november 2008, een paar dagen na uitgifte van 8.10, stond Ubuntu op de eerste plaats van de afgelopen maand, de afgelopen drie maanden, het afgelopen half jaar en het afgelopen jaar. En dan zijn varianten als Kubuntu, Xubuntu en dergelijke nog niet meegeteld.[39]

Desktop Linux heeft na onderzoek in 2007 geconcludeerd dat Ubuntu, met daarin Kubuntu, Xubuntu en Edubuntu meegerekend, het grootste gebruikerspercentage had, met circa 30% van de GNU/Linux-desktopgebruikers.[40]

Het ministerie van Onderwijs en Wetenschap van Noord-Macedonië nam in 2007 het initiatief om meer dan 180 000 Linuxdesktops aan scholen te schenken en stimuleerde ook elke student in het land om Ubuntu-werkstations te gebruiken.[41]

In oktober 2008 werd bekend dat alle servers van de Wikimedia Foundation, de organisatie achter Wikipedia en zusterprojecten, gemigreerd werden van RHEL en Fedora naar Ubuntu 8.04.[42][43]

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Bronvermelding[bewerken | brontekst bewerken]

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ubuntu_(Linuxdistributie)&oldid=67729358"