[go: nahoru, domu]

Naar inhoud springen

Vorstendom Anhalt-Zerbst (1606-1796): verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Sir Iain heeft de pagina Vorstendom Anhalt-Zerbst naar Vorstendom Anhalt-Zerbst (1603-1796) hernoemd
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox historisch land
{{Infobox territorium in het Heilige Roomse Rijk
| Naam in Landstaal =Fürstentum Anhalt-Zerbst
| Naam in Landstaal =Fürstentum Anhalt-Zerbst {{de}}
| Status =Onderdeel van het [[Heilige Roomse Rijk]]
| Status =In [[personele unie]] met [[Heerlijkheid Jever|Jever]] ([[1667]]-[[1793]])
| Voor1 =Vorstendom Anhalt-Köthen (1252-1396)
| Voor1 =Vorstendom Anhalt (1562-1603)
| Vlag_Voor1 =
| Vlag_Voor1 =
| Voor2 =Vorstendom Anhalt-Dessau
| Naam_Voor1 =
| Vlag_Voor2 =
| Na1 =Vorstendom Anhalt-Dessau (1603-1807)
| Voor3 =Vorstendom Anhalt-Plötzkau (1546-1553)
| Vlag_Na1 =
| Vlag_Voor3 =
| Naam_Na1 =
| Voor4 =Vorstendom Anhalt (1562-1603)
| Na2 =Vorstendom Anhalt-Bernburg (1603-1806)
| Vlag_Voor4 =
| Vlag_Na2 =
| Na1 =Vorstendom Anhalt (1562-1603)
| Naam_Na2 =
| Vlag_Na1 =
| Na3 =Vorstendom Anhalt-Köthen (1603-1807)
| Na2 =Vorstendom Anhalt-Dessau
| Vlag_Na3 =
| Vlag_Na2 =
| Naam_Na3 =
| Jaar van ontstaan =1603
| Na3 =Vorstendom Anhalt-Kothen
| Vlag_Na3 =
| Jaar van afloop =1796
| Na4 =Vorstendom Anhalt-Plötzkau (1546-1553)
| Vlag =
| Vlag_Na4 =
| Vlagartikel =
| Wapen =[[Bestand:Blason Principauté d'Anhalt-Zerbst (XVIIIe siècle).svg|100px]]
| Jaar van ontstaan =1396
| Wapenartikel =Wapen van Anhalt
| Jaar van afloop =1508<br>1546-1562<br>1603-1796
| Vlag =
| Leus =
| Vlagartikel =
| Kaart =
| Kaartjaar =
| Wapen =[[Bestand:Blason Principauté d'Anhalt-Zerbst (XVIIIe siècle).svg|125px]]
| Wapenartikel =
| Hoofdstad =[[Zerbst (Anhalt)|Zerbst]]
| Kaart =
| Oppervlakte =
| Kaartjaar =
| Bevolking =
| Hoofdstad =[[Zerbst]]
| Munteenheid =
| Oppervlakte =
| Talen =
| Religie =[[Gereformeerd]]<br />[[Lutheranisme|Luthers]] (vanaf [[1644]])
| Bevolking =
| Munteenheid =
| Regeringsvorm =
| Talen =
| Staatshoofd =[[Vorst (titel)|Vorst]]
| Religie =
| Staten =
| Dynastie =[[Huis Anhalt-Zerbst (1603-1793)|Anhalt-Zerbst]] ([[Ascaniërs]])
| Regeringsvorm =
| Rijksdag =1 gemeenschappelijke virilstem<ref>Alle vorsten van Anhalt hadden een gezamenlijke stem in de [[Rijksdag (Heilige Roomse Rijk)|Rijksdag]]. Als senior mocht de oudste vorst van Anhalt mocht deze stem uitbrengen.</ref>
| Staatshoofd =
| Legislatuur =
| Rijksmatrikel =
| Dynastie =
| Kreits =[[Opper-Saksische Kreits]]
| Kreitsdag =
}}
}}


Het '''vorstendom Anhalt-Zerbst''' was een tot het [[Heilige Roomse Rijk]] behorend vorstendom binnen de [[Opper-Saksische Kreits]]. Het gebied heeft vanaf 1252 een aantal keer onafhankelijk bestaan, is een aantal keer opgeheven, opgedeeld en weer heropgerecht.
Het '''vorstendom Anhalt-Zerbst''' was een land in het [[Heilige Roomse Rijk]]. Anhalt-Zerbst bestond uit de Anhaltse gebieden aan de rechterzijde van de rivier de [[Elbe (rivier)|Elbe]], met de steden [[Zerbst (Anhalt)|Zerbst]], [[Coswig (Anhalt)|Coswig]], [[Lindau (Anhalt)|Lindau]] en [[Roßlau (Elbe)|Roßlau]]. Het vorstendom was ingedeeld bij de [[Opper-Saksische Kreits]].


Anhalt-Zerbst ontstond na de verdeling van [[Vorstendom Anhalt (1562-1603)|Anhalt]] in [[1603]] onder de zoons van [[Joachim Ernst van Anhalt (1536-1586)|Joachim Ernst]], die tot dat moment gezamenlijk geregeerd hadden. De vierde zoon [[Rudolf van Anhalt-Zerbst|Rudolf]] kreeg Anhalt-Zerbst.
Het vorstendom ontstond na de dood van [[Hendrik I van Anhalt|Hendrik I]] in 1252 die het [[Vorstendom Anhalt (1212-1252)|vorstendom]] op. Het bleef bestaan tot 1396, toen het gebied verdeeld werd in [[Vorstendom Anhalt-Dessau|Anhalt-Dessau]] en [[Vorstendom Anhalt-Köthen (1252-1396)|Anhalt-Kothen]]. In [[1307]] verwierf [[Albrecht I van Anhalt|Albrecht I]] de stad [[Zerbst (Anhalt)|Zerbst]], waar hij ook zijn residentie naar toe verplaatste. Vanaf dit moment werd zijn vorstendom naar de nieuwe hoofdstad genoemd, waardoor het eerste vorstendom Anhalt-Zerbst ontstond.

In de 1396 werd anhalt-Zerbst na een deling van Anhalt-Kothen (toen Anhalt-Zerbst geheten ontstond er een onafhankelijk [[Vorstendom Anhalt-Zerbst (1396-1508)|vorstendom Anhalt-Zerbst]] dat in 1508 weer werd opgeheven. In 1542 werd het vorstendom door [[Johan IV van Anhalt|Johan IV]] opnieuwe opgericht, totdat het in 1562 onderdeel werd van het onverdeelde Anhalt.

De zoons van [[Joachim Ernst van Anhalt-Köthen|Joachim Ernst van Anhalt]], die sinds zijn dood in 1586 gemeenschappelijk regeerden, deelden ze [[Vorstendom Anhalt (1562-1603)|Anhalt]] op 17 juni 1603 op waar[[Rudolf van Anhalt-Zerbst|Rudolf]] kreeg Zerbst kreeg.


Na het uitsterven van de graven van [[graafschap Barby|Arnstein-Barby]] werd het bezit uitgebreid met de ambten Mühlingen en Walter Nienburg. Het ambt Walter Nienburg werd echter geen deel van het vorstendom, want het viel onder de landshoogheid van het [[Keurvorstendom Saksen (1547-1806)|keurvorstendom Saksen]].
Na het uitsterven van de graven van [[graafschap Barby|Arnstein-Barby]] werd het bezit uitgebreid met de ambten Mühlingen en Walter Nienburg. Het ambt Walter Nienburg werd echter geen deel van het vorstendom, want het viel onder de landshoogheid van het [[Keurvorstendom Saksen (1547-1806)|keurvorstendom Saksen]].
Regel 52: Regel 49:
Van 1698 tot 1742 bestond er een niet-soevereine tak te Dornburg, die na het uitsterven van de hoofdtak in [[Zerbst]] aan de regering kwam.
Van 1698 tot 1742 bestond er een niet-soevereine tak te Dornburg, die na het uitsterven van de hoofdtak in [[Zerbst]] aan de regering kwam.


Het huis Anhalt-Zerbst stierf op 3 mei 1793 uit met vorst Frederik August. Zijn zuster was [[Catharina II van Rusland]], die de [[heerlijkheid Jever]] erfde. Anhalt-Zerbst werd tot 1797 gemeenschappelijk bestuurd door de vorsten van [[Anhalt-Dessau]], [[Anhalt-Bernburg]] en [[Anhalt-Köthen]]. Anhalt-Dessau kreeg de stad Zerbst, het ambt Zerbst en het tot keursaksen behorende ambt Walter Nienburg, Anhalt-Bernburg kreeg de ambten Roßlau, Coswig en Mühlingen en Anhalt-Köthen kreeg het ambt Dornburg
Het huis Anhalt-Zerbst stierf op 3 mei 1793 uit met vorst Frederik August. Zijn zuster was [[Catharina II van Rusland]], die de [[heerlijkheid Jever]] erfde. Anhalt-Zerbst werd tot 1797 gemeenschappelijk bestuurd door de vorsten van [[Anhalt-Dessau]], [[Anhalt-Bernburg]] en [[Anhalt-Köthen]]. Anhalt-Dessau kreeg de stad Zerbst, het ambt Zerbst en het tot keursaksen behorende ambt Walter Nienburg, Anhalt-Bernburg kreeg de ambten Roßlau, Coswig en Mühlingen en Anhalt-Köthen kreeg het ambt Dornburg.


== Regenten ==
== Vorsten ==
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! regering
! regering
Regel 109: Regel 106:
|
|
|}
|}

==Noten==
{{references|85%}}


[[Categorie:Historisch land in Duitsland|Anhalt-Z]]
[[Categorie:Historisch land in Duitsland|Anhalt-Z]]

Versie van 1 sep 2013 12:30

Fürstentum Anhalt-Zerbst (de)
Land in het Heilige Roomse Rijk Wapen Heilige Roomse Rijk
In personele unie met Jever (1667-1793)

 Vorstendom Anhalt (1562-1603) 1603 – 1796 Vorstendom Anhalt-Dessau (1603-1807) 
Vorstendom Anhalt-Bernburg (1603-1806) 
Vorstendom Anhalt-Köthen (1603-1807) 
Symbolen
(Details)
Algemene gegevens
Hoofdstad Zerbst
Religie Gereformeerd
Luthers (vanaf 1644)
Politieke gegevens
Staatshoofd Vorst
Dynastie Anhalt-Zerbst (Ascaniërs)
Rijksdag 1 gemeenschappelijke virilstem[1]
Kreits Opper-Saksische Kreits

Het vorstendom Anhalt-Zerbst was een land in het Heilige Roomse Rijk. Anhalt-Zerbst bestond uit de Anhaltse gebieden aan de rechterzijde van de rivier de Elbe, met de steden Zerbst, Coswig, Lindau en Roßlau. Het vorstendom was ingedeeld bij de Opper-Saksische Kreits.

Anhalt-Zerbst ontstond na de verdeling van Anhalt in 1603 onder de zoons van Joachim Ernst, die tot dat moment gezamenlijk geregeerd hadden. De vierde zoon Rudolf kreeg Anhalt-Zerbst.

Na het uitsterven van de graven van Arnstein-Barby werd het bezit uitgebreid met de ambten Mühlingen en Walter Nienburg. Het ambt Walter Nienburg werd echter geen deel van het vorstendom, want het viel onder de landshoogheid van het keurvorstendom Saksen.

Ten gevolge van het huwelijk van vorst Rudolf met Magdalena van Oldenburg erfde hun zoon Johan in 1667 de heerlijkheid Jever na het uitsterven van de graven van Oldenburg.

Van 1698 tot 1742 bestond er een niet-soevereine tak te Dornburg, die na het uitsterven van de hoofdtak in Zerbst aan de regering kwam.

Het huis Anhalt-Zerbst stierf op 3 mei 1793 uit met vorst Frederik August. Zijn zuster was Catharina II van Rusland, die de heerlijkheid Jever erfde. Anhalt-Zerbst werd tot 1797 gemeenschappelijk bestuurd door de vorsten van Anhalt-Dessau, Anhalt-Bernburg en Anhalt-Köthen. Anhalt-Dessau kreeg de stad Zerbst, het ambt Zerbst en het tot keursaksen behorende ambt Walter Nienburg, Anhalt-Bernburg kreeg de ambten Roßlau, Coswig en Mühlingen en Anhalt-Köthen kreeg het ambt Dornburg.

Vorsten

regering naam geboren naam familie
1603-1621 Rudolf I 28-10-1576 20-08-1621 zoon van Joachim Ernst
1621-1667 Johan V 24-03-1621 03-11-1718 zoon
1667/74-1718 Karel Willem 16-10-1652 03-11-1718 zoon
1718-1742 Johan August 29-07-1677 07-11-1742 zoon
1742-1746 Johan Lodewijk (II) 23-06-1688 05-11-1746 neef, zijtak Dornburg
1742-1747 Christiaan August 29-11-1690 16-03-1747 broer
1747-1793 Frederik August 08-08-1734 03-03-1793 zoon
1793-1796 gemeenschappelijk bestuur

Noten

  1. Alle vorsten van Anhalt hadden een gezamenlijke stem in de Rijksdag. Als senior mocht de oudste vorst van Anhalt mocht deze stem uitbrengen.